Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1946, Síða 80

82
beinsjki (osteoporose), en því nafni nefnist venjulega kalk-
skortur í beinum fullvaxinna dýra.
Ef við höldum fast við nafnið beinkröm hjá ungviðum,
verðum við þó að hafa hugfast, að það getur verið um bæði
fosfór- og kalkskort að ræða.
Fyrstu einkenni beinkramar geta dulist nokkuð lengi
(allt að 2—3 mán., í einstaka tilfellum þó aðeins 2 vikur),
en úr því koma sjúkdómseinkennin venjulega í ljós, og það
á mismunandi hátt, t. d. sem óeðlileg lyst og sleikjur.
Sleikjur eru venjulega álitnar af völdum fosfórskorts.
Onnur og ótvíræðari sjúkdómseinkenni eru: stífur fótatil-
burður, erfiði við að standa á fætur, og oft eru þessi ein-
kenni svo áberandi, að ung dýr geta ekki staðið nema stutta
stund í einu og leggjast jafnvel eftir að hafa étið aðeins
hálft heyfóðrið.
Það er eigi sjaldgæft, að lítil eða engin sjúkdómseinkenni
sjáist á vorin áður en ungviðunum er sleppt út, en strax
og þau koma út sést einkennilega stiklandi, stirt göngu-
lag, líkt og hver hreyfing valdi miklum sársauka, oft sést
skyndileg helti, án þess að vitað sé um, að slys hafi borið
að höndum, og veldur því annaðhvort að beinhimnan
springur eða sinar og liðabönd rifna frá tengslum við bein-
in (einkum um kjúkulið). Brjóskið á beinendunum flezt
út og liðamót verða þá mikil umfangs (tvöföld liðamót).
Oft sjást beinhnúðar á samskeytum beins og brjósks rif-
beina (Rosenkrans) og svipaðar ójöfnur á samskeytum
beina í grindinni, og veldur slíkt í verstu tilfellum burðar-
örðugleikum.
Ungviði, sem liggja mikið, verða oft nokkuð flatbrjósta,
hin sveigjanlegu bein útlimanna breyta oft um eðlilega lög-
un, ýmist vegna þunga líkamans og starfsemi vöðva og
sina.
Stundum sést hryggskekkja, og getur þá hryggurinn verið
sveigður annaðhvort upp á við (kyfosis) eða niður á við
(lardosis).