Dagur - 19.12.1995, Síða 5

Þriðjudagur 19. desember 1995 - DAGUR - B 5
Oddvitinn
sem safnar
bókum
- rætt við Btrgt Pórðarson á Öngulsstoðum i Eyjafjarðarsveit
Birgir Þóröarson, oddviti Eyjafjarðarsveitar, á bókasafni sínu heima á Öngulsstööum. Nú síðustu ár hefur hann að
mestu leyti dregið sig út úr þátttöku í búskap og einbeitt sér að sveitarstjórnarmálum og bókasöl'nun. Mynd: sbs.
Um alllangt árabil hefur
Birgir Þórðarson á Önguls-
stöðum II í Eyjafjarðarsveit
verið í forystu í sveitar-
stjórnarmálum í sinni
heimasveit. A þeim málum
hefur hann fastar skoðanir,
rétt eins og þjóðfélagsmál-
um almennt. Birgir, sem er
ókvæntur og barnlaus,
stundaði lengi búskap> á
Öngulsstöðum ásamt Sig-
urhelgu systur sinni, en nú
hafa þau leigt búskapinn,
það er framleiðslurétt og
raektun, til fraenda síns, Jó-
hannesar Geirs Sigurgeirs-
sonar. Segir Birgir þetta
gefa sér aukið svigrúm til
að sinna félagsmálum og
öðrum áhugamálum, þar á
meðal skógrækt, sem hann
vill helga sig í ríkum maeli í
framtíðinni.
Þegar Birgir er sóttur heim er það
veglegt bókasafn hans sem vekur
fyrst athygli. Það telur um fjögur
þúsund rit - og þá er talinn með
tjöldi óinnbundinna rita. Stærstan
hluta safns síns segir Birgir vera
þjóðlegan fróðleik af ýmsum toga.
Bókasöfnun segir Birgir vera
ástríðu og mikill tími fari í að
sinna safni sem þessu, ef vel eigi
að vera. Síðustu árin hafi hann
bundið talsvert af bókum inn, sem
nauðsynlegt sé eigi safnið að líta
vel út.
„Nokkuð af þessum bókum er
úr safni afa mtns, Jónatans Þor-
lákssonar, sem var fæddur 1825,
og bjó á Þórðarstöðum í Fnjóska-
dal. Hann var mikill safnari. Þegar
hann féll frá fór safn hans í ýmsar
áttir og nokkur hluti þess komst í
eigu Davíðs skálds Stefánssonar -
en bókasafn hans er varðveitt í
húsi því sem hann bjó í við Bjark-
arstíg á Akureyri. Faðir minn,
Þórður Jónatansson, hafði einnig
mikinn áhuga á bókasöfnun og
safn hans er nú í minni eigu. Nei,
ég get ekki sagt að mér finnist
vænna um eina bók en aðra. En
auðvitað stendur eitthvað uppúr
og er merkilegra en annað. Eg get
nefnt þriggja binda útgáfu af Sæ-
mundar-Eddu, sem var prentuð í
Kaupmannahöfn árið 1787.
Einnig útgáfu lagasafnsins Grá-
gásar frá 1829,“ segir Birgir.
Alltafbest í sveitinni
„Ég er fæddur hér á Öngulsstöð-
um árið 1934. Faðir minn, Þórður
Jónatansson, var bóndi hér, en ég
tók við búskap af honum þegar ég
var um þrítugt. Móðir mín, Katrín
Sigurgeirsdóttir, lifir enn og dvelst
nú á Kristnesspítala. Ég fór í
Menntaskólann á Akureyri og tók
þar gagnfræðapróf, en úr frekara
námi varð ekki. Jú, auðvitað sé ég
eftir því að hafa ekki lokið til
dæmis stúdentsprófi, en hins veg-
ar veit ég ekki hvort ég hefði farið
í langskólanám. Hér í sveitinni hef
ég alltaf kunnað best við mig. Bjó
hér lengst af með um 30 kýr og
geldneyti. Hins vegar ákvað ég
fyrir nokkrum árum að helga mig
frekar sveitarstjómarmálum og þá
varð úr að búskaparaðstaða okkar
systkinanna var leigð,“ segir Birg-
ir.
Eins og títt var og er með ungt
fólk í eða úr sveitum landsins
hófst félagsmálaþátttaka Birgis í
ungmennafélagi hans heimasveit-
ar, Öngulsstaðahrepps. Síðar varð
hann stjórnarmaður í Ungmenna-
sambandi Eyjafjarðar. Einnig
starfaði Birgir í búnaðarfélagi og
var í hópi forystumanna Búnaðar-
sambands Eyjafjarðar. Einnig tók
hann þátt í uppfærslu nokkurra
leikrita.
I sveitarstjórn 1974
Það var vorið 1974 sem Birgir var
fyrst kjörinn til setu í hreppsnefnd
Öngulsstaðahrepps. Tíu árum síð-
ar var hann kjörinn oddviti
hreppsnefndar og gegnir því starfi
enn, í Eyjafjarðarsveit, en í árs-
byrjun 1991 voru Saurbæjarhrepp-
ur, Hrafnagilshreppur og Önguls-
staðahreppur sameinaðir í eitt
sveitarfélag.
Um sameiningu þá segir Birgir
að til margra ára hafi hrepparnir
haft með sér margvíslegt samstarf
og frá 1986 hafi þeir rekið sam-
eiginlega skrifstofu að Lauga-
landi. Því megi líta á sameiningu
hreppanna þriggja, í ársbyrjun
1991, sem lokaskref í ákveðnu
ferli. „Á árunum 1992 og 1993
var starfandi á vegum félagsmála-
ráðuneytis og Sambands íslenskra
sveitarfélaga nefnd um samein-
ingu sveitarfélaga. Afrakstur
starfs þessarar nefndar voru meðal
annars kosningar um sameiningu
sveitarfélaga, í flestum tilfellum í
mjög stórar einingar. Ég átti í raun
ekki von á að þessar tillögur yrðu
samþykktar, sem gekk víðast eftir.
Til þess að sameining gangi í
gegn þarl' lengri aðdraganda og
þróun í gegnum samstarf, sveitar-
félaga á milli. Urslit þessara kosn-
inga settu ákveðið bakslag í seglin
þannig að þróun til sameiningar
hefur verið hæg síðustu árin. En
þegar frá líður fer þetta ferli aftur
af stað og ég á von á því að eitt-
hvað gerist í þessum málum innan
fána ára. Oft þarf einhver sérstök
tilefni til að umræða komi upp.
Þannig er nú rætt um samstarf og
hugsanlega sameiningu sveitarfé-
laga við utanverðan Eyjafjörð, og
það gerist þegar boðað hefur verið
að leggja eigi niður embætti sýslu-
mannsins í Ólafsfirði," segir Birg-
Hagrœtt t skótastarfi
„Þau mál sem brenna mest á sveit-
arstjórnarmönnum - og maður
hefur kannske mestar áhyggjur af,
er flutningurinn á rekstri grunn-
skólans, frá ríki yfir til sveitarfé-
laga, á næsta ári. Nú er unnið af
fullum krafti í þessum málum, en
ennþá er margt óljóst. Eins og
þetta horfir við okkur hér í Eyja-
fjarðarsveit þá hefur skólahald
breyst talsvert hér, með samein-
ingu sveitarfélaganna. Hér voru
áður fjórir grunnskólar en nú er
aðeins einn skóli á Hrafnagili, auk
skólasels í Sólgarði, sem er ætlað
yngstu bömunum í framanverðum
Eyjafirði. Starfræksla þess er þó
ekki hugsuð til frambúðar," segir
Birgir.
Jafnframt segir hann að breyta
þurfi talsverðu og hagræða í
skólastarfinu á Hrafnagili í ljósi
breyttra aðstæðna. Heimavist við
skólann hafi verið lögð niður, en
gisti- og greiðaþjónusta í skóla-
húsnæðinu verið að eflast - jafn-
framt því sem þar hafi verið
haldnar nokkrar stórar sýningar að
undanförnu.
Um búskap í Eyjafjarðarsveit
segir Birgir að hann hafi á síðustu
árum dregist talsvert saman og
það komið verulega niður á tekj-
um sveitarsjóðs. „Þetta er nokkuð
sem maður hefur talsverðar
áhyggjur af. Við erum hér á svæði
sem auðvelt er að rækta og liggur
vel við markaðnum. Þróunin hefur
orðið sú að búskap hefur verið
hætt á nokkrum jörðum og fram-
leiðslurétturinn jafnvel farið út
fyrir svæðið. Við í sveitarstjóm
erum auðvitað með hugann við að
finna ný atvinnutækifæri, en ekk-
ert stórt hefur komið til. En ég er
síður en svo svartsýnn á framtíð-
ina. Ég sé reyndar ekki að sam-
drætti í landbúnaði linni alveg á
næstunni en botninn kemur ein-
hvem tímann þegar sífellt vantar
mat handa þjóðum heimsins," seg-
ir Birgir.
Vit helga mig skógrœkt
Sem fyrr segir hefur Birgir nú að
mestu leyti dregið sig úr þátttöku í
búskap og einbeitt sér að sveitar-
stjómarstarfinu, sem jafnframt
fylgja ýmsar nefndarsetur á öðrum
vettvangi. Hitt er svo annað mál
að Birgir hyggst á komandi árum
helga sig skógræktarstörfum. 1
landi Öngulsstaða er skógarlund-
ur, sem gróðursettur var fyrir
rösklega hálfri öld. Þennan lund
og næsta nágrenni vill Birgir efla,
„ef maður gefur sér tíma til
þess...,“ eins og hann kemst að
orði. Einnig segist hann þurfa að
koma bókasafni sínu í betra lag, til
dæmis með að koma óbundnum
bókum í band og fylla inn í eyður
í ýmsum ritröðum sem hann á.
Síðan komi alltaf einstakir titlar
sem hann kaupi, enda sé áhuginn
fyrir bókasöfnun nánast ólækn-
andi. sbs
ír.

Óskum öllum
viðskiptamönnum okkar svo og
öðmm Eyfirðingum
%
gleóileijrajála
og árs ogfriðar á komandi ári.
Pökkum ánœgjuleg viðskipti á því sem er að líða.
&
f>v
I S LA N DS BA N K I
Skipagötu 14 og v/Hrísalund
jý