Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.1997, Side 27
JjV LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1997
fréttir 27
Loonan veldur taugatitringi í þjóðfélaginu
DV, Akureyri:____________________
Mikill titringur er i þjóðfélaginu
um þessar mundir vegna þess
hvemig veiðar og vinnsla á loðnu
hafa gengið fyrir sig eftir áramótin.
Háværust er umræðan varðandi
það að svo virðist sem ekki ætli að
takast að frysta loðnu fyrir Japans-
markað í því magni sem menn
gerðu ráð fyrir og höfðu búið sig
undir. Áætlað var að selja um 40
þúsund tonn til Japans en útlit er
fyrir að ekki náist að frysta nema
um 10 þúsund tonn upp i þá samn-
inga. Rætt er um að þjóðarbúið
verði af 2-3 milljarða króna tekjum
vegna þessa. Ástæðumar eru aðal-
lega tvær, hrognafylling loðnunnar
var lengi vel ekki nægjanleg til að
mæta kröfum Japana og svo hitt að
hængarnir eru í miklum meirihluta
í þeim afla sem borist hefur á land,
öfugt við það sem á að vera ef allt er
„eðlilegt" miðað við undanfarin ár.
Reyndar er erfitt að tala um að
eitt eða annað sé eðlilegt þegar loðn-
an á i hlut. Fiskurinn er afar dynt-
óttur, svo ekki sé fastara að orði
kveðið, og það hefur sýnt sig nú.
Það virðist hins vegar ljóst að geysi-
legt magn er af loðnu í sjónum um-
hverfis landið um þessar mundir,
spumingin er einungis hvort tekst
að veiða það magn sem til stendur.
Loðnuaflinn nemur nú um 750 þús-
und tonnum og er þá eftir að veiða
um 470 þúsund tonn á um það bil
einum mánuði ef allt verður eðli-
legt. Það eru um 15 þúsund tonn á
dag og verður að telja mjög hæpið
að það náist.
Koma hrygnurnar?
Eins og svo oft áður kemur loðn-
an mönnum á óvart nú, fyrst og
fremst vegna þess hversu hlutfall
hænga er hátt í aflanum og fyrir
það hversu smá hún er. Hjálmar
Fréttaljós á
laugardegi
Vilhjálmsson fiskifræðingur, sem er
manna fróðastur um háttemi loðn-
unnar, segir þetta koma sér mjög á
óvart og fremur hefði verið hægt að
búast við að hrygnurnar væm um
60% aflans. Hjálmar vill ekki úti-
loka það að hrygnurnar eigi eftir að
skila sér en þá er reyndar hætt við
að það verði of seint með tilliti til
Japansmarkaðarins.
Hálfgert „gullgrafaraævintýri"
greip um sig fyrir vertíðina, enda
lofaði metafli á haustvertíð góðu um
framhaldið. Geysilegar fjárfestingar
áttu sér stað í landi, alls staðar var
einblínt á loðnufrystingu og þá helst
fyrir Japansmarkað og m.a. var
nokkuð um að togumm væri lagt og
þeir notaðir sem frystihús.
Heljargreipar Japana
Sverrir Leósson, útgerðarmaður
á Akureyri, hefur mikla reynslu af
loðnuveiðum og hefur skip hans,
Súlan, stundað þær um langt árabil.
Sverrir segir að á þeim tímapunkti
sem við erum á í dag sé það gmnd-
vallaratriði að við fóram að horfa
til fleiri átta í leit að mörkuðum fyr-
ir loðnuafurðirnar. „Loðnustofninn
er geysilega sterkur, og útlitið varð-
andi a.m.k. tvær næstu vertíðir er
mjög gott. Við erum að vinna loðnu
í auknum mæli fyrir Rússlands-
markað en Rússarnir borga því mið-
ur ekki nægjanlega vel. Það er mín
skoðun að í Asíu séu víða til mark-
aðir fyrir loðnuafurðimar. Við þurf-
um bara að leggja í þá vinnu að
finna þessa markaði og komast inn
á þá. Viðskiptin við Japana em
ágæt í sjálfu sér en þeir em með allt
of miklar kröfur og virðast halda
okkur í heljargreipum. Það miðast
orðið allt við að geta sinnt Japans-
markaðnum og menn hafa farið í
dýrar fjárfestingar. Það er t.d. litið
vit í því, ef rétt er, að svo mikið sé
búið að fjárfesta í landvinnslunni
að við gætum unnið 40 þúsund tonn
fyrir Japan á 6 dögum," segir Sverr-
ir.
Kínamarkaðir að opn-
ast?
„Menn sem
sitja hér
heima á ís-
landi geta haft
á því ýmsar
skoðanir
hvort ekkert
hafi verið gert
til að leita
nýrra mark-
aða en stað-
reyndin er
hins vegar sú
að það hefur
verið töluvert
skoðað,“ segir
Sæmundur
Guðmundsson
hjá íslenskum
sjávarafurð-
um hf. Hann
segir að Jap-
ansmarkaður-
inn hafi sér-
stöðu og Jap-
anar borgi hærra verð fyrir loðn-
una en aðrir en þeir vilji líka fá
hana eins og þeim hentar. „í Japan
er loðnan meira en venjuleg mat-
vara. Hún er gæðavara og ekki spill-
ir fyrir að hún er talin hafa jákvæð
áhrif á fólk, t.d. hvað varðar kyn-
getu. í öðmm Asíulöndum er loðn-
an meiri hversdagsmatur eins og
hvað annað og þar fæst ekki sama
verð.
Við erum þó að sjá einhverja
breytingu í Kína og þar verður
áreiðanlega hægt að selja mikið af
loðnu ef Kínverjar læra að borða
hana eins og Japanar. Það tekur
tíma að koma því í gang og á meðan
er verið að horfa á Kínamarkað eins
og markaðinn í Rússlandi fyrir
hrognalausa eða hrognalitla loðnu.
Þó eru ákveðnar væntingar í gangi
um að það sé komin í gang neysla á
hrognaloðnu í Kína,“ segir Sæ-
mundur. -gk
Hákon ÞH og Jón Sigurðsson GK í Keflavíkurhöfn með góða loðnu. DV-mynd ÆMK
búnaður - Betra verð!
4 mismunandi útgáfum
ólíkt yfirbragð og eiginleika.
Aukið úrval - Meiri
MAZDA 323 fæst nú í
sem hafa
Rúmbestur í sínum flokki
með nægu rými fyrir
fjölskylduna og farangurinn.
Úrvalið af MAZDA 323 auðveldar
hverjum og einum að finna bíl við sitt hæfi
Einn þeirra hentar þér örugglega!
Sérstakur stíll, afar rennilegur
og nýtískulegur. Sameinar kosti
sportbíls og fjölskyldubíls.
MA2DA 323
kostar £rá kr.
Ymsir greiðslumöguleikar,
bílalán eða kaupleiga.
Við erum líka á veraldarvefnum:
www.hugmot.is/mazda
Opið laugardaga frá kl. 12-16
Sportlegur og spennandi
en samt með gott pláss
fyrir 5 manns.
Sá nýjasti í 323 fjölskyldunni.
Mikið notagildi, þægilegur
og rúmgóður.
SKULAGOTU 59, SIMI 561 9550