Atlanten - 01.01.1904, Page 40
— 40 —
kan faa en Værdi. Nu er det almindeligt, at Jordens Værdi
ikke er større, end hvad Bygningerne derpaa koste tillige med en
større eller mindre Del af Tunet (Hjemmemarken, den gødede
Græsmark). Selv om Gaarden maaske ejer f. Eks. 1/i—1 □ Mil
udmærket Græsland (Enge), regnes dette mange Steder for at
være værdiløst. Det er ikke faa Jorder paa Island, som nu ere
2,000—8,000 (resp. 12,000) Kr. værd, hvor der lever 6—20 Per-
soner, og som ved rationel Behandling og Opdyrkning let kunde
blive 100,000—400,000 Kr. værd og føde et Antal Folk i For-
hold dertil. Lige saa almindeligt er det, at Bøndernes Netto-
ejendom er 1000—12000 Kr.; det er klart, at for de fleste er
denne Kapital kun til at føde sig og sine for. Det er derimod
intet eller saare lidt, de kunne gøre for Jordens Opdyrkning. Og
hvad der er værre, er, at det Arbejde, der udføres, ofte viser sig
unyttigt, fordi det er forkert udført. Med andre Ord: vi mangle
Indsigt i Landarbejde og Landvæsenet. Det er en Livsbetingelse
at skaffe den til Veje — det er et Samarbejde mellem
Danske og Islændere, det her i en særlig Grad kommer
an paa.
Det ligger nær at bebrejde os Islændere, at vi ikke have
gjort mere for at udbrede og støtte Indsigt i Landboforhold og
Landvæsen. Men naar det erindres, at Island er c. 1900 □ Mil
og Landskassens Indtægter ikke mere end omtrent 1/10 af
Københavns Indtægter, er det klart, at der ikke kan blive saa
synderlig meget til Fordeling. Vi have i en følelig Grad savnet
Mænd til saa godt som alt, hvad der jo i øvrigt er naturligt.
Det er først nu i de senere Aar, at vi ere komne ind paa den
rigtige Bane og have begyndt at rejse os efter flere Aarhundreders
Elendighed.
Noget af det, der haardest tiltrænges, er paa gode Jorder at
oprette Andelsmejerier, hvor man tillige kan give sig af med
Jordens Forbedring og Kvægets Raceforbedring— for saaledes at
udvikle og danne islandske Landbolærere. Uden Tvivl vilde Lands-
kassen støtte saadanne Foretagender, der maatte kunne betale
sig lige saa godt eller bedre end den Fremgangsmaade, man nu
benytter. Af en overvejende Betydning er Hesteopdrætningen,
der hos os staar paa det laveste Standpunkt; Hestene bør frem-
for alt benyttes til at pløje Landet og udføre mange andre
Arbejder, som det ikke er Skik og Brug at anvende dem til,
og som nu ere alt for kostbare.