Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1987, Blaðsíða 8
8
LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1987.
Kaupglaðir Islendingar í Glasgow:
„Þetta er eigin-
lega brjálæði"
- aukaþotur bíða eftir landanum
á meðan hann verslar
Glasgow virðist vera gósenland innkaupanna ef marka
má aðsókn Islendinga þangað nú fyrir jólin. Þúsundir
landsmanna flykkjast yfir hafið í leit að ódýrum varningi
og fá vægast sagt kaupæði. Verðlag í Glasgow er nefnilega
helmingi ef ekki þrefalt lægra en hér heima. D V tók sér
ferð á hendur til Glasgow og leit eigin augum hvað er að
gerast. Eftir þá reynslu er eðlilegt að spyrja hvað sé að
gerast á íslandi.
Fatnaðurinn er helmingi ef ekki þrisvar sinnum ódýrari í Glasgow en í
Reykjavík. Það er því ekki undarlegt þó margir fái kaupæði og kaupi kannski
eitt og annað sem síðan engin not eru fyrir.
í sjálfu sér er það ekkert nýtt að
íslendingar fari til Bretlands í helg-
arferðir og versli. Slíkar ferðir hafa
verið vinsælar í fimmtán ár. Hins
vegar er aukningin í þessar ferðir
undanfarin ár gífurleg. Hér áður fór
fólk í helgarferð með ákveöinn gjald-
eyri upp á vasann og var búið að
safna fyrir ferðinni. Nú fer fólk hins
vegar í verslunarferðir með kredit-
kortið í vasanum og ferðin er greidd
með afborgunum. Auðvitað er það
ekki algilt en algengt eftir því sem
við heyrðum á fólki.
Þegar fólk var spurt hvers vegna,
var svarið: „Það borgar sig. Heima á
íslandi höfum viö ekki efni á að
klæða börnin upp fyrir jólin. Verð á
einum buxum er sama og á alfatnaði
hér. Þess vegna er ferðin fljót að
borga sig.“
Máltíð á gallabuxnaverði
Glasgow-farþegar eru fólk úr öllum
stéttum þjóðfélagsins. Þó ber mest á
eldri konum. Svo virðist sem lág-
launafólk á islandi sæki mikið í
þessar ferðir. Margt af þessu fólki
talar ekki ensku. Einnig er nokkuð
mikið um hjón og okkur var sagt að
konurnar væru farnar að draga
mennina með, einungis til að dreifa
varningnum á tvær persónur. Einn
karlmaður í hópnum sagðist ekkert
vita leiðinlegra en að fara í verslanir
og hann saknaði þess að ekki væru
sérstakir bekkir í verslunum sem
eiginmaðurinn gæti hvílt sig á meðan
eiginkonan kaupir.
Eftir því sem við komumst næst fer
fólk eingöngu í þessar ferðir til að
fara í búöir. Það hefur engan áhuga
á að kynna sér borgina að öðru leyti.
Einstaka leitar uppi góð veitingahús
en flestir borða á hótelunum eða á
pitsastöðum. Skýringin var sú að góð
máltíð kostar sama og gallabuxur.
Ættjarðarlögin kirjuð
Fólkið vaknar snemma á morgn-
ana og byijar rúntinn á milh versl-
ana. Það er þrammað milli verslana
allan daginn og þangað til verslunum
er lokað milli fimm og sex á daginn.
Á kvöldin er fólk það þreytt að það
nennir ekki út af hótelinu. Algengt
er aö setið sé yfir bjór eöa vínglasi á
bar hótelsins á kvöldin. Ef margir
eru samankomnir eru gjarnan kirjuð
ættjarðarlög. Fyrir nokkrum árum
þekktist ekki að barir í Glasgow
væru opnir frameftir. íslendingar
hafa breytt því. Barþjónar kvarta
yfir að þurfa að afgreiða til fimm á
morgnana því nú eru barirnir opnir
á meðan fólk er þar.
Sparsamir Skotarnir undrandi
Verslunarfólk í Glasgow er mjög
undrandi yfir kaupæði íslending-
anna og hissa á hversu miklum
peningum þeir geta leyft sér að eyða.
Sem vonlegt er eru margir kaup-
menn famir að notfæra sér þessa
eyðslusemi og fréttum við af einni
verslun þar sem hengdir eru miðar
á rúðuna og á þeim stendur að ís-
lendingar séu velkomnir. Einnig
hangir þar íslenski fáninn. Sú versl-
un hefur klætt ófáa íslendingana í
leðuijakka.
Það eru ekki bara íslenskir íjöl-
miðlar sem eru farnir að veita þessu
kaupæði athygli. Skosk blöð hafa
mikið fjallað um málið og eru blaða-
menn raunar jafnan undrandi yfir
eyðsluseminni. Þar sem Skotar eru
taldir sparsamir er ekki undarlegt
þó þeim blöskri.
Missir stjórn á sér
Margir segja sem svo að það sé
ekkert athugavert við það þó íslend-
ingar flykkist til Skotlands og versli
því verðlagið hér heima bjóði upp á
slíkt. Auðvitað getur það verið. Það
er því miður bara staðreynd að
margt fólk, sem fer til Glasgow, miss-
ir stjórn á sér og kaupir ýmislegt sem
það hvorki vantar né á nokkurn tíma
eftir að nota. Ung kona, sem við
ræddum við, sagði að hún væri búin
að kaupa eitt og annað sem hún hefði
aldrei gert heima. „Maður eyðir
ósjálfrátt í hluti sem maður getur
verið án. Þetta er eiginlega brjálæði
en ósjálfrátt smitast maður af hin-
um.“
Góðu kaupin rædd
íslendingarnir, sem búa saman á
hótelum, ræða mikið um „góðu
kaupin" hver við annan. Ein frúin
sagði frá því að hún hefði séð fallegan
kjól sem kostaði „ekki neitt“ en því
miður var hann tveimur númerum
oflítill. „Ég keypti hann samt,“ sagði
frúin. „Ég megra mig bara í hann
þegar ég kem heim.“ Önnur sagðist
hafa komist í útsölu á skartgripum
og keypt alveg heil ósköp af gulli fyr-
ir „nánast engan pening".
Eldri kona, sem sagðist eiga mörg
barnabörn, klæddi þau öll upp og
fyllti stóra ferðatösku af leikföngum
til jólagjafa. „Leikfóngin hér kosta
einn þriðja af því sem þau kosta
heima.“ Karlmaður einn fór í versl-
un til að kaupa sér leðurjakka en þar
stóð afgreiðslumaðurinn skelfmgu
lostinn óg sagði að íslendingar væru
búnir að kaupa upp verslunina og
hann ætti ekki von á sendingu fyrr
en eftir fimm daga.
Þessi íslenska frú var að skoða leik-
föng til jólagjafa enda er hægt að
spara sér stórfé þar sem leikföngin
eru þrisvar sinnum ódýrari en í
Reykjavík. Eftir því sem við heyrðum
er úrvalið líka miklu meira.
Sumir missa stjórn á sér og versla
og versia og þurfa siöan að borga
yfirvigt af öllu saman.
Jólatraffíkin er byrjuð og á laugar-
dögum er illfært um göturnar vegna
mannfjölda. Verslanirnar eru einnig'
yfirfullar af fólki rétt fyrir jólin.
DV-myndir ELA
Og þegar haldið er heim á leið get-
ur verið erfitt að rogast með allan
farangurinn. Það er því heppilegt
að hafa eiginmennina með, bæði til
að bera og einnig skiptist þá varn-
ingurinn niður á tvær persónur.
Loks er það tollurinn sem allir eru
smeykir við. Þeir voru viljugir að
þessu sinni að skoða innihald í tösk-
um, margir sluppu en einhverjir
lentu í að borga sekt og toll.