Frjáls verslun - 01.08.1967, Page 41

FRJÁLS VERZLUN
41
0 HORXPUNCH A I PUNCHED IN
S COLUMN 63
ooooooooooooooooooooooBooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo/oooooooooooooooooo
1 2 3 4 5 S 7 I J II 11 12 13 14 1S 1« 17 II 19 SJ 21 22 23 24 23 2« 27 21 M 30 31 32 33 34 35 36 3 7 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 4< 49 50 51 52 M 54 M St 5’ 51 59 M Sl UQ M IS R 17 U M 70 71 72 73 74 7$ 71 77 71 71 M
i n 11 n n ii i n i n n 1111 Ii 11111 n n i n n 11 n i n n n n 1 i n 11 ii ii |ii t n 111 n 1 ii ii 11
222222222222222222222222I2222222222222222222222222222222222222222222222222222222
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 | 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
4444444444444444444444444<R4444444444444444444444444444444444444444444444444|444
555555555555555555555555555|5555555555555555555555555555555555555555555555555555
86666666565666666666666666661566666566665666666656666566566656666666666665666666
7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 | 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7
8B88888888S88888888B8888888888|8B88888888S088838888888883888B8888888888888888888
99999999999993999999999999999991999999993999999999999999999999999999999899999999
1 2 3 4 5 i 7 I » 10 11 1í n 14 13 11 17 II II 70 71 II 13 74 75 7i 77 71 78 70 31 37 33 J4 JS X 37 33 13 40 41 47 43 44 45 4« 47 41 44 S4 51 S3 M 54 SS S« S1 M 54 U it U S3 Í4 65 H 17 il 67 70 71 77 71 74 7S 71 77 71 79 tt
IBM-gataspjald: Fróðleikur tölvunnar.
færðar inn á strimlana með því
að gera göt á pappírinn á ákveðn-
um stöðum, eftir því um hvaða
upplýsingalið var að ræða. Sér-
stakar vélar voru notaðar til þess
að vinna úr þessu. — Til þess að
auðvelda úrvinnsluna voru striml-
arnir klipptir niður í pappírsmiða
af ákveðinni stærð, en fljótlega
var farið að nota stíf pappaspjöld,
þar eð þau þoldu mikla meðhöndl-
un og entust betur.
Þessi spjöld voru fyrirrennarar
gataspjalda nútímans.
Hin nýja aðferð var fyrst notuð
við manntalið 1890. Urðu kostir
kerfisins fljótlega augljósir, því
að skýrslunni var lokið á miðju
ári 1893. Þannig tók vinnsla
hennar nú einungis tvö og hálft
ár í stað sjö ára áður.
VAXANDI NOTKUN.
Á næstu árum var kerfið bætt,
og fleiri aðiljar tóku að nota
gataspjöld. Opinber fyrirtæki riðu
fyrst á vaðið, en síðan fylgdu
einkafyrirtæki á eftir. Kom hér
fram hinn mikli áhugi Bandaríkja-
manna á alls kyns tækniframför-
um.
Þau einkafyrirtæki, sem þurftu
mest á tölulegum upplýsingum að
halda, voru tryggingafélögin. en
þeim óx mjög fiskur um hrygg á
þessum árum. Notuðu þau gata-
spjaldakerfið við útreikninga á
áhættulíkum. Einnig notuðu járn-
brautafélög og stórverzlanir gata-
spjöldin við ýmiss konar útreikn-
inga.
NauSsyn á bœttu bókhaldi.
Þegar samgöngur urðu greiðari x
Bandaríkjunum, stækkuðu mark-
aðirnir og mikil gróska vai’ð í við-
skiptalífinu. Urðu fyrirtækin
stærri, og fjöldaframleiðsla varð
möguleg. Fór hlutverk og nytsemi
bókhaldsins stórum vaxandi, eftir
því sem fyrirtækin stækkuðu og
viðskiptin urðu örari. Verkaskipt-
ingar gætti meir á skrifstofum,
þannig að hver skrifstofumaður
starfaði gjarnan aðeins við lítinn
hluta heildarverkefnis. Síðan varð
að tengja saman árangurinn af
vinnu allra þessara starfskrafta, en
slíkt tók langan tíma og var erfitt.
Lágu niðurstöður bókhaldsins
oft ekki fyrir fyrr en eftir dúk og
disk, þannig að þær urðu öllu
heldur söguleg heimild en raun-
hæft stjói'nunartæki.
Endurbœtur. Til þess að ráða
bót á þessu fóru menn í sívax-
andi mæli að notfæra sér hina
nýju gataspjaldatækni. Urðu af-
leiðingarnar þær, að unnt var að
vinna markvissara að öllum vei’k-
efnum og skrifstofuhald varð
mun ódýrara.
Auk þess að stuðla að hagræð-
ingu, áorkaði þessi nýja tækni
mörgu því, er ekki var áður
kleift. Þannig gátu menn nú
átt skjótari og greiðari aðgang að
flóknum upplýsingum og unnið
skjótt úr þeim, þar sem slík úr-
vinnsla tók kannski vikur áður
fyrr — auk þess sem úrvinnslan
var mun betri og nákvæmai’i. Átti
þetta ekki sízt við um birgðabók-
hald. Var því á allan hátt unnt að
fylgjast betur með rekstri fyrir-
tækja en áður.
NÚTlÐ — FRAMTÍÐ.
Nauðsyn upplýsinga. Á. síðari
árum hefur þörf fyrirtækja á
skjalavörzlu og upplýsingaúr-
vinnslu margfaldazt vegna stærð-
ar þeirra, aukinna viðskipta
og hai’ðnandi samkeppni. Gera
stjórnendur fyrirtækja æ meiri
kröfur til nákvæmra upplýsinga
til þess að geta betur tekið rök-
rænar og skynsamlegar ákvarð-
anir um reksturinn. Hefur gata-
spjaldakerfi IBM veitt beztar upp-
lýsingarnar. Kerfið hefur smám
saman þróazt í samræmi við hinar
auknu kröfur. Er tæknin orðin
geysimikil með tilkomu tölvanna
og margt það gert, er engan grun-
aði fyrir nokkrum árum. Lifir nú-
tímamaðurinnviðupphaf nýs tíma,
því að sjálfsögðu eiga tölvurnar
eftir að taka miklum framförum.
Hefur því verið lýst yfir, að
tölvugerðin sé álíka langt komin
og flugtæknin við flug Wright-
bræðranna.
Notkun gataspjaldanna hefur
breiðzt út til allra sviða við-
skiptalífsins, iðnaðar og vísinda.
Sífellt fleiri nota sér þessa tækni,
enda er hún það, er koma skal.
Sést ágæti gataspjaldanna á þeirri
útbreiðslu, er þau hafa náð. Og
það er víst, að ekki verður ein-
ungis hver einasti verzlunarmaður
að kunna á þeim nokkur skil,
heldur hver einasti velmenntur
þegn.