Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.1995, Qupperneq 36
36
LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995 JjV
„Þegar við Einar Kárason vorum að skrifa handritið að Skyttunum var Þar sem Djöflaeyjan rís nýkomin út. Þar sem ég hafði hannað bókarkápuna fannst
okkur eðlilegt að ég gerði kvikmynd upp úr bókinni. Það er að gerast nú 10 árum seinna. Hún er frábrugðin öðrum íslenskum myndum að því leytinu til að
hún er þeirra dýrust," segir Friðrik Þór. DV-myndir GS
kvikmyndagerðar.
„Fyrir mig er mun auðveldar að
fá peninga til framleiðslu eftir Ósk-
arstilnefninguna. Markaðssvæði
mynda minna hefur líka verið að
stækka frá því ég gerði þá mynd. Til
dæmis komust Börn náttúrunnar
ekki fyrr en seint og síðar meir inn
á Mexíkó- og Brasilíumarkað sem
Bíódagar gerðu strax og Börnin
hafa ekki enn komist á markað í
Suður Kóreu eins Cold Fever tókst
nær strax.“
Á Evrópskum og listrænum kvik-
myndamarkaði eru kvikmyndir
eignaðar leikstjórum ólíkt því sem
gerist í Bandaríkjunum þar sem
leikarar eru stjörnun kvikmynd-
anna. Á fyrrnefndu mörkuðunum er
talað um Kieslowski-mynd og svo
framvegis. Á þann hátt hefur Frið-
rik skapað sér nafn á erlendri
grundu sem auðveldar honum þá
fjármögnun kvikmynda sinna og
markaðssetningu.
Starf hans felur í sér mikil ferða-
lög. Á síðustu tólf mánuðum hefur
hann til dæmis farið til Japans, Suð-
ur Afríku, Brasilíu, Bandaríkjana,
Norðurlandanna, Þýskalands, Belg-
íu, Frakklands, Hawaii, Filippseyja
og víðar til að kynna íslenskar
myndir.
Baltasar í
aðalhlutverkinu
Handritshöfundur Djöflaeyjunnar
er Einar Kárason og segir Friðrik
myndina koma til með að verða
trúa sögunum þótt greina megi aðr-
ar áherslur í kvikmyndinni. Allar
aðalpersónur úr bókinni mæta til
dæmis til leiks í myndinni.
Baltasar Kormákur leikur aðalhlutverkið í nýrri mynd Friðrik Þórs sem tökur hefjast á í
januar:
- Keypti kvikmyndaráttinn að verðlaunasögu Einars Más, Englum alheimsins
Á þorranum hefjast tökur á nýrri
kvikmynd Islensku kvikmyndasam-
steypunnar byggðri á sögum Einars
Kárasonar: Þar sem Djöflaeyjan rís
og Gulleyjan. Leikstjóri verður
Friðrik Þór Friðriksson og er áætl-
að að myndin verði frumsýnd i sept-
ember en tökur eiga að stand yfir í
átta vikur og framleiðslukostnaður
myndarinnar er áætlaður 150 til 160
milljónir
Friðrik, sem fyrir nokkrum
dögum hlaut bjartsýnisverðlaun
Brostes, féllst á að hitta blaðamann
á skrifstofu sinni og ræða um nýju
myndina og kvikmyndagerð á Is-
landi almennt.
Hugmyndin kviknaði
fyrir fimm árum
„Þegar við Einar Kárason vorum
að skrifa handritið að Skyttunum
var Þar sem Djöflaeyjan rís nýkom-
in út. Þar sem ég hafði hannað bók-
arkápuna fannst okkur eðlilegt að
ég gerði kvikmynd upp úr bókinni.
Það er að gerast nú 10 árum seinna.
Hún er frábrugðin öðrum íslensk-
um myndum að því leytinu til að
hún er þeirra dýrust,“ segir Friðrik
Þór.
Djöflaeyjan er fjármögnuð á al-
þjóðlegum vettvangi. Tuttugu millj-
ónir koma frá Kvikmyndasjóði Is-
lands og restin kemur frá Norræna
kvikmyndasjóðnum, Evrópska kvik-
myndasjóðnum og þýskum, dönsk-
um og norskum aðilum. Þá eru
nokkrar milljónir fengnar frá Japan
og loks leggur íslenska kvikmynda-
samsteypan fram talsverða fjárhæð
og tæki.
Markaðssvæðið stækk-
ar, áhorfendum fjölgar
Djöflaeyjan er meðal annars
framleidd af sama framleiðanda og
séð hefur um framleiðslu á öðrum
myndum Friðriks: Peter Rommel
hinum þýska, nýjum norskum aðila
Egil Ödegard og Peter Aalbæk hin-
um danska, sem einnig hefur séð
um framleiðslu á nokkrum seinni
verka Friðriks. Tæknifólkið verður
yfirleitt íslensk, sem áður hefur
starfað með Friðriki: Ari Kristins-
son verður tökumaður, Kjartan
Kjartansson sér um hljóðið og Árni
Páll Jóhannsson annast leikmynda-
gerð sem er stór þáttur í myndinni.
Friðrik segir að vissulega hafi sú
staðreynd að kvikmynd hans: Börn
náttúrunnar hafi verið tilnefnd til
Óskarsverölauna auðveldað honum
aðgang að alþjóðlegu fjármagni til
Eins og þeir sem þekkja sögur
Einars þá er vettvangur atburða
þeirra mikið til braggahverfi eftir-
stríðsáranna. Enga íbúðarbragga er
að finna lengur í Reykjavík og því
þurfti að reisa nýtt braggahverfi og
ganga frá réttu umhverfi þeirra.
Braggarnir voru reistir í sumar úti
á Seltjarnarnesi og er verið að reisa
sviðsmyndina.
Frágengið er að Baltasar Kormák-
ur fer með aðalhlutverkið en ekki
hefur verið samið við aðra leikara
og vill Friðrik því ekki úttala sig
um hverjir fara með önnur hlut-
verk.
Er kvikmyndagerð list?
-Á kvikmyndagerð á íslandi í dag
eitthvað skylt við list?
„Hún er iðnaðargrein í sjálfu sér
en margar af okkar myndum eru
listrænar. Það er sennilega tii kom-
ið af því að á erlendri grundu er list-
ræni markaðurinn eini markaður-
inn sem við getum keppt á. Við höf-
um ekki stjörnurnar til að selja
myndirnar okkar, ef svo væri horfði
þetta öðru vísi við. Þetta þarf ekki
að vera slæmt því markaður fyrir
listrænar myndir er alltaf að
aukast. Fólk er að uppgötva betur
og betur að listræn kvikmynd þarf
ekki að vera leiðinleg eins og Berg-
man mynd.“
Þessa dagana eru 20 ár frá því að
fyrsta verk hans var frumsýnt opin-
berlega, þá í sjónvarpi. Um var að
ræða myndina Nomina sunt odiosa
- eða Nöfn eru hvimleið. Síðan hef-
ur Friðrik gert fjórar kvikmyndir í
fullri lengd: Skytturnar, Börn nátt-
úrunnar, Bíódaga og Cold Fever. Þá
hefur hann gert nokkrar heimildar-
myndir eins og Rokk í Reykjavík,
Kúrekar norðursins og Eldsmiðinn
að ógleymdum alls óskyldum verk-
um eins og Hringinn og
Brennunjálssögu.