Atlanten - 01.01.1904, Page 265
— 265 —
Kirke- og Skolevæsen i Grønland.
Ved
Poul Vibæk.
Da en udførlig Fremstilling af Kirke- og Skolevæsen i Grøn-
land jo nærmest vilde blive hele den grønlandske Missions
Historie og en Paavisning af det kristelige og kulturelle Stand-
punkt, Grønlænderne gennem Missionens Arbejde er naaet til,
siger det sig selv, at hvad der i Atlantens Spalter i en enkelt
Artikel kan fremstilles derom, maa indskrænke sig til de store
Hovedtræk, og jeg skal derfor ogsaa i det følgende kun omtale,
hvad der er af mere indgribende eller grundlæggende Betydning.
Da Hans Egede 1721 kom til Grønland, gjaldt det selv-
følgelig for ham først og fremmest om at sætte sig ind i Sproget
og gennem mundtlig Forkyndelse paavirke den hedenske Be-
folkning; Skoleundervisning i den Forstand, som vi nu tager
det, kunde der selv i de sidste Aar, han opholdt sig i Landet,
kun i ringe Grad være Tale om. Dog havde han kun opholdt
sig forholdsvis kort Tid i Landet, før han foreslog Missions-
kollegiet at lade oprette et Seminarium for indfødte Kateketer,
og dette Forslag fremførte han ogsaa senere, men desværre uden
Resultat. Ligeledes fandt hans Bestræbelser for at faa ansat
Nationalkateketer rundt ved de grønlandske Vinterpladser kun
ringe Anklang hos Kollegiet; heller ikke hans Henstillinger om
at faa bygget tarvelige Bedehuse af Jord og Sten mente Kollegiet
at kunne bifalde.
Egede vilde undervise og kristne Grønlænderne, han vilde
sammen med, at han bragte dem Kristendommen, ogsaa bringe
dem Kultur og Civilisation. Betegnende er, hvad han skriver i
sin Perlustration: »Det er uden al Modsigelse vist, at barbariske
vilde Folk maa først gøres til fornuftige Mennesker, førend man
kan gøre dem til kristne Mennesker, og man maa altid gøre
Begyndelsen med jordiske Ting, thi saadan Læremaade har
Frelseren Christus selv kommanderet os, idet han selv fore-
stillede Guds Riges Hemmeligheder i Lignelser.«
Jeg har fremskrevet disse Ting, fordi denne Egedes Opfat-
telse har været grundlæggende og er som en rød Traad gaaet
gennem hele Missionens Arbejde og endelig ved den nye Lov
af 1. April i Aar har faaet en ny Godkendelse. Gennem Skolen,