Dagblaðið Vísir - DV - 13.06.1998, Blaðsíða 11

LAUGARDAGUR 13. JUNÍ 1998
11
Vi'v
Pólitísk kerskni
Davíð Oddsson hafði nýlega lagt
Þorstein Pálsson í harðri glímu
um formennsku Sjálfstæðisflokks-
ins þegar ég var kjörinn á Alþingi
vorið 1991. Nokkrum misserum
áður hafði ég vonum seinna
gengið úr Alþýðubandalaginu.
Kjörtímabilið hófst með stuttu
vorþingi rétt eftir kosningar.
Meðan á því stóð varð mér eitt
sinn gengið inn í herbergið til
hliðar við þingsalinn. Þar stóðu
þá saman í vandræðalegri
dauðaþögn þeir félagar, Davíð og
Þorsteinn. Hurð stóð í hálfa gátt
og i ræðustól var einhver að halda
dauflega ræðu.
Til að eyða þögninni sló
húmoristinn í dómsmálaráðuneyt-
inu létt í öxl hins nýja þingmanns
Alþýðuflokksins og sagöi
kumpánlega við forsætisráð-
herra: „Þessi hefur nú heldur
betur skipt um flokka!" Davíð lét
sér ekki bregða heldur horfði
djúpt í augu Þorsteins og svaraði:
„Já, Þorsteinn minn. Það vildi
ég að fleiri hefðu gert!“
Kerskni, háð og móðganir hafa
gegnum söguna verið hluti af
hefðbundnu vopnabúri stjórn-
málamanna flestra landa.
íslenskir pólitíkusar eru í fáu
eftirbátar hinna erlendu. Ytra
hendir að þingmenn fljúgast á og
dæmi eru um að stöku blóðheitur
þingmaður dragi byssu úr pússi
sínu. Á Alþingi Islendinga hafa
skotvopn ekki sést en fyrir kemur
að svo svíði undan dónalegum
tilsvörum að hendur eru látnar
skipta.
Fyrir tveimur árum var hörð
umræða um vestfírsk flugmál í
þinginu að tilhlutan varaþing-
mannsins Ólafs Hannibalssonar.
Árni Johnsen situr í Flugráði
fyrir flokk sinn og sýndi mjög
takmarkaða hrifningu á stuttri
ræðu sem ég taldi henta að flytja
við það tækifæri. Þegar leið á
ræðuna ókyrrðist þingmaðurinn í
sæti sínu og sýndi vaxandi merki
um vanþóknan á viðhorfum
mínum til flugmála á
Vestfjörðum. Ógleði hans ágerðist
sem leið á ræðuna og birtist loks
með því að hann hristi höfuðið án
afláts og tók að kalla fram í.
Ekkert jafnast á við vel
tímasetta kúnstpásu til að ná
athygli þingheims. Ég þagnaði því
um stund en hóf mál mitt aftur
með því að staðfæra gamla
móðgun með svofelldum orðum:
„Herra forseti, ég heyri að
háttvirtur þingmaður hristir
höfuðið."
Viðbrögð kollega minna í
salnum bentu til að þeim þætti
þessi anatómíska lýsing á
innviðum í höfði þingmannsins
kórrétt. Skotspónn móðgunar-
innar taldi hins vegar að með
þessu væri ég að líkja
greindarstigi hans við þorsk en
sem kunnugt er hringla
kvamimar í hertum þorskhaus.
Sleppibúnaður
Eftir þennan dónaskap af minni
hálfu sauð eðlilega á hinum
bliðlynda Sunnlendingi. Mér varð
því næst á sú yfirsjón að ganga á
undan honum niður stigann í
þinginu. í stiganum miðjum blasti
við honum augljóst færi til að ná
hefndum, sem hann notfærði sér
kröftuglega. Jón Baldvin
Hannibalsson gekk þó á milli áðm-
en hið háa Alþingi breyttist í
blóðvöll.
Atvikið varð tilefhi nokkurrar
umfjöllunar hjá veiklyndum
fréttamönnum sem ekki höfðu
kynnst þingmönnum með
sjálfvirkan sleppibúnað á höndum
og fótum.
Endanlegum hefndum náði
Árni síðar. Þá lét hann vini sína
færa mér risastórar nærbuxur
sem ég á enn þá lítt brúkaðar. Á
afturenda þeirra var prentað far
eftir gríðarstóran íhaldsfót sem
minnti helst á snjómanninn
ógurlega. Undir því stóðu orðin:
„Johnsen var hér!“
Laugardagspistill
Össur Skarpháðinsson
rítstjórí
Undan Hannibal
Meðal stjórnmálamanna hér á
landi leynast jafnan góðir
hagyrðingar. íslensk stjómmál hafa
það fram yfir erlenda pólitík að
ráða yfir mönnum sem geta sett
kerskni sína og móðganir í bundið
mál. Alþingi er raunar sérlega vel
sett um slíka snillinga í dag. Með
allra bestu hagyrðingum þess er
Páll Pétursson félagsmálaráðherra,
enda Húnvetningur.
Um svipað leyti og við Árni
Johnsen deildum gerðist það
einmitt að Páll Pétursson gekk í sal
Alþingis. Þá blasti við honum
varaþingmaðurinn Ólafur Hanni-
balsson og annars staðar sat á
bekknum bróðir hans, Jón Baldvin.
Við þessa tilkomumiklu sjón
hraut Páli af munni eftirfarandi
staka:
„AHt vex það meir og meir,
mannvitió í þessum sal.
Eru þeir nú orönir tveir,
undan gamla Hannibal. “
Glas þingmannsins
Páll getur líka ort á erlendum
tungum. Einu sinni lenti hann í
þeirri raun að fara með mér á
ráðstefnu í Linköping í Svíþjóð.
Ráðstefnan var haldin í
glampandi sólskini um borð í
fljótaskipi á Gautelfi, og fjallaði
um gleðigjafana ESB og EES.
Okkur dauðleiddist því báðum.
Um fimmleytið var opnaður bar
um borð. Þrátt fyrir annálaða
bindindissemi beggja afréðum við
að notfæra okkur þessa nýju
stöðu.
Fyrir Alþýðuflokkinn er það
kunnuglegt hlutskipti að bera ölið
í Framsókn. Ég sótti því á barinn
fyrir báða. Páli líkaði það stórvel
enda sjaldan glaðari en þegar
hann hefur smákrata á hverjum
fingri í kringum sig.
Þegar á leið lét Páll í ljós þá
skoðun að hér væri augljóslega
vanur maður á ferð. Það var þó
áður en hann komst að raun um
að ég og mitt fólk erum af Fremra-
Háls-ættinni, sem söguleg reynsla
hefur í munni sumra skírt upp á
nýtt og nefnt Flösku-Háls-ættina.
Undir lok kvöldsins óskaði ég
eftir því við þingmann Fram-
sóknarflokksins að hann launaði
nýsveininum með því að yrkja um
hann vísu að hætti Húnvetninga.
Hún yrði þó að vera á
skandinavísku. Páll svaraði að
bragði:
„Össur han er min ven,
altid er han til stas.
Nu er hann normal igen,
nu har han fátt sit glas!“
Sú pólska
Ekkert almennilegt sjávar-
útvegsfyrirtæki nær máli nema
það fái þingmenn einu sinni á ári
í heimsókn, og helst ráðherra.
Davíð Oddsson hefur sjálfur sagt
söguna af því þegar hann var
nýorðinn forsætisráðherra og
sótti heim frystihús á Suðurlandi.
I slíkum heimsóknum undirstrika
forráðamennirnir jafnan hundrað
prósent hreinlæti fyrirtækisins
með því að pakka gestunum
einsog rúllupylsum inn í hvíta
sloppa og troða á þá alltof
þröngum hárnetum.
Fyrirtækið sem átti í hlut var
meðal annars þekkt fyrir að þar
unnu margar pólskar verkakonur.
Heimsókn forsætisráðherra átti
sér stað áður en ríkisstjómin lenti
í megrunaræðinu sem skók hana
um árið. Sloppurinn hvíti
strengdist vel yfir fagurlega
ávalan kvið hins paflaralega
forsætisráðherra.
Þegar hann gekk svo inn eftir
frystihúsgólfinu með sloppinn
strengdan og hámetið þanið yfir
blakkan haddinn var hann því
heldur torkennilegur yfirlitum.
Tvær konur sem unnu við borð í
salnum horfðu forviða á hann og
loks benti önnur á forsætis-
ráðherrann og spurði vinkonu
sína:
„Er hún ný, þessi pólska?"
Guðni biskup
Guðni Ágústsson, þingmaður
Sunnlendinga frá Brúnastöðum,
er með orðheppnustu þing-
mönnum. Hann er einn af
varaforsetum þingsins og hefur
þann biblíulega eiginleika að geta
hastað á hafið þegar róstur eru
uppi meðal þingheims. í
forsetastóli tónar hann stundum
einsog helgur maður og kemur
þingheimi gjarnan til að hlæja
með því einu að breyta tónfalli
raddarinnar. Stundum er hann
lika fyndinn án þess að ætla sér.
Á liðnu vori voru fluttar
margar gríðarlangar ræður.
Undir einni slíkri kom kerskinn
þingmaður að máli við Guðna í
forsetastóli og spurði hvort hann
ætlaði að ekki að gera hlé svo
ræðumaður gæti létt á sér.
„Þess þarf ekki,“ svaraði Guðni
með vandlætingarsvip. „Sérðu
ekki að þetta kemur allt út um
munninn?"