Eimreiðin - 01.01.1905, Síða 23

23
Finsen dó á bezta aldri, aðeins 44 ára gamall.
Frá því er hann var um tvítugt hafði hann þjáðst af langvinnum
sjúkdómi, sem hvorki hann né neinn annar læknir, sem hann leitaði
til, gat læknað. Og svo sjaldgæfur og vandþektur var þessi sjúkdómur,
að enginn hinna frægustu iækna gat með vissu sagt, í hverju hann
væri fólginn. í’að vai fyrst eftir dauða Finsens, þegar líkið eftir ósk
hans var krufið, að gátan varð fyllilega ráðin. Þá kom í ljós, að
gollurshúsið og hið þunna hýði utan um lifrina voru þakin þéttri skán
af kalksöltum, sem eins og steinhörð brynja þrengdi að tveimur hinum þýð-
ingarmestu hffærum líkamans — hjartanu og lifrinni — og hindruðu
störf þeirra. Þessar meinsemdir höfðu gefið tilefni til daglegra þján-
inga, svo Finsen gat síðustu árin sjaldan á heilum sér tekið; því að-
dáunarverðara er, hve miklu hann fékk afkastað. Hann þjáðist og
löngum af vatnssýki, sem oft varð að tæma með ástungum, svo hann
hefði viðþol. Hann hélt sjálfur lengi framan af, að öll veikin stafaði
af sulli í liffinni, er hann hefði fengið heima á Fróni, og gekk fyrst úr
skugga um að svo væri ekki, eftir að ítrekaðar prófástungur höfðu verið
gjörðar inn í lifrina, án þess að nokkur sullavökvi kæmi í ljós.
Það er dæmafátt með hve iniklum áhuga og eftirtekt Finsen fylgdi
gangi sjúkdóms síns, meðan honum entust kraftar til, og var það bæði
til þess, að reyna að komast fyrir upptök hans, en einnig til þess að
leitast við að finna aðferð, er gæti læknað ekki einungis sjálfan hann,
heldur og ótal aðra sjúklinga; það markmið hafði hann og fyrir aug-
um, er hann stofnaði hið áðurnefnda sjúkrahús fyrir hjart- og lifrarveika.
Hann reyndi ýmsar aðferðir og lagði á sig hvað eftir annað
mjög stranga svelti- og þorstalækning með ótrúlegri þrautseigju, og
hefur hann ritað um athuganir sínar í dönsk læknatímarit. En því
miður tókst hvorki honum né neinum öðrum lækni að stemma stigu
fyrir sjúkdómnum, sem smámsaman óx og leiddi til bana.
Finsen var giftur Ingeborg Balslev, dóttur Balslevs biskups í
Rípum, er samið hefur Balslevskverið. Hún lifir mann sinn ásamt
tveimur börnum þeirra, Halldóri og Guðrúnu, sem bæði eru kornung.
Allir sem kyntust Finsen eru sammála um, að hann hafi verið
mesta ljúfmenni og bezti drengur í hvívetna. Hann var höfðingi í lund
og sést það bezt af því, að hann gaf mestan hluta Nóbelsverðlaun-
anna til stofnana þeirra, er hann hafði komið á fót. Hann átti marga
vini, en enga hatursmenn, og var í miklum metum meðal embættisbræðra
sinna. Hann kom lítið á mannamót og hélt mest kyrru fyrir heima,
og var það auðvitað mikið veikindum hans að kenna. Hann gaf sig
lítið að opinberum málum, en sagður var hann sjálfstæður og frjáls-
lyndur í skoðunum. f’eir, sem þektu hann bezt, neita því að hann
hafi verið neinn sérlegur gáfumaður; hvorki sérlega skarpur né næmur
eða fróður, en hann fór vel með það, sem hann vissi, og hafði þau
hyggindi, sem í hag koma.
Öllum þeim, sem störfuðu með honum, ber hins vegar saman um,