Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.1989, Blaðsíða 43
MÁNUDAGUR 26. JÚNl 1989.
43
Meiming
Fótboltaiiðiö sem leikur aðalhlutverkið í Framá.
Fótbolts-
spælarar og
sparkiítróttur
ítróttasamband Færeyja og Havnar Sjón-
leikarafelag sýna gestalelk I Þjóöleik-
húsinu:
FRAMÁ
Höfundar: Sigvard Olsson og Fred Hjelm.
Þýðing á færeysku: Ásmundur Johannes-
en. Leikstjóri: Sigrún Valbergsdóttir. Leik-
mynd og búningar: Messíana Tómasdótt-
ir. Lýsing: Frank Jakobsen og Niels Niels-
en.
Knattspyrna er alþjóðleg íþrótt,
stemningin í kringum hana alls stað-
ar hin sama og vandamálin lík. Þess
vegna kemur ýmislegt kunnuglega
fyrir sjónir í leikritinu Framá sem
er sænskt að uppruna en var flutt
af Havnar Sjónieikarfelagi frá Þórs-
höfn í Færeyjum á sviði Þjóðleik-
hússins nú um helgina.
Þetta er annar gestaleikurinn frá
Færeyjum nú á skömmum tíma en
LeikList
Auður Eydal
hér kveður heldur betur við annan
tón en í einleik Lauru Joensen um
daginn, þar sem lýst var ævi vita-
varðarkonu fyrr á öldinni.
Framá er nútímaverk sem íjallar
um hinn harða heim keppnisíþrótt-
anna, mismunandi sjónarmið og
hugsjónir hðsmanna, spennuna og
vonbrigðin, sem fylgja tapi, og yfir-
spennta gleði þegar vel gengur. Lífið
í búningsklefanum minnir á laun-
helgar fyrri tíma. Þangað má enginn
óviðkomandi koma og þar eiga við
sérstök lögmál.
Höfundar sýna fram á sýndar-
mennsku og falska ímynd sem fæst
af þeim svokölluöu áhugamannalið-
um, sem í raun hafa innan sinna
vébanda vel launaða keppnismenri.
Þeir draga líka fram hvemig keppn-
isandinn og samstaðan brestur þegar
illa gengur. Liðsmenn bregðast mis-
jafnlega við fyrirsjáaniegu tapi, þá
er ýmislegt látið fjúka og niðurbæld
óánægja kemur 1 ljós.
Lauslega er ýjað að lyQanotkun en
lítið unnið úr þeim þætti.
Yfirbragð verksins er annars létt
og alvaran oftast langt undan. Spark-
arar eru af ýmsum gerðum og taka
hlutina misjafnlega hátíðlega. Bún-
ingskiefinn er verndaður og lokaður
heimur þar sem liðsmenn undirbúa
keppnina samkvæmt ritúalinu. Þeir
hita sig upp likamléga, en þó ekki
síðm- andlega, og njóta þess að vera
lausir frá hversdagslegu amstri.
Ekkert kemst að nema fótbolti og
leikurinn framundan er alltaf mikii-
vægastur allra leikja.
Messíana Tómasdóttir leggur
áherslu á umgjörð sem minnir á
helgidóm og stílfærir hana. Þetta
tekst ágætlega þó að fullmikið af því
góða hafi verið að hafa logandi kerta-
fjós á hveijum klæðastandi í lok
fyrsta þáttar. Fallegt fyrir augað en
cdveg á skjön við raunveruleikayfir-
bragð sýningarinnar.
Meðlimir Havnar Sjónleikarfelags
eru áhugaleikarar og til að full-
manna áhöfn verksins þarf 21 karl-
leikara. Framganga þeirra var að
vonum misjöfn. Sum hlutverkin eru
það smá að þau eru nánast uppfylling
en í öðrum fá leikarar tækifæri til
að sýna snöfurlega takta. Þar má
nefna að þeir Brynjálvur Tórstún og
Erling Eysturoy, sem leika Torbjörn
og Birgi, stóðu sig ágætlega og Heine
Davidsen leikur formanninn Erling
Mortensen sannfærandi.
Sigrún Valbergsdóttir leikstjóri
snyrtir liðið til og fellir hópinn inn í
leikmyndina. Hún er vön að vinna
með áhugaleikurum og tekst að búa
til ágæta liðsmynd úr þessum mis-
reynda hópi. Auk knattspymumann-
anna koma við sögu þjáífari, nudd-
ari, fyrrnefndur formaður, Poulsen
pylsugerðareigandi, sem styrkir lið-
ið, og fleiri af hinum dæmigerðu og
ómissandi áhangendum liðsins.
Þessi færeyska heimsókn var
reglulega ánægjuleg og eftir hana
væri ekki úr vegi að sjá verkið aðlag-
að íslenskum aðstæðum og sýnt hér.
AE
á veginn!
Blindhæð
framundan.
Við vitum ekki hvað
leynist handan við
hana. Ökum eins
langt til hægri og
kostur er og drögum
úr hraða.
Tökum aldrei
áhættu! ySE®0*''
Bókin um Hvítá
Ég hef sennilega sagt það áður en
leyfi mér að segja það upp á nýtt:
Hjálmar R. Bárðarson er einhver
mesti kraftaverkamaður sem nú
fyrirfinnst í íslenskri bókaútgáfu.
Einn síns liðs hefur hann sett
saman fjóra doðranta um ísland og
aðskiljaniegar náttúrur þess, bæk-
umar ís og eldur, ísland - svipur
lands og þjóöar, Fuglar íslands og
nú síðast Hvítá frá upptökum til
ósa, og þá á ég við að hann hefur
gert allt nema litgreina og prenta
bækur sínar: samið texta, tekið
myndir eða safnað þeim saman,
teiknað kort og aðstöðumyndir, séð
um útlit og stjómað dreifingu. “
Allt þetta hefur Hjálmar leyst af
hendi með sóma og hvergi slakaö
á kröfum.
Bækur hans em ekki skrifaðar
fyrir sérfræðinga heldur okkur
hin, íslendinga sem útlendinga,
sem fáum eins mikið út úr því að
ferðast í huganum eins og að flakka
um íslensk fjöli og firnindi eða vilj-
um að minnsta kosti búa okkur
rækilega undir slíkt flakk.
Stærðarinnar vegna em bækur
Hjálmars nefnilega ekki eins ákjós-
anlegir ferðafélagar og þær gætu
verið, sem er kannski eini ókostur-
inn við þær.
Hugmyndin að nýjustu bók
Hjálmars, Hvítá frá upptökum til
ósa, kviknaði upp við Langjökul er
hann tók eftir kristalstærri lind
sem seytlaði út úr fjallshlíðinni og
rann í litlum læk út í kolmórautt
jökulvatnið fyrir neðan.
Umhverfi, landslag
og mannlíf
Hugmyndin var einfaldlega sú
„að fylgja vatni lindarinnar á óra-
langri leiðinni til sjávar, litast um
á þeirri leið og kynnast umhverfi,
landslagi og mannlífi meðfram án-
um sem stefna að sama ósi og vatn
litlu lindarinnar".
Hjálmar R. Bárðarson.
Bókmenntir
Aðalsteinn Ingólfsson
Ég veit ekki til þess að þessari
hugmynd eða „konsepti" hafi áður
verið beitt við samsetningu bókar
hér á landi en minnist hins vegar
útlendra myndabóka um fræg fljót
frá upptökum til ósa.
Við þessi efnistök stjómar
rennsli vatnsins framvindu bókar-
innar og gerir höfundi kleift að
tengja saman vistkerfi og sögu.
Það gerir Hjálmar á mjög skýran
og læsilegan hátt, tekst jafnvel að
finna nýja fleti á gömlu og vel
þekktu efni, til dæmis sögunni af
Eyvindi og Höllu, Reynistaðar-
bræðrum eða staðháttum við Gull-
foss og Geysi. Ýmislegt fleira hefur
hann og grafiö upp.
Þar munar kannski mest um
vandaðar Ijósmyndir hans sem em
í senn blátt áfram og upplýsandi í
besta skilningi.
DV-mynd Hanna
Víðmyndir
Ekki getur hann um tæknilega
hlið ljósmyndunar sinnar en til
þessa hefur Hjálmar verið Hassel-
blad-maður og er það sjálfsagt enn.
Einna tilkomumestar þóttu mér
víðmyndir Hjálmars, til dæmis
myndir hans frá Kili, bls. 48-56, af
Kerlingarfjöllum, bls. 104-105, af
Hvítárvatni, bls. 120-121, af Hvítá,
bls. 136-137, og Geysissvæðinu, bls.
232-233, svo nefndar séu örfáar
þeirra 622 litmynda sem í bókinni
eru.
Raunar man ég í svipinn ekki eft-
ir annarri bók um íslenska náttúm,
þar sem víðmyndir leika eins stórt
hlutverk.
Margar þeirra veita lesandanum
óefað nýjan skilning á samhenginu
í íslensku landslagi.
Fyrri bækur Hjálmars hafa veitt
mér, fjölskyldu minni og útlendum
gestum ómælda ánægju. Bókin um
Hvítá verður ekki til að draga úr
ánægjunni.
-ai.
D
Ð
I
I
I
ERT ÞÚ AO LEITA AÐ GÖÐUM NOTUÐUM BlL?
ÞÚ FINNURHANN HJÁOKKUR
CHRYSLER USER XE 2,2 L
turbo, 146 hö, '84, sjálfsk.,
vökva- og veltist., lítur vel úí.
VOLVO 740 GLE station,
árg. '8$, hvítur, eklnn 41.000
km, sjállsk. Verð 1.290.00.
TOYOTA TERCEL 4x4 st.
árg. '87, graenn, ek. 33.000
km, 5 gíra. Verð 725.000.
V0LV0 745 GLE, staHon, árg.
’86, grár, ekinn 40.000 km,
sjálfek. Verð kr. 1.330.000,-
VOLVO 244 GL árg. ’87,
blár, ekinn 34.000 km,
sjállsk. Verð 950.000.
VOLVO 240 GL árg. '86, silf-
urgrár, eklnn 67.000 km, 5
gira. Verð 825.000.
DAIHATSU CHARADE CX
árg. '88, blár, met„ ek. 21.000
km, sjálfsk. Verð 580.000.
VOLVO 740 GLE, árg. '88,
dökkgrár, ek. 27 þús km,
sjálfsk.,m.öllu.V. 1.500.000,-
Brimborg hf.
Faxafeni 8, s. (91) 685870
BILAGALLERI
I
I