Morgunblaðið - 03.04.2001, Blaðsíða 58

MINNINGAR
58 ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Björgvin Schramvar fæddur 10
október 1912, yngsti
sonur hjónanna
Magdalenu Árna-
dóttur og Ellerts K.
Schram skútuskip-
stjóra, sem lengst af
bjuggu á Stýri-
mannastíg 8, Rvík.
Systkini Björgvins
voru Kristján skip-
stjóri, kvæntur Láru
Jónsdóttur, Gunnar
símst.stjóri, kvæntur
Jónínu Jónsdóttur,
Karl verslunarmað-
ur, kvæntur Unni Ágústsdóttur, og
Margrét, gift Árna Guðmundssyni
verslunarmanni. Björgvin kvænt-
ist Aldísi Brynjólfsdóttur árið
1937, en hún lést 5 maí 1991. Þau
áttu sjö börn: 1) Bryndís, f. 1938,
maki Jón Baldvin Hannibalsson
sendiherra og eru börn þeirra
fjögur: Aldís, lögfræðingur og leik-
kona, á Tönju með Dimitri Razum-
enko; Glúmur upplýsingafulltrúi
EFTA búsettur í Brussel, á Mel-
korku Sóleyju með Bryndísi
Bjarnadóttur heimspekingi; Snæ-
fríður hagfræðingur búsett í Róm,
maður hennar er Marco Branc-
accia, blaðamaður, þau eiga
Mörtu; og Kolfinna sagnfræðingur
búsett í Brussel, sem á Starkað
með Sigurði Kjartanssyni tónlist-
armanni og Magdalenu með Birni
Jörundi Friðbjörnssyni leikara. 2)
Ellert, lögfræðingur og forseti ÍSÍ,
f. 1939, fyrri eiginkona Anna Ás-
geirsdóttir skrifstofumaður, og
eru börn þeirra fjögur: Ásdís
Björg, flugfreyja og háskólanemi,
á Ásgerði og Þorgrím Kára með
Árna Snævarr fréttamanni; Arna
blaðamaður, gift Katli Magnússyni
heimspekingi, þeirra dóttir er
Birna; Höskuldur bókmenntafræð-
ingur við nám í Þýskalandi, í sam-
búð með Gyðu Björnsdóttur mynd-
listakonu; og Aldís Brynja
skrifstofumaður á Ítalíu, í sambúð
með Emilio Palano veitingamanni.
Anna og Ellert skildu. Seinni kona
Ellerts er Ágústa Jóhannsdóttir
hjúkrunarfræðingur/ljósmóðir og
stjóri, f. 1950, fyrri eiginkona Mar-
ín Magnúsdóttir framkvæmda-
stjóri, börn þeirra eru þrjú:
Magnús Orri sagnfræðingur/
deildarstjóri, kvæntur Herdísi
Hallmarsdóttur lögfræðingi, þau
eiga Hallmar Orra. Herdís átti fyr-
ir Sigríði Maríu; Ellert Kristofer,
húsasmiður og nemi, búsettur í
Danmörku, í sambúð með Hönnu
Ólafsdóttur myndlistarkonu. Synir
þeirra eru Kristófer Bjarmi og
Tindur Snær. Fyrir átti Hanna Óla
Natan; og Anna Marín, verkefna-
stjóri, búsett í Noregi. Ólafur og
Marín skildu. Seinni kona Ólafs er
Jóhanna S. Vilbergsdóttir skóla-
stjóri, þau eiga eina dóttur, Unni
Eglu. 7) Anna Helga, hársnyrtir, f.
1957, fyrri eiginmaður Ívar Svein-
björnsson, járnabindingamaður,
börn þeirra eru Margrét Diljá,
nemi í Belgíu; Aldís Björg, nemi í
Paraguay; Ívar Sveinbjörn og
Björgvin. Anna Helga og Ívar
skildu. Anna Helga er í sambúð
með Sigurði Guðmundssyni húsa-
smiði og barn þeirra er Þorgrímur.
Samtals átti Björgvin 58 afkom-
endur.
Björgvin ólst upp í föðurhúsum,
tók próf frá Verslunarskóla Ís-
lands og nam verslunarfræði og
ensku einn vetur í Englandi. Að
námi loknu réðst hann til starfa hjá
Heildverslun Magnúsar Kjaran,
þar til hann stofnaði sitt eigið fyr-
irtæki, Heildverslun Björgvins
Schram, sem hann rak í rúm þrjá-
tíu ár. Hann var kjörinn formaður
Félags ísl. stórkaupmanna 1967 til
1972 og er heiðursfélagi samtak-
anna. Hann sat einnig í stjórn
Verslunarráðs Íslands, á sama
tíma, þar af varaformaður í 3 ár.
Björgvin stundaði knattspyrnu á
sínum yngri árum með KR og var
margfaldur Íslandsmeistari með
félaginu, fastur maður í úrvalsliði
Íslands og kosinn besti knatt-
spyrnumaður Íslands. Hann sat í
stjórn KR í tíu ár, þar af varafor-
maður félagsins frá 1935 til 1942.
Árið 1947 var hann kosinn í fyrstu
stjórn Knattspyrnusambands Ís-
lands og var formaður 1954 til
1968 eða í fjórtán ár samfleytt.
Hann var sæmdur heiðurskrossi
KSÍ og var jafnframt heiðursfélagi
Íþrótta- og Ólympíusambands Ís-
lands. Útför Björgvins fer fram frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
þeirra börn eru: Eva
Þorbjörg og Ellert
Björgvin. Ellert átti
einnig son, Arnar Þór
lögfræðing, með Ás-
dísi Þórðardóttur.
Ættleiddur. Hann er
kvæntur Hrafnhildi
Sigurðardóttur, kenn-
ara og söngkonu, og
eiga þau tvo syni,
Kára Þór og Óttar Eg-
il. 3) Margrét, f. 18 jan
1943, stundar nám í
bókasafnsfræði. Fyrri
maður Haukur Hauks-
son, börn þeirra eru:
Hildigunnur háskólanemi, búsett í
Bandaríkjunum, gift dr. Gísla S.
Óttarssyni þróunarstjóra, þau eiga
Kolbein Árna nema, Nínu Mar-
gréti, Óttar Pál, og Helgu Liv; Árni
fjármálastjóri, kvæntur Ingibjörgu
Lind Karlsdóttur háskólanema.
Þeirra barn er Matthildur Mar-
grét. Fyrir átti Árni Arnhildi Önnu
með Borghildi Erlingsdóttur lög-
fræðingi og Ingibjörg á Hrafnhildi
Helgu. Haukur lést. Seinni maður
Margrétar er Páll Gústaf Gústafs-
son viðskiptafræðingur, búsettur í
Indónesíu. Dætur þeirra eru:
Bríet, búsett í Svíþjóð, gift Sigur-
birni Hreiðarssyni háskólanema,
dóttir þeirra er Valdís Björg; Vala,
verkefnastjóri og háskólanemi; 4)
Björgvin viðskiptafræðingur, f.
1945, fyrri eiginkona hans er
Hekla Pálsdóttir verslunarkona og
eru synir þeirra þrír: Björgvin
tölvunarfræðingur, sem á soninn
Kristján með Sif Gunnarsdóttur,
nú í sambúð með Hrönn Thoraren-
sen; Brynjólfur Páll markaðsfræð-
ingur, búsettur í Bandaríkjunum,
giftur Lisu Mathis; og Arnaldur,
nemi í Bandaríkjunum. Björgvin
og Hekla skildu. Björgvin er nú í
sambúð með Margréti E. Arn-
órsdóttur viðskiptafræðingi. 5)
Magdalena, blaðakona, f. 1948, gift
Herði Erlingssyni félagsfræðingi
og framkvæmdastjóra. Magdalena
er látin. Dætur þeirra eru þrjár:
Halla nemi í Barcelona, Katrín
nemi og Guðrún nemi í Venezuela.
6) Ólafur Magnús framkvæmda-
Björgvin Schram, sem við kveðj-
um í dag, var mikill gæfumaður.
Hann var yngstur fimm systkina,
barna Ellerts K. Schram skipstjóra
og Magdalenu Árnadóttur sem
lengst af bjuggu á Stýrimannastíg 8
hér í borg. Mér er það í barnsminni
þegar ég kom fyrst að norðan í fóst-
ur hjá þeim afa mínum og ömmu
einn vetur fyrir stríðið og hitti þenn-
an föðurbróður minn í fyrsta sinn.
Hann var á þrítugsaldri, glæsilegur
og gjörvulegur og var þá þegar orð-
inn einn af bestu knattspyrnumönn-
um landsins og auðvitað í K.R. eins
og öll ættin, en þar hafði faðir minn
verið einn af fyrstu formönnunum.
Verzlunarskólanám í Bretlandi var
að baki og þar höfðu Bretar hrifist
svo af leikni hins unga Íslendings að
honum var fyrstum Íslendinga boðið
að gerast atvinnumaður þar í knatt-
spyrnu með einu besta liði Bret-
lands.
Önnur minning kemur upp í hug-
ann frá þessum árum. Inn á heimilið
kom óvenju fögur og glaðvær ung
stúlka og duldist engum að þau
Björgvin unnu hvort öðru hugástum.
Þetta var Aldís Brynjólfsdóttir,
fimm árum yngri en Björgvin. Þau
leiddust suður Fríkirkjuveginn á
sumarkvöldum og framtíðin var
björt og brosandi. Í hjónaband
gengu þau 1937 og stofnuðu heimili á
Reynimel. Þar fæddust fyrstu börn-
in af sjö systkinum en síðar flutti
fjölskyldan sig að Sörlaskjóli 1, enda
heimilið orðið mannmargt.
Í Sörlaskjóli ríkti ætíð gleði og
gestrisni svo kalla mátti það þjóð-
braut okkar frændsystkininna. Sjálf-
ur bjó ég þar heilt sumar eftir að ég
kom til Reykjavíkur og það var eins
og að búa í foreldrahúsum. Þar voru
allir aufúsugestir og oft glatt á
hjalla, ekki síst eftir að börnin fóru
að vaxa úr grasi. Sannaðist þar að
eplið fellur sjaldnast langt frá eik-
inni. Björgvin stofnaði sitt eigið inn-
flutningsfyrirtæki og voru fljótt falin
mikilvæg trúnaðarstörf af félögum
sínum á þeim vettvangi og ekki síður
í KR og Knattspyrnusambandi Ís-
lands þar sem hann var formaður um
langt árabil. Ég vissi að hann sóttist
ekki eftir þessum mannvirðingum
heldur var til hans leitað vegna heið-
arleika hans, kurteisi og einstaklega
ljúflegrar framkomu.
Í frístundum sínum stundaði hann
hestamensku og laxveiðar. Eru mér
enn minnistæðar ferðir sem hann
bauð mér með sér í til veiða í Soginu í
Ásgarðslandi en þar leigði hann einn
dag í viku allt sumarið ásamt einum
sinna bestu vina, Kidda í Kiddabúð.
Það voru góðir dagar.
Hjónaband Björgvins og Dídíar
var gæfuríkt og ástsælt og barnalán
þeirra óvenju mikið. Því dró dimmt
ský fyrir sólu í lífi frænda míns þeg-
ar Dídí féll frá árið 1991 74 ára að
aldri. Svo náin voru þau að ég held að
innst inni hafi hann aldrei orðið sam-
ur maður eftir.
Hann seldi húsið við Sörlaskjólið
og flutti í íbúð aldraðra og voru það
honum mikil og æði erfið viðbrigði.
En svo kom að því að Ellert, elsti
sonurinn, keypti aftur gamla æsku-
heimilið í Sörlaskjóli og sjaldan sá ég
hann glaðari en við þær fregnir. Síð-
ustu árin þegar hann var kominn
nokkuð á níræðisaldurinn, tók að
halla undan fæti og heilsunni að
hraka. Aldrei lét hann sig þó vanta á
leiki KR í Frostaskjólinu enda hitti
hann þar fjölda gamalla vina og var
þar enn hvers manns aufúsugestur.
Við ferðalok frænda míns minnist
ég hans ljúfu návistar og segi af heil-
um hug: Þar er genginn góður
drengur.
Gunnar G. Schram.
Tengdafaðir minn, Björgvin
Schram, er látinn, 88 ára að aldri.
Kynni okkar hófust fyrir hartnær
tuttugu árum, þegar ég fór að venja
komur mínar í Sörlaskjól 1 eða
„Skjólin“, með Ellert syni hans.
Björgvin var þá að verða sjötugur en
aldrei fyrr hafði ég hitt neinn sem
var eins mikill heimsborgari og
hann. Hann var eins og breskur að-
alsmaður í klæðnaði og háttum og öll
hans framkoma einkenndist af hátt-
vísi og stillingu. Í öll þessi ár sá ég
hann aldrei öðruvísi klæddan en í
jakkafötum með bindi, alveg fram á
síðasta dag. Hvílíkur sjarmör sem
hann var og gaman að vera með hon-
um.
Það var þægilegt og gott að vera í
nærveru Björgvins, hann hafði lag á
því að spjalla um heima og geima og
hann var góður hlustandi. Maður
hafði á tilfinningunni að hann hefði
einlægan áhuga á því sem maður
hafði til málanna að leggja.
Björgvin var mikill fagurkeri og
naut þess að hafa í kringum sig fal-
legu fjölskylduna sína og fallega
hluti og fallegt matarborð gladdi
hann alltaf mikið. Hann var höfðingi
heim að sækja meðan hann og Aldís
bjuggu í Skjólunum, og mikill
stemmningsmaður. Þegar hann hló,
þá hló hann með öllu andlitinu og
raunar með öllum líkamanum. Þær
voru dýrðlegar heimsóknirnar til
tengdaforeldra minna þar sem við
spiluðum og spjölluðum marga
sunnudagseftirmiðdaga og Aldís
töfraði fram veisluborð, að því er
virtist fyrirhafnarlaust.
Þetta voru hátíðarstundir sem
gleymast seint.
Síðustu árin eftir að Aldís dó og
við Ellert vorum flutt í Skjólin naut
Björgvin þess að koma í gamla húsið
sitt og hafði þá skoðanir á því hvern-
ig ég hafði hlutina. Og sagði á sinn
kurteisa hátt: „Ja, þú hefur þetta
svona? Þetta var nú alltaf hérna eða
þarna ,“ og ég fann að honum fannst
að ég ætti að hafa það þannig líka.
Oft sat hann í arinstofunni og rifj-
aði upp skemmtilegar sögur frá fyrri
tíð og það var unun að sjá hve glaður
og sæll hann varð í endurminning-
unum.
Það var líka gott að finna hve kært
var með þeim feðgunum.
Síðustu árin þegar Björgvin var
orðinn heilsulaus og hættur að geta
gert hlutina sér til ánægju og heyrn-
in farin að svíkja hann illilega, var
eitt sem alltaf var til staðar og það
var einlægur áhugi hans á fótbolta.
Hann fór á alla leiki KR sem hann
mögulega komst á og var fastur
gestur hér í Vesturbænum þegar
félagið hans keppti. Þótt hann myndi
ekki lengur afmælisdaga barna-
barna og ættingja þá vissi hann
hvernig staðan var í deildinni.
Björgvin dó saddur lífdaga, gæfu-
maður mikill og lánsamur. Hann átti
langa ævi, fallegt heimili, fallega
konu og sjö börn og sinnti sínu verki
hér á jörðinni af mikilli kostgæfni.
Ég þakka forsjóninni fyrir þá
gæfu og þau forréttindi að hafa
kynnst honum og fengið að njóta
samskipta við hann í allan þennan
tíma. Með virðingu og væntumþykju
kveð ég tengdaföður minn, Björgvin
Schram, með þakklæti fyrir alla þá
hlýju sem hann sýndi mér.
Guð blessi minningu hans.
Ágústa Jóhannsdóttir.
Með söknuði kveð ég fyrrverandi
tengdaföður, Björgvin Schram.
Ástæðulaust er þó að vera um of
mærðarlegur, þegar skemmtilegur
maður er kvaddur í hárri elli, saddur
lífdaga.
Björgvin var fyrir löngu þjóð-
kunnur er fyrstu fundum okkar bar
saman, hann keyrði gjarnan tvo
menntskælinga sem ætluðu í reiðtúr
á hestunum hans. Þetta var græsku-
laust gaman og heimsborgarinn
spurði einskis. Unglingarnir komu
heim frá háskólanámi og fundunum
fjölgaði í Sörlaskjólinu. Þá vildi pat-
er familiae vita vissu sína um þetta
samband; í jólaboði spurði hann mig
kurteislega en ákveðið, hvað ég ætl-
aði mér með dóttur hans. Svarið
nægði honum, því frá þeirri stundu
voru aldrei efasemdir í okkar sam-
skiptum. Kynslóðabil var þó vissu-
lega fyrir hendi. Í augum 68-kyn-
slóðar háskólastráks var Björgvin á
þeim árum ímynd þess sem við vild-
um breyta. Við höfðum staðlaðar
skoðanir á heildsölum og íhaldi. En
það var persóna Björgvins sem
eyddi þessum fordómum mínum.
Þessi maður með valdsmannslegt yf-
irbragð, hnarreistur heimsborgari,
var í hjarta sínu gæðablóð sem vildi
alltaf aðstoða þá sem minna máttu
sín í samfélaginu. Sjálfstæðismaður
með sál.
Svo má heldur ekki gleyma því
hvað íhaldssemi getur verið
skemmtileg sé vel með hana farið.
Björgvin átti til margra ára sömu
bíltegundina, sem var endurnýjuð
árlega, en alltaf í sama lit og með
sama lagi, honum þótti þægilegra að
fólk áliti hann á sama gamla bílnum.
Björgvin átti líka ágætt ráð þegar
hann langaði að kaupa föt á konu
sína eða dætur, hann valdi það sem
var í útstillingunni í búðargluggan-
um, það hlaut að vera gæðavara.
Björgvin var fagurkeri sem vildi og
leyfði sér aðeins það besta, í mat,
drykk og öllu umhverfi, en þessa eig-
inleika og lystisemdir forðaðist hann
að bera á torg, naut þeirra best með
sínum nánustu.
Hann hafði yndi af að veita vel og
höfðinglega, veislurnar hjá þeim Al-
dísi í Sörlaskjólinu eru nú minningar
einar, sem vart verða endurteknar.
Það voru hátíðisdagar þegar
Björgvin og Aldís komu í heimsókn
til okkar Möllu í München. Helst
kom hann á þeim tíma þegar mikið
var um að vera í íþróttaheiminum, þá
var leigt fyrir hann litasjónvarp, og
ólympískir leikar eða heimsmeist-
arakeppni í fótbolta skoðuð stíft,
jafnt í beinum sem óbeinum útsend-
ingum. Hann taldi það ekki eftir sér
að horfa á suma leiki í þrígang. Eitt
sinn bauð hann mér á Ólympíuvöll-
inn í München. Þegar tengdasonur-
inn stakk upp á því að fara heim í
hléi, sagði hann: „Þetta heitir hálf-
leikur“ og sat sem fastast.
En það var önnur íþrótt sem við
nutum vel saman. Hestamennskan
var honum nautn og eru útreiðar-
túrarnir minnisstæðir, ekki síst
langferð okkar á Snæfellsnes árið
1980, en það var síðasti reiðtúr hans
á hestum sem voru að hans skapi.
Eftir það leyfði heilsa hans ekki
þau átök sem keppnismaðurinn vildi.
Hestar hans voru fjörmiklir, kröft-
ugir gæðingar.
Umhyggja Björgvins og Aldísar
fyrir stórfjölskyldunni var einstök.
Björgvin hafði alltaf litla minnisbók
við höndina, þar skráði hann m.a.
alla afmælisdaga barna, tengda-
barna og barnabarna, sem þá voru
þegar vel á þriðja tug. Þessi litla
kompa fylgdi þeim í öllum utan-
landsferðum og afkomendur nutu
gjafmildinnar. Björgvin og Aldís,
vart hægt að minnast hans án þess
að nefna hana um leið, nutu þess að
veita, þau voru sífellt með hugann
við sína nánustu. Undirritaður og
fjölskylda hans fóru ekki varhluta af
þessum höfðingsskap; nýkomnum
heim frá námi bauð hann mér hús-
næði fyrir lítið fyrirtæki, leigan var
bara til málamynda, og það kostaði
alltaf þref að fá að borga honum fyrir
telex-kostnaðinn. Þarna sátum við á
sömu hæð í 5 ár, þau voru lærdóms-
rík; aðra eins reglusemi, ráðvendni
og heiðarleika í viðskiptum hefi ég
því miður ekki síðar upplifað.
Björgvin varð að lifa án hennar Al-
dísar sinnar síðastliðin 10 ár. Henn-
ar missir og tveimur árum síðar
einnig dóttur þeirra Magdalenu var
honum þung raun.
Það var eins og lífsneistinn hefði
dofnað, eldmóðurinn þvarr. Maður-
inn sem alltaf hafði gefið átti erfitt
með að þiggja. Hann bjó þó í góðu yf-
irlæti á heimili aldraðra við Dalbraut
og talaði vel um það ágæta fólk sem
hlúði að honum þar.
Kjölfestan síðustu árin, að vera
alltaf velkominn í gamla góða og
nýja Sörlaskjólið, var honum ómet-
anleg.
Ræktarsemi Björgvins þakka ég
af alhug, einnig fyrir hönd Möllu
heitinnar og dætra okkar sem sakna
afa sárt, en þakka og meta minn-
inguna.
Farðu heill, höfðingi.
Hörður Erlingsson.
Lítil stúlka gekk frá matarborð-
inu, neitaði að borða og lokaði sig af
inní herbergi, að venju. Þá kom öll
halarófan á eftir; amma, Eddi,
Bjöggi, Malla, Óli og Anna. En allt
kom fyrir ekki. Þá kom afi og sagði:
„Aldís mín, hef ég ekki alltaf verið
góður við þig?“ „Jú,“ svaraði sú litla.
„Ætlarðu þá að koma að borða?“
„Já,“ svaraði hún og hann leiddi
hana til sætis.
Aldrei hækkaðirðu róminn. Aldrei
átaldirðu mig. Aldrei skammaðistu.
Þú varst alltaf svo góður við mig.
Ég minnist þess þegar ég fór í
sveitina á sumrin. Hver var það sem
fyrstur athugaði hvort ég væri kom-
in í höfn og hver var það sem sendi
fyrstur bréf? Þú. Því þú varst alltaf
svo góður við mig. Ég minnist þess
að þú sendir okkur, þegar ég var á
Rauða kross heimilinu, fullan kassa
af appelsínum og eplum, og silung
líka, því þú varst svo mikill veiðimað-
ur. Ég minnist þess að hafa haft dag-
lega viðkomu í VBK á leiðinni heim
úr skólanum sex ára gömul og látið
„skrifa“. Aldrei fékk ég ákúrur fyrir
það. Ég minnist þess að hafa keypt
yfir annan tug jólagjafa í Geysi sjö
ára gömul og látið „skrifa“. Ekki
minnist ég þess að hafa fengið orð í
eyra. Því þú varst alltaf svo góður við
mig.
BJÖRGVIN
SCHRAM
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Senda má greinar til blaðsins
í bréfsíma 569 1115, eða á netfang þess (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer höf-
undar/sendanda fylgi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli
að lengd greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða
2.200slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.