Morgunblaðið - 20.01.2001, Blaðsíða 48

MINNINGAR
48 LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.
✝ Sigríður Guð-mundsdóttir
fæddist í Fjalli á
Skeiðum 1. apríl
1911. Hún lést í
Sjúkrahúsi Suður-
lands 11. janúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Guðmundur Lýðsson
frá Hlíð í Gnúpverja-
hreppi, bóndi í Fjalli
frá 1902, f. 17. apríl
1867, d. 8. mars 1965,
og kona hans Ingi-
björg Jónsdóttir frá
Holti í Stokkseyrar-
hreppi, f. 14. júlí 1883, d. 18. maí
1965. Systkini Sigríðar voru: Ingi-
björg, f. 20. nóvember 1904, d. 22.
maí 1989, bókari, búsett í Reykja-
vík; Aldís, f. 20. maí 1906, d. 11.
júní 1972, húsfreyja í Fjalli; Lýð-
ur, f. 11. febrúar 1908, d. 11. sept-
ember 1981, bóndi í
Fjalli; Guðfinna, f.
25. júlí 1915, d. 1.
ágúst 1997, hús-
freyja í Fjalli, maki
Valdimar Bjarnason,
f. 23. mars 1911, d.
20. september 1964,
bóndi í Fjalli; Jón, f.
3. nóvember 1919, d.
1. júní 1997.
Eftir barnaskóla-
nám fór Sigríður til
náms í Héraðsskól-
ann á Laugarvatni.
Árið 1944 tók Sigríð-
ur við búi foreldra
sinna ásamt systkinum sínum
þeim Aldísi, Lýð og Jóni og
bjuggu þau saman í Fjalli til
dauðadags.
Útför Sigríðar fer fram frá
Skálholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Nú er langri lífsgöngu Siggu
frænku lokið, komið að hinstu
kveðjustund, aldurinn orðinn hár,
hefði orðið níræð 1. apríl nk. en
varð fyrir því óláni að detta og
lærbrotna á þriðja í nýári og slíkt
áfall þoldi hún ekki.
Sú tilhugsun er erfið að þú sért
ekki lengur með okkur, en margs
er að minnast og mun minningin
um þig ávallt lifa í hjarta okkar
systkinanna úr austurbænum og
viljum við þakka þér þær sam-
verustundir sem við áttum saman,
þær gleymast aldrei.
Er ég man fyrst eftir bjuggu í
vesturbænum í Fjalli móðursystk-
ini mín þau Dísa, Lýður, Sigga og
Jón og svo voru þar líka afi og
amma. Oft var þá gott fyrir lítinn
hnokka að skreppa vestur í bæ og
sækja sér athygli eins og barna er
háttur, amma gaf mér gott og svo
hvort Sigga vildi spila. Við Sigga
urðum alveg sérstakir spilafélagar,
en ekki mátti ég koma fyrr en eftir
hádegi, þá var hún sest upp í stofu
og var að prjóna eða eitthvað að
vinna í höndunum og þá var hún
tilbúin að spila við strákinn. Það
áttum við Sigga sammerkt að við
þoldum hvorugt að tapa og því gat
oft endað þannig að ég rauk út fúll
yfir að tapa, kom svo daginn eftir
og sagði: „Sigga, eigum við að
spila?“
Þau systkin gengu ávallt jafnt
til verka til að mynda í fjósi átti
hver „sínar kýr“ og mjólkaði þær,
en þetta var jú fyrir daga mjalta-
véla og man ég að Sigga átti belju
sem hét Skjalda, mikinn upp-
áhaldsgrip hjá henni, þríspena og
heldur ólögulega vaxna en hún
mjólkaði vel og lagði Sigga ríkt á
um að Skjalda skyldi standa geld
16 vikur og ekki degi skemur. En
svo þegar hún bar upphófust
vandamálin, doði og lystarleysi og
þá var Sigga óþreytandi að stjana
við beljuna, nýtt hey, öðruvísi hey,
jafnvel graut innan úr bæ, og segir
mér hugur um nú, að á endanum
hafi beljan staðið upp fyrir þrá-
beiðni Siggu. Það skal tekið fram
að hún var mjög á móti innflutn-
ingi á fósturvísum úr norskum
kúm og sagði oft við mig: „Af
hverju gerir hann Guðni þetta?“
Sigga átti alltaf alla ketti sem
voru í vesturbænum og man ég að
margir þeirra voru alveg ótrúlegir
að gáfum og Sigga talaði við þá um
landsins gagn og nauðsynjar í því-
líkum hrókasamræðum og þeir
svöruðu eftir því sem við átti
hverju sinni. Þetta fannst mér með
ólíkindum og venjulega fór svo,
færi ég að skipta mér af köttunum,
að ég kom rifinn og fór halloka í
þeim hildarleik.
Ekki gerði Sigga víðreist um
ævina, undi sér best heima eins og
hún sagði sjálf, fór þó reglulega til
Reykjavíkur og hafði kannski háls-
mánaðar viðdvöl hjá Imbu systur
sinni, fór í leikhús og ræktaði
kunningsskap við fólk þar. Upp í
flugvél treysti hún sér aldrei en til
útlanda fór hún einu sinni og þá
með skemmtiferðaskipinu „Balt-
ika“ og kom til margra landa. Með
Esjunni fór hún kringum landið og
skoðaði þar með landið af sjó. Þeg-
ar Guðmundur bróðir fékk bílpróf
og hafði eignast bíl var hann ólat-
ur að skreppa eitthvað út að keyra
og hafði Sigga mjög gaman af að
koma með. En upp úr stóðu alltaf
ferðirnar hjá henni sem hún fór
með Nínu í Framnesi um landið en
Nína tók hana oft með sér í ferða-
lög og mikið lét hún af því hvað
hún Nína væri góður ferðafélagi
og hún hefði getað látið það ógert
að bjóða sér með. Þess má geta að
hún hafði gaman af að fara á hest-
bak og man ég margan sunnudag-
inn að Sigga fór með mér, Ingi-
björgu systur og sumardvalar-
börnum í Fjalli í reiðtúr og
eftirminnilegar eru ferðirnar á
Álfaskeið, en þá varð Lýður alltaf
að vera líka, því það þurfti að fara
yfir Laxá.
Ekki er hægt að minnast hennar
Siggu án þess að nefna hann
Hjalta blessaðan karlinn, sem
hafði sína annmarka og takmark-
anir og dvaldi á heimili þeirra
systkina í þrjá áratugi eða til
dauðadags, hve Sigga var honum
góð og hugsaði vel um hann,
prjónaði sokka og vettlinga og
passaði að hann klæddi sig vel og
yrði ekki kalt og yfirhöfuð gætti
hans eins og barns. Þá ólst upp á
heimili þeirra systkina frá sjö ára
aldri Aldís Einarsdóttir nú búsett í
Kópavogi og hefur Sigga eflaust
tekið þar þátt í að koma henni til
manns, að ógleymdum öllum þeim
unglingum sem höfðu þar sumar-
dvöl og að minnsta kosti sum
þeirra hafa ræktað einstakt trún-
aðarsamband til hinstu stundar.
Sigga hafði stálminni og gleymdi
engu sem henni var gert, hvorki
góðu né illu, og eftir að þau Jón
voru orðin ein eftir urðu þau mjög
náin og gat þá oft verið mjög gam-
an að hlusta á rökræður þeirra um
menn og málefni og einkanlega
ættfræði og oftar en ekki endaði
með því að þau greindi á og hvor-
ugt gaf sig. Fór þá annað og aflaði
heimilda úr bókaskápnum og rak
ofan í hitt.
Eftir að Jón dó kom Sigga yfir á
heimili okkar Bryndísar og var
það reglulega ánægjulegt tímabil
og margur gamall fróðleikur sem
við urðum aðnjótandi.
Sl. þrjá og hálfan mánuð dvaldi
Sigga á Dvalarheimilinu á Blesa-
stöðum og vil ég þakka fyrir þær
hlýju móttökur sem hún fékk þar.
Blessuð sé minning hennar.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Bjarni Ófeigur.
Nú er ömmusystir okkar, Sig-
ríður Guðmundsdóttir, dáin. Okk-
ur systkinin langar til að minnast
hennar í fáum orðum. Sigga bjó í
„vesturbænum“, eins og sagt er í
Fjalli, nema síðustu árin bjó hún á
heimili foreldra okkar.
Okkur eru minnisstæðar sendi-
ferðirnar út í „Siggubæ“ eins og
við kölluðum heimili hennar gjarn-
an. Það þurfti ekki að biðja okkur
oft um að fara yfir og fá eitthvað
lánað eða fara með póstinn til
Siggu, því oftar en ekki fengum
við eitthvert góðgæti að launum.
Fyrir kom að Sigga var fengin
til að líta til með okkur stutta
stund ef foreldrar okkar þurftu á
að halda. Þá var oft gripið í spil.
Á meðan ömmusystkini okkar
voru við búskap í Fjalli var sá sið-
ur viðhafður að við fjölskyldan í
austurbænum fórum yfir á jóla-
dagskvöld og þá var ýmist spilaður
„manni eða vist“. Á eftir var svo
kaffi og meðlæti. Okkur krökk-
unum fannst dálítið til okkar koma
þegar við urðum nógu gömul til að
spila með. Á gamlárskvöld komu
þau systkinin svo yfir til okkar og
þá var horft á skaupið og drukkið
kaffi á eftir og jafnvel gripið í spil.
Okkur er einnig minnisstætt hve
gaman okkur þótti að fara
„vest’rí“ og fá að fara upp á háa-
loft, en það var óinnréttað með
öllu. Í okkar augum var háaloftið
eins konar ævintýrastaður. Þar
var alls konar gamalt dót sem okk-
ur þótti mjög spennandi að skoða.
Sigga lifði frekar fábrotnu lífi og
fór sjaldan af bæ. Þrátt fyrir það
fylgdist hún vel með því sem var
að gerast í þjóðfélaginu og hafði
sínar skoðanir á málunum.
Við viljum að lokum kveðja hana
Siggu með eftirfarandi broti úr
ljóði eftir Jón Jónsson frá Ljár-
skógum:
Húmar að kveldi hljóðnar dagsins ys,
hnígur að ægi gullið röðulblys,
vanga minn strýkur blærinn blíðri hönd,
og báran kveður vögguljóð við fjarð-
arströnd.
Ég er þreyttur, ég er þreyttur og ég
þrái kvöldsins fró.
Kom draumanótt með fangið fullt af
friði og ró.
Hrönn, Valdimar og Svala.
Margar góðar minningar á ég
um Sigríði Guðmundsdóttur frá
Fjalli á Skeiðum. Með okkur hafði
verið kær vinátta í nærri 45 ár er
hún lést, eða allt frá þeim tíma er
ég kom ungur drengur til sum-
ardvalar í Fjalli. Sigríður bjó þá
félagsbúi þar með þremur af
systkinum sínum þeim Aldísi, Jóni
og Lýð. Foreldrar þeirra voru
einnig á heimilinu í hárri elli og að
auki var Hjalti Knútsson heim-
ilisfastur þar en hann gekk ekki
alveg heill til skógar sökum veik-
inda í æsku.
Frá fyrstu tíð var mér ákaflega
vel tekið í Fjalli og var ég í fjögur
sumur í sveit þar. Ég kynntist því
heimilisfólkinu töluvert og óhætt
er að segja að mér líkaði vistin hjá
þeim systkinunum mjög vel. Sig-
ríður eða Sigga eins og hún var
nefnd í daglegu tali var á árum áð-
ur talsvert úti við því Aldís systir
hennar hafði meira með matseld
og innistörf að gera. Fannst mér
áberandi hversu rösk Sigga var við
þau útistörf er hún fékkst við.
Ekki var hún þó nein hamhleypa
til vinnu en verklag hennar og
vinnusemi var þannig, að hún skil-
aði alltaf góðu verki. Sem barn og
unglingur vann ég oft með Siggu í
heyskap og ef tækifæri gáfust til
var hún alltaf að miðla til mín ein-
hverjum fróðleik, enda var hún
sjálf fróðleiksfús og fróð um
margt. Það var sérstaklega áber-
andi í fari Sigríðar heitinnar
hversu mikill dýravinur hún var.
Fór hún ætíð vel að öllum skepn-
um en sérstakt dálæti hafði hún þó
á hestunum. Átti Sigga reiðhesta á
árum áður og fór þá stundum í út-
reiðartúra heima við og einnig reið
hún á mannamót eins og t.d. á
Álfaskeið og í réttir. Naut Sigríður
sín vel á góðum stundum og hafði
mikið yndi af söng og góðum
félagsskap. Hún ferðaðist dálítið
áður fyrr, en eftir að Aldís systir
hennar lést 1972 tók Sigga alfarið
við innanhússtörfunum í Fjalli og
fór minna af bæ eftir það. Heimilið
varð hennar vettvangur og hún
lagði sig fram um að sinna því eins
og kostur var.
Sigga lét sér alla tíð sérlega
annt um Hjalta heitinn Knútsson
og var hann í Fjalli til dauðadags í
skjóli þeirra Fjallssystkina.
Sigríður í Fjalli náði hárri elli
og var svo lánsöm að vera heilsu-
góð alla tíð. Góð var hún heim að
sækja og þegar ég kom að Fjalli
sl. haust til þess að fara í réttir
var hún í essinu sínu eins og
endranær. Áttum við þá langt og
gott samtal og tókum lagið saman
eins og venjulega mér til óbland-
innar ánægju.
Eftir að Sigga var ein eftir orðin
af heimilisfólkinu í vesturbænum
bauðst henni að færa sig yfir í
austurbæinn þar sem hún undi sér
ágætlega. Síðustu mánuðina dvald-
ist Sigríður heitin við gott atlæti á
Dvalarheimilinu á Blesastöðum.
Sigríður var þakklát öllum þeim
sem önnuðust hana í hárri elli.
Hún hélt andlegri heilsu fram und-
ir það síðasta þótt líkaminn væri
farinn að þreytast. Mér finnst við
hæfi að kveðja með ljóðlínum úr
uppáhalds sönglaginu okkar:
Sævar að sölum
sígur dagsins bjarta ljós.
Hvíl þú í friði, kæra vinkona, og
hafðu bestu þakkir fyrir samfylgd-
ina.
Ólafur B. Ólafsson.
Það var vor í lofti þegar við
komum fyrst að Fjalli. Ingibjörg
frá Fjalli hafði ráðið kaupstaðar-
konu með fjögur börn til sum-
arstarfa. Systkinin Jón, Lýður,
Sigga og Finna, systirin í aust-
urbænum, stóðu á hlaðinu og tóku
hlýlega á móti fjölskyldunni. Við
finnum enn í dag þessa hlýju þeg-
ar við hugsum til veru okkar á
Fjalli. Börnin voru fljót að finna
hvað að þeim sneri. Þegar Lóa
fjögurra ára bað Lýð sinn að tala
aðeins við sig leið ekki á löngu þar
til lestin silaðist upp tröðina að
eldhúsglugganum. Lýður teymandi
hest með stelpukornið á bakinu og
Hjalti og Lubbi labbandi í humátt
á eftir. Þá heyrðist oft í Siggu:
„Sko, hann Erlendur minn fer ekki
á hestbak og þá má ég gefa honum
smá kakó og kökubita.“
Eldri drengirnir nutu ekki síður
barngæsku systkinanna á Fjalli.
Oft vitnar Páll Bjarki í ljúf-
mennið Lýð og að fyrstu alvöru
hestarnir sem hann kom á bak og
var treyst fyrir voru gæðingarnir
hans.
Unglingurinn Finnbogi, sem var
kaupamaður hjá Bjarna bónda í
austurbænum, undi sér vel þar, en
oft kom hann á eldhúsgluggann í
vesturbænum og varð Sigga fljót
til að rétta sísvöngum unglingi
bita.
Það er ómetanlegt að eiga minn-
ingar um þau á Fjalli, ekki síst
stundirnar í eldhúsinu þegar
hausta tók. Frásagnarmáti þeirra
systkina, tær íslenskan, glettinn
hlátur og hljómurinn í röddum
þeirra gleymist ekki.
Það var ekki heimfús fjölskylda
sem kvaddi Fjallsfólkið þegar Palli
pabbi sótti sitt fólk að hausti.
Enda var veturinn vart liðinn þeg-
ar eldri drengirnir voru komnir
austur aftur.
Við þökkum öll forsjóninni fyrir
að hafa fengið að kynnast systk-
inunum á Fjalli og eiga vináttu
þeirra meðan þau lifðu. Friður sé
með þeim öllum.
Edda og fjölskylda.
SIGRÍÐUR
GUÐMUNDSDÓTTIR
Kynni okkar Garðars hófust er
hann kvæntist systur minni Ásdísi
Guðbjartsdóttur. Þrátt fyrir aldurs-
mun nokkurn og ólík viðhorf til lífs-
ins urðum við, hinir bestu vinir og
bar ekki skugga á vináttu þann
tíma sem leiðir lágu saman. Garðar
lærði til þjóns og stundaði þau störf
um tíma, þá gerðist hann þunga-
vinnuvélstjóri, vann meðal annars
hjá Véltækni um árabil, var hann
vel liðinn, bæði af samstarfsmönn-
um sem og vinnuveitendum. Þau
hjón fluttust til Kanada árið 1968.
Starfaði Garðar þar fyrst við akst-
GARÐAR ÁGÚST
GUÐMUNDSSON
✝ Garðar ÁgústGuðmundsson
fæddist 15. mars
1933. Hann lést í
Lindsay Ont, Kan-
ada, 20. október síð-
astliðinn. Hann var
sonur hjónanna Guð-
rúnar Kristjánsdótt-
ur og Guðmundar
Helga Bjarnasonar
sem bæði eru látin.
Garðar var kvænt-
ur Ásdísi Guðbjarts-
dóttir og áttu þau
fjögur börn.
Útför Garðars fór
fram í Lindsay Ont í Kanada 22.
október.
ur, en rak bensín-
stöðvar og þvotta-
stöðvar fyrir Robo og
Sunnys meðan heilsa
entist.
Garðar og Ásdís
störfuðu um árabil
innan Hjálpræðishers-
ins í Kanada.
Vér biðjum þig drottinn
að blessa þá hrjáðu,
þú birtir oss syndugum
mátt þinn á jörð.
Lát náðarsól rísa, veg
þeim öllum vísa
er villir fóru leið, hafa
týnt sinni hjörð.
Þú leiðir oss drottinn að lindunum
hreinu,
þú ljósið þitt kveikir við himnanna stól.
Um tíma þó syrti, þá brátt aftur birtir,
þú breiðir út þinn faðm og veitir oss
skjól.
Vér flytjum þér lofgjörð, þú líknar og
græðir
og léttir oss göngu í stormanna klið.
Frá ánauð og helsi gef hjörð þinni frelsi,
þín hjálp er jafnan nær. Ó Guð veit oss
frið.
Veit oss þinn frið.
(Óskar Ingimarsson.)
Kristján Guðbjartsson.