Eimreiðin - 01.09.1904, Blaðsíða 73

233
inni, en lopinn er teygður með mikilli nákvæmni og þolinmæði — Til
dæmis um mannlýsingar höf. í þessu hefti má nefna lýsinguna á Mrs.
Ross, bls. 13: »Hún var ekki1 há og grönn, og ekki heldur mátti
hún kallast lág og gild. Pá var hún ekki fríð og synd hefði verið
að segja, að hún væri ljót frá náttúrunnar hendi. Augun höfðu engan
ákveðinn lit, heldur var eins og þau hefðu alla regnbogalitina sam-
einaða í mjög nákvæmum hlutföllum. Eins var hárið: Ekki svart og
ekki heldur ljóst, né rautt né mórautt, né heldur gulbjart né jarpt;
heldur var eins og allir þessir litir væri blandaðir saman í hári hennar,
sem ekki var sítt og ekki mjög stutt heldur«, — höf. bætir svo við
að ómögulegt sé að lýsa konunni, og er það efunarlaust, að honum
er það ómögulegt; en hins vegar lýsir þessi klausa höfundinum. Yfir
höfuð að tala kemur engin persóna fram í þessum þætti, sem ekki er
að einhverju leyti ankannaleg í orðum eða háttalagi. Einn — Kín-
verjinn, bls. 191? — endar hverja setningu með upphrópuninni »Ó! ó!«
og skeytir þar að auki orðinu »voði« eða »voðalegur« við annaðhvort
orð, sem hann talar. í’egar drengurinn segist vera íslenzkur, svarar
hann t. d. »Ertu íslendingur? Já, hvaða voði! Hvílíkur dauðans
ógnar voði. O! ó!« Annar — Braddon læknir — notar orðið »undur«
á alveg sama hátt við öll tækifæri. Um hann segir meðal annars, að
»hárin á skegginu hans dönsuðu af kæti«, þegar hann hló; svo smellin
finst höf. þessi fyndni, að hann endurtekur hana margsinnis. Til dæmis
um nákvæmni höf. má geta þess, er hann segir um sama mann, að
»þegar hann var á ferðalagi, hafði hann . . . dýra glófa á höndunum
og voru þeir hneptir um úlfliðina«(!). f’örf upplýsing! Kona
þessa manns er einkend á þann hátt, að hún venjulega þrítekur hvert
orð í niðurlagi setningar: »ég er svo veik, altaf veik — veik — veik«.
»Hér er alt svo óttalega leiðinlegt, alt — alt — alt«. Á þennan- sama
hátt lýsir höf. næstum öllum, sem verða á vegi drengsins: Einn notar
alt af orðatiltækið »einkennilegt er það«, annar byrjar hveija setningu
með »sem sagt«, þriðji byrjar með »A-hum« og endar með »mjög
svo« o. s. frv. ímyndunarafl höf. er ekki stærra en svo, að þetta
virðist vera einkaráð hans, þegar hann vill koma lesandanum til að
hlæja; og honum tekst það í hæsta lagi einu sinni eða tvisvar.
Höf. má eiga það, að hann er óvíða mjög tilgerðarlegur, en hins
vegar finst ekki í bókinni ein einasta setning, sem lesandinn man eftir
þegar hann lokar henni. Frásögnin streymir áfram með mörgum orð-
um, bragðlaus og merglaus. Ekki eitt einasta atvik í þessum þætti
læsir sig inn í hug lesandans. Oft verður manni á að segja: »Hvers
vegna er höf. að segja frá þessu? Mann varðar ekkert um þetta!«
T. d. bls. 39: »Ég fór yfir fljótið á brúnni hjá sögunarmylnunni; ég
fór fram hjá Mooselands námuþorpinu, fram hjá búgarðinum hans
Jakobs Hillseys, fram hjá skólahúsinu og pósthúsinu í Mooseland, fram
hjá þakspónamylnunni hans Jóns Prests og fram hjá húsinu hans Isaks
Youngs og yfir lyngmóinn þar fyrir norðvestan, ofan brekkuna hjá girð-
ingunni, yfir dældina og upp brekkuna hinum megin, svo inn í skóg-
inn eins og leiðin lá og heim að fyrsta býlinu í nýlendunni«. Hvað
1 Allar leturbreytingar gjörðar af mér. Á. P.