Frjáls verslun - 01.01.1983, Qupperneq 19

Höfundarréttarbrot og
vafasamar myndir?
En hvað þá með sögusagnir um
stuld á kvikmyndum og brot á höf-
undaréttarlögum og fleira í þeim
dúr, kann einhver að spyrja. Því er
til að svara, að svo virðist, sem brot
af því tagi séu fátíð hér á landi, og
heyri til hreinna undantekninga. í
rauninni hefur aðeins eitt mál af
því tagi komið upp hér, en það var
þegar kapalkerfi í Ólafsvík sýndi
hina margfrægu kvikmynd E.T. um
síðustu jól, en þá var myndin enn
ekki komin í kvikmyndahús hér á
landi. Framleiðendur myndarinnar
fréttu nær samstundis af sýningu
ráðstafanir, og lögmaðurfélagsins
hér á landi hefur kært kapalkerfið í
Ólafsvík.
Þetta sýnir, að erlendir fram-
leiðendur kvikmynda eru vel á
verði gagnvart brotum af þessu
tagi, og þau hafa starfandi um-
boðsmenn og eftirlitsmenn hér á
landi, sem fylgjast gjörla með því
sem um er að vera. Þeir myndu
nær örugglega frétta af því, ef um
ólöglega leigu á kvikmyndum
þeirra væri að ræða, og gera þá
sínar ráðstafanir. Dæmið um E.T.
er hins vegar nánast einsdæmi, og
það sýnir betur en flest annað, að
hér á landi fara myndbandaleig-
urnar að lögum.
Varðandi myndir af djarfara tag-
inu er það að segja, að í flestu eða
öllum tilvikum gildir hið sama um
þær og aðrar kvikmyndir, það er
að þær eru leigðar út með fullu
samþykki og vilja framleiðenda
þeirra, eða þá að framleiðendurnir
skipta sér ekki af því hvað gert er
við þær myndsegulbandsspólur,
sem þeir einu sinni hafa selt.
Sjaldnast er því um að ræða brot á
lögum þar, frekar en þegar í hlut
eiga „venjulegar" kvikmyndir.
Hinar ,,bláu“ myndir eru líka í
nærri 100% tilvika leigðar beint yfir
búðarborð og án feluleikja, enda
hafa þær margar hverjar verið
sýndar hér í kvikmyndahúsum
áður, eða þá að þær ganga í kvik-
myndahúsum erlendis feimnis-
laust. Það er misskilningur ef ís-
lendingar halda, að djarfar myndir
Brot á höfundar-
réttarlögum hér
á landi er
nánast einsdæmi
eða klámmyndir þurfi endilega að
vera komnar af svörtum og óleyfi-
legum markaði. Slíkt á sér þó
vissulega stað, einkum ef um er að
ræða myndir með barnaklámi eða
öðru slíku, en getur má leiða að því
að mjög í lágmarki sé „neysla" á
slíku efni hér, og vafasamt að með
boðum og bönnum takist að
banna fólki er telur sig hafa þörf
fyrir slíkt, að horfa á myndirnar.
Myndbandavæðingin
heldur áfram.
Það er alveg Ijóst, að mynd-
bandavæðingin hér á landi mun
halda áfram, þá þróun verður ekki
unnt að stöðva úr þessu. Spurning
er aðeins hvernig það gerist og
hve hratt, og að hve miklu leyti
ríkisvaldið getur haft hönd í bagga
og skattlagt „ósómann".
Fyrstu spor myndbandavæð-
ingarinnar hér á landi hafa ekki
verið áfallalaus fremur en fyrstu
spor annarra hvítvoðunga. Miðað
við hve þetta hefur gerst hratt, og
miðað við hvað hér er um fáa kosti
í fjölmiðlun af þessu tagi að ræða,
telja þó flestir að mesta furða sé,
hve vel og slysalaust hefur til tek-
ist.
F.v.
íþróttablaðið
Gerist áskrif-
endur
Símar
82300
82302
STEINDÓR SIGURÐSSON
NJARÐVÍK-PÓSTHÓLF 108-SÍMI 2840-3550
Allar stærðir hópferðabíla
19