Morgunblaðið - 10.08.2001, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 FÖSTUDAGUR 10. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐ
HREINDÝRAVEIÐITÍMABILIÐ
hófst 1. ágúst síðastliðinn og stend-
ur fram til 15. september. Jón Arn-
ar Guðmundsson felldi fyrsta dýrið
við Þrælaháls 2. ágúst síðastliðinn,
eða á öðrum degi veiðitímabilsins.
Hreindýrið var að hans sögn
myndarlegur 80 kílóa tarfur.
Fyrsta hreindýr
tímabilsins fellt
UM 600 kílógrömm af hrefnukjöti,
sem voru til sölu í fiskbúðinni Vör í
Reykjavík í gær, seldust upp á einni
og hálfri klukkustund. Búðin var
opnuð klukkan átta en þá höfðu
nokkrir beðið frá því klukkan sjö, að
sögn Kristjáns Berg, eiganda búð-
arinnar.
„Við mættum sjálfir klukkan sjö
og sögðum fólki þá að búðin yrði ekki
opnuð fyrr en átta til að allir sætu við
sama borð og eftir að við opnuðum
var stöðug afgreiðsla þar til hrefnu-
kjötið var búið. Ég hef aldrei vitað
annað eins,“ sagði Kristján.
Kílóið af hrefnukjöti var selt á 200
krónur og mátti hver mest kaupa
fimm kíló. „Það er alltaf spurt mikið
um hrefnukjöt og við vorum með
eitthvert smotterí til sölu í vetur og
seldum þá kílóið á 1.000 krónur. Það
þótti fólki mikið því þetta var svo
ódýrt hérna í gamla daga. Við feng-
um þetta kjöt ódýrt og ákváðum því
að selja það ódýrt,“ sagði Kristján og
bætti við að það hefði mest verið fólk
eldra en fertugt sem kom að kaupa
kjötið. Það gerist ekki oft að hrefnu-
kjöt fáist í fiskbúðinni Vör, síðast í
vetur þegar um 50 kíló voru til sölu.
Hrefnan veiddist við Grindavík í
fyrrinótt og eyðilagði sex netatross-
ur þegar verið var að fanga hana.
Hún var um sex metra löng.
Hrefnukjöt seld-
ist upp á 1½ tíma
ELÍN Smáradóttir, lögfræðingur
hjá Skipulagsstofnun, segir að fari
mál Kárahnjúkavirkjunar fyrir
dómstóla sé ekkert sem bendi til
þess að það hefði áhrif á fram-
kvæmdir Landsvirkjunar. Hún
segir dómstóla geta lagt mat á
hvort lög og reglugerðir hafi verið
uppfylltar í hverju tilviki og hvort
þau sjónarmið sem liggi til grund-
vallar séu málefnaleg. Hins vegar
segir hún það vera túlkunaratriði
innan lögfræðinnar hversu mikið
vald dómstólar hafi til að endur-
skoða efnislega matskenndar
ákvarðanir stjórnvalda.
Aldrei í sögu Skipulagsstofnun-
ar hefur úrskurði umhverfisráð-
herra varðandi mat á umhverfis-
áhrifum verið áfrýjað til dómstóla.
Færi mál Kárahnjúkavirkjunar
fyrir dómstóla yrði það því í fyrsta
sinn sem dómstólar myndu fjalla
efnislega um niðurstöðu ráð-
herrans um mat á umhverfisáhrif-
um í einstöku máli. Af þeim málum
sem farið hafa fyrir umhverfisráð-
herra hefur ráðherra hins vegar
fjórum sinnum oftar staðfest úr-
skurð Skipulagsstofnunar en synj-
að.
Elín segir að orðalag í 3. mgr.
13. gr. laga nr. 106/2000 um mat á
umhverfisáhrifum, um að úrskurð-
ur ráðherra sé fullnaðarúrskurður,
gefi fyrst og fremst til kynna að
ekkert æðra stjórnvald endurskoði
þá ákvörðun. Hins vegar sé að
finna í stjórnarskránni ákvæði um
að dómendur skeri úr öllum
ágreiningi um embættistakmörk
yfirvalda.
„Þetta hefur iðulega verið gert.
Þá er viðkomandi ráðherra stefnt
til ógildingar ákvörðunar,“ segir
Elín.
Hún segir gæta nokkurs ágrein-
ings innan lögfræðinnar um
hversu mikið vald dómstólar hafi
til að endurskoða efnislega mats-
kenndar ákvarðanir stjórnvalda.
Sumir lögfræðingar telji að frjálst
mat stjórnvalda verði ekki endur-
skoðað af dómstólum á meðan aðr-
ir telji að heimildir dómstóla séu
víðtækar. Hins vegar segir Elín að
dómstólar geti lagt mat á hvort lög
og reglugerðir hafi verið uppfyllt-
ar í hverju tilviki og hvort þau
sjónarmið sem liggi til grundvallar
séu málefnaleg.
Niðurstaða ráðherra fellur
ekki úr gildi fyrr en dómur
fellur
Í 60. gr. stjórnarskrárinnar
kemur fram að ekki sé hægt að
koma sér undan að hlýða niður-
stöðu stjórnvalda með því að
skjóta henni til dómstóla. Orðrétt
segir: „Dómendur skera úr öllum
ágreiningi um embættistakmörk
yfirvalda. Þó getur enginn, sem
um þau leitar úrskurðar, komið
sér hjá að hlýða yfirvaldsboði í
bráð með því að skjóta málinu til
dóms.“
Elín segir að það sé ekki fyrr en
dómur sé fallinn sem niðurstaða
ráðherra myndi falla úr gildi. Af
þessu megi ráða að yrði úrskurður
Skipulagsstofnunar kærður og nið-
urstaða umhverfisráðherra yrði sú
að viðkomandi framkvæmd hefði
ekki umtalsverð umhverfisáhrif í
för með sér og öll tilskilin leyfi
yrðu gefin út, gætu framkvæmdir
hafist áður en niðurstaða dóms-
valds lægi fyrir.
Eins og fyrr segir hefur nið-
urstöðu úrskurðar um mat á um-
verfisáhrifum ekki verið skotið til
dómstóla fram að þessu. Elín nefn-
ir þó að samkvæmt eldri lögum nr.
63/1993 um mat á umhverfisáhrif-
um hafi ráðherra haft ákvörðunar-
vald um matsskyldu fram-
kvæmdar. Hún segir að a.m.k.
einu sinni hafi ákvörðun ráðherra
um matsskyldu framkvæmdar ver-
ið skotið til dómstóla og felld úr
gildi í tíð eldri laga.
Umdeilt vald dómstóla yfir stjórnvaldsákvörðunum
Framkvæmdum
við Kárahnjúka
yrði ekki frestað
Millilenti vegna veik-
inda tveggja farþega
FLUGVÉL frá norræna flugfélag-
inu SAS, sem var á leið frá Kaup-
mannahöfn vestur um haf til New
York, millilenti í Keflavík síðdegis í
gær vegna þess að um borð voru
tvær sjúkar konur. Samkvæmt upp-
lýsingum frá Óskari Þórmundssyni,
yfirlögregluþjóni á Keflavíkurflug-
velli, komu sjúkrabíll, lögreglubíll og
slökkvibíll á vettvang. Hann segir
það tilviljun að um tvær konur úr
sömu vél hafi verið að ræða. Kon-
urnar voru fluttar á Sjúkrahús
Keflavíkur.
Þar fengust þær fregnir að ekki
væri um alvarleg veikindi að ræða.
Flugvélin hélt áfram í gærkvöldi eft-
ir að hafa tekið eldsneyti.
Málþing um
björgunar-
aðgerðir
Í DAG hittast starfsmenn björgun-
ardeildar varnarliðsins á Keflavíkur-
flugvelli og Landhelgissgæslunnar
og munu í samvinnu stjórna mál-
þingi eða svokallaðri „Rescue Sym-
posium“ um björgunaraðgerðir.
Sýndar verða björgunaræfingar m.a.
í varðskipinu Tý með aðstoð björg-
unarþyrlu.
Að sögn Steven Mavica, upplýs-
ingafulltrúa hjá Varnarliðinu á
Keflavíkurflugvelli, gefst hér tæki-
færi fyrir starfsmennina til að
skiptast á hugmyndum um björgun-
araðferðir. Þá segir hann að þetta sé
í fyrsta sinn sem þetta sé gert.
Mavica segir íslenska veðráttu og
aðstæður krefjast sérstakra björg-
unaraðferða, sem sumar hverjar hafi
vakið hafi mikinn áhuga starfs-
manna björgunardeildar varnarliðs-
ins. Þá segir hann íslensku starfs-
bræður sína vera mjög áhugasama
um kerfi sem varnarliðið notar í næt-
urflugi, „night vision goggle“.
MARGMENNI tók þátt í kertafleyt-
ingu Íslenskrar friðarhreyfingar á
Reykjavíkurtjörn í gærkvöldi. Með
athöfninni, sem nú var haldin í
sautjánda sinn, er lögð áhersla á
kjarnorkuvopnalausan heim. At-
höfnin var í minningu fórnarlamba
kjarnorkuárásarinnar á japönsku
borgirnar Hiroshima og Nagasaki
hinn 6. og 9. ágúst 1945.
Morgunblaðið/Þorkell
Kertum fleytt
á Tjörninni
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra fer ásamt embættismönn-
um úr utanríkisráðuneytinu í heim-
sókn til Kosovo dagana 15. og 16.
ágúst næstkomandi. Halldór mun
heimsækja höfuðstöðvar Öryggis- og
samvinnustofnunar Evrópu, ÖSE, í
Kosovo og Kosovo-hers Atlantshafs-
bandalagsins, NATO.
Ráðherra mun hitta að máli Hans
Hækkerup, yfirmann hinnar borg-
aralegu stjórnsýslu Sameinuðu þjóð-
anna í Kosovo.
Utanríkisráðherra mun einnig
hitta þá Íslendinga sem starfað hafa
með friðargæslusveitunum í Kosovo
og víðar á Balkanskaga.
Utanrík-
isráðherra
til Kosovo
Erlendir ferðamenn
í tveimur bílveltum
TVÆR bílveltur urðu við hálendið á
svipuðum tíma í gærkvöldi þar sem
erlendir ferðamenn áttu í hlut. Miðja
vegu milli Gullfoss og Geysis valt
fólksbíll með tveimur breskum
stúlkum. Þær voru fluttar með
sjúkrabíl á slysadeild Landspítalans
í Fossvogi og talið að önnur þeirra
hafi beinbrotnað.
Þá valt lítill jeppi, sem tveir Þjóð-
verjar voru á, á malarvegi í Fljótsdal
á leiðinni á Snæfell. Ferðamennina
sakaði ekki en draga þurfti jeppann
burt með kranabíl.
Ekið á barn á
Hringbraut
EKIÐ var á barn á Hringbraut í
Reykjavík í gærkvöldi. Barnið hlaut
skurð á höfði og fann til eymsla í baki
og var flutt með sjúkrabifreið á
slysadeild. Samkvæmt upplýsingum
vakthafandi læknis á slysadeild eru
áverkarnir ekki lífshættulegir.
Sama kvöld hafði lögreglan af-
skipti af ölvuðum ökumanni í Graf-
arvogi sem hunsaði stöðvunarmerki
og reyndi að stinga af. Að sögn lög-
reglu náðist að stöðva ökumanninn.
Lögreglan stöðvaði einnig ökumann
í Vesturbænum en hann er talinn
hafa ekið talsvert drukkinn.
Í gær bárust lögreglunni í Reykja-
vík einnig nokkrar tilkynningar um
innbrot og þjófnaði. Á meðal mál-
anna var innbrot og þjófnaður í fyr-
irtæki í austurbæ Reykjavíkur, mál-
ið er í rannsókn. Geisladiskum og
farsíma var stolið úr bifreið í Breið-
holti, geislaspilari var tekinn úr ann-
arri bifreið í Breiðholti og þá var
rúða brotin í bifreið í Höfðahverfi og
stolið úr henni geisladiskum.
♦ ♦ ♦