Frjáls verslun - 01.06.1980, Blaðsíða 65

Á MARKAÐNUM OG
HÁLFA ÖLD
STENDUR
AF SÉR
ERLENDA
SAMKEPPNI
Burstagerð er iðnaður, sem um
áratuga skeið hefur staðist er-
lendum keppinautum snúning á
markaði hér á landi. Þessi iðnaður
stendur á tiltölulega gömlum
merg hér á íslandi og á dögunum
átti Burstagerðin h.f. hálfrar aldar
afmæli. Formlega var fyrirtækið
stofnað 1. maí 1930 af Hróbjarti
Árnasyni.
Lengst af var fyrirtækið til húsa
að Laugavegi 96. en í dag er fyrir-
tækið til húsa í Auðbrekku 36 í
Kópavogi og aö sögn Friðriks
Hróbjartssonar framkvæmda-
stjóra er ætlunin að byggja yfir
fyrirtækið í Garðabæ og ýmis
undirbúningur fyrir það hafinn.
,,Það má eiginlega segja að ég
sé alinn upp í þessari grein", sagði
Friðrik Hróbjartsson í viðtali við
Frjálsa verzlun. ,,Pabbi haföi lært
burstagerð í Kaupmannahöfn og
er líklega eini íslendingurinn sem
fékk meistararéttindi í greininni".
Hróbjartur kenndi síðar bursta-
gerð sem tómstundagaman við
KFUM í Reykjavík.
Burstar alls konar voru lengi vel
geröir í höndunum af högum
starfsmönnum fyrirtækisins. Eng-
ar vélar voru notaðar til fram-
leiðslunnar, og gerviefnin ekki
komin til sögunnar, en aðeins
dýrahár notað. í dag hefur orðið
gjörbreyting á allri framleiðslutil-
högun. Vélar leysa mannshöndina
af hólmi og í stað dýrahára eru
gerviefnin komin, en þau er,u með
ýmsu móti, allt eftir því hvert nota-
gildi burstans á að vera.
Á venjulegu heimili í dag gegna
burstar hverskonar mikilvægu
hlutverki. Trúlega eru ekki færri en
20 gerðir af burstum allskonar á
hverju heimili, allt frá tannburstum
upp í grófa strákústa. Yfirleitt er
hér um að ræða íslenska fram-
leiðslu. Þó eru fluttar inn ýmsar
gerðir, sem ekki þykir borga sig að
framleiða hér, s.s. naglaburstar,
fataburstar og baðburstar. Inn-
flutningur er þó sáralítill miðað við
það sem framleitt er hér heima.
Burstageróin h.f. framleiddi á
síðasta ári talsvert á þriðja hundr-
að þúsund bursta af ýmsum
gerðum og setti á markað hér.
,,Viö höfum ekki áhuga á að leita
fyrir okkur á erlendum mörkuðum
með framleiðsluna", sagði Friðrik
Hróbjartsson. ,,Við teljum að þar
sé við ramman reip að draga og
leggjum alla áherslu á að fram-
leiða staðlaða vöru fyrir innan-
landsmarkaðinn, auk þess sem við
framleiðum mikið fyrir ýmis ión-
fyrirtæki, þá er um að ræða sér-
stakar gerðir af burstum".
Starfslið Burstagerðarinnar h.f.
var talsvert fjölmennt á tímabili, en
eftir að vélar komu til sögunnar
hefur starfsliðinu fækkað. Það var
árið 1944 að fyrsti vísirinn af vél-
væðingunni kom frá Ameríku. Um
1950 störfuðu þó 14 manns hjá
fyrirtækinu. Hálf sjálfvi rkar vélar
komu 1956 til Burstagerðarinnar
h.f. og fyrir alvöru hófst vélvæó-
ingin svo 1962. Nú vinna níu
manns hjá fyrirtækinu og fram-
leiðslan aldrei meiri en nú.
Sem dæmi um afköst véla eins
og þeirra sem fyrirtækið ræóur yfir
má nefna að framleiða má 500
gólfskrúbbur á einum vinnudegi
og aðeins einn starfsmaður sér um
vélina.
Friðrik kvaðst einnig notast við
lífræn efni í nokkrar tegundir
bursta, einkum svínshár og hross-
hár, sem flutt er inn frá Kína.
Þannig er enn útilokað að nota
gerviefni í skóbursta svo nokkuð
sé nefnt.
,,Það má segja að hvert land hafi
sína línu í gerð og útliti bursta, og
við höfum haldið okkur viö skan-
dinavísku línuna, hún hefur líkað
mjög vel hér á landi".
Dreifing á framleiðslu Bursta-
gerðarinnar h.f. fer að miklu leyti
fram gegnum nokkrar heildversl-
anir í Reykjavík, en auk bursta-
framleiðslunnar flytur Burstagerð-
in h.f. inn allskonar málningarvör-
ur, t.d. málningarrúllur og sköfur,
ásamt þveglum og mottum og
öðrum hreinlætisvörum fyrir
sjúkrahús, skóla og ýmsar stofn-
anir.
65