Frjáls verslun - 01.07.1978, Blaðsíða 29

starfandi í Hollandi og sinkverk-
smiðja. Nokkrar verksmiðjur hafa
sérhæft sig í úrvinnslu á kopar og
blýi. Þær smíða m. a. skipsskrúfur
og kirkjuklukkur.
Meir en 1600 vélsmiðjur fram-
leiða margvíslegan vélbúnað svo
sem gufuvélar, tiltekin tæki í
kjarnorkuver, skipavélar, dælur,
járn- og trésmíðavélar, kælitæki,
skrifstofuvélar, brýr, krana, lyftur,
olíuhreinsunartæki og heilar verk-
smiðjur, ef því er að skipta.
Árið 1976 luku skipasmíöa-
stöövar í Hollandi, sem eru 300
talsins, við smíði á 121 hafskipi,
samtals 634 þúsund brúttótonn.
Þar af voru 592 þús. tonn í skipum,
sem skrásett voru utan Hollands.
Nokkrar samsetningarverk-
smiðjur í bílaiönaði starfa í Hol-
landi og ein þeirra smíðar bíla eftir
eigin teikningum. Bílaiðnaðurinn
sendir frá sér einkabíla, strætis-
vagna, vörubíla, tengivagna, her-
bíla, dráttarvélar og fleiri landbún-
aðartæki.
Athyglisverð flugvélaframleiðsla
Síðan 1945 hefur hollenzki flug-
vélaiðnaöurinn hannað og fram-
leitt kennsluflugvélar og mikið
happafley í farþegaflugi, Fokker
F-27. Árið 1969 varö skipulags-
breyting í flugvélaiðnaðinum. Hol-
lendingar höföu um nokkurt skeið
smíðað hluta í erlendar flugvélar
en þetta ár var afráðið að hol-
lenzku flugvélaverksmiðjurnar
sameinuðust þýzkum verksmiðj-
um og síðan hefur verið um hol-
lenzk-þýzka samsteypu á þessu
sviði að ræða.
Hollenzkir flugvélasmiöir fást
líka við gerð geimskipa í samvinnu
við aðrar iðngreinar og vísinda-
stofnanir í Hollandi og utanlands.
Fyrsta hollenzka gervitunglið,
ANS, þótti hin bezta smíð og nú er
unnið að undirbúningi að smíði á
geimtæki, sem ætlað er að mæla
infrarauða geisla úti í geimnum.
Hollendingar eru miklir hjólreiða-
garpar
Það eru starfandi 36 reiðhjóla-
verksmiðjur í Hollandi og þær
framleiða árlega um 1 milljón fót-
stiginna reiðhjóla og 60 þúsund
skellinöðrur. Vélknúnu hjólin eru
PHILIPS-samsteypan
Phllips-verksmiðjurnar í Eindhoven. Philips-fyrirtækið hóf starfsemi
sína 1891 og framleiddi þá Ijósaperur. Nú starfa í þágu þessarar
heimskunnu samsteypu 400 þús. manns, þar af 23% í Holiandi, 51% í
öðrum löndum V.-Evrópu og 26% utan V.-Evrópu, m. a. vaxandi fjöldi í
þróunarlöndunum. Alls hafa fyrirtæki Philips verksmiðjur í 50 löndum.
Framleiðslan frá Philips er mjög fjölbreytileg, en henni má skipta í tvo
aðalþætti: vörur fyrir neytendamarkað eins og Ijósaperur, útvarps- og
sjónvarpstæki, og heimilistæki, en hins vegar tæki til notkunar hjá
stofnunum og fyrirtækjum eins og fjarskiptatæki, tölvur og lækninga-
tæki.
SHELL í Hollandi
Shell-fyrirtækið, eða Royal Dutch Shell var stofnsett árið 1907 af hol-
lenzku fyrirtæki og öðru brezku. Aðeins 10% starfsmanna hjá sam-
steypunni eru nú f Hollandl en í V.-Evrópu fæst það fyrst og fremst við
rekstur olíuhreinsunarstöðva eins og í Rotterdam. Þessar stöðvar
framleiða síðan ýmsar efnavörur unnar úr olíu. f fjarlægari heimshlut-
um fæst Shell við olíulelt og vinnsiu og tekur þátt í rekstri margra
annarra fyrirtækja. Shell rekur skipafélag til að annast olíuflutninga.
Það annast um helming allrar olíuvinnslu og flutninga frá olíusvæðum
Hollendinga.
29