Morgunblaðið - 10.08.2001, Blaðsíða 16
VIÐSKIPTI
16 FÖSTUDAGUR 10. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Hækkun
verður á
gjaldskrá
Samskipa
SAMSKIP munu tilkynna á
næstu dögum einhverja
hækkun á gjaldskrá, að sögn
Knúts Haukssonar, aðstoðar-
forstjóra fyrirtækisins.
Komið hefur fram að Eim-
skipafélag Íslands mun
hækka gjaldskrá flutnings-
gjalda í sjóflutningum um
9,7% frá og með næstkom-
andi sunnudegi og að fyrir-
tækið muni jafnframt taka
upp viðbótargjald fyrir for-
og áframflutninga innanlands.
Samskip hafa tekið gjald
fyrir for- og áframflutninga
hingað til. Knútur segir að nú
sé unnið að breytingum á
gjaldskrá og búist sé við að
til komi einhver hækkun á
öllum liðum hennar og að það
verði tilkynnt á næstu dög-
um.
Leiðrétt
Í FRÉTT á forsíðu viðskiptablaðs
Morgunblaðsins í gær var rangt
farið með í fyrirsögn að stórlega
hefði dregið úr verðbréfakaupum
að utan. Hið rétta er „heldur hefur
dregið úr verðbréfakaupum að ut-
an“. Er hér átt við innan fyrri
hluta ársins 2001 en ekki sam-
anburð við sama tímabil árið á
undan.
Jafnframt er vísað í tilkynningu
frá Seðlabanka Íslands en þar á að
standa „samkvæmt upplýsingum
frá Seðlabanka Íslands“.
Beðist er velvirðingar á þessum
mistökum.
!"
#"
#"
!"
"
$"
"
%"
&"
'" ! !#
!" #$
( )
* +,-
()
** - ) !.
HAGNAÐUR Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna hf. eftir skatta á fyrri
helmingi ársins 2001 nam 195 millj-
ónum króna, samanborið við 189
milljónir á sama tímabili í fyrra.
Heildartekjur samstæðunnar jukust
um rúm 23% milli ára og námu 26,6
milljörðum króna í ár.
Fram kemur í tilkynningu frá
félaginu að tekjur samstæðunnar
séu að mestu í erlendum myntum og
vegin meðalhækkun viðskiptamynta
samstæðunnar mæld í íslenskum
krónum hafi verið um 18% milli
tímabila. Raunaukning rekstrar-
tekna hafi þannig verið um 5%.
Hagnaður fyrir fjármagnsliði nam
796 milljónum króna en 555 milljón-
um á sama tíma árið áður, og hagn-
aður fyrir skatta nam 376 milljónum
samanborið við 328 milljónir í fyrra.
Í tilkynningunni segir að í heild sé
afkoman í ár í takti við áætlanir ef
undan sé skilinn áætlaður söluhagn-
aður fasteigna félagsins í Bandaríkj-
unum, en þær hafi enn ekki verið
seldar. Hagnaður af aðalstarfsemi,
þ.e. rekstri erlendra dótturfélaga,
hafi verið 287 milljónir króna sem sé
veruleg aukning frá árinu áður, en
þá var hagnaðurinn 167 milljónir, og
meira en áætlanir hafi gert ráð fyrir.
Hins vegar hafi orðið tap af starf-
seminni hér á landi, aðallega vegna
áhrifa gengislækkunar íslensku
krónunnar á skuldir eignarhalds-
félagsins (SH hf.), en gengistap að
frádreginni verðbreytingafærslu
hafi numið tæpum 80 milljónum
króna. Gengistap er fært yfir rekst-
ur eins og áður. Á hinn bóginn færist
öll hækkun á bókfærðu verði eign-
arhluta í erlendum félögum vegna
gengisþróunar krónunnar yfir eigið
fé og hefur þannig ekki áhrif á
rekstrarniðurstöðu.
Veltufé frá rekstri reyndist 497
milljónir en það nam 391 milljón
sama tímabil árið áður. Veltufjár-
hlutfall var 1,08 um mitt árið en 1,05
um síðastliðin áramót.
Eigið fé eykst um einn milljarð
Niðurstaða efnahagsreiknings var
26,2 milljarðar sem er 24% aukning
frá áramótum. Fram kemur í til-
kynningunni að þetta endurspegli
annars vegar aukningu rekstrar-
tekna í íslenskum krónum, sem hafi
aukist um 29% frá síðasta ársfjórð-
ungi 2000 til annars ársfjórðungs í
ár, og hins vegar áhrif gengislækk-
unar á erlendar eignir og skuldir.
Nettóskuldir, þ.e. heildarskuldir að
frádregnum veltufjármunum og
langtímakröfum, námu nú 2,5 millj-
örðum en 2,3 milljörðum um síðustu
áramót. Eigið fé hefur á árinu aukist
úr 3,4 í 4,4 milljarða, mest fyrir áhrif
gengisbreytinga á eignarhluta í er-
lendum félögum en einnig vegna
hagnaðar. Eiginfjárhlutfall er 16,8%
og hefur aukist um 0,8 prósentustig
frá áramótum.
Í byrjun árs gerðu áætlanir
félagsins ráð fyrir að hagnaður af
aðalstarfsemi yrði yfir 300 milljónir
króna og tvöfaldist milli ára. Enn-
fremur var gert ráð fyrir að sölu-
hagnaður vegna fasteigna dóttur-
félags í Bandaríkjunum næmi 200
milljónum. Í tilkynningunni segir að
þótt betur hafi gengið með rekstur
dótturfélaga ríki mikil óvissa í geng-
ismálum og ekki sé enn ljóst hvenær
umrædd fasteign seljist. Stjórnend-
ur félagsins telji því ekki efni til að
endurskoða áætlunina að sinni.
Hagnaður SH á fyrri helmingi ársins 195 milljónir króna eftir skatta
Afkoma félagsins í
takt við áætlanir
Erfiðleikar hjá SAS
Stokkhólmur, Kaupmannahöfn. AFP, BT.
SEKT, sem Evrópusambandið hef-
ur gert flugfélaginu SAS að greiða,
setur strik í reikninginn í hálfsárs-
uppgjöri félagsins. Hagnaður SAS
fyrir skatta eftir fyrstu sex mánuði
ársins 2001 nam 178 milljónum
danskra króna samanborið við 620
milljónir fyrir sama tímabil á síðasta
ári. Jafnframt hefur fjöldi farþega
félagsins ekki verið eins mikill og
áætlað hafði verið. Í tilkynningu frá
SAS segir að þessi samdráttur hafi
einkum komið fram á öðrum fjórð-
ungi þessa árs. Félagið hefur vegna
þessa endurskoðað afkomutölur fyr-
ir árið í heild.
Evrópusambandið sektaði SAS
þann 18. júlí síðastliðinn um 300
milljónir danskra króna, jafngildi
rúmlega þriggja milljarða íslenskra
króna, vegna brota á samkeppnis-
lögum en félagið og danska flug-
félagið Maersk Air urðu uppvís að
leynisamkomulagi um verðsamráð á
flugleiðum í Skandinavíu. Evrópu-
sambandið sektaði Maersk Air um
100 milljónir danskra króna, rúm-
lega milljarð íslenskra króna. SAS-
flugfélagið hefur tilkynnt að ákvörð-
un Evrópusambandsins verði ekki
áfrýjað og að sektin verði greidd.
Aðstoðarframkvæmdastjóri SAS,
Reuters
Vagn Sörensen, hefur viðurkennt
sinn þátt í hinu leynilega samkomu-
lagi en hann sagði af sér í síðustu
viku. Stjórn SAS hefur greint frá
því að hún hafi ekki haft vitneskju
um samkomulagið fyrr en fyrir-
spurn frá Evrópusambandinu þar
um hafi borist stjórninni í febrúar
síðastliðnum. Stjónin hefur sagt að
málið verði rannsakað til hlítar inn-
an fyrirtækisins.
Björn Rosengren, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra Svíþjóðar, hefur fyr-
irskipað sænsku Flugmálastjórninni
að rannsaka samkeppni meðal
sænskra flugfélaga í kjölfar þessa
máls. Þá greindi Samkeppnisstofn-
unin sænska frá því í síðustu viku að
hún muni kanna hvort SAS og
sænska flugfélagið Skyways, sem
SAS á 25% í, hafi haft með sér verð-
samráð.
FJÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ telur
að þróun og horfur í efnahagsmálum
gefi tilefni til að huga að lækkun vaxta
og það jafnvel fyrr en síðar. Í vefriti
ráðuneytisins segir að æ skýrari vís-
bendingar hafi að undanförnu komið
fram um að efnahagslífið sé að leita
jafnvægis eftir hina kröftugu upp-
sveiflu síðustu ára og þetta komi
einna gleggst fram í þróun utanríkis-
viðskipta þar sem innflutningur held-
ur áfram að dragast saman á sama
tíma og útflutningur vex. Ef svo fer
fram sem horfir megi gera ráð fyrir
að viðskiptahallinn á árinu 2001 geti
orðið allt að 20 milljörðum króna
minni en gert var ráð fyrir í spá Þjóð-
hagsstofnunar í júní, eða 50–55 millj-
arðar króna og enn lægri á næsta ári.
„Minnkandi innflutningur endur-
speglar fyrst og fremst samdrátt í
innflutningi neyslu- og fjárfestingar-
vara á meðan innflutningur á ýmsum
rekstrarvörum, jafnt til stóriðju sem
annarra atvinnugreina, heldur áfram
að aukast. Helstu skýringar á þessari
þróun eru annars vegar minni kaup-
máttur heimilanna, m.a. vegna vax-
andi verðbólgu og aukinnar skuld-
setningar, ekki síst vegna
húsnæðiskaupa og annarra fjárfest-
inga; hins vegar sýnist mega rekja
minnkandi almenna fjárfestingu fyr-
irtækja til versnandi afkomu þeirra,
m.a. vegna mikilla launahækkana og
sviptinga á gjaldeyris- og hlutabréfa-
markaði,“ segir í vefritinu.
Að mati fjármálaráðuneytisins
bendir flest til þess að sú aukna verð-
bólga sem gætt hefur á síðustu þrem-
ur til fjórum mánuðum hafi verið
tímabundið verðbólguskot sem fyrst
og fremst megi rekja til gengislækk-
unar krónunnar fremur en innlends
eftirspurnarþrýstings og að framund-
an sé tímabil minnkandi verðbólgu. Í
vefritinu segir að helsta óvissuatriðið
varðandi þróun efnahagsmála á næst-
unni lúti að því að hve miklu leyti at-
vinnulífið lagar sig að breyttum efna-
hagshorfum, m.a. vegna mikilla
launa- og verðlagshækkana og
minnkandi innlendrar eftirspurnar.
Heimilin virðist hafa lagað sig tiltölu-
lega hratt að versnandi efnahagshorf-
um eins og fram komi í minnkandi
neyslu og fjárfestingu. Að sumu leyti
gæti sömu þróunar hjá atvinnulífinu
sem m.a. birtist í minni fjárfestingu
og auknu aðhaldi í rekstri, sbr. fregn-
ir af uppsögnum starfsmanna o.fl.
Ekki sé útilokað að framhald geti orð-
ið á þessari þróun á næstu mánuðum.
Fjármálaráðuneytið segir efnahagslífið leita jafnvægis
Tilefni til að huga
að lækkun vaxta
ÞESSA dagana standa yfir samn-
ingaviðræður vegna hugsanlegrar
sameiningar fyrirtækjanna Stiklu,
Línu-Tetra, sem áður hét Irja, og
NMT-hluta Landssímans. Stikla og
Lína-Tetra reka bæði tetra-fjar-
skiptakerfi, hið fyrrnefnda frá
Nokia en hið síðarnefnda frá Motor-
ola. Tetra-tæknin er tiltölulega ný
og getur boðið upp á sambærilega
eiginleika og farsími, talstöð og boð-
tæki. Tetra-stöðvar eru nú meðal
annars í notkun hjá lögreglunni,
hjálparsveitum og í hópferðabílum,
svo nokkuð sé nefnt. NMT-kerfi
Landssímans er farsímakerfi sem
hefur verið lengi í notkun og býður
upp á mikla útbreiðslu.
Lína-Tetra er í eigu Línu.Nets,
sem er að stærstum hluta í eigu
Orkuveitu Reykjavíkur, en Stikla er
að jöfnum hlutum í eigu Landssím-
ans, Landsvirkjunar og Tölvu-
mynda. Að sögn Heiðrúnar Jóns-
dóttur, forstöðumanns kynningar-
deildar Landssímans, er í
Stikla, Irja og NMT-hluti Símans
Viðræður um
sameiningar
samningaviðræðunum verið að
kanna samningsvilja og samstarfs-
flöt á milli fyrrgreindra aðila, en
niðurstaða viðræðnanna liggur að
hennar sögn ekki fyrir.
Sameining Irju og Stiklu
verið reynd áður
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
reynt er að sameina Stiklu og Irju
því síðasta haust fóru fram samn-
ingaviðræður sem slitnaði upp úr.
Nokkur ágreiningur kom fram op-
inberlega á milli aðila um ástæður
þess að upp úr slitnaði, en þrátt fyr-
ir það kom fram í viðtali við for-
stjóra Orkuveitunnar í vor að eftir
viðræðuslitin hafi af og til staðið yf-
ir þreifingar um að taka þráðinn
upp að nýju. Þar kom einnig fram
að ein af röksemdunum fyrir því að
sameina fyrirtækin sé að ekki sé
skynsemi í að reka tvö kerfi í stóru
og fámennu landi og var vísað til
þess að önnur lönd létu sér nægja
eitt kerfi.