Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1987, Blaðsíða 18

18
LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1987.
Sjónvarpsmynd um Ludwig D. Bæjarakonung á Stöð 2
Ævintýrakonungurmn eyddi öllu í hallir
Undanfarnar vikur hafa þættir um
Ludvig II., konung Bæjaralands á
árunum 1864 til 1886, verið sýndir á
Stöð 2. Upphaflega var þetta kvik-
mynd sem ítalski leikstjórinn Luc-
hino Visconti lauk við að gera árið
1972. Þetta var ein af seinustu mynd-
um hans og átti að verða sannkölluð
stórmynd. Það kom þó á daginn að
illmögulegt var aö taka verkið til
sýninga í kvikmyndahúsum vegna
þess að sýningartiminn er á fimmtu
klukkustund.
Fyrst var gripið til þess ráðs að
gera stytta útgáfu af myndinni en það
gekk ekki. Myndin lá því í þagnar-
gildi næstu árin eða þar til ítalska
sjónvarpsfyrirtækið Sacis keypti
hóf ekki kvikmyndagerð sjálfur fyrr
en á stríðsárunum síðari þegar hann
var kominn fast að fertugu. Áður
hafði hann þó aðstoðaö við leik-
stjórn, gerð leikmynda og búninga.
í myndinni um Ludwig II. er óhófið
í lífi aðalsins óspart dregið fram í
dagsljósiö og stórmennskubrjálæöi
konungsins er þungamiðja myndar-
innar. Þetta var líf sem Visconti
þekkti og ólst upp við. En þrátt fyrir
ættir sínar gerðist Vinsconti hallur
undir kommúnisma þegar hann
dvaldi í París skömmu fyrir 1930 þeg-
ar hann aðstoðaði franska leikstjór-
ann Jean Renoir. Mörgum þótti þetta
þverstæðukennt því Visconti samdi
sig eftir sem áður að háttum aðals-
manna i baráttunni gegn fasisma
Mussolinis. Visconti var bannað að
gera þessa mynd og hann brá þá á
það ráð að gera handrit eftir skáld-
sögu James Cain: Póstmaðurinn
hringir alltaf tvisvar. Þessi saga hef-
ur verið vinsælt viðfangsefni
kvikmyndaleikstjóra og síðast var
gerð mynd eftir henni árið 1981 og
var sú útgáfa sýnd í sjónvarpinu fyr-
ir skömmu.
Visconti lauk við þessa frumraun
sína í kvikmyndagerð árið 1942 og
fékk lof fyrir. Hann ákvað því að
halda áfram á sömu braut og sendi
frá sér myndir á nokkurra ára fresti
næstu árin. Hann hlaut snemma al-
þjóðlega viðurkenningu þótt hann
þætti nokkuö mistækur í myndum
sínum. Hann færði einnig upp óperur
og leikrit á árunum eftir stríð og átti
meðal annars dijúgan þátt í að koma
Maríu Callas á framfæri.
Misheppnað stórvirki
En það var stórmyndin um Ludwig
II., konung af Bæjaralandi, sem hann
lagði krafta sína í þegar hann var
kominn á efri ár. Hann bæði leik-
stýrði myndinni og átti stóran hlut
að gerð handritsins. Myndin hlaut
slaka dóma og haft var á orði að hún
bæri ekki vitni um annað en mis-
heppnaða stórmennsku, rétt eins og
efnið var um misheppnað stórmenni.
Kvikmyndagagnrýnandinn Haliwell,
sem ekki er vanur að bera lof á síð-
ari tima myndir, sagði að atburða-
rásin drægi lappimar.
Aðalleikaramir, þau Helmut Ber-
ger, sem leikur konunginn, og Romy
Schneider, sem leikur frænku kon-
ungs, fengu þó góða dóma. Að vísu
þótti þetta kaldlynd og tilflnninga-
laus útgáfa af Ludwig Et. hjá Berger
en það var ekki síður skrifað á reikn-
ing leikstjórans. Það er Trevor
Howard sem leikur tónskáldið Ric-
hard Wagner sem var skjólstæðingur
konungsins og örlagavaldur í lífi
hans.
Þátt fyrir harða gagnrýni hrifust
menn af umgjörð myndarinnar og
glæsilek í búningum og sviðsmynd
í þessum sal í Neuschwanstein hljómaði tónlist Wagners veturinn 1864 til
1865. Hún heyrðist ekki aftur þar tyrr en Hitler efndi til Wagnertónleika í
salnum árið 1934.
hana og skipti niður í fjóra sjón-
varpsþætti. Þættirnir, sem hér eru
sýndir, eru því framútgáfa verksins
eins og Visconti skilaði því af sér.
Aðalsmaður í kvikmyndagerð
Luchino Visconti var einn virtasti
kvikmyndaleikstjóri ítala þótt ekki
liggi eftir hann margar myndir.
Hann var aðalsmaður, fæddur árið
1906 í Mílanó og hét fullu nafni Don
Luchino Visconti di Modrone og var
greifi aö nafnbót. Hann lést árið 1976,
skömmu eftir að hann lauk við síð-
ustu mynd sína sem hann kallaði
Sakleysingjann.
Visconti þótt sérstæður persónu-
leiki og framan af ævi lifði hann í
iðjuleysi aðalsmannsins og stundaði
hrossarækt milli þess sem hann gaf
sig aö listum og menningarlífi. Hann
manna og lifði hátt. Lífsstíll hans
þótti jafnvel minna á lifnaðarhætti
aðalsmanna á miðöldum. Enn er þar
komin samsvörum við ævintýra-
kónginn Ludwig II.
í Hollywood með Laxness
Árið 1930 hélt Visconti vestur um haf
og ætlaði að freista gaéfunnar í
Hollywood líkt og Halldór Laxness.
Hollywood hreif hann þó ekki frekar
en Laxness og hann sneri aftur heim
til Ítalíu vonsvikinn yfir menningar-
leysi háborgar kvikmyndanna.
Eftir að stríðið var skollið á aðstoð-
aði hann við tökur á mynd sem gerð
var eftir óperunni La Tosca og eftir
það ákvað hann að gera kvikmynd á
eigin spýtur. Hann gerði handrit eftir
skáldsögu Sikileyingsins Giovanni
Verga sem var átrúnaðargoð vinstri-
Ævintýrakon-
ungurinn i öllu
sínu veldi á mál-
verki frá árinu
1882.