Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1910, Blaðsíða 51

Ársrit Ræktunarfjelags Norðurlands.
55
skyldurækni. Biskup, sem ekki hugsar um heill og vel-
ferð kirkjnmála, ber að meta minna en fjármanninn, sem
nákvæmlega gætir hjarðarinnar.
Lítilsvirðing á því ekki að eiga sjer stað á nokkrum
verkum, en lítilsvirðing á að eiga sjer stað á öllum
þeim, sem vilja sýnast en ekki vera, ölium þeim, sem
ekki gegna köllun sinni og skyldum.
Með vaxandi menningu læra menn að skilja þetta,
læra að meta þá góðu kosti, sem þjóðernis- og bróður-
ástartilfinning skapar mönnum, og meta eigingirnina eft-
ir verðleikum.
Húsbændurnir þurfa að ná hylli, virðing og ást hjú-
anna, svo þau geri hvert vik af ljúfu og fúsu geði, svo
þau gleðjist af því að geta gert húsbóndann ánægðan
og húsfreyju glaða. Hjúin þurfa að skilja, að þau vinna
fyrir kaupi, og þess vegna þarf að sjást vinna eftir þau.
Allir, sem vinna, þurfa að geta unnið af áhuga og
með gleði. En til þess þarf afurð vinnunnar að koma
bæði vinnanda og vinnuveitanda í hendur. Vinnandi þarf
að fá megnið, en vinnuveitandi ögn. Fái hann það ekki,
getur hann ekki staðist útgjöldin, sem fylgja vinnunni.
Tímans vegna verð jeg að nema staðar, en margt
fleira hefi jeg heyrt fólk telja því til gildis að vera í
kaupstöðunum, svo sem að þar væri meira fjelagslíf,
fleiri skemtanir og fleira, sem of langt yrði upp að
telja.
d. Gera mönnum Ijett aðgöngu með að ná í smábýli
til ábúðar. Húsmannshreyfing er hún kölluð eða smá-
bændahreyfing. Húsmaður eða smábóndi er þá — þegar
sá skilningur er lagður í orðið — sjálfstæður bóndi, sem
býr á jörð, sem á 20 — 30 dagsláttur af landi, og hefir
1 — 2 kýr, nokkrar kindur og hross. En eins og nú er,
er vart um það að tala. F*að er svo langt frá að það sje
gert Ijett fyrir menn að fá svona litla jarðarskika til
eignar eða umráða, að það þvert á móti er illmögulegt.
Hjer þarf landsstjórnin og alþingi að semja lög, sem