Dagblaðið Vísir - DV - 25.02.1987, Blaðsíða 10
10
MIÐVIKUDAGUR 25. FEBRÚAR 1987.
Utlönd
Kaupmannahafnarlögreglan
stöðvar möig hundruð vegfarendur
Ný aðgerð til að koma í veg fyrir afbrot
Fjöldi saklausra vegfarenda i Kaupmannahöfn verður fyrir barðinu á að-
gerðum lögreglunnar en þeir verða að sætta sig við að verða spurðir út
úr um ferðir sínar.
Haukur L. Haukssan, DV, Kaupmaimahö&u
Lögreglan í Kaupmannahöfn gerði
stóreflis rassíu í Vesturbrúhverfinu
í miðborg Kaupmannahafnar að-
faranótt laugardags. Voru (jörutíu
manns handteknir en þrjátíu og sex
var fljótlega sleppt eftir yfirhevrslur.
Akærumar hljóðuðu meðal annars
upp á akstur undir áhrifum áfengis.
brot á fíkniefnalögum. ólöglegan
akstur leigubifreiðar. óspektir. ólög-
legan vopnaburð og bílstuld.
Fjórir urðu að sitja lengur í haldi
og voru það allt útlendingar sem
vísað hafði verið úr landi. Höfðu
þeir falsað vegabréf á sér.
Mörg hundruð stöðvuð
Aðgerð lögreglunnar varaði í fjór-
ar klukkustundir. Mörg hundmð
manns urðu að stoppa og svara
spurningum lögreglumannanna.
Hinar ýmsu deildir lögreglunnar.
eins og til dæmis óeirðarlögreglan.
fíkniefnalögreglan. leyfislögreglan
og spilalögreglan. voru mættar á
staðinn. Var sleginn hringur um
hverfið sem er þekkt fyrir sitt af
hverju sem ekki þolir dagsins ljós.
Hafði lögreglan sérstakan áhuga á
fólki á leið út úr hvei-finu.
Árangur þessarar aðgerðar. sem
er sú þriðja á fjórum mánuðum. var
ekki aðeins Qörutiu handtökur. Heill
bunki alls kvns skýrslna um afbrot
bíður meðferðar og er lögreglan viss
um að meðferð þeirra eigi eftir að
festa fleiri í netinu.
Reyndi að múta lögreglunni
Meðal hinna handteknu var nítján
ára maður sem tekinn var vegna
aksturs undir áhrifum áfengis.
Revndi hann að borga sig út úr
vandræðunum og var þá kærður fyr-
ir mútutilraun. Lendir hann líkleg-
ast í fangelsi þar sem hann revndi
nýlega að múta lögregluþjóni með
tíu þúsund dönskum krónum.
Hugmvndin að aðgerð lögreglunn-
ar um helgina er fengin frá vestur-
þýsku lögreglunni og hefur bæði
mannekla og aukning afbrota flýtt
fyrir aðgerðunimi.
Löglegar aðgerðir
Henning Koch. sérfræðingur í lög-
reglumálum við Kaupmannahafnar-
háskóla. telur aðgerðir þessar
óvanalegar en löglegar. Hætta sé á
að fleiri en vanalega séu grunaðir
um lögbrot þegar aðgerð er beint
gegn afmöi-kuðum svæðum. Lögregl-
an sé að þreifa fyrir sér eftir þýskri
fyrirmynd þar sem notast er við
fjöldahandtökur eða aðgerð sem
þessa. Upphaflega hafi aðgerðum
þessum verið beint gegn hrvðju-
verkamönnum í Vestur-Þýskalandi
en seinna hafi þær orðið liður í al-
mennu lögreglustarfi.
Segir Koch að forsendur aðgerð-
anna sé að finna í breytingum fi'á
1978 þegar staðfest var að handtaka
var möguleiki sem allir verða að
sætta sig við. Það sem afmarki að-
gerðir lögreglunnar séu annars
vegar siðferðisreglur lögreglunnar
sjálfrar og hins vegar skaðabótaregl-
umar sem oft reynir á. Lagalegur
grundvöllur aðgerðanna er skylda
borgaranna til að gefa upp nafn,
heimilisfang og fæðingardag. Neitun
á þeirri beiðni er næg ástæða til
handtöku.
Fleiri aðgerðir boðaðar
Poul Eefsen, lögreglustjóri Kaup-
mannahafnar, segir tilgang slíkra
aðgerða vera að draga úr afbrotum
og koma í veg fyrir skipulagningu
þeirra. Boðar hann fleiri slíkar að-
gerðir og í fleiri hverfum. Segir hann
þróunina öfúgsnúna á Vesturbrú og
þvi verði að notast við mismunandi
lögregluaðgerðir. I fyrsta lagi sé hið
daglega eftirlit. I öðru lagi sé sér-
stakt eftirlit með sérsveitum og í
þriðja lagi komi aðgerð eins og sú
sem framkvæmd var um helgina. Sé
mjög athyglisvert að sjá hversu
margir afbrotamenn eru á ferli eina
nótt.
Tengsl milli brota
Sem dæmi um hvernig ein hand-
taka getur leitt til uppljóstrunar
annarra afbrota nefnir lögreglu-
stjórinn bílstuldi. „Við vitimi að
innbrotsþjófar stela einnig bílum.
Auk þess eru tengsl milli brota á
fíkniefnalögunum og bílstulda. Því
er nauðsynlegt að vita hveijir eru á
ferli.“ Eefsen viðurkennir að fiöldi
saklausra verði fyrir barðinu á að-
gerðum sem þessum og verði þeir
að sætta sig við að verða spurðir út
úr um ferðir sínar. Þó séu um níutíu
prósent vegfarenda mjög skilnings-
ríkir og séu athugasemdir eins og
„það var kominn tími til að taka til
hendinni hér“ ekki óalgengar.
Hyggjast brjóta ný
Guörún Hjanardóttir, DV, Ottawa:
Kanada er engin undantekning frá
öðrum vestrænum löndum hvað
varðar straum flóttafólks. Hingað til
hafa pólítískir flóttamenn nær und-
antekningarlaust fengið landvistar-
leyfí í Kanada án teljandi erfiðleika.
Má í því sambandi nefna að á síðast-
liðnu ári fékk Kanada viðurkenn-
ingu frá Sameinuðu þjóðunum fyrir
jákvætt viðhorf í garð flóttafólks.
En nú er svo komið að kanadísk
stjómvöld telja sig tilneydd að herða
innflytjendalögin til muna. Aðalá-
stæðan er sívaxandi straumur flótta-
fólks frá löndum Mið-Ameríku. Fólk
þetta, sem dvalist hefúr í Bandaríkj-
unum undanfarin eitt til þrjú ár, á
nú á hættu að verða vísað úr landi
þar vegna mjög hertra innflytjenda-
laga sem taka munu gildi 1. maí
næstkomandi. Þá munu einungis
þeir sem komu til Bandaríkjanna
fyrir l.janúar 1982 fá landvistarlejdí.
Kanada eina vonin
Eina von þessa fólks hefur verið
að komast til Kanada. Hingað til
hefur verið tekið vel á móti hinum
heimilislausu flóttamönnum sem
leggja allt í sölumar til að þurfa
ekki að fara aftur til heimalands síns
þar sem aðeins eymd og jafhvel
dauði bíður þeirra.
Á fyrstu sex vikum ársins komu
6.120 flóttamenn til Kanada og fer
þeim fjölgandi með hverri vikunni
sem líður. Flestir eru frá E1 Salvador
eða 2.294. Næst í röðinni em Chile
og Guatemala. Flóttafólk kemur
dveljast í Bandaríkjunum þar til
kanadísk yfirvöld hafa fjallað um
mál þeirra. Áður var flóttamönnum
heimilt að dveljast í Kanada á með-
an beðið var eftir slíkri umfjöllun
en hún getur oft tekið töluvert lang-
an tíma.
Ekki eru allir Kanadamenn sáttir
við breytingar þessar. Ymis mann-
réttindasamtök hafa haft í frammi
mótmæli vegna hinna hertu laga.
Þykir þeim að hart sé vegið að vam-
arlausu fólki með því að neita því
um landvistarleyfi og senda það til-
baka út í kuldann.
Ætla að brjóta lögin
Tugþúsundir flóttamanna, sem
eygðu von um betra líf í Kanada,
em nú staddir í Bandaríkjunum og
bíða þess eins að verða sendir aftur
til síns heimalands því Bandaríkin
neita að taka við þeim. Nú er svo
komið að mannréttindasamtök hafa
ákveðið að fyrst lögin hafi snúist
gegn flóttafólkinu muni samtökin
brjóta þessi lög með því að koma
fólkinu inn í landið eftir ólöglegum
leiðum. Samtökin telja að lagabreyt-
ingamar séu óþarfar því þessi
skyndilega aukning flóttafólks sé
tímabundið ástand sem hafi fylgt í
kjölfar hinna hertu laga í Bandaríkj-
unum.
Aðrir Kanadamenn telja þessar
breytingar nauðsynlegar og hefði
þurft að koma þeim á fyrr. Sérstak-
lega megi herða lögin þegar um
flóttafólk í leit að betri lífsskilyrðum
sé að ræða.
innflytjendalög
Kanada hefur verið eina von margra pólitískra flóttamanna sem flýja lönd, eins og til dæmis Chile þar sem þessi
mynd er tekin. En nú telja kanadisk stjórnvöld sig verða að herða innflytjendalögin vegna mikils straums flótta-
manna.
einnig annars staðar frá úr heimin-
um, eins og til dæmis frá Sri Lanka
Miðausturlöndum og Afríku.
I síðustu viku kynnti innflytjenda-
ráðherra Kanada, Benoit Bouchard,
hin hertu innflytjendalög. Helstu
breytingamar em þær að héðan í frá
verður hætt að gefa út sérstakt eins
árs dvalarleyfi til flóttamanna sem
koma til Kanada frá átján löndum,
þar á meðal E1 Salvador, Guate-
mala, Sri Lanka og austantjald-
slöndunum.
Vísaö úr landi
Flóttamenn frá þessum átján ríkj-
um, sem áður nutu nokkuð sérstakr-
ar stöðu, geta ekki lengur gengið að
því vísu að þeim verði ekki vísað
úr landi fái umsókn þeirra ekki já-
kvæða meðhöndlun innflytjendaeft-
irlitsins. í öðm lagi verður öllum
flóttamönnum, sem koma í gegnum
Bandaríkin, gert að snúa við og