Dagblaðið Vísir - DV - 22.04.1987, Blaðsíða 19

MIÐVIKUDAGUR 22. APRÍL 1987.
19
—1
Börn þurfa marga málsvara
(svarbréf til nöfnu minnar)
„Það sem Guðrún Helgadóttir telur vera
tilburði í „rósastríði“ af hálfu þing-
kvenna Kvennalistans nú er einungis
ítrekun á skoðun okkar og vilja sem
kominn var fram opinberlega í stefnu-
skrá í borgarmálum vorið 1986, nokkrum
mánuðum áður en Guðrún lagði fram
frumvarp sitt á Alþingi.“
Ágætur sessunautur minn á síð-
asta þingi, Guðrún Helgadóttir,
skrifaði grein i DV þriðjudaginn 14.
apríl sl. þar sem hún sendir kvenna-
listakonum tóninn og sakar okkur
um óvönduð vinnubrögð.
I mörgu er að snúast þessa síðustu
daga fyrir kosningar og hefði ég
fremur kosið mér önnur viðfangsefni
en að skattyrðast við hana nöfnu
mína. Grein hennar krefst þó and-
/ svara. ,
Barnamálsvari
Guðrún Helgadóttir og kvenna-
listakonur eiga það sannarlega
sameiginlegt að bera hag bama fyrir
brjósti þótt við höfum valið okkur
ólíkar leiðir í stjómmálum. Kvenna-
listakonur buðu fram til Alþingis
gagngert til að bæta hag kvenna og
bama, reyndar í þeirri fullvissu að
bættur hagur þessara þjóðfélags-
þegna mundi skila sér í bættu
samfélagi sem allir nytu góðs af.
Meðal þess sem við höfum hugleitt
að bætt gæti veika stöðu bama í
þjóðfélagi okkar er einmitt að stofna
stöðu sérstaks bamamálsvara. Þessi
hugmynd, sem á sér fordæmi á hin-
um Norðurlöndunum, hefur verið til
umræðu innan Kvennalistans sl. 2
ár a.m.k. og var sett fram í stefnu-
skrá Kvennalistans fyrir borgar-
stjómarkosningar vorið 1986 með
þessum orðum: „Kvennalistinn vill
að staða bamavemdar í Reykjavík
verði styrkt með því að stofna stöðu
bamamálsvara. Slíkur málsvari skal
vera talsmaður bamsins í barna-
vemdarmálum bæði gagnvart for-
eldrum og stjórnkerfi.“
Sumarið 1986 var síðan unnið
markvisst að því innan Kvennalist-
ans að gera drög að frumvarpi um
stofhun embættis bamamálsvara. Sú
vinna var á lokastigi í þingbyrjun í
október 1986.
Umboðsmaður barna
Nokkrum dögum áður en þing var
sett fengum við kvennalistakonur
send drög að frumvarpi til laga um
embætti umboðsmanns bama frá
Guðrúnu Helgadóttur. Hún hafði
KjaUariim
Guðrún Agnarsdóttir
þingkona Kvennalistans
semsé einnig verið að vinna að þessu
máli, enda þörfin brýn að auka vemd
bama og tryggja réttarstöðu þeirra.
Guðrún hafði unnið hugmynd sína
á annan hátt en við í ýmsum atriðum
og tókum við þá ákvörðun að við
myndum ekki flytja málið með henni
en halda fram okkar hugmynd eins
og til stóð. Hins vegar lögðum við
ríka áherslu á það við Guðrúnu að
við styddum einlæglega hugmyndina
um umboðsmann eða málsvara
bama, enda höfðum við sjálfar lagt
hana fram í stefnuskrá sl. vor og
vorum að vinna að slíku máli. Við
lögðum einnig áherslu á það að við
myndum ekki standa gegn hennar
máli. Guðrún lagði síðan fram sitt
frumvarp ásamt Hjörleifi Guttorms-
syni, Jóhönnu Sigurðardóttur og
Kristínu S. Kvaran.
Við nánari athugun ákváðu
kvennalistakonur að leggja ekki
fram annað frumvai’p sama efnis,
þ.e. um bamamálsvara, á þessu sama
þingi og töldu að það gæti valdið
togstreitu um málið og torveldað
framgang þess. Við ákváðum því að
gera heldur breytingartillögur við
frumvarp Guðrúnar og styðja mál
hennar. Því miður fékk frumvarpið
um embætti umboðsmanns bama
ekki náð fyrir augum stjómarmeiri-
hlutans og fór því aldrei úr nefnd.
Þar var þó sannarlega ekki við
kvennalistakonur að sakast.
Ofbeldi gegn börnum
og stefnuskrá Kvennalistans
Fyrir þessar alþingiskosningar
hafa kvennalistakonur unnið vand-
aða og ítarlega stefnuskrá sem tekur
til allra helstu málaflokka samfé-
lagsins. Við vinnum eftir þeirri
meginreglu að öll mál séu. kvenna-
mál þar sem konur em meira en
helmingur þjóðarinnar. Til gmnd-
vallar allri stefnumótun leggjum við
lífssýn og verðmætamat kvenna sem
sprottið er af þeirri lífsreynslu sem
konur eiga sameiginlega og er fengin
af störfum okkar og hlutverkum sem
em ólík viðfangsefnum karla.
1 stefnuskrá okkar nú, eins og fyr-
ir borgarstjómarkosningar vorið
1986, er sérstakur kafli um ofbeldi
gegn bömum. í honum er svohljóð-
andi setning: „Kvennalistinn vill að
staða bama verði styrkt með því að
stofna embætti barnamálsvara. Mál-
svarinn skal gæta réttar og hags-
muna bamsins í öllpm málum, bæði
gagnvart foreldrum og stjórnkerfi."
Systraþel
Það sem Guðrún Helgadóttir telur
vera tilburði í „rósastríði" af hálfu
þingkvenna Kvennalistans nú er
einungis ítrekun á skoðun okkar og
vilja sem kominn var fram opin-
berlega í stefnuskrá í borgarmálum
vorið 1986, nokkrum mánuðum áður
en Guðrún lagði fram frumvarp sitt
á Alþingi. Þess vegna vísa ég á bug
ómaklegum aðdróttunum hennar
um óvönduð vinnubrögð okkar
kvennalistakvenna.
Við höfum verið mjög fúsar að
styðja mál annarra kvenna á Al-
þingi, svo fremi að þau stangist ekki
á við grundvallarskoðanir okkar.
Guðrún Helgadóttir hefur einnig
verið ólöt við að styðja mál annarra
þingkvenna ef þau stangast ekki á
við meginskoðanir hennar og mörg-
um málum hefur hún komið úr
nefhdum fyrir aðrar þingkonur af
óeigingimi og dugnaði sínum.
Staða bama í þjóðfélaginu er veik-
ari en flestra annarra. Fjarvistir
foreldra frá heimili vegna mikils
vinnuálags, skortur á dagvistarrými
og samfelldum skóladegi leiða til
þess að böra em vanrækt og búa við
öryggisleysi. Nýlega hefur athygli
fólks hér á landi beinst að ofbeldi
gegn börnum en reynsla annarra
þjóða sýnir að andlegt, líkamlegt og
kynferðislegt ofbeldi gegn bömum
er mun algengara en álitið var. Þetta
félagslega óréttlæti er sameiginlegur
óvinur þeirra sem vilja bömum vel.
Að uppræta þetta óréttlæti ætti að
vera meginviðfangsefhi þeirra sem
vilja vinna að velferð barna.
Guðrún Agnarsdóttir
alþíngiskona, í fyrsta sæti Kvennalistans í
Reykjavík.
„Staða barna í þjóðfélaginu er veikari en flestra annarra. Fjarvistir for-
eldra frá heimili vegna mikils vinnuálags, skortur á dagvistarrými og
samfelldum skóladegi leiðir til að börn eru vanrækt og búa við öryggis-
leysi.“
Jafnvel fallegur söngur
getur orðið leiðigjam
Maðurinn á götunni er stöðugt að
spyrja mig hvemig á því standi að
við sjálfstæðismenn höldum þvi ekki
betur á lofti hversu vel hafi tekist
við stjóm landsins. Okkur hafi tek-
ist að ná verðbólgunni niður þegar
að kreppti. Síðan hafi í góðærinu
tekist að gera allt í senn: Viðhalda
stöðugleikanum og auka afrakstur
þjóðarbúsins, tryggja afkomu fyrir-
tækjanna og bæta lífskjörin svo að
atvinnutekjur heimilanna hafa aldr-
ei verið meiri en nú. Spamaður vex
og skuldasöfnun erlendis er hætt.
Vitnisburðurinn er góður, en gam-
all kóreskur orðskviður segir að
jafnvel fallegt lag verði leiðigjamt
sé það sungið oft. Þetta er mikil
speki og ekki síst ef haft er í huga
að hún var sögð öldum fyrir daga
segulbandsins. Hún skýrir hvers
vegna góð málefhastaða Sjálfstæðis-
flokksins nú virðist ekki hafa þau
áhrif sem menn gætu vænst. Það er
leiðigjamt að hlusta æ ofan í æ á
lýsingu á því sem vel hefur tekist.
Smátt og smátt verður það hvers-
dagslegt og menn fara að taka því
sem sjálfsögðum hlut að ástandið
haldi áfram að batna.
Það skýrir kannski að listabók-
stafimir em orðnir tíu. Á bak við
hvem frambjóðanda standa 160-170
kjósendur. Allir njóta þeir persónu-
legs fylgis og velvildar sem dregur
úr styrk flokkanna sem fyrir vom.
Tiu listar eða tuttugu? Hvers vegna
skyldu menn gera veður út af því?
Eða eins og segir í skemmtilegu
kvæði Davíðs frá Fagraskógi um
ungfrúna og biðlana:
Kjallariim
Halldór
Blöndal
þingmaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn
Ungfrúin greiðir sér oft á dag
og ilmvatn í hár sitt ber,
horfir í spegilinn hlæjandi,
hoppar og telur á fingrum sér:
Einn... tveir... þrír...
Og bráðum bætist við nýr.
Þá var frambjóðandi ekki tek-
inn alvarlega
Það er enginn vafi á því að stjórn-
málaumræðan var á alvarlegri
nótum fyrir fjórum árum en nú. Þá
vom afleiðingar óstjórnar áþreifan-
legar inni á hverju heimili í landinu
- ört vaxandi verðbólga og versn-
andi lifskjör en atvinnubrestur
virtist blasa við. Þá var sá ffambjóð-
andi ekki tekinn alvarlega sem
veifaði loforðalistanum og sagði að
afkoma þegnanna gæti verið önnur
og betri en afkoma þjóðarinnar í
heild. Menn höfðu kennt þess sár-
lega á sjálfum sér hvaða afleiðingar
slík kenning í framkvæmd hefði eftir
á: Af því vom menn að súpa seyðið
með versnandi afkomu heimilanna
og em að gera það enn, ef grannt
er skoðað, m.a. með þungri greiðslu-
byrði erlendra lána ef horft er til
þjóðarinnar allrar. Með þungri
greiðslubyrði húsnæðislána ef horft
er til þeirra einstaklinga sem keyptu
eða byggðu á ámnum 1979 til 1983
sérstaklega. Og á vanda þessara ein-
staklinga vegna húsnæðislánanna
eða þjóðarinnar vegna erlendu lán-
anna eða þjóðarinnar vegna erlendu
lánanna em ekki til neinar pappírs-
eða patentlausnir, þótt sumir láti nú
svo í veðri vaka. Sömu mennimir
og lofúðu samningunum i gildi 1978.
Maðurinn á götunni er kvíðinn.
Honum líst ekki á fjöldann sem nú
biðlar til hans og óttast að það
ástand kunni að skapast á Alþingi
eftir kosningar sem hann hefur nú
orðið vitni að á fr amboðsfundum hér
í kjördæminu. Hann sér ekki hvem-
ig hægt sé að greiða með farsælum
hætti úr þvílíkri flækju. Þriggja
flokka stjómir hafa reynst illa. Við-
búið er að fjölflokkastjómir reynist
enn verr. Og maðurinn á götunni
veit að óstjóm í stjómarfarinu bitn-
ar á honum og hans líkum einvörð-
ungu.
Byggt verður á ábyrgð
Þessum kvíða verður ekki eytt
nema með því að úrslit kosninganna
á laugardaginn geri það kleift að
mynduð verði ríkisstjóm tveggja
flokka. Aðeins með þeim hætti verð-
ur unnt að halda stöðugleikanum í
efnahagslífinu og festunni í stjómar-
farinu. Menn hafa spurt mig hvort
ég taki fram yfir samsteypustjóm
með Framsókn eða krötum. Ég hef
svarað þvi til að við sjálfstæðismenn
munum ekki ganga til stjórnarsam-
starfs nema sömu atriðin verði lögð
til grundvallar við stjóm efnahags-
mála og nú: Byggt verði á ábyrgð,
frelsi og framtaksvilja einstaklings-
ins til athafha, en greitt fyrir
samvinnu og viðskiptum manna á
milli og við aðrar þjóðir. Það hefúr
reynslan sýnt - ekki aðeins hér á
landi heldur einnig í öðrum löndum
- að þá vegnar þjóðunum best þegar
einstaklingamir em frjálsastir. Þar
verður ekki í sundur skilið.
Halldór Blöndal.
Greinarhöfundur skipar efsta sæti
Sjálfstæðisflokksins í Norðurlandskjör-
dæmi eystra.
„Það er leiðigjarnt að hlusta æ ofan í æ
á lýsingu á því sem vel hefur tekist.
Smátt og smátt verður það hversdagslegt
og menn fara að taka því sem sjálfsögðum
hlut. . .“