Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1992, Blaðsíða 32

44
LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1992.
Endurminningar Lydiu Einarsson komnar út:
Giftist eiginmanni
móöur sinnar
- móðirin neitaði í 20 ár að skilja en bjó engu að síður undir sama þaki
Lydia Pálsdóttir Einarsson hefur
brotist um ótroðnar slóöir 1 lífinu.
Hún hefur orðið fyrir margs kyns
mótlæti, reynt ýmislegt en ekki látið
neitt stöðva sig - hvort sem það eru
jökulár, bamamissir eða últ umtal.
Lydia ólst upp í heimsborginni
Múnchen á umbrotatímum á fyrri
hluta aldarinnar en flutti árið 1929
til íslands í fásinnið með móður sinni
og Guðmundi frá Miðdal sem þá voru
hjón.
Lydia og Guðmundur felldu
: nokkru síðar hugi saman en sú ást
var forboðin og vakti mikla athygli.
í síðari heimsstyrjöldinni voru þau
undir stöðugu eftirliti breskra og
bandarískra hermanna - og vina -
vegna gruns um fylgispekt við nas-
ista. Þau fóru heldur ekki varhluta
af miskunnarleysi lífsins - af átta
börnum komust fimm á legg. Helgar-
blaðiö fékk leyfi höfundar til að birta
úr köflum í bókinni. Fyrst segir Ly-
dia frá hvernig þau felldu hugi sam-
an, hún og stjúpi hennar.
Mamma var
vond við hann
„Ég sá strax að ekki var allt með
felldu í hjónabandi móður minnar
og Guðmundar. Það bar ekki mikið
á ósætti þeirra út á við en þar sem
ég bjó inni á heimilinu sá ég hvemig
ástandið var. Þeim tókst ekki að
glæða hjónabandið lífi, þvert á móti
fór samband þeirra stöðugt versn-
andi. Móðir mín var mjög gagnrýnin
á allt sem Guðmundur gerði og var
auk þess ákaflega afbrýðisöm. Hann
mátti nánast ekkert fara eöa gera án
*' þess aö hún gerði við það athuga-
semdir. Ég tók nærri mér að sjá hvert
stefndi og spurði mömmu oft hvort
hún þyrfti að láta svona við mann-
inn, hvort hún gæti ekki tekið tillit
f til annarra á heimilinu. Þegar ég
kynntist honum betur sá ég að þama
fór góður maður og mér fannst hann
ekki eiga skihð harkalega framkomu
móður minnar. Tilflnningar mínar í
garð Guðmundur einkenndust fyrst
og fremst af vorkunnsemi. Ég var
ekkert spennt fyrir honum. Mér
fannst hann myndarlegur, það vant-
aði ekki, en í fyrstu var ekki um ást
eða hrifhingu að ræða. En ástandið
á heimilinu versnaði stöðugt og
smám saman fór vorkunn mín í garð
i - Guðmundar aö breytast í eitthvað
annað. Mamma og hann rifust stöö-
ugt og eftir rimmurnar var hann oft
svo dapur að ég kenndi veralega í
brjósti um hann. Þá átti ég það til
að taka utan um axlir hans í huggun-
arskyni og þá spurði hann stundum
hvers vegna móðir mín gæti ekki
sýnt sér sömu hlýju og ég.
Ástinspyr
ekki um aðstæður
Allt í einu gerðum við okkur ljóst
að samband okkar hafði breyst. Þá
var ég búin að vera hér í um það bil
eitt og hálft ár. Við fóram í ferð ásamt
góðum vinum okkar inn í Land-
mannalaugar, inn aö Laka, yfir Ör-
æfasveit og víðar. Ég hafði aldrei
Guðmundur frá Miðdal, Lydia og Theresia, móðir hennar, á pallinum
við sumarbústað fjölskyldunnar ásamt þremur barna Lydiú og Guð-
mundar, Auði, Agli og Ara Trausta.
komið á þessar slóðir og þvílík nátt-
úrufegurð. Það hefur líklega verið
fyrir áhrif þeirra töfra sem íslensk
náttúra býr yfir, þegar sá er gállinn
á henni, að okkur Guðmundi varð
ljóst að annað og meira en vinskapur
og vorkunnsemi bjó í brjóstum okk-
ar. Umlukin stórbrotnu landslagi
öfganna fóra hjörtu okkar að slá í
takt. Ástin kemur ekki eftir hentug-
leikum. Hún spyr ekki um aðstæður
eða ástæður. Hún er bara. Og við
gátum ekki hafnað henni, hversu illa
sem á stóð. Það varö ekki aftur snú-
ið. Þetta var fyrsta og eina ástin í lífi
mínu.
Ástin þarf að eiga stekar rætur ef
hún á aö standast allt það mólæti sem
lífið getur boðið upp á. Auðvitað
umtumaði samband okkar öllum
Leirmunagerð i Listvinahúsinu.
Guðmundur mótaði stytturnar en
Lydia renndi leirinn.
högum heimilisins og ekki síst stöðu
móður minnar. Það þýddi ekki fyrir
okkur að leyna sambandinu og fljót-
lega varð henni ljóst hvað var að
gerast. Hún tók þessu illa en ekki af
því að hún skildi ekki að hjónaband
hennar og Guðmundar var búið að
vera. Það var löngu ljóst að það hlaut
að taka enda. Hún var eiginlega mest
hissa í fyrstu. En hún átti líka bágt
með aö sætta sig við það að hún réði
ekki lengur öllu sem fram fór á heim-
ilinu. Þaö tók tíma að aðlagast breytt-
um aðstæðum - fyrir okkur öll.
Hneykslunarhella
Fyrsta bamið eignuðumst viö Guð-
mundur í ágúst 1932. Það var Einar.
Við vissum að samband okkar var
mörgum hneykslunarhella svo við
afréðum að halda til Þýskalands til
að ég gæti átt barnið í friði fyrir
umtali,“ segir Lydia í bókinni og
stuttu seinna kemur fram:
„Rétt um mánuði áður en ég átti
bamið varð ég fyrir áfalli. Guðmund-
ur fékk skeyti til Múnchen þar sem
stóð að hann væri orðinn Pabhi. Ég
skildi hvorki upp né niður í þessum
fréttum enda taldi ég mig ganga með
fyrsta bamið hans. Þá kom í ljós að
árið áður hafði Guðmundur átt lítið
ástarævintýri án þess að ég vissi um
það. Hann hafði farið inn í Land-
mannalaugar ásamt tveimur þýsk-
um vinum sínum síðla sumars en ég
varð eftir í bænum til að vinna við
leirkerasmíðina. Á ferðalaginu höfðu