Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1904, Blaðsíða 64

Eimreiðin - 01.09.1904, Blaðsíða 64
224 þörf íslendinga sjálfra á að eignast orðabók, er hægt væri að nota við þýðingar úr íslenzku á ensku, sem bæði væri handhæg og tiltölu- lega ódýr. En hún bætir líka úr þeirri miklu þörf, sem orðin var á því, að útlendingar ættu kost á orðabók yfir mál vort, eins og það kemur fyrir í nútíðarbókmentum vorum og daglegu tali. En slík orða- bók heíúr engin til verið til þessa, nema þá í brotum og með þýð- ingum á máli, sem ekki nema örfáir skilja. En hér fá útlendingar, sem kynna vilja sér tungu vora og bókmentir, samfelda orðabók yfir nútíðarmál vort með þýðingum á alheimsmáli, sem flestir skilja og geta haft full not af. Þetta er stórmikill ávinningur fyrir þjóð vora út á við, og er sá maður, sem hér hefur brotið ísinn, því sannarlega góðs maklegur. Hann á ekki einungis þakkir skilið, heldur verðskuldar hann fyllilega, að honum væri sýnd einhver opinber sæmd fyrir starfsemi sína. Að vísu hefur alþingi veitt nokkurn styrk til samningar bókar- innar, en sá styrkur er þó harla lítilfjörlegur í samanburði við fyrir- höfnina. Því ekki ber því að leyna, að hér var um bæði mikið og vanda- samt verk að ræða. Til þess að leysa það viðunanlega af hendi þurfti á hvorttveggju að halda: miklu starfsþreki og elju og staðgóðri þekk- ingu í báðum málunum, íslenzku og ensku. Oss var því mikil forvitni á að sjá þessa bók. Því þótt höf. hefði áður með hinni ensk-íslenzku orðabók sinni fyrir 8 árum sýnt góða hæfileika sem orðabókarhöfundur, þá var verkefni hans þá svo margfalt hægra viðfangs, að full ástæða var til að efast urn, að honum tækist eins vel upp með þetta verk, einkum er hann hafði sett sér það mark að ljúka við það á fám ár- um og vinna þó að því aleinn í tómstundum sínum. En honum hefur tekist verkið svo vel, að það er honum til stór- sæmdar. Ekki svo að skilja, að bókin sé alfullkomin. Langl frá því. En hún er svo langtum fullkomnari en rnaður gat búist við eftir öllum ástæðum. Og meira verður ekki með neinni sanngirni heimtað. Í’ennan dóm vorn höfum vér gert oss far um að fella ekki út í bláinn, heldur er hann bygður á ýmislegum tilraunum, er vér höfum gert, til þess að geta metið gildi bókarinnar réttlátlega og með nokkrum rökum. Að því er orðafjöldann snertir, þá er hann svo mikill, að bókin mun fyllilega ná tilgangi sínum fyrir íslendinga sjálfa, er þeir vilja þýða úr íslenzku á ensku. Því þó það kunni fyrir að koma, að orð vanti, er þeir þurfi á að halda, munu þeir allajafna geta fundið enska orðið með því að fletta upp öðru íslenzku orði, sem er sömu merkingar og það orð, sem vantaði. Vöntun einstakra orða mun því sjaldan verða íslendingum, er bókina nota, að fótakefli. En öðru máli er að gegna um útlendinga, sem ætla að nota bókina til þess að skilja íslenzk rit. Fyrir þá getur vöntun einstakra orða og talshátta orðið mjög til- finnanleg, því þeir skilja ekki orðin og geta ekki gripið til þeirra úr- ræðanna, að fletta upp öðrum orðum, sem eru sömu merkingar. Flestar íslenzkar bækur munu nú útlendingar geta lesið með aðstoð þessarar orðabókar, en hætt er þó við, að þeir jafnan reki sig á einstöku orð, sem ekki finnist þar. Vér höfum gert nokkrar tilraunir til að fá vitneskju um þetta Fyrst tókum vér j Grasaferðina« eftir Jónas Hall- grímsson. Þar höfum vér rekið oss á þessi orð, sem öll vantar í
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.