Dagblaðið Vísir - DV - 13.06.1998, Blaðsíða 18
i8 heygarðshornið
LAUGARDAGUR 13. JÚNÍ 1998 JjV
Eg gæti...
í Degi var á dögunum haft eftir
Jóhönnu Sigurðardóttur að bréf
Davíðs Oddssonar til Sverris Her-
mannssonar sýndi hroka bréfritar-
ans og einræðistilburði. Ég veit það
ekki. Slík sálgreining segir svo sem
ekkert og breytir því að minnsta
kosti ekki aö bréf forsætisráðherra
var sent í kjölfar þess að bankastjór-
ar Landsbankans þráuðust við að
lækka vexti, heimilum landsins til
hagsbóta og almennum þjóðarhag til
heilla. Haft var eftir Sverri Her-
mannssyni að það væri eins og éta
óðs manns skít að elta vaxtalækkun
íslandsbanka - og fara eftir ein-
dregnum tilmælum forsætisráð-
herra. Og hvað gerir forsætisráð-
herra þá? Lætur hann fara með sig
eins og einhverja lufsu? Hví skyldi
hann ekki grípa í taumana? Hví
skyldi formaður Sjálfstæðisflokksins
sem tróð Sverri Hermannssyni í
Landsbankann til að rýma fyrir
Birni sínum Bjamasyni ekki
áminna sinn mann? Er það hroki?
Bréfið það ama sýnir glögglega þá
eiginleika Davíðs Oddssonar sem
valdið hafa ástsæld hans - það sýnir
mann sem þekkir vald sitt og hikar
ekki við að beita því þyki honum
þurfa, eða kannski öllu heldur: hóta
að beita því. Það sýnir mann sem á
í fullu tré við alla og líður engum að
hlaupa út undan sér. Hann hefur
fullkominn aga á sínu liði. Maður er
meira að segja viss um að Árni Jo-
hnsen fer til hans og biður um leyfi
áður en hann gefur út hljómplötu
Guðmundur Andri Thorsson
Hann er hreinn og beinn: heyrðu
góði, þú ert þarna í skjóli okkar og
ef þú hagar þér ekki eins og maður
skaltu bara snáfa. Daginn eftir lækk-
aði Landsbankinn vexti og Sverrir
át allt ofan í sig. Og nú rifjast upp
fyrir manni þegar hann hellti sér í
Morgunblaöinu yfir fírafn Jökuls-
son sem skráð hafði eftir honum í
Alþýðublaðið ummælin um óðs
manns skít. Gamla sagan: Siggi
sparkar í Nonna litla sem sparkar í
köttinn...
******
Hvað er það sem stendur í bréfi
Davíðs? Ég gæti ... Annaðhvort er
hann að segja að hann gæti farið
niður á plan Sverris í ómerkilegum
málflutningi og talað um ellefu þús-
und milljóna króna tap og níu
hundruö milljónirnar sem strákur-
inn týndi - eða hann er ósköp ein-
faldlega að benda bankastjóranum á
glöp fyrri ára sem megi rifja upp ef
hann haldi sig ekki á mottunni. Ráð-
herrann er með öðrum orðum að
segja bankastjóranum að hann sé
starfi sínu ekki vaxinn; hann skuli
ekki ímynda sér að hann geti tekið
sjálfstæðar ákvarðanir; hann sé ein-
vörðungu þama í skjóli Flokksins
og geri hann sér ekki grein fyrir því
og hlýði ákvöröunum formannsins
verði honum ósköp einfaldlega sagt
að snáfa. Og hvar er hann nú? Svo
eru menn að kenna handaflsaðferðir
í efnahagsmálum við Steingrím Her-
mannsson.
******
Ég gæti...
Umfram allt sýnir bréfið mikinn
valdstjórnarmann að störfum. Sú
vitneskja forsætisráðherra að stjórn-
endur Landsbankans hafi glutrað
niður upphæð sem er ljósárum frá
skilningi venjulegs fólks - og þar af
tæpum milljaröi á óvenju aulalegan
hátt - verður honum ekki tilefni
þess að hreinsa ærlega til í stofnun-
inni. Hann hróflar ekki við kerfinu
heldur hagnýtir sér
veikleika þess til að
ná fram markmiðum
sínum. Hann notfærir
sér kænlega vitneskju
sína. Hún gefur hon-
um höggstað á stjórn-
endunum. Sá sem hef-
ur vald yfir upplýsingum hefur ráð
annarra í hendi sér.
SvKfir HMWMöMt-ft,
tAmlsbanko
AUHWrtWOÚ U
101
R,yk}«vnL 21
UUSSSTEift' n* ^f£&g£5****z*
/ýiA* $*****>'---------
Og mörg eru þau bréfin í Blá-
skógaheiðinni, sagði gamli maður-
inn í íslandsklukkunni. En
kannski ekki nógu mörg. Nú vill
svo til að Finnur Ingólfsson iðnaö-
arráðherra hefur lýst yfir vilja sín-
um í málefnum fyrirtækis sem
beinlínis heyrir undir hann. Það er
Landsvirkjun. Sú stofnun er ekki
fríríki þótt margir haldi það - þar
á meðal ráðherrann sem talar eins
og þegn hennar. Finnur hefur sem
sé lýst yfir eindregnum vilja sínum
til að beita sér fyrir því að þess
verði farið á leit við Landsvirkjun
meö öllum ráðum hvort hún væri
tilleiðanleg með að íhuga hvort
nokkur kostur væri að kanna
möguleika á því að láta fara fram
athugun á því hvort hugsanlega
væri hægt með tíð og tima að
gaumgæfa það að láta hugsanlega
fara með einhverjum hætti fram
nokkurs konar umhverfismat á
Fljótsdalsvirkjun. Hann ætlar að
beita sér í málinu. En Landsvirkj-
un ræður þessu alveg sjálf að hans
sögn. Það er undir henni komið
hvort fariö verði eftir umhverfis-
hluta EES-samningsins og Rio-sátt-
málanum sem íslendingar undirrit-
uðu að vísu með lygaramerki á tán-
um. Landsvirkjun fékk virkjana-
leyfi á þeim tímum þegar hér ríkti
fullkomið andvaraleysi í umhverf-
ismálum og því gildir þaö leyfi um
aldur og ævi. Af því að þetta er
Landsvirkjun. Ótíndur ráðherra
getur ekki veriö að skipta sér af
málefnum hennar. Eða hvað? Hef-
ur ekki Davíð Oddsson með fram-
göngu sinni við að lækka vexti á
sínum tíma gefið Finni Ingólfssyni
glæst fordæmi um það hvernig
myndugur ráðherra starfar? Finn-
ur þarf sárlega á uppreisn að halda
eftir Leyndarmál sín, en samt á
maður eftir að sjá að hann ræski
sig og berji í borðið gagnvart
Landsvirkjun. Ekki er þó öll nótt
úti enn - komi eindreginn þjóðar-
vilji fram um að óháð umhverfis-
mat fari fram þar eystra er kannski
vonarvottur að forsætisráðherra
dýfi á ný penna í blek: hlýðir ekki
Friðrik Sophusson öllu sem hann
segir?
dagur í lífi
Bjarni Felixson lýsir fyrsta degi í HM:
Gamla góða HM-víman
„Mér leiö eins og í gamla daga þegar ég var aö búa mig undir kappleik."
DV-mynd Pjetur
Ég vaknaði snemma að morgni
HM-dagsins hins fyrsta á miðviku-
dag. Það var fallegur morgunn í
vesturbænum og sólin var farin að
spegla sig í sléttum Skerjafirð-
inum. Ég leit á klukkuna. Hún var
rúmlega fimm og ég velti því
stundarkorn fyrir mér hvort ég
ætti að halla mér aftur í hálftíma
eða rífa mig á fætur. Ég þurfti
ekki að taka þessa ákvörðun sjálf-
ur því ósjálfrátt var ég kominn
fram úr og farinn að sinna morg-
unverkum á baðherberginu og eld-
húsinu.
Ég hlakkaði til þessa dags og
þeirra verka sem fram undan voru
og þau voru býsna mörg. Ég átti
fréttavakt á útvarpinu og að auki
fyrstu útsendinguna frá heims-
meistaramótinu í knattspymu þar
sem heimsmeistarar Brasilíu-
manna og Skotar áttu að hefja
sparkið að lokinni setningarat-
höfn á Frakklandsleikvanginum
nýja. Mér leið eins og í gamla daga
þegar ég var að búa mig undir
kappleik.
Það var fyrst nú á þessum
morgni að HM var efst í huga mér
en íslandsmótiö var ekki langt
undan því að ég hafði séð KR
vinna ÍR á KR-vellinum kvöldið
áður. Um leiö og ég sötraði morg-
unteið fylgdist ég meö morgun-
sporti á Sky og CNN en á þeim var
þó lítið að græða. Ég hafði vonast
til að landsliösþjálfari Skota hefði
tilkynnt um byrjunarlið Skota
gegn Brasilíumönnum en hann
hafði hætt við það þar sem þjálfari
Brasilíumanna hafði ekki tilkynnt
sitt byrjunarlið. Ég hafði reyndar
sjálfur stillt upp liðunum fyrir þá
og var nokkuð viss um að sú liðs-
skipan yrði notuð.
Ég kyssti konuna, sem enn var í
fastasvefni, og hélt til vinnu. Ég
var kominn upp I útvarpshús rétt
fyrir sjö. Ég hafði lofað að spjalla
um HM í morgunþættinum Hér og
nú en áður fór ég yfir helstu vef-
síður um HM og tók saman upp-
lýsingar sem ég þyrfti að hafa við
útsendinguna í sjónvarpinu og tók
saman aðrar íþróttafréttir fyrir
morgunfréttir. Og hér sannaðist
enn einu sinni að morgunstund
gefur gull í mund.
Aö morgunfréttum loknum sótti
ég konuna heim og gaf henni ann-
an koss að skilnaði. Síðan kom ég
við hjá vini mínum, Friðleifi Stef-
ánssyni, tannlækni og fræknum
íþróttakappa í KR, og þar fékk ég
fyrsta kaffibolla dagsins og líflegar
umræður um heima og geima með
hæfilega miklu grobbi af beggja
hálfu.
En tíminn var naumur. Ég hélt
aftur til vinnu og Friðleifur ræsti
borinn að nýju. Og nú fóru hjólin
að snúast. Ég tók saman íþróttir í
hádegisfréttir, kom fram í Popp-
landi á rás 2 og sneri mér síðan
aftur að útsendingunni frá HM. Ég
hringdi í Guðmund Torfason,
þjálfara Grindavíkur og fyrrver-
andi atvinnumann í knattspyrnu í
Skotlandi, sem hafði lofað að að-
stoða mig við lýsinguna, og hann
var tilbúinn í slaginn. Guðmundur
er drengur góður eins og hann á
kyn til en faðir hans var Torfi
Bryngeirsson, Evrópumeistari í
langstökki og margfaldur methafi
í stangarstökki.
Að loknum hádegisfréttum í út-
varpinu tók ég saman plögg mín
um HM og skundaði niður í Sjón-
varp. Þar voru allir á fleygiferð
við undirbúning fyrstu útsending-
arinnar frá HM og I mörg horn að
lita í sérstöku HM-myndveri sem
komið.hefur verið upp.
Nú fyrst komst ég í þessa gömlu
góðu HM-vímu sem ég þekki vel
frá fyrri árum. Ég kom fyrst aö
HM- útsendingum árið 1974 og hef
verið með í slagnum allar götur
síðan.
Ég byrjaði á því að leita upplýs-
inga um opnunarhátíð mótsins en
engar upplýsingar höfðu borist
um hana og bárust reyndar aldrei
þótt ég hefði hringt tvívegis til
Parísar til að fá einhverja hug-
mynd um í hverju hún væri fólg-
in. Það var eins og hún væri auka-
atriði og einu upplýsingar sem
hægt var að fá voru þær að fran-
skir fimleikamenn og fjöllistafólk
myndi leika þar listir sínar og
Jacques Chirac setti síðan mótið.
Þegar hann hafði gert það vorum
við Guðmundur Torfason tilbúnir
og einnig liðin á vellinum. Við
fengum óskabyrjun á þessu heims-
meistaramóti og við Guðmundur
vorum í því ánægjulega hlutverki
aö lýsa hröðum og skemmtilegum
leik. Það verða aðrir að dæma um
það hvemig okkur tókst upp en
viö skemmtum okkur vel og von-
andi áhorfendur líka.
Að leik loknum og einum kaffi-
bolla hélt ég aftur á vakt í útvarp-
inu og var mættur í HM-hom á rás
2 tuttugu mínútum eftir leik.
Næsta verkefni var að búa til
pistil í sjö-fréttir og að því loknu
var leikur Norðmanna og Marokk-
ómanna hafinn og þar meö
gleymdi ég kvöldmatnum.
Að loknum tíu-fréttum um
kvöldið hélt ég loks heim, sæll og
ánægður, en glorhungraður. Ég
var svo heppinn að mín ágæta eig-
inkona hafði reiknað þennan feril
nákvæmlega út og kvöldverðurinn
var tilbúinn þegar ég kom heim á
ellefta tímanum. Að honum lokn-
um hreinsaöi hún sjónvarpsfarð-
ann framan úr mér og ég fann
þreytuna læsast um mig. Ég fékk
mér einn disk af skyri, burstaði
tennur, skreiddist inn í rúm og
var sofnaður á augabragði, sæll og
ánægður að kvöldi fyrsta dags á
HM í fótbolta.