Eimreiðin - 01.09.1910, Page 7
verða til þess, að menn birgðu sig upp til sumarsins og skósmið-
irnir (eða aðrir iðnaðarmenn) gæfu sig að öðru um sumartímann.
Ég hef heyrt menn efast um, að hægt væri að láta handiðn
og sjómensku skiftast á. En breytni er hér sem oftar á undan
kenningu (»Praksis« á undan »Teori«). Ég þekki marga, sem
eru kaupamenn í sveit eða sjómenn á sumrin, en vinna að söðla-
smíði, skósmíði og jafnvel gullsmíði á vetrin. Éessir menn standa
sig betur efnalega — eins og gefur að skilja — en aðrir verk-
menn, sem eru verklausir á vetrin. Og margfalt hollara og
skemtilegra er að vinna undir beru lofti á sumrin, heldur en að
vinna árlangt, og ár eftir ár, í húsum inni.
En til þess að ekki verði of margir um hituna, þurfa lands-
menn að læra sem margvíslegastar iðngreinar. Æðimargir iðnaðar-
menn — mest þó trésmiðir — fara árlega til útlanda, til þess að
sjá sig um og fullkomnast í iðn sinni. fetta er gamall og góður
siður í útlöndum, og ættu allir iðnaðarmenn að fara utan, þegar
þeir eru fullnuma. En það er ekki nóg, að þeir fari utan, sem
þegar hafa lært einhverja handiðn, því landsmenn þurfa að læra
nýjar iðngreinar. En til þess þarf annaðhvort að fá útlendinga
til Islands, til þess að kenna landsmönnum, eða að ungir menn
og framgjarnir færu utan til þess, og virðist sú aðferðin öllu heppi-
legri. En það er um að gera, að þeir Iæri vel. Pví það er
fyrsta skilyrði þess, að landsmenn geti búið til jafngóðan iðnvarn-
ing, eins og þann útlenda. En með lakari varning innlendum,
verður eigi þeim útlenda útrýmt.
Pegar landsmenn fara að vinna alment á vetrin, og fjárhagur
almennings við það batnar, þá verður keypt miklu meira af alls-
konar iðnvarningi en nú. T. d. er trúlegt, að við söðlasmíði yrði
fimmfalt eða jafnvel tífalt meira að starfa, en nú er.*) í hest-
mörgum héruðum vilja flestir eignast reiðtygi. I fám orðum
sagt: Pví meira sem unnið er, því meiri atvinna.
* *
*
Lítum nú í Landshagsskýrslurnar síðustu (fyrir árið 1907).
Verð skófatnaðar, sem fluttur var til landsins, nam 31672
þúsundi króna. Eftir því sem danskir skósmiðir segja mér, má
*) Pað ég frekast veit, búa landsmenn til sjálfir öll reiðtygi, sem notuð eru í
iandinu (nema ístöð og stengur, sem ekki er söðlasmiða-vinna).