Morgunblaðið - 28.03.2001, Page 36

MINNINGAR
36 MIÐVIKUDAGUR 28. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Hörður Björns-son fæddist 11.
febrúar 1920 í Vet-
urhúsum á Jökul-
dalsheiði í Norður-
Múlasýslu. Hann lést
9. mars síðastliðinn
á Kanaríeyjum. For-
eldrar hans voru
Björn Jóhannsson,
bóndi í Veturhúsum
og síðar skólastjóri
Vopnafirði, f. 1891,
d. 1968, og Anna
Magnúsdóttir, hús-
freyja og ljósmóðir í
Veturhúsum og á
Vopnafirði, f. 1892, d. 1967. Hörð-
ur var þriðji í röðinni af átta
bræðrum. Þeir eru: Ívar, f. 1916,
d. 1990, Ragnar, f. 1918, Jóhann,
f. 1921, Magnús, f. 1923, d. 1990,
Sigurður, f. 1924, Björn, f. 1927,
og Einar, f. 1928, d. 1959.
Hörður kvæntist 8. desember
1945 eftirlifandi eiginkonu sinni,
Þórhöllu Kristjánsdóttir frá Holti
í Þistilfirði, f. 18. ágúst 1925. Börn
þeirra eru: 1) Inga íþróttakennari,
f. 1948, maki Jón Rafns Runólfs-
son, f. 1945, forstöðum. Jónshúss í
K.höfn. Börn þeirra eru Þórhall-
ur, f. 1969, maki Arndís Magn-
úsdóttir, f. 1971, Bergþóra, f.
1974, og Þórhildur, f. 1976, maki:
Stefán Steindórsson, f. 1978, son-
iska Institut 1947. Hann starfaði
hjá Almenna byggingafélaginu hf.
í Reykjavík frá 1942 (síðar Al-
menna verkfræðistofan) og rak
eigin teiknistofu frá 1961 til
dauðadags og hefur unnið að
margvíslegum verkefnum, versl-
unar- og þjónustubyggingum fyr-
ir Byko og Toyota Kópavogi,
Sparisjóð Kópavogs og fjölda
bygginga um land allt. Hörður var
í stjórn skíðadeildar ÍR, formaður
Skíðaráðs Reykjavíkur, í skipu-
lagsnefnd Kópavogs, í stjórn Tón-
listarfélags Kópavogs, formaður
Vopnfirðingafélagsins og félagi í
Lionsklúbbi Kópavogs. Hörður
stundaði skíðaíþróttir og vann til
fjölda verðlauna á félags- og
landsmótum, m.a. í bruni. Hann
teiknaði skíðaskálann í Kerlingar-
fjöllum, ÍR-skálann í Hamragili og
Hrannar-skálann í Skálafelli.
Hörður var sæmdur gullkrossi ÍR
og gullmerki skíðadeildar ÍR.
Hlaut 1. verðlaun (ásamt Herði
Harðarsyni arkitekt ) í samkeppni
um kirkju á Seltjarnarnesi, 1.
verðlaun (ásamt arkitektunum
Guðmundi Kr. Kristinssyni og
Ferdinard Alfreðssyni) í sam-
keppni um kirkju fyrir Breiðholts-
sókn, 3. verðlaun í samkeppni um
kirkju á Mosfelli í Mosfellsdal, 3.
verðlaun (ásamt Guðmundi Kr.
Kristinssyni arkitekt) í kirkjusam-
keppni fyrir Ássókn í Reykjavík
og 1. verðlaun fyrir merki Tækni-
fræðingafélags Íslands.
Útför Harðar fer fram frá Sel-
tjarnarneskirkju í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
ur þeirra er Logi
Snær, f. 1999. 2)
Hörður arkitekt, f.
1949, maki Árný Sig-
ríður Daníelsdóttir
hjúkrunarfræðingur,
f. 1968. Sonur þeirra
er Tómas Atli, f. 2000.
Börn Harðar eru
Sandra Björk, f. 1973,
Helgi Þór, f. 1979, og
Kristján Andri, f.
1996. 3) Anna hjúkr-
unarfr./ljósmóðir, f.
1950, maki Christian
Bigum tölvufræðing-
ur, f. 1960. Dætur
þeirra eru Halla Björk, f. 1988, og
Tinna Christina, f. 1992. Dóttir
Önnu er Hrafnhildur Halldórs-
dóttir, f. 1973. 4) Árni tónlistar-
maður, f. 1956, maki Jóna Karítas
Ívarsdóttir hjúkrunarfr./ljósmóð-
ir, f. 1958. Börn þeirra eru Lovísa,
f. 1979, sambýlismaður Hafsteinn
Snæland, f. 1978, Ívar Örn, f.
1982, Viktor Orri, f. 1987, og
Hörður, f. 1989. 5) Björn mat-
reiðslumaður, f. 1962, maki Guð-
rún Erla Geirsdóttir myndlistar-
maður, f. 1951. Börn þeirra eru
Urður Anna, f. 1988, og Björn
Loki, f. 1991.
Hörður varð stúdent frá MA
1942 og lauk prófi í bygginga-
tæknifræði frá Stockholms Tekn-
Í dag fer fram jarðarför tengda-
föður míns Harðar Björnssonar. Með
örfáum orðum vil ég þakka samveru-
stundirnar sem hann gaf okkur Birni
og börnunum okkar.
Hörður var stoltur af fjölskyldunni
sinni og taldi það sitt mesta lán í lífinu
að eiga góða, fallega konu og vel
heppnuð, vönduð börn og barnabörn.
Gleði hans var innileg í hvert sinn
sem nýtt barn fæddist í fjölskyldunni.
Hann lagði mikið upp úr því að fá all-
an hópinn í heimsókn á hátíðis- og
tyllidögum og ávallt var vel tekið á
móti gestum á heimilinu. Það var allt-
af sjálfsagt að þeir sem á þurftu að
halda fengju að gista hjá þeim hjón-
um, ekki bara eina og eina nótt heldur
voru þeir sem komu frá útlöndum eða
utan af landi hjá þeim í lengri tíma.
Hann naut þess þegar haldin voru
ættarmót að sýna glæsilega hópinn
sinn og þá mátti helst engan vanta.
Það voru vissir hlutir sem Hörður afi
gerði og fór hljótt með. Eitt var það
að kenna yngstu fjölskyldumeðlim-
unum að skríða upp og niður stiga.
Hann fylgdist með og þegar barnið
hafði náð þroska til hóf hann þjálf-
unina, án þess að nokkur tæki eftir.
Eftir Hörð liggur mikið og gott
ævistarf. Byggingarnar hans bera
það með sér að hann var útsjónar-
samur og á tíðum frjór í hugsun.
Einnig tók hann þátt í félagsstörfum.
Hörður var af gamla skólanum, mikill
reglumaður, orðheldinn og vanafast-
ur. Ótrúlega stundvís, kom aldrei of
seint en heldur ekki of snemma.
Hann var heilsuhraustur og fór árla
til vinnu á hverjum morgni, kom heim
í hádegismat og vann til klukkan
fimm. Það kom einnig fyrir að hann
ynni um helgar. Það hvarflaði ekki að
honum að minnka við sig vinnu þó
kominn væri yfir áttrætt. Hann talaði
stundum um gamla fólkið og auð-
heyrt var að hann taldi sig ekki til-
heyra þeim hópi enda var hann mjög
vel á sig kominn.
Á hverju sumri keyrðu þau hjónin
til Holts í Þistilfirði, þar sem tvö
systkini Höllu búa. Við Björn skipu-
lögðum okkar sumarfrí þannig að við
hittum þau annaðhvort þar eða ann-
ars staðar á Norðurlandi. Það var
mikið tilhlökkunarefni hjá börnunum
okkar að hitta afa og ömmu og eiga
með þeim stundir úti á landi. Þá var
alltaf farið í gönguferðir enda var
Hörður mikill útivistarmaður, hafði á
árum áður verið góður skíðamaður og
fór á skíði allt fram á síðustu ár.
Margar og góðar minningar eiga
börnin okkar um skemmtilegar
gönguferðir með afa og ömmu um
Heiðmörkina, Öskjuhlíðina og Kópa-
voginn. Afi var alltaf reiðubúinn að
aðstoða ef hann vissi að á þyrfti að
halda. Ófá skiptin hefur afi sótt og
keyrt börnin okkar og margar næt-
urnar hafa þau einnig gist hjá afa og
ömmu í Kópó eins og þau kölluð þau.
Þá var tekið á móti börnunum með
opnum örmum og lagt sig fram við að
gera stundirnar sem ánægjulegastar.
Nú síðast fyrir tæpum tveim mánuð-
um voru Urður og Loki hjá þeim í um
viku tíma.
Undanfarin ár höfum við verið svo
heppin að Hörður og Halla hafa verið
aðfangadagskvöldin með okkur. Afa
fannst gaman að fylgjast með börn-
unum opna pakkana. Alltaf voru
bestu og smekklegustu gjafirnar sem
komu frá þeim hjónum. Þeir eru
orðnir margir sunnudagarnir sem við
höfum farið til þeirra í Kópavoginn,
þegið eftirmiðdagskaffið og fengið
góðar móttökur.
Að leiðarlokum er margs að minn-
ast. Mikill er söknuður barnanna
okkar að missa ástkæran afa, en í
huga þeirra munu þau geyma, allt sitt
líf, góðar minningar um hann.
Guðrún Erla Geirsdóttir.
Þrír af okkur bræðum voru staddir
úti í Vestmannaeyjum í tilefni af 80
ára afmæli Jóhanns, þegar okkur
barst sú sorgarfrétt, að Hörður bróð-
ir okkar hefði orðið bráðkvaddur suð-
ur á Kanaríeyjum að kvöldi 9. mars
sl.
Okkur setti hljóða. Þetta kom svo
óvænt. Við minnumst margra gleði-
stunda frá æskuárum austur á
Vopnafirði og eins minnumst við
margra góðra stunda á heimili Harð-
ar og Höllu.
Við sendum Höllu og börnum og
fjölskyldum þeirra innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Vertu sæll bróðir.
Ragnar, Jóhann, Sigurður og
Björn Björnssynir.
Í æsku mótast ýmsir fastir þættir í
lífi okkar. Þeir sem eru okkur sam-
tíða hafa missterk og mislöng áhrif á
okkur. Sumir verða hluti af tilveru
okkar og nærvera þeirra og tilvist
verður sjálfsagður og ævarandi hluti
lífs okkar að því okkur finnst. En eftir
því sem árin líða rennur sú staðreynd
smátt og smátt upp fyrir okkur að
ekki er sjálfgefið að við séum alltaf
umkringd því góða fólki sem við höf-
um verið svo lánsöm að eiga að og
skipað hefur mætan sess í sál okkar
um ævina.
Hörður Björnsson var í hópi þessa
góða fólks. Hann hefur verið einn af
okkar fjölskyldu meira en hálfa öld og
var okkur ávallt sem besti frændi.
Það var ævinlega mikið gleðiefni
þegar Y-31 renndi í hlaðið er Hörður,
Halla og börn þeirra komu til Akur-
eyrar eða í Holt á ferð í sumarleyfi til
að heimsækja æskustöðvar þeirra
hjóna. Þeim fylgdi ætíð innileg og
fölskvalaus glaðværð. Heimsóknir
þeirra voru samfelld skemmtun. Set-
ið var að veisluborðum, farið í dags-
ferðir um nágrennið og ýmislegt
fleira gert til tilbreytingar. Í Holti
gekk Hörður til allra verka með
heimilisfólkinu af þeirri vinnugleði og
ánægju sem ávallt fylgdi honum og
var mikill fengur að honum í heyskap
og önnur bústörf. Þegar Y-31 renndi
aftur úr hlaði var strax farið að
hlakka til næstu funda við frændfólk-
ið úr Kópavogi.
Þá var ekki síðra að koma á heim-
ilið á Skólatröð 2 og njóta einstakrar
gestrisni húsráðenda sem tóku okkur
opnum örmum. Aftur runnu upp
miklir gleðitímar. Þar nutum við al-
besta viðurgernings og umhyggju og
fengum hlý faðmlög í kaupbæti. Fjöl-
skyldur ættingja okkar hittust og
gerðu sér glaðan dag. Ef þörf var á
var Hörður ávallt boðinn og búinn til
að hjálpa og veita aðstoð. Hann bjó
yfir endalausri greiðvikni og þjón-
ustulund.
Ógleymanlegur verður þáttur
Harðar í ættarmótum Holtunga. Allt-
af kátur og reifur, lék við hvern sinn
fingur, stjórnaði leikjum af fjöri og
röggsemi, tók þátt í þeim af hjartans
lyst og skemmti sér þá manna best,
ómissandi í Holtskórnum, hló hæst af
öllum og sveiflaði dömunum í vínar-
krus og vals með glæsibrag. Hann
átti stóran þátt í að skapa hinn heil-
brigða gleði- og menningarblæ sem
einkennir samkomur og ættarmót
Holtsfólksins. Okkur fannst hann
falla í hóp Holtssystkinanna sem
hann væri eitt þeirra.
Hörður var mikill hamingjumaður.
Hann hlaut mannkosti og gáfur í
vöggugjöf, gott vegarnesti úr for-
eldrahúsum og hann bar gæfu til að
rækta mannkosti sína og bestu eig-
inleika til að skapa sér gifturíka ævi.
Hann var sérlega skapgóður og lét
aldrei smámuni eða erfiðleika setja
sig úr jafnvægi. Hann var hreinn og
beinn í samskiptum við aðra, átti
mjög auðvelt með að umgangast fólk,
ævinlega prúður og frjálslegur. Hann
var einstakur reglumaður, var alla
ævi alger bindindismaður á vín og
tóbak. Hann stundaði starf sem hann
hafði yndi af og vann fullan vinnudag
til æviloka með vinnufélögum sem
auðfundið var að hann bar virðingu
fyrir og þótti vænt um og tilfinningar
þeirra í hans garð voru gagnkvæmar.
Alla tíð var hann hraustur og heil-
brigður, síungur og kvikur. Hann átti
yndislegt heimili, sannkallaðan un-
aðsreit bæði inni og úti. Hann átti
dásamlega konu og var samband
þeirra hjónanna einstaklega fagurt.
Þar fóru samhent og samrýnd hjón
svo af bar. Afkomendur þeirra hjóna
eru myndarlegt, hraust og vel gert
fólk sem allt lifir fjölskylduföðurinn.
Langri og heillaríkri ævi lauk er
hann varð bráðkvaddur á góðu kvöldi
í vinahópi við hlið Höllu sem frá
fyrstu kynnum og alla tíð var ástin
hans.
Að leiðarlokum þökkum við Herði
fyrir allar góðar stundir, fyrir tak-
markalausa alúð og hlýju í okkar garð
og síðast en ekki síst fyrir að hafa
fengið að njóta hlutdeildar í hamingju
hans og lífsgleði.
Við sendum Höllu og fjölskyldunni
allri innilegar samúðarkveðjur og
biðjum Guð að blessa yndislegar
minningar um Hörð Björnsson.
Guðrún, Angantýr, Óttar,
Bergþóra, Einar Kristján og
fjölskyldur.
Við kveðjum í dag góðan félaga og
kæran vin. Það sannaðist nú sem oft-
ar, að mennirnir ákveða en guð ræð-
ur. Við lögðum sex af stað í sólar-
landaferð, staðráðin í því að eiga þar
saman glaða, sólhlýja daga. Dagarnir
urðu þrír, þá kom kallið, á einu
augnabliki breyttist allt. Sólin var
ekki lengur eins vermandi hlý og gol-
an strauk ekki lengur eins mjúklega
um vanga, það vantaði einn í hópinn.
Það er margs að minnast frá hálfrar
aldar samleið, við vorum ung – sumar
og söngur í mó, – skíðabrekkurnar
þar sem att var kappi, félagslífið í ÍR,
árin liðu, ánægjuleg ferðalög, heim-
sóknir í sumarbústaðina og samgang-
ur milli heimilanna, hvergi skuggi,
langt og farsælt starf í Lionsklúbbi
Kópavogs, allt geymist í sjóði minn-
inganna. Hörður var lánsamur að
eignast góða konu, hana Höllu. Hún
hefur staðið við hlið hans sterk og hlý,
fyrirmyndar móðir og húsmóðir,
helgaði sig heimilinu, gestrisin og
glöð, og uppeldi 5 barna sem öll bera
vitni góðu menningarheimili. Hörður
hlaut í vöggugjöf það veganesti sem
dugði honum vel á langri vegferð,
heiðarleiki, dugnaður, einstök reglu-
semi, tryggð og samviskusemi ein-
kenndi allt hans líf.
Við kveðjum þig nú, kæri félagi og
vinur, og þökkum þér samfylgdina í
50 ár. Höllu eiginkonu þinni og fjöl-
skyldunni allri vottum við okkar
dýpstu sambúð. Friður sé með þér.
Gísli, Sigurbjörg, Jón og
Guðlaug.
Þögnin geymir stórbrotna sögu um
baráttu kynslóðanna í þessu harðbýla
landi. Okkur notendum Orkuveitu
Reykjavíkur er lítt skiljanlegt hvern-
ig forfeður okkar lifðu af án ljóss og
hita, án vega og brúa, fjarri lyfjabúð-
um og læknisþjónustu. Óvíða var
þessi barátta tvísýnni en á heiðarbýl-
unum upp af Jökuldal. Lögmál heið-
arinnar var einfalt, þar dó allt sem
ekki var þeim mun harðgerara jafn-
harðan og það leit dagsins ljós. Það
sem lifði fékk tækifæri til að ganga á
hólm við náttúruöflin, berjast fyrir
frelsi sínu og sjálfstæði, sínu æðsta
takmarki í lífinu. Barátta við ofurefli
endar þó jafnan á einn veg. Jafnvel
þvergirðingurinn Bjartur í Sumar-
húsum mátti lúta í duftið þegar ekk-
ert var eftir. Byggðin í Jökuldalsheið-
inni lagðist af um miðja nýliðna öld.
En heiðin skilaði harðgerðum stofni
sem enn lifir.
Hörður Björnsson tæknifræðingur
var fæddur á Veturhúsum í Jökul-
dalsheiði 11. febrúar 1920. Enn á
barnsaldri fluttist hann með foreldr-
um sínum til Vopnafjarðar þar sem
faðir hans var síðar skólastjóri. Á
sumrum dvaldi Hörður sem ungling-
ur í Möðrudal. Aðalstarf hans þar var
að fylgja ferðamönnum yfir Hólsfjöll
og fara lestarferðir til Vopnafjarðar.
Það þótti ekki tiltökumál í þá daga að
fimmtán ára unglingur væri einn á
ferð um víðáttur Hólsfjalla. Ef hann
kom ekki í dag, þá kom hann bara á
morgun, það var taxtinn. Það var auð-
fundið síðar á ævinni hversu mjög
þessi ár mótuðu Hörð Björnsson.
Þegar Hörður hafði aldur til settist
hann í Menntaskólann á Akureyri og
lauk þaðan stúdentsprófi vorið 1942.
Að stúdentsprófi loknu hélt Hörður
til Reykjavíkur og hóf þar störf hjá
Almenna byggingafélaginu hf. sem
þá var nýstofnað. Þar starfaði Hörð-
ur næstu þrjú árin en tók sig þá upp
og hélt til náms í Stokkhólmi þar sem
hann lauk námi í byggingatæknifræði
árið 1947 frá Stockholms Tekniska
Institut. Heimkominn frá námi hóf
Hörður störf hjá Almenna bygginga-
félaginu á ný og vann þar m.a. að upp-
dráttum að Áburðarverksmiðjunni í
Gufunesi og Sementsverksmiðjunni á
Akranesi.
Frá árinu 1961 til dauðadags rak
Hörður eigin teiknistofu í Reykjavík,
fyrstu árin í tengslum við Almenna
byggingafélagið en síðustu 30 árin í
tengslum við Almennu verkfræðistof-
una. Hörður átti sér marga og trygga
viðskiptavini sem leituðu til hans aft-
ur og aftur. Hann hafði og sérstakan
veikleika fyrir kirkjum. Hlaut 3. verð-
laun í samkeppni um kirkjubyggingu
í Mosfellssveit 1961 og sömuleiðis um
kirkju fyrir Ássókn (ásamt Guð-
mundi Kr. Kristinssyni) 1966. Hlaut
1. verðlaun (ásamt Guðmundi Kr.
Kristinssyni og Ferdinand Alfreðs-
syni) í samkeppni um kirkju fyrir
Breiðholtssókn 1979 og 1. verðlaun í
samkeppni um kirkju á Seltjarnar-
nesi 1979. Fleiri verðlaun féllu Herði í
skaut, m.a. 3. verðlaun um Ráðhús
Reykjavíkur í félagi við son sinn Hörð
Harðarson arkitekt. Hörður var og á
kafi í félagsmálum um skeið. For-
maður skíðaráðs Reykjavíkur, for-
maður Lionsklúbbs Kópavogs, í
skipulagsnefnd Kópavogs, ritari Tón-
listarfélags Kópavogs, formaður
Vopnfirðingafélagsins, svo eitthvað
sé nefnt.
Eftirlifandi kona Harðar er Þór-
halla Kristjánsdóttir frá Holti í Sval-
barðshreppi, fríð kona og fótnett og
gjarnan álitin dóttir hans þrátt fyrir
fárra ára aldursmun. Þeim varð 5
barna auðið sem öll bera upprunan-
um glöggt vitni.
Hörður Björnsson var tæplega
meðalmaður á hæð, léttur í spori og
fjaðurmagnaður, íþróttamaður alla
ævi. Þegar ég kynntist Herði fyrir 40
áum fannst mér hann harðfullorðinn
maður, útitekinn og veðraður. Frá
þeim tíma breyttist Hörður undralít-
ið. Var sem lögmálið hefði yfirgefið
hann.
Síðustu 30 árin leigði Hörður að-
stöðu hjá okkur á Almennu verk-
fræðistofunni. Þótt hann væri þannig
sjálfseignarbóndi eins og forfeður
hans, var hann hluti af okkar daglega
lífi, félagi okkar og vinur. Hörður var
makalaus vinnuþjarkur, oftast mætt-
ur með fyrstu mönnum á morgnana
og lengst af vinnandi flestar helgar.
Samfelldir frídagar óþekkt fyrirbæri,
aldrei misdægurt. Helst var það á
fögrum vetrardögum að Hörður
hyrfi, færi á skíði. Ekki nein göngu-
skíði, nei nei, í lyfturnar með ungling-
unum.
Þrátt fyrir uppruna sinn, eða
kannski vegna hans, var Hörður mik-
il félagsvera. Hann mætti með okkur
í hverju hádegi og tók í spil, hafði
gaman af að spila bridge. Ekki var
það þó mjög fræðileg spilamennska,
byggðist meir á þeirri náttúrugreind
sem hélt mönnum á lífi í heiðinni,
ánægjan var aðalatriðið. Svo töldum
við okkur trú um að við værum að
halda heimsmeistaranum okkar (Þor-
láki Jónssyni verkfræðingi) í formi.
Hörður Björnsson var hrifnæmt
náttúrubarn og tónlistarunnandi. Það
var auðfundið hve æskuslóðir hans
áttu í honum sterk ítök. Hann fylgd-
ist af miklum áhuga með nýafstaðinni
vegalögn á Hólsfjöllum, fannst þar
margt vel gert en líka hugsi. Hann
þekkt Fjöllin eins og lófann á sér.
Heimsókn í endurgerðan bæinn í Sæ-
nautaseli var honum ganga í björg.
Heiðin var hans Mekka. Hinir björtu
morgnar í Möðrudal fylgdu honum
ævilangt.
Fyrir rúmum mánuði greindi
Hörður okkur frá því að þau hjón
hefðu ákveðið að fara í tvær vikur til
Kanarí með vinafólki sínu. Hann
hafði mörg orð um að hann mætti í
rauninni ekkert vera að þessu, fannst
hann vera að svíkjast um. Hann var
að vísu 81 árs að aldri, farinn að draga
úr vinnu um helgar. En að loka í hálf-
an mánuð, það greinilega angraði
samviskuna. Kannski fann hann líka
HÖRÐUR
BJÖRNSSON