Frjáls verslun - 01.02.2000, Side 63

HEILSfl
þreyta?
að greina á milli þess sem við köllum þreytu vegna óheppi-
legs lífsstíls og síþreytu."
- En hvernig á að fara með þráláta þreytu, geð-
sjúkdóma eða síþreytu?
„Við síþreytu er engin sérhæfð
meðferð. Erfitt er að ráðast að rót-
um ástands sem ekki er fullskýrt,
það verður því að snúa sér að
mildun einkenna. Einkenni
þreytunnar geta skarast við
margar tegundir geðröskunar.
Mikilvægt er að greina orsök
Halldór Kolbeinsson, geðlœknir
og yfirmaður geðlœkninga á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur. „Lang-
varandi þreyta þarfekki endi-
lega að vera síþreyta. “
FV-mynd: Geir Ola
vandans og fúllvissa sig um að ör-
ugglega sé um síþreytu að ræða.
Til að minnka þreytuna má bæta
svefn og draga úr vöðvaverkjum.
Hægt er að bæta vitrænan styrk
og draga úr þunglyndiseinkenn-
um með lyfjum sem hafa áhrif á
magn taugaboðefna og nýtni
þeirra.“
Halldór segir ennfremur að
mæta þurfi öðrum einkennum
þegar þau geri vart við sig. „Skýr-
ingar og upplýsingar eru mikilvægar til að draga úr einkenn-
um, svo og fræðsla og ráðleggingar um mataræði og vínnotk-
un. Ekki varðar þó minnstu hvíld og áreynsla. Hægt er
að ráðleggja meðferð hjá sálfræðingi, til dæmis
minnis- og einbeitingarþjálfun. Mælt er með
gönguferðum og þrekþjálfun.
Hjá sumum getur þunglyndi verið
frumorsök síþreytu og hjá öðrum getur það
verið fylgifiskur. Flestir þunglyndissjúkling-
ar kvarta um marktæka þreytu og orku-
leysi og er þreytan eitt algengasta einkenni
þunglyndis sem og kvíðaröskunar og
áfengissýki. Þunglyndi getur birst sem
breyting á geðslagi, hugsun, líkamsstaf-
semi og hegðun.
Hinn þunglyndi er dapur, gleðilaus og
fraintakslítill. Hann er svartsýnn, með lé-
lega sjálfsímynd, kvartar um lélegt
minni og einbeitingar-