Dagblaðið Vísir - DV - 19.11.1988, Qupperneq 25

LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 1988.
25
Popp
Umsjón:
Ásgeir Tómasson
lag þar og ég lagði mikla áherslu á
að lag og texti kæmu saman og
styddu þá hvort annað. Svo varð erf-
iðara að semja eftir því sem á leið.
Síðast stóð ég uppi með éitt ósamið
lag. Lokalagið. Ég var í nokkra daga
að voga mér að byrja á því. Þá þurfti
ég að koma svo mörgu að sem ekki
hafði verið pláss fyrir í öðrum lögum.
Það átti líka að verða eins konar
slaufa á mitt framlag til söngleiksins.
Þetta lokalag er einmift dæmi um
að þegar mikið liggur við getur
manni annað hvort hlaupið kapp í
kinn eða hreinlega lamast.“
- Hefur þig nokkurn tíma langað til
að taka gömul lög eftir þig og semja
þau upp?
„Stundum kemur það fyrir, eftir
á, að mér finnst að lag hefði getað
gengið betur upp. í hita augnabliks-
ins fer eitt og annað í gegn sem mað-
ur heyrir seinna að hefði getað
hljómað betur.
Hjá Stuðmönnum var mikil verka-
skipting. Ég hafði undir það síðasta
sáralítil afskipti af lögunum mírnun
eftir að ég hafði samið þau. Ég fmn
það best núna eftir að hafa tekið upp
Sannar sögur og Góða íslendinga.
Auðvitað er best að hafa engan við
að sakast nema sjálfan sig ef lögin
hljóma ekki eins og þau áttu að gera.
Enginn bannaði mér að fylgjast með
upptökum á Stuðmannaplötum - ég
gerði það bara ekki.“
Galdur
hljómleikanna
- Spurningin sígilda: Eru Stuðmenn
hættir?
„Það hefur hreinlega ekki verið
tekin nein ákvörðun um það. Stuð-
menn eru komnir út um hvippinn
og hvappinn og tíminn verður bara
að leiða 1 ljós hvort við eigum eftir
að koma saman að nýju. Ég verð að
játa að ég hugsa voðalega lítið um
það.“
- Hefurðu hugsað þér að spila eitt-
hvað opinberlega á næstunni?
„Ég ætla að halda útgáfutónleika á
Góðum íslendingum í óperunni 4.
desember. Þar ætla ég að hafa mér
til fulltingis mína ágætu samstarfs-
menn, samherja og vini, Ásgeir
Óskarsson og Björgvin Gíslason.
Auk þess ætla ég að verða einn á
ferð með gítarinn. Það er í rauninni
það form sem ég er hvað hr'ifnastur
af.“ Valgeir hikar og hugsar sig um.
„Já, þar gerast hlutirnir."
- Þú ert þá ekki bara ryþmaleikari
sem fær að syngja stundum?
„Einmitt. Fólk hefur mikiö talað
um galdur nú á síðustu árum um
alla mögulega hluti. Ef ég ætti að
lýsa þeirri stemningu sem getur orð-
ið til þegar maður spilar einn fyrir
fólk sem er komið til að hlusta á
manninn með gítarinn, en ekki að
drekka brennivín eða tala saman, þá
er hún eiginlega ólýsanleg þegar best
lætur. Hreinasti galdur. Ég hef gert
dálítið af þessu og það hafa komið
upp ótrúleg augnablik.“
- Hvað myndar hana? Tónlistin,
brandararnir eða hvort tveggja?
„Sko,“ segir Valgeir og veifar te-
skeiðinni góðu svo hressilega að hún
hendist út í hom. „Ég segi aldrei
brandara á sviði. Hins vegar tala ég
heilmikið og kem fólki stundum til
að hlæja. Það er náttúrulega bara af
því góða því hlátur er hollur. Við
erum alltaf að leita okkur að ástæðu
til þess að hlæja. Það er eins með
hláturinn og ástina að hann gefur
okkur jákvæðan kraft. Ég legg þó
áherslu á að ég vil ekki vera brand-
arakarl."
- Þá gildir þar sem oft er kallað að
vera spontant.
„Einmitt. Þetta er enn eitt dæmið
um það að grípa gæsina þegar hún
flögrar framhjá. Heimurinn er jú
fullur af, af ...“ Valgeir hikar og leit-
ar að orði.
- Gæsum?
„Já, gæsum. Skemmtilegum gæs-
xun og líka leiðinlegum gæsum. Þá
er kúnstin sú að geta greint þar á
milli og einbeita sér að skemmtilegu
gæsunum þó að hinar séu góðar í
bland.“
Fjórtán prósent
- Eftir að Stuðmannasamstarfmu
lauk hafið þið félagamir farið hver í
sína áttina og orðið mismikið áber-
andi, bæði á tónlistarsviðinu og í
þjóðlífi. Mér virðist þú eiginlega vera
að byrja að blómstra núna ef svo má
að orði komast. Varstu undirokaður
í hljómsveitinni?
„Ha, nei. Ég held að Stuðmenn
myndu ekki taka undir það. Og ég
ekki heldur. Jafnvel þótt ég hafi lengi
verið fyrirferðarmesti lagasmiður
hópsins samdi ég samt fleiri lög en
rúmuðust í hópstarfinu. Núna, þegar
ég er ekki að hugsa um Stuðmenn,"
Valgeir hugsar sig um. „Já, það má
sjálfsagt alveg eins kalla það að
blómstra eins og hvað annað. Ég hef
verið iðinn við að semja tónhst sl.
ár. Það bætast núna þrjátíu lög við
þau sem ég hef áður samið. Fjórtán
prósent aukning sýnist mér í fljótu
bragði án ábyrgðar," segir hann og
glottir.
„í Stuðmönnum var unnið undir
ákveðnum formerkjum sem settu
manni vissar hömlur. Þegar ég er
einn get ég gert það sem mig lystir.
Hömlulaus. Taktu orð mín samt ekki
þannig aö mér hafi liðið neitt illa í
Stuðmönnum. En ég finn það núna
að ég kann betur við einlífið.“
- Þú fékkst allt annars konar at-
hygh þegar þú fórst í söngvakeppn-
ina til Brussel en áður, meðan þú
varst söngvari og lagasmiður í
hljómsveit. Allt í einu var það per-
sónan Valgeir Guðjónsson sem allir
vildu vita aht um. Kunnirðu þessu
vel eða iha?
„Það er nú svona með þessa bless-
uðu athygli aö hún er bæði af hinu
góða og slæma. Fólk í mínum spor-
um, sem er með sjálft sig og sínar
afurðir undir markaðnum komið,
verður að vera sýnhegt upp að \issu
marki. Það hefur bæði kosti og
galla.“
Þjófnaðir
- Eftir öll þessi ár í framlínunni,
fylgistu þá með öðrum íslenskum
dægurtónhstármönnum?
„Það er frekar óbeint en beint. Ég
fer sjaldan á tónleika og hlusta sjálf-
sagt of htið á tónlist yfirleitt. Það er
helst að ég hafi útvarpið opið í bíl
og þegar ég er að þvo upp. Eitthvað
segir mér að ég megi ekki hlusta of
mikið á tónhst. Maður veit aldrei
hvenær maður byrjar að stela.“
- Þú ert þá ekki undir áhrifum frá
neinum sérstökum?
„Ekki beint. Auðvitað er ég undir
áhrifum héöan og þaðan. Ég er
áhrifagjam maður. Ef ég heyri eitt-
hvert lag í útvarpinu er ég strax far-
inn að raula eitthvað á svipuðum
nótum. Þetta sest í meðvitundina,
undirvitundina og jafnvel þá vitund
sem þar er undir.
Maður veit aldrei hvenær maður
er að semja sitt eigið lag eða er að
nota hehu línumar frá einhveijum
öðmm. Einhvem tíma í gamla daga,
þegar við vomm með Sphverkið,
samdi ég lag sem ég var nokkuð án-
ægður með. Við vomm farin að æfa
þetta lag fyrir plötuna ísland og þá
kom napur sannleikurinn í ljós. Ég
man nú ekki lengur hvert bítlalagið
var en það var mjög auðvelt að rekja
slóðina," segir Valgeir hlæjandi.
„Rokkið og poppið lúta ákveðnum
lögmálum rétt eins og kveðskapur-
inn okkar. í honum eru vissir brag-
arhættir sem skáld notfæra sér. Segj-
um bara aö þú ætlir aö semja tólf
takta blús. Það eru litlar líkur til
þess að hann verði stórkostlega
frumlegur.
Ég hef reynt að fara mínar eigin
leiðir í lagasmíðum. Það fer í taug-
amar á mér þegar menn setjast niður
og ætla að elta einhverjar tískusveifl-
ur. Það er einhvern veginn ekki mín
deild þótt ég hafi gert það sjálfur. Ég
er ekkert feiminn við að vera gamal-
dags eða hallærislegur.
Eg er alinn upp við Bítlana, Hauk
Morthens, Ingibjörgu Þorbergs, Erlu
Þorsteinsdóttur og Cliff. Þetta fólk
var í útvarpi þegar ég var krakki.
Það hefur sjálfsagt mótað núg og gert
að verkum að ég hrífst fyrst og fremst
af hinu einfalda formi. Eitt sinn gekk
ég með í maganum að læra að semja
stærri verk. Einhverra hluta vegna
höfðar þetta form dægurlagsins til
mín. Það fer alltaf í taugarnar á mér
þegar fólk vill afgreiða dægurtónlist
sem eitthvert fyrirbæri. Fólk segir
þið popparar, eins og um einhvern
einlitan hóp manna sé að ræða. Það
er fráleitt að setja Megas og Geir-
mund Valtýsson undir sama hattinn.
Þeir eru að búa til gerólíka tónlist
fyrir ólíkt fólk. Það er enginn þess
umkominn að segja að annar sé betri
en hinn. Nema bara fyrir sig prívat
og persónulega.
Ég er orðinn þreyttur á að heyra
fólk afgreiða þessa poppmenningu
sem annars hokks fyrirbæri. Þeir
sem best standa sig eru að gera mjög
góða hluti innan síns forms og ekk-
ert minna verða en rithöfundar,
myndlistarmenn eða „alvarleg tón-
skáld“. Málar sá sem málar með olíu
betri mynd en grafíklistamaðurinn?"
Raunir poppara
- „Bara poppari“ er sem sagt ekki
sérstaklega hátt skrifaður nú frekar
en áður?
„Þetta er gallað orð sem er notað
yfir ákveðinn hóp af mönnum en
setur þá ekki bara í bás heldur hefur
það líka neikvæða merkingu. Þetta
angrar mig því ég skammast mín síst
fyrir að vera poppari. Þetta eru leifar
af einhverjum steinaldarhugsunar-
hætti frá fólki sem telur sig hafa vit
á öllum hlutum."
- Er yngra fólkið ekki skárra að
þessu leyti?
„Sá hugsunarháttur er ótrúlega
útbreiddur að þegar menn hafi náð
ákveðnum aldri skuli músiksmekk-
ur þeirra og sköpun breytast. Gunn-
ar Þórðarson er kallaður afi íslenska
poppsins, rétt rúmlega fertugur. Fólk
gengur með þær grillur að tónlistar-
menn skuli fást við aðra hluti þegar1
þeir eldast. Þótt Atli Heimir Sveins-
son sé nýorðinn fimmtugur dettur
engum í hug að halda því fram að
hann skuli breyta sínum vinnu-
brögðum og tónlistarsmekk.
Ég er orðinn hálffertugur og rúm-
lega það og fólk er að orða við mig
hvort ég fari nú ekki að hætta því
að vera poppari. Svo sjáum við mann
eins og Leonard Cohen sem er kom-
inn vel á sextugsaldurinn.
Popparar og rokkarar gera mis-
jafnlega merkilega hluti. Ekki ætla
ég að setja mig í dómarasæti en allir
vita að sumt sem kemur út fær að
lifa lengur en annað. Hvort sem þeir
sem það skapa eru merkilegri eða
ómerkilegri menn en hinir, það er
önnur saga. Fátt yeit ég hvimleiðara
en menn sem halda að þeir séu orðn-
ir klassískir." Valgeir glottir sínu
stríðnislegasta glotti og neitar að
skýra orð sín nánar.
-ÁT
Smælki
Heil og sæl!... Á meðan fræg-
asta rokkhljómsveit heimsins,
Rolling Stones, heldur mönnum
i óvissu um það hvort hún sé
hætt eða ekki verða menn að
láta sér nægja að berja liðs-
menn hennar augum hvern í
sínu lagi. Þeir trekkja augljós-
lega ekkert síður þannig því á
dögunum þegar miðasala á
fyrstu tónleika Keith Richard
hófst i New York seldust allir
miðarupp á 17 minút-
um!... Félagi hans i Rolling
Stones, Ron Wood, er líka
staddur vestanhafs þar sem
hann hefur reyndar hafið at-
vinnurekstur í Florida. Hann á
þar næturklúbb, Woody's At
The Beach, og opnaði i síðustu
viku til viðbótar sundlaug og
tilheyrandi. Við það tækifæri
tróð hann upp ásamt gamla
rokkbrýninu Jerry Lee Lew-
is... George Michael lauk um
síðustu mánaðamót heimsreisu
sinni um tónleikasali sem farin
var undir nafninu Faith. Undir-
tektir manna hafa verið hinar
bestu eins og sjá má á því að
platan Faith hefur selst i meira
en sex milljón eintökum í
Bandarikjunum einum og hvert
lagið af öðru hreiðrað um sig
i efstu sætum bandariska vin-
sældalistans... Robert Palmer
og félagar hafa verið á tónleika-
ferð um Bandarikin að
undanförnu og á einum tón-
leikunum ákváðu þeir að
bregða á leik. Þeir brugðu sér
i liki annarra þekktra poppara
og tróðu þannig upp. Palmer
brá sér í gervi George Mic-
hael og þótti ná bæði útliti
og töktum kappans bærilega
vel. . . Billy Idol er nú önnum
kafinn upp fyrir haus við
vinnslu á nýrri breiðskifu. Að
sögn hans sjálfs verður inni-
haldið rokk og ról í hrárri
kantinum.. . Hljómleikaplata
með Sting sem átti upphaf-
lega að koma út nú i nóvemb-
er hefur tafist i vinnslu og
kemur ekki út fyrr en með
vorinu. .. Bandariski lista-
maðurinn Hugh Syme er kom-
inn i mesta klandur vegna
tveggja plötuumslaga sem
hann skreytti af miklu list-
fengi. Annað varfyrir hljóm-
sveitina Survivor, hittfyrir
hljómsveitina Night Ranger.
Sá hængur er á hinni glæsi-
legu hönnun Symes að lista-
verkin sem skreyta plötuums-
lögin eru nánast eins. . . allt
erþaðeins. .. -SþS-