Dagblaðið Vísir - DV - 22.04.1987, Blaðsíða 42

46
MIÐVIKUDAGUR 22. APRÍL 1987.
Miklar breytingar
næsta kjörtímabil
„Verði stjórnarsamstarf óbreytt að loknum kosningum, sem ailt útlit er
fyrir, þá mun frjálshyggjan dafna áfram með öllum þeim skelfilegu afleið-
ingum sem hún hefur í för með sér..
Það er mikið að gera hjá þeim sem
vasast í framboðsmálum þessa dag-
ana. Ekki hefur í langan tíma orðið
eins mikið fjaðrafok í stjómmálum
og varð í lok þessa kjörtímabils. Á
íslandi hefur fjórflokkakerfið verið
nokkuð stöðugt þó alltaf öðru hvoru
hafi komið fram nýir flokkar og
framboð. Þeir flokkar hafa ekki átt
langa sögu. Lengst lifðu Samtök
frjálslyndra og vinstri manna og áttu
stærstan þingflokk þeirra sem komið
hafa utan fjórflokkakerfisins. Það
er jafnframt eini flokkurinn sem átt
hefur aðild að ríkisstjórn.
Nú standa hins vegar mál með
þeim hætti að fleiri hreyfingar og
annars konar eru á ferðinni. I fyrsta
lagi er að alvarlegur klofhingur er
í Sjálfstæðisflokknum sem eru vissu-
lega tímamót. Sá klpfningur er
vegna afstöðu manna til persóna en
málefhaágreiningur lítill. Reynt er
að gera ágreining út af frjálshyggj-
unni og helst vill nú enginn kannast
við hana. Frjálshyggjan hefur þó
vaðið uppi í þjóðfélaginu undanfarin
ár í skjóii núverandi stjómarflokka,
reyndar ekkert síður í skjóli Fram-
sóknar. Forystumenn Borgara-
flokksins hafa hlaðið undir hana þó
þeir vilji nú sverja hana af sér. Verði
stjómarsamstarf óbreytt að loknum
kosningum, sem allt útlit er fyrir,
þá mun fijálshyggjan dafna áffam
með öllum þeim skelfilegu afleiðing-
um sem hún hefur í för með sér fyrir
fáménnt og dreifbýlt land eins og
okkar.
Dreifbýlið annars
fokks samfélag
Hinn flöturinn, sem upp hefur
komið í sambandi við framboðin, er
þreytan sem vart verður við hjá fólki
í dreifbýlinu. Samfara því er einnig
ótti gagnvart framtíð byggðar í
landinu. Ftjálshyggjuhugsunarhátt-
KjáHarmn
Kári Arnórsson
skólastjóri
urinn hefur m.a. komið því til leiðar
að þenslan hefur aukist gífurlega á
Reykjavíkursvæðinu. Svo til allt
fjármagn er sogað þangað og öll
raunvemleg uppbygging í landinu
fer fram á þvi svæði. Ástand byggð-
anna úti á landi er nú að verða
svipað og það var í lok sjöunda ára-
tugarins þegar til auðnar horfði í
mörgum landshlutum. Við skipu-
lagningu atvinnulífs í landinu hefur
ekki verið litið til heildarinnar. Að-
eins hefur verið horft til þess hvar
stundargróðinn gæti orðið mestur.
Gámaútflutningurinn er kannski
nærtækasta dæmið um þetta.
Fólk í dreifbýlinu finnur þetta að
sjálfsögðu mjög vel og þá ekki síður
hitt hversu það er afskipt. Það finn-
ur einnig að það sjálft verður að
taka þessi mál meira í sínar hendur.
Reykjavíkurvaldið, þar með taldir
flestir þingflokkar (einkum og sér í
lagi núverandi stjómarflokkar að
viðbættum Alþýðuflokki), sinnir
ekki málum dreifbýlis. Enn hefur þó
ekki tekist að stilla dreifbýlisöflin
saman til átaka. Fjármálaafl vantar
til slíks átaks. Það sýnist þó liggja
fyrir að þessi barátta fólksins úti á
landimagnist að loknum kosningum
vegna þess að ný viðhorf til þróunar
byggðar hljóta að knýja mjög á bæði
hjá heimamönnum sjálfum svo og
stjórnvöldum. Það má ekki líðast að
þjóðinni sé tvískipt með þeim hætti
sem óbeint hefur verið gert síðustu
ár og fólk í dreifbýlinu búi við mun
lakari þjóðfélagsaðstöðu en þétt-
býlið.
Ný félagsleg staða
Fleiri hræringar em einnig í sam-
félaginu. Nú um hríð hafa kaup-
deilur verið miklar hjá opinberum
starfsmönnum. Þar hefur kerfi, sem
reynt hefur verið að þröngva upp á
menn um langan tíma, spmngið.
Jafnlaunastefhan, sem átti að vera
lausn á launamun, varð til þess að
mismunun í launum varð meiri en
dæmi em til áður. Þetta kerfi, sem
leiddi til þess að láglaunahópunum
fjölgaði jafnt og þétt, féll mjög vel
að frjálshyggjunni. Þannig urðu þeir
sem beittu sér fyrir þessu bestu
bandamenn þeirra sem þeir vildu
beita sér mest gegn. Vinnuþrælkun,
sem jafrian fylgja lélegri afköst, varð
svarið til að lyfta tekjunum. Þetta
kerfi hefur nú rofiiað og um leið
vakið launafólk til umhugsunar og
aðgerða. Mest vakningin hefur orðið
í röðum ríkisstarfsmanna. Þeir hafa
allt í einu fundið til þess að þeir eru
afl sem á að hafa sitt að segja um
þróun kjara og verðlags í landinu.
Stóm samflotin em um garð gengin
hvað varðar það meginhlutverk að
hafa einhliða vald til að semja. Hlut-
verk þeirra er hins vegar mjög mikið
ennþá í samfélaginu en það þarfhast
nýrrar skilgreiningar. Kennarasam-
tökin riðu á vaðið og tókst að vekja
fólkið. Að mörgu leyti var það eðli-
legt því þar var samstæðasti hópur-
inn. Ríkisstarfsmenn þurfa nú að
sameinast í einu bandalagi, ekki til
að fara með samningsmál, því samn-
ingar framtíðarinnar munu meir og
meir bindast vinnustöðunum, heldur
til þess að hafa áhrif á mótun stefnu
i atvinnu- og efnahagsmálum. í þeim
efnum hafa ríkisstarfsmenn verið
algerlega sniðgengnir til þessa.
Þetta er þáttur sem stjómvöld kom-
ast ekki hjá að taka tillit til. Snúist
verður til vamar gegn óhóflegu
vinnuálagi jafnframt baráttu fyrir
meiri framleiðni. Verðbólgu verður
ekki til lengdar haldið niðri með ein-
hliða niðurgreiðslu launþega. Þar
verður að leita annarra leiða. Ein-
leikur ASÍ og VSÍ er úr sögu eða
öllu heldur er þeim kafla sögunnar
nú lokið. Nýjar vinnuaðferðir koma
tii.
Kári Amórsson
„Það sýnist þó liggja fyrir að þessi bar-
átta fólksins úti á landi magnist að
loknum kosningum vegna þess að ný við-
horf til þróunar byggðar hljóta að knýja
mjög á bæði hjá heimamönnum sjálfum
svo og stjórnvöldum.“
Fyrir alla muni heimamann
Nú dregur til tíðinda í íslenskum
stjómmálum. Við erum í þann mund
að ganga að kjörborði. Hvað er
svona merkilegt við það? Jú, nú eig-
um við þess kost að kjósa um tvo
Sjálfstæðisflokka. Enginn, sem vill
tryggja áframhaldandi frelsi ein-
staklingsins, þarf nú að skila auðu
eða kasta atkvæði sínu á glæ. Nýtt
afl hefur litið dagsins ljós - komið
til sögunnar. Hér ræðir um Borgara-
flokkinn - S-listann. Talsvert hefur
það verið gagnrýnt að menn hafi
„rokið upp til handa og fóta“ þegar
er fréttist af tilurð Borgaraflokksins
og lýst yfir stuðningi við þetta nýja
framtak Alberts Guðmundssonar og
hans fjölmörgu stuðningsmanna -
án þess að prentuð stefnuskrá hafi
legið á borðinu. Þetta er þó ekki
merki um fljótfæmi manna eða
hugsunarleysi heldur ber vott um
óbilandi trú og það mikla traust sem
Albert Guðmundsson nýtur meðal
þúsundanna.
„Ekki er hægt að kjósa Albert
Guðmundsson nema í einu kjör-
dæmi“ hafa sumir bent á - réttilega
- í málflutningi sínum og í þvi skyni
reynt að læða því inn hjá Tólki að
það sé út í hött að kjósa S-listann
annars staðar en í Reykjavík. Því
er til að svara að Borgaraflokkurinn
býður fram í öllum kjördæmum -
og fólkið, sem leiðir S-listann á hin-
um ýmsu stöðum, hefur sömu
hugsjón að leiðarljósi og efsti maður
á lista Borgaraflokksins í Reykjavík.
Það mun berjast fyrir auknu frelsi,
uppbyggingu atvinnuveganna,
KjáUariiin
Þorsteinn
Valgeir
Konráðsson
nemi í prentiðn
bættri heilbrigðisþjónustu, aðgengi-
legra skólakerfi. Síðast en ekki síst
er það yfirlýst stefna Borgaraflokks-
ins að hann muni taka sérstakt tillit
til þeirra, sem mega sín minna, svo
sem fatlaðra - sjúkra - lífeyrisþega.
Lífsgæðin ofariega á blaði
Það er raunar mín persónulega trú
að Borgaraflokkurinn muni ekki
aðeins hafa málefni þessa fólks, sem
setið hefur eftir í kapphlaupinu um
lífsgæðin, ofarlega á blaði, heldur
mun úrlausn til handa því hafa al-
gjöran forgang.
Óli Þ. Guðbjartsson skólastjóri
leiðir S-listann í Suðurlandskjör-
dæmi. Ég held að ekki sé ofsagt þótt
ég fullyrði að þar fer maður sem
nýtur almenns trausts. Ég trúi því
að Sunnlendingar þakki honum far-
sælan feril í málefnum námsfólks -
svo og í öðrum störfum fyrir kjör-
dæmið, sem til heilla hafa horft -
og setji ex við Ess-listann. Nú er
kjörið tækifæri að sýna þakklæti í
verki.
Þorsteinn Pálsson lýsti því yfir í
viðtali nýlega, þegar hann var spurð-
ur álits á skoðanakönnun sem
framkvæmd var í Suðurlandskjör-
„Þessi málflutningur Þorsteins
Pálssonar er ekki smekklegur.
Engin skoðanakönnun undanfarið
hefur gefið vísbendingu um að
D-listinn fái þrjá menn i Suður-
landskjördæmi...“
dæmi (þar sem hann - Þorsteinn -
er efsti maður D-listans), að Borgara-
flokkurinn hefði enga möguleika á
manni, en hins vegar gæti hann
dregið úr líkum á að þriðji maður
D-listans kæmist inn. Þessi málflutn-
ingur Þorsteins Pálssonar er ekki
smekklegur. Engin skoðanakönnun
undanfarið hefur gefið vísbendingu
um að D-listinn fái þrjá menn í Suð-
urlandskjördæmi en tveir taldir
nokkuð öruggir. Hins vegar hefur
Borgaraflokkurinn öll skilyrði til að
koma manni að - og jafhvel rúmlega
það.
Ég hvet því stuðningsmenn Borg-
araflokksins að láta ekki áróður út
i bláinn hafa áhrif á sig á kjördag
og bið þá lengstra orða að vinna vel
- en umfram allt drengilega að glæsi-
legri kosningu Óla Þ. Guðbjartsson-
ar.
Málsvari í löggjafarsamkom-
unni
Einhvem veginn hefur það líka
verið álit mitt að það sé mikilvægt
fyrir sérhvert kjördæmi að hafa
heimamann sem málsvara á löggjaf-
arsamkomunni. Mann sem lifað
hefur og hrærst í því kjördæmi sem
hann býður sig fram fyrir - og þekk-
ir vanda fólksins, þörf og væntingar.
Og með tilkomu Borgaraflokksins
er val allra sjálfstæðismanna auð-
velt, ekki síst þeirra sem óánægðir
hafa verið - en einnig hinna fjöl-
mörgu sem hafa verið tvístígandi og
þess vegna setið heima eða ljáð öðr-
um flokkum atkvæði sitt vegna
ósættis við forystu Sjálfstæðisflokks-
ins. Ekki má heldur gleyma því fólki
sem ekki heíúr verið alls kostar á-
nægt með gömlu flokkana en samt
sem áður veitt þeim stuðning. Borg-
araflokkurinn er aílið sem allir ættu
að geta sameinast um.
I dag er því S-listinn lausnin: - svo
einfalt er það.
Þorsteinn Valgeir Konráðsson.
„Óli Þ. Guðbjartsson skólastjóri leiðir
S-listann í Suðurlandskjördæmi. Ég held
að ekki sé ofsagt þótt ég fullyrði að þar
fer maður sem nýtur almenns trauts.“