Frjáls verslun - 01.08.1973, Blaðsíða 27

ans i Reykjavík ríkir ekkert
ófremdarástand. Eftirspnrn er
talsverð eftir símum en við
höfum getað afgreitt pantanir
nokkurn veginn jafnóðum
nema hvað dráttur var á upp-
setningu stöðvarinnar í Breið-
holti. Núna er verið aði stækka
Miðbæiarstöðina um 2000
númer og fyrirliggjandi er
heimild til pantana á tækja-
búna'öi til stækkunar annarra
stöðva í bænum.
— Hve mikill hluti símnot-
enda er á Reykjavíkursvæð-
inu?
— í árslok í fyrra voru sím-
notendur á öllu landinu sam-
tals 63,640 og þar af voru í
Reykjavík og Kópavogi 34.905
notendur eða 54,9%. Talfærin
voru hins vegar 77.903 á land-
inu ö!lu og 45.254 á Reykja-
vikursvæðinu, sem er 59%.
Af óllum notendum á landinu
höfðu 57.392 aðgang að sjálf-
virkri afgreiðslu en 6,248 voru
enn nieð handvirka afgreiðslu.
Símnotendum sjálfvirku stöðv-
anna fjölgaði um 6,6% á árinu
í fyrra, og reiknum við með,
að notendafjölgun næstu árin
verði um 6% árlega.
— Eru það Reykvíkingar,
sem raunverulega greiða stofn-
kostnað vegna síma í dreifbýl-
inu?
— Um það má sjálfsagt
deila en okkur reiknast til, að
uppsetning á hverju nýju
númeri kosti að jafnaði 100
þús. krónur. Og vissulega lít-
um við svo á, að síminn gegni
nokkuð öðru hlutverki í dreif-
býlinu en á höfuðborgarsvæð-
inu, pví að hann getur verið
mjög mikilvægt tæki til að
rjúfa einangrun fjölda fólks í
sveitunum. Það kemur líka í
ljós, að gjöld vegna umfram-
símtala eru talsvert miklu
hærri hjá notendum úti á
landi en í Reykjavík og þess
vegna var með sérstöku tilliti
til dreifbýlisins ákveðið að
bjóða upp á hálft gjald fyrir
samtöl milli landshluta, sem
fram fara á kvöldin og nótt-
unni. Nú hefur sá tími verið
lengdur, sem þau kjör eru í
boði, þannig aði hann er núna
frá kl. 20 að kvöldi til 8 að
morgni.
— Misnotar fólk símann al-
mennt?
— Hér virðist vera rík til-
hneiging til langra samtala og
á það fyrst og fremst við um
Reykjavíkursvæðið. Þar er
hægt að tala eins lengi og
menn lystir í símann án þess
að rokkur aukakostnaður
fylgi, þegar númerið, sem val-
ið er, hefur svarað. Þetta á
sinn bátt i þvi gífurlega álagi,
sem er á öllu' kerfinu og menn
utan aí landi kvarta mjög und-
an því að þeir geri margítrek-
aðar tilraunir til að ná sam-
bandi við númer hér syðra,
sem alltaf eru á tali. í Kaup-
mannahöfn er timalengd inn-
anborgarsímtala mæld qg þau
verðlógð eftir henni. Ég tel
næstum óumflýjanlegt að það
fyrirkomulag verði tekið upp
hér hjá okkur líka.
— Hvað er það, sem liggur
til grundvallar gjaldskrár-
breyíingum hjá Pósti og síma?
— Síðustu tvö árin hefur
verið rekstrarhalli hjá Pósti og
síma og þess vegna var leyfð
gjaldskrárhækkun með það
fyrir augum, að stofnunin skili
hagnaði, er renni til uppbygg-
ingar. Hún fær ekkert fram-
lag úr ríkissjóði en verður
þvert á móti að borga 53% í
tolla og söluskatt af öllu efni,
sem keypt er inn erlendis frá
í fjárfestingu en það eru álög-
ur, sem sams konar stofnanir
erlendis eru undanþegnar.
Tollagreiðslurnar nema um 50
milljónum á ári.
En þrátt fyrir þetta er sím-
inn ódýrari hér en gerist í ná-
grannalöndunum. Stofngjöld-
unum hefur verið haldið
niðri nú um skeið því að
við lítum svo á, að fólk
eigi að hafa síma, t.d. að eldra
fólk þurfi þess með og eigi að
geta leyft sér það fjárhagslega.
En með tilliti til þeirra sjón-
armiða, sem ég nefndi áðan,
er raiknað með 525 teljara-
skrefum á ársfjórðungi á síma
úti á landi en 400 skrefum i
ReyKjavík. Meði þessu móti
fæst viss jöfnuður, og við
ákvörðun gjaldanna er þess
gætt að þau komi sem rétt-
látast niður.
Sé htið á almenna verðlags-
þróun í landinu síðustu tíu
árin kemur í ljós, að afnota-
gjöld síma hafa rúmlega tvö-
faldazt á sama tíma og tíma-
kaup samkvæmt 1. taxta Dags-
brúnar hefur fjórfaldazt. Við
hjá Pósti og síma höfum gert
samanburð á vísitöluþróun ým-
issa þátta frá 1. okt. 1961 til
1. jan. 1973 og sé miðaði við
100 st.ig allra þátta 1961 voru
þau sem hér segir 1. jan á
þessu ári:
Vísitala vöru og
þjónustu ............. 394
Byggingarvísitala . . 450
Raímagn .............. 353
Tímakaup Dagsbrúnar 513
Á sama tíma er vísitalan
fyrir stofngjöld síma komin í
267, olnotagjöld 220 og skrefa-
gjald 263.
Nú er hálf-sjálfvirkt talsamband milli Reykjavíkur og Kaup-
mannahafnar þannig, að símanúmer erlendis eru valin beint lijá
talsambandinu við útlönd.
FV 8 1973
27