Frjáls verslun - 01.08.1967, Page 7

*7
FRJÁLS VER2LUN
Viðskiptalönd/
NOREGUR
KJELL ÖSTREM, sendiráðsritari:
„Einhver athyglisverð asti árangur samvinn-
unnar í EFTA er, a3 viðskipti skandinavisku
þjóSanna þriggja hafa aukizt mun meir en
viðskiptin við aðrar þjóðir bandalagsins.”
SKYLDLEIKI ÞJÓÐANNA.
Þegar timaritið „Frjáls verzl-
un“ hefur greinaflokk sinn um
utanríkisviðskipti íslendinga á
grein um viðskiptin við Noreg,
er varla hægt að saka ritstjórn-
ina um að hafa valið af handa-
hófi. Allt frá landnámsöld hafa
viðskipti við útlendinga verið
brýn nauðsyn þeim, sem settust
að í landinu. Þær aðstæður, sem
landið bjó íbúum sínum, gerðu
allumfangsmikinn innflutning
neyzluvarnings og framleiðslu-
tækja mjög nauðsynlegan allt frá
upphafi. Og enda þótt margir
landnámsmanna hafi ekki yfir-
gefið land feðra sinna með nein-
um hlýhug, varð Noregur þó
fyrsta viðskiptalandið. En það
væri móðgun við forfeðurna, að
kalla þessi viðskipti annað en
utanríkisviðskipti.
Mikilvægustu vörurnar, sem
inn voru fluttar frá Noregi eftir
upphaf íslandsbyggðar, voru
timbur, mjöl, klæði; járn, kopar
og tin; vopn, tjara; hunang og
vín. Hin síðast nefnda gefur til
kynna, að hér var ekki einungis
um að ræða norskar framleiðslu-
vörur, heldur voru ýmsar vörur
fengnar um Noreg lengra að.
Heimildir geta einnig um heila
skipsfarma húsdýra, þ. á m.
hesta; og þá má einnig geta um
einn þátt til, sem við könnumst
líka við nú á dögum: Langflest
skip Islendinga voru smíðuð í
Noregi. En íslendingar höfðu
ekki síður ýmislegt á boðstólum,
fyrst og fremst feldi og aðrar
skinnvörur, vaðmál og ull, kjöt,
tólg, ost og smjör.
Enda þótt viðskipti hæfust
snemma með íslendingum og öðr-
um en Norðmönnum, voru þó
Noregsviðskiptin um drjúga
stund landmikilvægust umfram
allan samanburð. Ef til vill mætti
segja, að siglingar hingað út hafi
verið Norðmönnum mikilvægast-
ar á tíundu öldinni. Þegar í tíð
Haralds hárfagra var svo mikil
ferð milli landanna, að sérstakur
skattur var lagður á hana. En
Norðmenn sátu ekki einir um
hituna; íslendingar voru og mikil
siglingaþjóð fyrstu tvær til þrjár
aldirnar. Nær allar íslendinga-
sögur skýra frá íslendingum í
Noregssiglingum. I fyrstu má
gera ráð fyrir, að mest hafi sigl-
ingin verið til Vestur-Noregs, en
er á leið, urðu siglingar til Vík-
urinnar, þar sem Osló stendur,
einnig tíðar. Eftir að Niðarós
byggðist, varð hann miðdepill ís-
landsverzlunar í Noregi, Enverzl-
un og samskipti valda því gjarna,
að þeir, sem á halda, verða að
aðlaga sig siðum og venjum ann-
arra þjóða, og þessa þekkjum við
skýrt dæmi frá Niðarósi, en þar
í bænum neyddi Ólafur konung-
ur Tryggvason allmarga íslend-
inga til að taka skírn árið 999.
Verzlun og viðskipti hafa alltaf
verið meðal þess, sem bezt hafa
greitt nýjum hugmyndum og við-
horfum götuna, og það jafnt á
öðrum sviðum sem í sjálfri verzl-
uninni. En því ber að fagna, að
þetta gerist ekki lengur með svo
hörkulegum hætti sem í ofar-
nefndu dæmi.
Fyrstu aldirnar voru viðskipti
íslendinga og Norðmanna mikil,
og allt fram á ofanverða 13. öld
voru þau í beggja höndum. En
upp úr samþykkt Gamla sáttmála
árið 1262 færðust viðskiptin með
Frá Osló: Ráðhúsið í hjarta borgarinnar.