Frjáls verslun - 01.08.1979, Qupperneq 49

óraunhæf langtímum saman. Þessir tveir þættir hafa
t.d. útilokað að innlendir framleiðendur hösluðu sér
völl í útflutningi.
EFTA—aðildin hefur hins vegar haft mikil áhrif í
húsgagnaiðnaöinum. Hún hefur hvatt til hagræðingar
og endurskipulagningar á framleiðslunni. Sérhæfing
framleióenda hefur aukizt og vélakostur batnað.
Framleiðslan hefur þannig orðið ódýrari og afköstin
meiri, þótt við eigum enn nokkuð í land að ná þeim
afköstum sem tíðkast erlendis.
— Hvað er til bragðs að taka, ef koma á í veg fyrir
að íslenzk húsgagnagerð verði fyrir meiri háttar
áföllum?
— Hjalti Geir: Markaðshlutdeild innlendrar fram-
leiðslu hefur að vísu lækkað nokkuð eins og við mátti
búast. Hún er samt mjög há eða milli 85% og 90%,
sem verður aó teljast mjög gott.
Á síðasta ári jókst innflutningur húsgagna verulega
en ég hef ekki trú á því að sú hreyfing haldi áfram. Það
sem af er þessu ári er ekki um aukningu að ræða. Hér
hefur 35% innborgunarskyldan ekki hjálpað til. Sú
aðgerð er engin lausn á okkar vanda, sem er óhag-
Nýstárleg húsgögn, erlend
og innlend eru jafnaðarlega
á boðstólum í verzlun
fyrirtækisins.
stæðari starfsskilyrði en okkar keppinautar njóta er-
lendis.
Mín skoðun er sú, að fyrirtæki okkar í húsgagna-
iðnaði verði að ná því marki, að helmingur fram-
leiðslunnar sé fluttur út eins og ég hef áður vikið að.
Við það mark næst æskilegast samhengi fram-
leiðslukostnaðar og afkasta. Það markmið næst hins
vegar ekki, nema við stöðvum verðbólguna, höldum
gengisskráningunni raunhæfri miðað við iónrekstur,
auðveldum atvinnulífinu fjármögnun sinnar starfsemi
og förum að skattleggja fyrirtækin af hófsemi og
skynsemi.
— Hafa innlendir húsgagnaframleiðendur skipu-
lagt framleiðslu sína þannig að þeir stæðu ekki í
samkeppni innbyrðis? Er það ekki nauðsynleg byrj-
un?
— Hjalti Geir: Á okkar íslenzka markaði með litinn
sem engan útflutning, hefur þróunin því miður orðið
sú, að þær verksmiðjur, sem fariö hafa óruddar
brautir í hönnunarmálum og náð árangri hafa orðið
að berjast annars vegar við vaxandi samkeppni inn-
lendra aðila og hins vegar við innflutning húsgagna.
Æskilegt væri, að um samvinnu framleiðenda væri
að ræða, þannig að þeir stæðu sterkar að vígi
gagnvart innflutningi, með góða hönnun í fyrirrúmi,
sem er einn þýðingarmesti þáttur framleiðslunnar í
dag og gæti orðið hvati að útflutningi íslenzkra hús-
gagna. Því er nauðsynlegt, að framleiðendur, sem
hafa áhuga á útflutningi, taki vel og skipulega á
þessum málum. Um samstarf verður að vera að ræða,
vegna þess að verksmiðju- og rekstrareiningar á ís-
landi eru það smáar og markaðsöflun kostnaðarsöm.
— Hvernig standa innlendir framleiðendur að vígi
varðandi hönnun húsgagna og vöruþróun saman-
borið við nágranna okkar á Norðurlöndum til dæmis,
sem hafa orðið heimsfrægir fyrir tilþrif á þessu sviði?
Hvar getum við helzt skapað okkur sérstöðu með
húsgagnaútflutning fyriraugum?
— Hjalti Geir: Þýðingarmikill þáttur í húsgagna-
framleiðslu og öflun markaða eru hönnunarmálin.
Verðlag kemur ekki fyrr en í öðru eða þriðja sæti.
Ennfremur er mikilvægt að gera sér grein fyrir óskum
markaða og að geta verið fundvís á nýjar hugmyndir,
sem markaðurinn þarfnast og aðrir framleiðendur
hafa ekki komið auga á.
Þýðingarmikið er að geta hannað vöru fyrir inn-
lendan markaö, sem er sérstök og á grundvelli inn-
lends markaðar unnið markað fyrir sömu vöru er-
lendis. Þetta er sú æskilega þróun, sem aðrar þjóðir
byggja tilveru sína á í þessum greinum. Danir, sem
náð hafa langt í húsgagnaiðnaði, hafa sinnt sínum
hönnunarmálum í tugi ára um leið og þeir hafa ræktað
sitt handverk og getið sér gott orð fyrir hugkvæmni í
hönnun og vöruvöndun, en ekki endilega lágt verð.
Vil ég i þessu sambandi benda á, að Danir flytja inn
mest allt sitt hráefni, gera úr því verðmæta vöru og
byggja sinn útflutning á því. Margir munu vera þeirrar
skoðunar hér á landi, að tilgangslaust sé fyrir okkur
að hugsa til útflutnings húsgagna, þar sem við séum
hráefnislausir. Bezta svarið við slíkum fullyrðingum er
að benda á þróun hjá Dönum.
— Um hvað spyrja venjulegir íslenzkir neytendur,
þegar þeir hugleiða húsgagnakaup — látlausar og
ódýrar vörur eða sérkennilega hannaðar, vandaðar
og dýrar?
— Hjalti Geir: Yfirleitt er smekkur íslenzkra neyt-
enda á mjög háu stigi og kröfur þeirra um gæði og
útlit miklar. Að sjálfsögðu er notagildi húsgagna það
sem miklu skiptir, en góð hönnun og vönduð fram-
leiðsla er það, sem viðskiptamenn yfirleitt vilja.
— Hvað er í tízku í húsgögnum í dag? Skiptir fólk
um húsgögn eftir því hvað tízkan segir í það og það
skiptið?
— Hjalti Geir: Fyrr á tímum, þegar fólk íhugaði
húsgagnakaup, var það gert með því hugarfari, að
þau ættu að endast um alla ófyrirsjáanlega framtíð. í
dag hefur þetta Preytzt á þann veg, að verð húsgagna
hefur lækkaö miöað við tekjur fólks, og þegar hús-
gögn fara að slitna — hér á ég einkum við hólstruð
húsgögn — orkar það oft tvímælis, hvort borgi sig að
gera upp gömul húsgögn eða skipta um og fá sér ný. í
49