Frjáls verslun - 01.08.1973, Qupperneq 26

Við hófum samtalið við Jón
með því að spyrja um veiga-
mestu framfarir í tæknimálum
símans á íslandi á síðustu ára-
tugurn.
— Því er auðsvarað, sagði
Jón. Það eru sjálfvirku stöðv-
arnar og fjölsíminn hér inn-
anlands, sem mestri byltingu
hafa valdið í símamálum okk-
ar. Og í því sambandi má ekki
gleyma „transistornum“, sem
hefur gjörbreytt allri síma-
tækni. Hann hefur leyst af
hólmi margfalt stærri, fyrir-
ferðarmeiri og orkufrekari
tæki sem áður var notazt við.
— Hvað er það mikill hluti
símnotenda, sem er í beinum
tengslum við sjálfvirka kerfið?
— Það eru rúmlega 90% af
öllum talsímum í landinu inni
á því kerfi. í árslok í fyrra
voru sjálfvirku stöðvarnar á
59 stöðium á landinu með sam-
tals 59.180 númerum og hafði
þá samanlögð stærð sjálfvirkra
símstöðva aukizt um 3.030
númer eða 5,4% frá árslokum
1971.
Allir bæir og kauptún vest-
ur með landi frá Reykjavík
eru inni á sjálfvirka kerfinu
nema Þingeyri, sem mun
tengjast því von bráðar. Á
Norður- og Austurlandi er svo
ráðgert að koma í gagnið sjálf-
virku sambandi á Þórshöfn,
Vopnafirði, Seyðjsfirði, Reyð-
arfirði, Eskifirði og Fáskrúðs-
firði nú á þessu ári. Auk þess
verður líka víða unnið að
stækkunum á stöðvunum, sem
fyrir eru.
— Óneitanlega hafa kvart-
anir vegna of mikils álags á
sjálfvírka kerfið orðið áber-
andi í seinni tíð. Eru horfur
á, að bót verði ráðin á þeim
vandræðum nú á næstunni?
— l'yrir okkur yfirmönnum
Pósts og síma vakir ekkert
annað en að veita beztu
mögulega þjónustu.. Við ger-
um áætlanir um fjárþörfina
fyrir hvert ár, hvað við telj-
um okkur þurfa af fjármagni
til ráðstöfunar við nauðsyn-
legar framkvæmdir. En svo er
það fjárveitingavaldið sem
grípur í taumana og niðurstöð-
ur þess eru ekki alltaf í sam-
ræmi við óskir okkar og þarf-
ir. Árið 1972 varð rekst-
urshalli hjá Pósti og síma er
nam 155,5 milljónum, en var
64,2 millj. kr. árið 1971.
Fjárfestingar námu í fyrra
Unnið við tengingu nýrra síma.
reiknast um 100 þús. krónur.
305,3 milljónum og var stærsti
hluti þeirra áframhaldandi
uppbvgging sjálfvirka síma-
kerfisins. Á þessu ári gerðum
við : áð fyrir að þurfa 402
millj. í uppbyggingu, sem
verða 442 millj., þegar áhrif
verðbólgu eru tekin inn í
dæmið. Þar er um 40 millj.
króna mismun að ræða og
það er ákvörðun fjárveitinga-
valdsir.s, hvort við fáum að
fara umfram áætlun sem því
nemur eða hvort við neyðumst
til að draga úr framkvæmd-
um. Árið 1974 áætlum við
fjárfestingu upp á samtals
778 milljónir, þar af 90 millj.
til nýrra sjálfvirkra stöðva og
190 millj. til stækkunar eldri
stöðva og rúmlega 200 milij. í
landssímasambönd, en það er
ætlun okkar aði fjölga lands-
simasamböndunum og auka
þar )iieð á öryggi símakerfis-
ins út um landið.
Meðal helztu framkvæmda,
sem framundan eru, má nefna
örbyigjusamband milli
Reykjavíkur og Akureyrar.
Það verður tekið í notkun í
vetur en hingað til hefur slíkt
samband aðeins verið notað
fyrir íjölsímann milli Reykja-
víkur og Keflavíkur. Með þess-
ari nýjung verður tryggt
öruggara og betra samband
við Norðurland en hingað til
og verður það óháð veðrum.
Stöðvarnar fyrir örbylgju-
sambandið eru með veginum
norður í land og er haldið
sjóniínu. Frá Akureyri verður
Kostnaður við hvert nýtt númer
svo áfram haldið með þetta
kerfi uustur á land.
— Leysir þetta vandamálin,
sam glímt hefur verið við
vegna of mikils álags?
— Sem stendur getur farið
fram 41 samtal samtímis um
radíófjölsímann til Akureyrar
og ma búast við að þeim fjölgi
um 10. Gallinn er sá, að
grunuiínukerfið er of veik-
burða hjá okkur. Það þyrfti
að vora með tvennum hætti,
annars vegar jarðsímasamband
og hins vegar radíósamband.
Nú ei fyrir góðiur jarðsími
norður á Blönduós og hann
verður lagður lengra norður,
þegar efni og ástæður leyfa.
Fjárlög eru ekki afgreidd
fyrr eti í desember og þá fyrst
vitum við, hvað mikið ráð-
stöfunarfé við höfum á kom-
endi á:i. Það er svo um nauð-
synlegan tækjabúnað fyrir
okkur, að hann verður yfirleitt
að panta með 18 mánaða fyr-
irvaru og þess vegna þurfum
við sérstakar heimildir frá ráð-
herra til að gera pantanir upp
á von og óvon má segja, því
að stundum verður að aftur-
kalla þær, þegar ljóst verður,
að fjárveitingavaldið ætlar
okkur ekki nægilegt fjármagn
á fjárlögum. Þá kemur til
kasta ráðiherra að ákveða,
hverjar framkvæmdir skuli
sitja á hakanum.
—- Er það rétt að bæjarsíma-
kerfið í Reykjavík sé að gefa
sig undan síauknu álagi?
—1 Nei, í málum bæjarsím-
26
FV 8 1973