Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1987, Page 30

Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1987, Page 30
30 LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1987. Landvinningar við Tjörnina: Old síðan byrj að var að fjórðungur gömlu Tjarnarinnar horfinn Einu sinni kom gamansömum mönn- um það ráð í hug að setja „stífelsi“ í Tjörnina og flytja hana upp í Árbæ. Þar með væri þetta vandamál með andapollinn hans Ingólfs Arnarson- ar og aíkomenda hans úr sögunni í eitt skipti fyrir öll. Af svo stórtækum áformum hefur aldrei orðiö en þess í stað hafa Reyk- víkingar lagst í landvinninga gegn Tjörninni og sniðið utan af henni á alla kanta. Fyrir. meira en öld sáu menn í hillingum íbúðabyggð á þeim stað þar sem endurnar syntu og ráð- gerðu að fylla Tjörnina. Meira að segja barst tilboð í verkið árið 1882. Þá bauðst múrarameistari í bænum til aö leysa málið fyrir 7112 krónur og 50 aura en því var hafnað enda nóg af ódýrara byggingarlandi. Kirkjan á tjarnarbakkanum Á þessum árum mátti sjá Dóm- kirkjuna í Reykjavík speglast í Tjörninni á góðviðrisdögum og árið 1870 eða þar um bil málaði Jón Helga- son biskup fræga miðbæjarmynd með kirkjuna á tjarnarbakkanum sem rpiðdepil. Framan við dyr kirkj- unnar var kálgarður yfirkennarans við Lærða skólann sem nú heitir Menntaskólinn í Reykjavík. Garðinn seldi hann landsjóði undir alþingis- hús sem reis þar á árunum 1881 til 1882. Þá voru menn ekki stórtækari í byggingum en svo að garðhola nægði undir þinghús og þótti mönn- um samt nóg um. Nú virðist hins vegar þurfa að leita að stærri kart- öfluökrum til að koma nýju þinghúsi fyrir. Tjörnin var að mestu óbreytt þar til fyrir hundrað árum. Þá var hafist handa við aö flytja efni í fyrstu lóðina sem veitt var úti í Tjörninni. Þá fengu góðtemplarar leyfi til að reisa sér samkomuhús tjarnarmegin við Al- þingishúsið sem reis nánast á tjarn- arbakkanum. Þegar ísa festi á Tjörninni haustið 1887 hófu góð- templarar að aka möl vestan af Melum og nýttu sér ísinn til að koma efninu á þann stað þar sem bílastæði Alþingis er núna. Ráðhúslóðin Þetta sama ár - fyrir réttri öld - fékk Sjómannafélagið Báran leyfi til að byggja sér samkomuhús í norð- vesturhorni Tjarnarinnar, á sama stað og fyrirhugað ráðhús á að rísa. Gerð var uppfyllirig undir húsið en nú á að bæta um betur til að koma ráðhúsinu fyrir. Nokkrum árum síðar var enn ráð- ist í landvinninga og á árunum 1896 til 1897 reis Iðnó í norðausturhorninu og Iðnskólinn þar við hliðina nokkr- um árum síðar. Þar með var búið að flnna þrem helstu samkomuhúsum bæjarins, Bárunni, Gúttó og Iðnó, stað í Tjörninni. Næstu árin stóðu Báran og Iðnó stök í hornúm Tjarnarinnar og á milli þeirra vogur upp að Gúttó og þar sem Oddfellowhúsið stendur nú. Yfir þennan vog stóðu lengi vonir til að hægt yrði að leggja stræti. Fljótlega eftir að fyrstu húsin risu í Tjörninni fóru íbúar við Kirkju- stræti, sem þá lá næst tjarnarbakk- anum, á stúfana og vildu koma í veg fyrir að reist yrðu fleiri hús tjarnar- megin við götuna. Buðust þeir til að fylla voginn gegn því að þar yrði ekki mælt fyrir húsum næstu 13 ár- in. Að þeim tíma liðnum var komin ný öld og og nýir tímar. íbúarnir við Kirkjustrætið björguðu hins vegar útsýni sínu yfir Tjörnina út öldina en útséð var um að Alþingishúsið og Dómkirkjan spegluðust í Tjörninni. Sumarið 1906 var loks lokið við að leggja stræti tjarnarmegin við Kirkjustrætið, nærri tveim árum eft- ir að ákveðið hafði verið að leggja götuna. Hún fékk auðvitað nafnið Vonarstræti og liggur þvert yfir enda Tjarnarinnar. Tjörnin bæjarprýði? Eftir þessa fyrstu atlögu að Tjörn- inni tóku að heyrast raddir um að vernda bæri Tjörnina og sú hug- mynd skaut upp kolíinum að hún væri bæjarprýði. Áður hafði mönn- um þótt heldur lítið til hennar koma enda átti hún sök á því að bæjar- stæði Ingólfs Arnarsonar var óþarf- lega votlent. Fugla vildu menn líka helst meta sem matfóng, í það minnsta áður er rómantísk skáld á 19. öld tóku að kveða um svanasöng, og gæsir og endur voru aldrei hátt skrifaðar í þeim kveðskap. Árið 1901 boðaði Einar Helgason, garðyrkjufræðingur og áhugamaður um fegrun bæjarins, til fundar á Hótel Islandi og þar samþykktu 30 manns tillögu um að . varðveita Þannig var umhorfs við enda Tjarnarinnar um 1890. Þá var Alþingishúsið risið fyrir nokkrum árum en Tjörnin var enn að mestu óbreytt. Tjarnargatan var með þessu sniði lengi fr; , ■ Þessi mynd var tekin um aldamótin þegar búið var að reisa nokkur hús þar sem endurnar á Tjörninni syntu áður. Hvíta húsið fyrir miðri mynd er Gúttó og Iðnó er til hægri.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.