Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.1987, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 1987.
15
Réttarríkið og Þórður E. Halldórsson
Hinn 19. júní sl. reit Þórður E.
Halldórsson kjallara í DV undir fyr-
irsögninni: „Er réttarríkið í hættu?“.
í framhaldi þess reit ég grein í sama
blað 29. júní sl.: „Réttam'kið og al-
menningur". Enn brá Þórður
pennanum á loft, 16. júlí sl„ með
grein sinni: „Réttarríkið og Kristján
B. Þórarinsson", og nú bæti ég enn
um betur í greinaflokki okkar Þórð-
ar um réttarríkið.
Leiðsögn Ara fróða
Það er misskilningur hjá Þórði að
ég líki sjálfum mér við Ara fróða.
Fyrir mér vakti aðeins að benda
Þórði á að til eftirbreytni sé sú regla
Ara, að hafa ávallt það er sannara
reynist. Vissulega getum við báðir
tekið þennan forföður okkar til fyrir-
myndar þótt hvorugum okkar takist
trúlega að feta í fótspor hans.
Aðalefni máls míns var að sýna
fram á að sú staðhæfing Þórðar var
röng að Framsóknarflokkurinn
hefði troðið gæðingum sínum í flest
eða öll æðri embætti í dómskerfinu.
Þetta tel ég mér hafa tekist enda
fjallar svargrein Þórðar nánast ekk-
ert um dómsmál heldur um land-
búnaðarmál og bindindisstefnu
fyrrverandi dómsmálaráðherra, Jóns
Helgasonar.
Málefnaleg umræða krefst
þess að ekki sé vaðið úr einu
í annað
Þórður er með ritfærustu mönnum.
En auðvitað eigum við ekki að haga
okkur eins og rakki er ræðst fyrst
með miklu gelti og glefsi að gestum
og gangandi, er heim á hlað koma,
en tekur síðan á rás út um allt tún
með skottið á milli fótanna um leið
og hastað er á hann. Þetta finnst
mér þú gera, Þórður minn, þegar þú
ferð að ræða um landbúnaðarmál
og bindindismál af því að þér var í
mesta bróðemi sýnt fram á að hug-
myndir þínar um íslenskt dómskerfi
voru rangar.
Réttarríkið og málfrelsið
Það er réttarríkinu og ákvæðum i
KjaUariim
Kristján B. Þórarinsson
framkvæmdastjóri
stjómarskrá fyrir að þakka að þú
færð á opinberum vettvangi að nota
þau orð, sem þér em tömust, án þess
að baka þér önnur viðurlög en þau
að ég hefi leiðrétt þig. Þú segir að
ég sé fátalaður um þau atriði í emb-
ættisfærslu saksóknara að Hæsti-
réttur „skuli hvað eftir annað hafa
þurft að taka fram fyrir hendur hans
og leiðrétta hjá honum embættisleg
afglöp."
Mér gekk það aldrei til, Þórður
minn, með grein minni að ráðast
með svívirðingum að saksóknara né
nokkrum öðrum manni. Það er nú
svo í dómskerfinu að héraðsdómar-
ar, saksóknari og aðrir, sem undir
dómsvald Hæstaréttar em settir,
verða flestir ef ekki allir að sæta því
að Hæstiréttur breyti einhvem tíma
eða ómerki gerðir þeirra. Ríkissak-
sóknari hefur nú orðið fyrir nokkr-
um skakkaföllum í höndum
Hæstaréttar. En það verður auðvit-
að ekki til þess að ég gangi fram á
opinberum vettvangi og strái salti í
sár hans. Ekkert hefúr harrn mér
gert. Þegar svo stendur á sem nú er
stæði mér það miklu nær að freista
þess að finna Hallvarði Einvarðssyni
sem flest til málsbóta. Veit ég og að
maðurinn er besti drengur og grand-
var í hvívetna þótt Hæstiréttur sé
honum ekki sammála í einu eða
tveimur málum.
Flokksbræðrahefðin var rofin
Jón Helgason og aðrir framsókn-
armenn í embætti dómsmálaráð-
herra hafa rofið þá hefð að skipa
einungis flokksbræður í æðstu emb-
ætti innan dómsýslunnar. Ráðherrar
annarra flokka höfðu nær eingöngu
skipað flokksbræður en ætla verður
að Jón Helgason hafi skipað fleiri
menn úr .öðrum flokkum í -þessar
stöður en sína flokksbræður. Hann
skipaði marga sjálfstæðismenn í
embætti hæstaréttardómara og lík-
lega engan framsóknarmann. Hann
skipaði t.d. sjálfstæðismanninn Boga
Nilsson i stöðu rannsóknarlögreglu-
stjóra, en áður hafði framsóknar-
maðurinn Ólafur Jóhannesson
skipað Boga í embætti sýslumanns
á Eskifirði. Bogi er með dugmestu
og heiðarlegustu lögfræðingum og
var með mikla reynslu að baki þegar
hann tók við þessum störfum. Skip-
anir þessar voru því vel grundaðar.
„Þetta fínnst mér þú gera, Þórður minn,
þegar þú ferð að ræða um landbúnaðarmál
og bindindismál af því að þér var 1 mesta
bróðerni sýnt fram á að hugmyndir þínar
um íslenskt dómskerfi voru rangar.“
„Þegar svo stendur á sem nú er stæði mér það miklu nær að freista
þess að finna Hallvarði Einvarðssyni sem flest tii málsbóta. Veit ég og
að maðurinn er besti drengur og grandvar í hvivetna þótt Hæstiréttur
sé honum ekki sammála í einu eða tveimur málum.“
Friðjón Þórðarson skipaði hins veg-
ar Pétur Hafstein sýslumann á
Isafirði um leið og hann kom frá
prófborðinu og tók hann fram yfir
aðra umsækjendur sem árum saman
höfðu starfað við dómstólana. Er ég
ekki að lasta Pétur, sem ég tel besta
dreng og ágætan lögfræðing, en að-
ferð þessara tveggja ráðherra var
gjörólík.
Dómsmálaráðuneytið og
áfengislöggjöfin
Þótt þú, Þórður minn, sért ekki
bindindismaður skyldir þú ekki
hæðast að þvi að Jón Helgason hef-
ur trú á slíku. Þegar við virðum fr-rir
okkur allt það böl, sem af áfengi
hlýst, svo sem þær þúsundir heimila
sem það leggur í rúst, er ekkert
skrítið þó að sumir vilji halda sig frá
þvi. Raunar tók Jón Helgason þó
ekki upp nýja stefnu í áfengismálum
þjóðarinnar sem dómsmálaráðherra
heldur kappkostaði einungis að gera
þá skyldu sína að framfy-lgja þeirri
áfengislöggjöf sem við búum við.
Varla er Þórður E. Halldórsson að
hvetja til þess að dómsmálaráðu-
neytið gangi fram í þvi að brjóta þau
lög. Það er hlutverk Alþingis að
breyta áfengislöggjöfinni ef meiri-
hluti þjóðarinnar álítur vankanta
vera á henni.
Kannski heyrum við brátt hinn
rétta tón
Við hér uppi á Islandi njótum
margs góðs frá meginlandi Evrópu.
Þórður E. Halldórsson situr í Lúx-
emborg á mörkum hins þýska og
franska menningarheims. Það er
ekki ónýtt að geta sötrað bjór lög-
lega úti í Lúxemborg undir tónaflóði
Bachs og Wagners eða Bizets og
Berlioz. Við hér uppi, sem verðum
að viðurkenna að nokkrir ann-
markar eru á réttarríki okkar,
sendum honum bestu kveðjur með
von um að brátt lyftist á honum
brúnin í löndum víns og tóna.
Kristján B. Þórarinsson
Plágan mikla
Það eru margar plágumar sem
herjað hafa á blásaklausan landslýð
gegnum aldimar; svartidauði,
frostavetur, farsímar og núna síðast
sú skelfilegasta, Ijórhjólin.
Núna í sumar hef ég vart opnað
Dagblaðið mitt án þess að rekast á
hneykslunarfulla umljöllun um
þessa „óvæm“. Þar er stundum mik-
ið geisað af lítilli þekkingu eins og
tíðar myndbirtingar af jeppaslóðum
til vitnis um ósómann bera vitni, en
nóg um það. Aður en lengra er hald-
ið vil ég taka fram að umferðarum-
fjöllun (bílar) DV finnst mér til
fyrirmyndar og ætlunin er ekki í
þessari grein að taka upp hanskann
fyrir mótorkrampamenn og náttúm-
sóða heldur benda á að umræðan
um fjórhjólin verður að vera mál-
efnaleg. Það hefúr hún ekki verið.
Hún hefúr verið í stíl við söguna af
kerlingunni sem sagði eftir að hún
hafði gleypt fírtommuna: „Naglar
em stórhættulegir, í mínu húsi verða
engir naglar.“
Náttúruvernd
Á timum aukins ferðamanna-
straums verður náttúmvemd æ
mikilvægari en hún má aldrei vera
öfgafull. Dæmi um slíkt em þau
hörmulegu áhrif sem aðgerðir græn-
friðunga gegn sel- og hvalveiðum
höfðu á frumstæð eskimóasamfélög
í Norður-Kanada og Alaska þar sem
gmndvellinum undan hefðbundnum
lífshætti þeirra var kippt burtu.
Náttúran er auðlind rétt eins og
þorskurinn, hana erum við að selja
ferðamönnum, útlendum og innlend-
um. Það er réttur okkar að nýta
þessar auðlindir en jafnframt skylda
að ræna þær ekki eða spilla þeim.
Fjórhjól fyrir ferðamenn
Þá er ég kominn að því sem ýtti
mér út i þessi greinarskrif. í DV 15.
júlí síðastliðinn birtist klausa um
skipulagðar dagsferðir á fjórhjólum
upp með Skjálfandafljóti sem bænd-
ur á Stóm-Völlum í Bárðardal hafa
farið af stað með í samvinnu við
Bílaleiguna Öm á Akureyri. Þessi
KjaUaiinn
Jakob Haraldsson
Bílaleigunni Erni, Akureyri
klausa stakk í stúf við aðrar í þessum
grínaktuga þætti vegna þess að hún
var fúll af heilagri vandlætingu og
efnislega lýsti blekbóndinn yfir
fúrðu sinni á því að náttúruvemdar-
aðilar skyldu ekki fetta fingur út í
að óvant fólk væri að spana upp um
heiðar og móa af okkar völdum.
Þetta er svolítið gremjulegt því að
frá upphafi hefur verið lögð þung
áhersla á að spilla engu og fyllsta
öryggis verið gætt.
Leiðin er sérvalin með þetta mark-
mið fyrir augum. Leiðsögumaður er
með í för og sér um að allt fari rétt
fram og þátttakendur æfa sig vand-
lega á hjólunum áður en lagt er af
stað. Fulltrúa Náttúmvemdarráðs
hefur svo verið boðið að koma með
í haust og skoða hvort við fórum
með rangt mál þegar við fúllvrðum
að þessi ferðamáti sé fyllilega boð-
legur íslenskri náttúm sé ákveðnum
umgengnisvenjum hlítt. Ég vil nota
tækifærið að bjóða blaðamanni DV
með í þessa ferð.
Nýjungar
Fjórhjól em nýjung og hafa flætt
yfir Island á sama hátt og ýmsar
nýjungar gera gjaman. íhaldssemi
má ekki verða þess valdandi að þau
fáist ekki nýtt af þeim aðilum sem
skilja hvað ber að varast í meðferð
þeirra.
Að mínu mati kæmi til greina að
gera fjaflaferðir sem þessar háðar
leyfisveitingu en þá þurfa þeir sem
valdið fá að geta notað það fordóma-
laust.
Fjórhjól em frábær tæki til að
nota í náttúruskoðunarferðir eins
og þær sem greinir frá hér að ofan.
Um það vitna ánægðir viðskiptavin-
ir. Tilraunin í Bárðardal mun líka
færa sönnur á það að ef rétt er stað-
ið að hlutum spillist náttúran ekki
af völdum fjórhjóla.
Jakob Haraldsson
„Þetta er svolítið gremjulegt því að frá
upphafi hefur verið lögð þung áhersla á
að spilla engu og fyllsta öryggis verið
gætt.“
„Að minu mati kæmi til greina að gera fjallaferðir sem þessar háðar leyfisveitingu en þá þurfa þeir sem valdið fá
að geta notað það fordómalaust."