Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1910, Qupperneq 47

Eimreiðin - 01.09.1910, Qupperneq 47
203 skuggahliðarnar eru líka gífurlega svartar. Vísindin hafa me6 praktiskum uppgötvunum algjörlega breytt hinum ytri ástæðum manna; gufuskip og járnbrautir, símar og talsímar og ótal önnur samgöngufæri hafa skapað miklu nánara samband milli allra þjóða heimsins en áður var. Hinar stórkostlegu framfarir í verksmiðju- iðnaði hafa mjög breytt kjörum manna, mikil auðæfi hafa safnast til örfárra manna, fjöldinn lifir víða í örbirgö og volæði; samt streymir lýðurinn til stórborganna í von um góða atvinnu og nógar skemtanir. Samkepnin skapar nýtt erfiði og stöðugan óróa; stórveldin hervæðast og byggja bryndreka með afarkostnaði, til þess að vera til taks að verja markaði sína, sem þeir verða að hafa í öðrum heimsálfum, til þess að koma út afrakstri verksmiðj- anna, sem er altof mikill; svo stendur sífeldur ófriður af verk- smiðjulýðnum með óteljandi verkföllum og illdeilum. Ekki er nú vakurt, þó riðið sé! Prátt fyrir alt tal um mannkærleika og frelsi, er hnefarétturinn alstaðar hæstiréttur, alveg eins og í fornöld á íslandi. Hinum miklu framförum fylgja margs konar gallar og ókostir. Pað á eins við þjóðirnar eins og einstaklingana að: Allur manns er æfidans einhverjum blandinn kala og gleði öll hefir oftast göll og eitur í sínum hala. Á 19. öldinni hafa umbrotin verið mikil, fjöldi fræðikenninga og lífsskoðana hefir streymt inn á fólkið með aragrúa af nýjungum í vísindum og praktisku lífi. Par við bætist, að þjóðfélögin hafa verið að reyna að finna stjórnarfar, sem ætti við breyttar kring- umstæður, en það hefir því miður enn þá alveg mishepnast. Pað er annars mikil fyrirmunun, að þjóðirnar, þrátt fyrir allar framfarir í vísindum og iðnaði, skuli vera svo stutt komnar í praktiskri stjórnfræði og félagsskipun. í stjórnarfari eru engar verulegar framfarir sjáanlegar nú í meira en 2000 ár. Grikkir höfðu 4—500 árum f. Kr. »demókratiskt« stjórnarfyrirkomulag, svipað því, sem menn nú eru að burðast við að innleiða í flestum löndum, og reyndist það þá alveg eins illa eins og nú; og þó var menningin í Aþenuborg á dögum Períklesar á mjög háu stigi, svo að nafn- frægur Englendingur, Francis Galton, hefir jafnvel látið sér um munn fara, að á þeim tímum hafi Aþenuborgarmaður, svona upp
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.