Morgunblaðið - 03.04.2001, Blaðsíða 55

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÍL 2001 55
uðu líka svolítið grænmeti, meira að
segja skarfakál, sem við lærðum að
borða á Reykjalundi.
Merki SÍBS sýnir hvernig hlúð er
að viðkvæmum gróðri og á því stend-
ur: „Styðjum sjúka til sjálfsbjargar“.
Þetta merki sýndi fröken Valgerður í
verki.
Ég held að sjaldan eða aldrei hafi
borið að þann vanda í tíð fröken Val-
gerðar á Reykjalundi, að henni tækist
ekki að ráða fram úr honum.
Skemmtilegt dæmi þar um er þeg-
ar stofnað var Samband berklasjúk-
linga á Norðurlöndum á tíu ára af-
mæli SÍBS. Stóra húsið var um það
bil fokhelt og þá komu tilmæli frá
stjórn SÍBS, um að hátíðarveislan
skyldi haldin á Reykjalundi. Í viðtali
sem ég átti við fröken Snjáfríði, sagði
hún mér að því hefði hún neitað og
fært rök fyrir. Þá kom Oddur Ólafs-
son yfirlæknir til skjalanna og sagði
að engin efni væru til að halda slíka
veislu nema hún og fröken Valgerður
tækju það að sér. Þau fóru öll út í ný-
bygginguna og könnuðu aðstæður.
Konurnar tvær fundu að nú hvíldi allt
á þeim og tóku til óspilltra málanna.
Fröken Valgerður tók að sér að
skreyta salinn, kom þar fyrir lang-
borðum og stólum og lagði fallega á
borð. Þegar fröken Snjáfríður kom
svo með kræsingarnar úr eldhús-
bragganum sínum, gekk hún inn í æv-
intýraheim, veislusal skreyttan lyngi
og blómum upp um veggi og utan um
súlur. Þegar gestirnir, sem áður
höfðu skoðað hráslagalega bygg-
inguna, komu til veislunnar, urðu þeir
orðlausir yfir þeim breytingum sem
salurinn hafði tekið. Þeir spurðu hver
töframaðurinn væri, en undir stjórn
fröken Valgerðar var listaverkið
skapað. Konurnar tvær björguðu
þannig bæði fjárhag og sóma samtak-
anna.
Það leið ekki á löngu þar til sveit-
ungarnir leituðu aðstoðar á Reykja-
lundi ef þeir þurftu á læknishjálp eða
hjúkrun að halda. Oddur og fröken
Valgerður voru ætíð boðin og búin til
að veita aðstoð.
Fröken Snjáfríður sagði mér um
þetta fallega sögu. Það var á myrku
vetrarkvöldi í slagviðri og hálku, að
þær fröken Valgerður bjuggust til
hvíldar að loknum löngum vinnudegi.
Fröken Snjáfríður bauð góða nótt og
gekk til herbergis síns. Það leið dágóð
stund og hún varð ekki vör við að
fröken Valgerður gengi til náða. Hún
leit því fram og sá að fröken Valgerð-
ur var enn á fótum. Þegar fröken
Snjáfríður spurði hverju þetta sætti,
svaraði fröken Valgerður að hún
þyrfti að skreppa af bæ og gefa
sprautu um miðnættið. „Í þessu veðri
og alein niður glerhála brekkuna?
Kemur ekki til mála. Ég kem með
þér,“ sagði hún.
Konurnar bjuggu sig vel og studdu
hvor aðra í storminum. Ferðin tókst
vel, þótt erfið væri og þær luku er-
indinu eins og til stóð.
Þessi litla saga lýsir betur en löng
ræða hugarfari og persónuleika
þeirra sem valist höfðu til starfa á
Reykjalundi.
Í upphafi, þegar fröken Valgerður
var spurð hvort hún vildi koma og
hjálpa til við stofnun heimilisins að
Reykjalundi, kynnti hún sér málið og
lét að lokum til leiðast, þótt hún væri
sjálf tæplega búin að ná sér eftir síð-
ustu vist sína sem sjúklingur á
berklahæli.
Í viðtali við Halldór Valdimarsson,
blaðamann, sagði hún: „Við höfðum
enga fyrirmynd, við vissum ekkert
hvernig þetta myndi takast. Í mínum
huga var sú ákvörðun að þetta yrði að
vera heimili og miðaði ég mín störf
mikið við það.“ Við starfslok fröken
Valgerðar komst Þórður Benedikts-
son, formaður SÍBS, svo að orði: „All-
ir þeir sem komið hafa að Reykja-
lundi hafa dáðst að höfðinglegu, en
jafnframt ljúfu viðmóti fröken Val-
gerðar. Þeir hafa hrifist af fáguðu yf-
irbragði heimilisins sem birtist í
hreinlæti, smekk og reglusemi. Hið
fagra svipmót Reykjalundar var gjöf
fröken Valgerðar til þessa heimilis
sem hún unni og léði alla starfskrafta
sína og hæfileika.“ Við sem enn lifum
og nutum umhyggju fröken Valgerð-
ar Helgadóttur, sem og allir félagar
SÍBS, gerum orð Þórðar að okkar og
kveðjum merka konu með virðingu og
þökk.
Rannveig I. E. Löve.
✝ Finnbogi Finn-bogason skip-
stjóri fæddist í
Reykjavík 11. sept-
ember 1940. Hann
lést um borð í skipi
sínu, m/s Selfossi, að-
faranótt 27. mars,
þar sem það lá við
bryggju í Rotterdam.
Foreldrar Finnboga
voru hjónin Finnbogi
Kristjánsson skip-
stjóri og Lovísa S.
Elífasdóttir húsmóð-
ir. Uppeldisfaðir
hans var Einar G.
Helgason. Systkini Finnboga eru
Elín Rós, f. 1928, maki Kristján
Guðmundsson, og Ólafur Einars-
son. Eftirlifandi eiginkona Finn-
boga er Friðgerður Bára Daníels-
dóttir, f. 27.11. 1942, dóttir
hjónanna Daníels Péturssonar og
Jónínu Jóhannesdóttur. Börn
þeirra eru: 1) Sigríður, f. 9.9.
1961, maki Jón Hrafn Guðjónsson,
börn þeirra eru Hrafnhildur
Karla, Guðjón Arngrímur og Stef-
án Karl. 2) Lilja
Björk, f. 20.3. 1963,
maki Rúnar Kjart-
ansson, börn þeirra
eru Jónína Bára og
Sigríður Sandra, af
fyrra hjónabandi á
Lilja þá Finnboga og
Sævar Ríkharðssyni.
3) Kristján Finnbogi,
f. 8.5.1971, maki
María Bára Jónat-
ansdóttir, börn
þeirra eru Arnar
Daníel og Kristín
Ásta.
Fram til 1958
sigldi Finnbogi m.a. sem háseti á
togurum. Á árunum 1958 til 1963
starfaði Finnbogi sem viðvaning-
ur og háseti hjá Eimskip samhliða
námi í Stýrimannaskólanum það-
an sem hann útskrifaðist sem
stýrimaður 1963. Hann hefur síð-
an starfað sem stýrimaður og síð-
ar skipstjóri á skipum félagsins.
Útför Finnboga fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
Að lokinni sjóferðinni til erlendu
hafnarinnar var vélsíminn settur á
stopp þegar lagst var við bryggjuna
og orð skipstjórans hljómuðu:
„Binda svona og binda vel.“ Nokkr-
um tímum síðar var lífsklukka skip-
stjórans stoppuð af æðri máttarvöld-
um, en skipið var vel bundið við
bryggjuna eins og skipstjórinn hafði
fyrirskipað.
Finnbogi Finnbogason, skipstjóri
hjá Hf. Eimskipafélagi Íslands, er
látinn. Við Bogi, eins og hann hét í
mínum huga, vorum nátengdir á litlu
skipi í nokkur ár þar sem ekki var
alltaf siglt í spegilsléttum sjó, oft
kvein og rauk úr sköflum en alltaf
lægði að lokum.
Samstarf okkar Boga hélt svo
áfram til margra ára eftir að ég fór
að naga blýanta á skrifstofunni, eins
og hann orðaði það.
Bogi var maður þéttur á velli og
þéttur í lund, vinur vina sinna og
raungóður á raunastund.
Snillingur að meðhöndla skip, af-
bragðs veðurfræðingur og mikill sjó-
maður eins og hann átti ætt til en
faðir Boga var Finnbogi Kristjáns-
son skipstjóri sem féll í hendur Ægis
þegar Bogi var aðeins á fyrsta ári.
Vel lesinn, útsjónarsamur tækja-
grúskari og afbragðs tölvumaður.
Undir niðri var kímnigáfa Boga mik-
il eins og sjá má á því netfangi sem
hann valdi sér en það er hrollur@-
simnet.is.
Guð blessi minningu vinar míns,
Finnboga Finnbogasonar skipstjóra,
sem nú er kominn í austrið eilífa og
situr þar við hlið föður síns eftir 60
ára aðskilnað.
Elsku Fríða, börn og aðrir ætt-
ingjar og skipshöfnin á Ms. Selfossi,
megi Guð gefa ykkur styrk til að tak-
ast á við sorg ykkar og missi.
Hreinlyndi, traust og hjartagæzka,
fróðleiksástin frábærasta,
elskandi föður afbragðs ástríki,
það var styrkur, staðfastur,
sem ens farsæla
feril skreytti.
(Jón Thorarensen.)
Ragnar Valdimarsson.
Í dag er borinn til grafar Finnbogi
Finnbogason, skipstjóri hjá Hf.
Eimskipafélagi Íslands en hann and-
aðist um borð í skipi sínu, m/s Sel-
fossi, aðfaranótt 27. mars, þar sem
það lá við bryggju í Rotterdam.
Finnbogi fæddist í Reykjavík 11.
september 1940, yngra barn foreldra
sinna Finnboga Kristjánssonar,
skipstjóra og Lovísu S. Elífasdóttur,
húsmóður en þau áttu einnig dótt-
urina Elínu Rósu. Finnbogi missti
föður sinn nokkurra mánaða gamall
en faðir hans var skipstjóri á togar-
anum Gullfossi Re 120 sem fórst
sviplega í febrúar 1941 með allri
áhöfn. Finnbogi hefur því, eins og
fjölmörg önnur börn sinnar kynslóð-
ar, alist upp án þess að hafa kynnst
föður sínum. Bogi, eins og Finnbogi
var ávallt kallaður, hefur ungur
ákveðið að verða sjómaður. Hann fór
einhverja veiðitúra á togurum en hóf
störf hjá Eimskip í ágúst 1958. Fyrst
sem viðvaningur og síðan háseti á
flaggskipi félagsins, Gullfossi, og var
þar einn í hópi margra ungra manna
sem voru að hefja sinn sjómannsfer-
il. Á árunum 1958–1963 starfaði Bogi
sem viðvaningur og háseti samhliða
námi í Stýrimannaskólanum þaðan
sem hann útskrifaðist sem stýrimað-
ur 1963. Bogi leysti af sem stýrimað-
ur á Goðafossi haustið eftir að hann
útskrifast. Hann er fastráðinn stýri-
maður 1964 og hóf að leysa af sem
skipstjóri 1972 á Ljósafossi og varð
fastráðinn skipstjóri 1985 á Urriða-
fossi og síðan á fleiri skipum Eim-
skipafélgsins, nú síðast á Reykja-
fossi, Dettifossi og Selfossi. Þau
rúmlega 43 ár sem Bogi starfar hjá
Eimskip eru einhver þau umbrota-
mestu í okkar sögu. Á þessum tíma
er gífurleg uppbygging í sjávarút-
vegi og iðnaði. Hvert 5–20 þúsund
manna íbúðarhverfið af öðru rís í
Reykjavík og annar hvor maður
eignast bíl. Ísland verður að vest-
rænu iðnríki á stuttum tíma. Millj-
ónir tonna af fiskafurðum og iðnað-
arvörum voru fluttar frá landinu
með kaupskipum. Álíka magn var
flutt inn af byggingarvöru, vélbún-
aði, bílum, raftækjum og öðrum bún-
aði. Það er augljóst að að baki slíku
afreki liggur mikil og fórnfús vinna.
Farmenn voru oft á sjó í 11 mánuði á
ári, fjarri heimili og ástvinum. Að
giftast, eignast börn og koma sér
upp heimili við slíkar aðstæður er
eitthvað sem nútímasamfélag skilur
ekki og mundi ekki samþykkja. Það
er á þessum árum sem Bogi giftist
eftirlifandi eiginkonu sinni Friðgerði
og eignast þrjú mannvænleg börn,
Sigríði, Lilju og Kristján. Samúð
okkar starfsfélaga Boga er til þeirra
sem nú sjá á eftir eiginmanni og föð-
ur.
Eimskipafélag Íslands hefur misst
einn af sínum bestu skipstjórum. All-
ir starfsmenn Eimskips sem eitt-
hvað koma eða hafa komið nálægt
skiparekstri félagsins vita að Bogi
var einstaklega laginn við stjórn
skipa. Að horfa á þegar hann lagði
stóru millilandaskipi fullu af vöru á
nokkrum mínútum var unun. Bogi
var einstaklega vel gefinn maður.
Hann hafði skoðanir og gat styrkt
þær með nákvæmri rökfærslu. Hann
var mikill tæknimaður og hafði óbil-
andi áhuga á tölvum og rafeindabún-
aði. Oft var búnaður eins og ratsjá,
siglingatölva og annað sem lofaði
góðu sett um borð í skip hjá Boga til
að fá hans umsögn. Ef hann taldi að
búnaðurinn væri í lagi var öruggt að
hægt væri að nota hann um borð í
skipum Eimskips. Bogi var frekar
þögull maður. Hann hreyfði sig ró-
lega, talaði hægt en menn hlustuðu
ávallt þegar hann mælti. Bogi var
lúmskur húmoristi, sagði ekki
brandara en var oft með skemmti-
lega sýn á hversdagsleikann og oft
dálítið kaldhæðnislega en aldrei
móðgandi. Hann gerði mikið grín að
sjálfum sér og skemmtilegri skip-
stjórnarfundargerðir en hans eru
sjaldgæfar.
Við starfsfélagar Boga kveðjum
góðan vin og félaga. Við samhryggj-
umst fjölskyldu hans og öllum vinum
og óskum þeim alls hins besta.
Haukur Már Stefánsson, skipa-
rekstrardeild Eimskips.
Eimskip hefur misst einn af sínum
reyndustu skipstjórum. Það vekur
okkur til umhugsunar þegar sam-
ferðamönnum er kippt á þennan hátt
út úr hringiðu hversdagsins. Ég
kynntist Boga fyrst fyrir rúmum
þremur árum þegar ég hóf störf í
Skiparekstrardeild Eimskips. Starf
mitt fólst m.a. í mikilli samvinnu við
skipstjóra og aðra á skipum félags-
ins og kom á margan hátt inn á dag-
leg störf og starfshætti starfsmanna
á skipunum. Starfið fólst í því að inn-
leiða einskonar gæðastjórnunarkerfi
á skipum félagsins með sérstakri
áherslu á öryggismál.
Bogi var einn af reyndustu skip-
stjórunum og slíkan mann hlaut
maður að nálgast með nokkurri var-
úð og virðingu þegar kom að því að
breyta og hugsanlega bæta hluti í
þeirra starfsháttum.
Það kom fljótt í ljós að hjá Boga
kom maður ekki að tómum kofunum.
Þar fór maður með yfirgripsmikla
reynslu og sem hafði lifað tímana
tvenna í starfi sínu hjá félaginu. Bogi
var hinsvegar ekki fastur í gamla
„góða“ tímanum, hann hafði tileink-
að sér vel þá nýju tækni sem í raun
hefur steypst yfir á síðustu árum.
Bogi hafði t.d. sett sig mjög vel inn í
tölvutæknina, svo vel að mun yngri
menn máttu hafa sig alla við að
fylgja honum eftir. Hann var ekki
alltaf ánægður með þann búnað sem
boðið var upp á um borð og þótti
stundum heldur seint ganga við að
uppfæra og endurnýja tækin enda
var hann kominn talsvert á undan
sjálfur.
Bogi hefur alltaf tekið mér og því
sem ég hef verið að innleiða í
tengslum við öryggismálin o.fl. afar
vel. Hann var maður sem sá vel
hvaða hlutir horfðu til framfara og
studdi þá með ráðum og dáð. Það
þýddi ekkert að vera með moðreyk
þegar hann var annars vegar, best
að koma beint að málinu og nýta þá
möguleika sem tölvutæknin býður
upp á. Hann sá líka vel möguleikana
sem bjuggu í kerfinu til að koma
hlutum í betra horf.
Ég fékk tækifæri til að sigla með
Boga í fyrravor og bý að þeirri
reynslu. Við áttum löng samtöl, oft
uppi í brú, á siglingunni. Bogi spilaði
á tækin í brúnni eins og þau hefðu
verið til frá aldaöðli en ekki eins og
raunin er að menn hafa varla getað
ímyndað sér þau í framsæknustu vís-
indaskáldsögum þegar hann fædd-
ist. Hann var líka hafsjór af fróðleik
t.d. um eðli sjávarins og ýmsa at-
burði úr sögunni bæði innan Eim-
skips og utan.
Ég þakka Boga fyrir gott og upp-
byggjandi samstarf á liðnum árum
og sendi Fríðu eiginkonu hans og
fjölskyldu innilegustu samúðar-
kveðjur.
Eyþór Haraldur Ólafsson.
FINNBOGI
FINNBOGASON

 


 
 

 
 





 







  
 

  

 

 

 
   
!"  

 



#


 #
  
  

 $
  
  % &
$&
  '



(


    

' '


 
) *))
  
! "
#$ %  & " '%  
#  (
#$   )%*  & * %
   
#$   + %
  "" 
#$   , "   * %

#$   ,-  . %
/ * 
#$  
* ',
#$ % 0"(1    
 
#$ %  / 2."  
'  '%'  '  '3




 
  

 
004!
0+

1 ' .. 563
*#., $(.
 

/ 2*  
 &* ** .  
0" ** .  
7 ( ** .  
/ 2* ( ** .  3
'

  "
 
  +
+-8-0 +9:+4;
,
 +  -.  /
 



 0 

1



2 
3+
 $


4

 


   *  %
/ (  ,+  
/ <)    
 *    %
 . 
   %3