Morgunblaðið - 10.08.2001, Blaðsíða 17

ÚR VERINU
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. ÁGÚST 2001 17
HÁKON EA, nýtt nóta- og togveiði-
skip útgerðarfélagsins Gjögurs hf.,
sigldi til hafnar í Reykjavík á laug-
ardag, en þangað kom skipið eftir
rúmlega 3 vikna siglingu frá Chile,
þar sem skipið var smíðað.
Skipið heldur í dag áleiðis til Nor-
egs þar sem sett verður um borð í það
sem upp á vantar af fiskvinnslu- og
frystibúnaði. Ingi Jóhann Guðmunds-
son, framkvæmdastjóri Gjögurs, seg-
ir að væntanlega verði skipið tilbúið
til veiða um miðjan september og
haldi þá annaðhvort á kolmunnaveið-
ar eða síld, verði hún á annað borð
farin að gefa sig. „Við erum mjög
ánægðir með skipið, allt handbragð
um borð er eins og best verður á kos-
ið. Skipið sjálft reyndist auk þess
mjög vel á siglingunni frá Chile.“
Skipið er hannað af verkfræðistof-
unni Feng ehf., í samvinnu við norska
fyrirtækið Ulstein Nordvestconsult,
en Fengur sá um að breyta skipinu í
frystiskip.
Það er sérhannað til veiða og
vinnslu á uppsjávarfiski, þ.e. síld,
loðnu og kolmunna. Það er eitt öfl-
ugasta skip sinnar tegundar í ís-
lenska fiskiskipaflotanum, 77 metra
langt og 14,40 metra breitt. Skipið
lestar um 2.200 rúmmetra, þar af um
750 tonn af frystum afurðum, auk
1.500 tonn af kældu hráefni. Það er
búið tveimur MAK-aðalvélum sem
eru 3.660 hestöfl hvor.
Ingi Jóhann segir skipið mæta
kröfum nútímans um aukna verð-
mætasköpun á uppsjávarfiski. „Með
frystingunni teljum við okkur geta
aukið aflaverðmætið til muna. Við
munum eftir sem áður landa fiski til
bræðslu en það er að mínu mati nauð-
synlegt að hafa einnig möguleika til
frystingar. Við stefnum að því að
frysta aflann um borð allt árið, hvort
sem um er að ræða loðnu, síld eða kol-
munna. Það er nauðsynlegt að hafa
svona öflug skip í kolmunnanum og
það var tekið mið af því við hönnun
skipsins. Það má búast við að Íslend-
ingum verði úthlutaður kvóti í kol-
munna áður en langt um líður. Við
hinsvegar kvíðum við því ekki, enda
með ágæta aflareynslu af gamla Hák-
oni sem nú heitir Áskell EA.“
Samningur um smíði skipsins var
undirritaður við Asmar-skipasmíða-
stöðina í Talcahuano í Chile 19. febr-
úar 1999. Smíði skipsins hefur tafist
nokkuð frá því sem ráðgert var í upp-
hafi, en það var sjósett 29. ágúst á síð-
asta ári og hélt af stað heim á leið til
Íslands 11. júlí sl.
Ljóst er að töluverðar tafir urðu á
smíði skipsins í Chile, en upphaflega
var áætlað að smíðatíminn yrði 12 til
15 mánuðir. Þrátt fyrir töluverðar
breytingar á rekstrarumhverfi út-
gerðarinnar, m.a. vegna hærra olíu-
verðs og gengisbreytinga, gerir Ingi
Jóhann lítið úr töfunum. „Auðvitað
hafa orðið breytingar á rekstrarum-
hverfinu, en þær skipta ekki sköpum
fyrir okkur. Þegar menn ráðast í
skipasmíði í dag ervenjulega gert ráð
fyrir einhverjum töfum, eins og dæm-
in að undanförnu hafa sannað.“
Ingi Jóhann segir að fullbúið kosti
skip á borð við Hákon EA um 1,8
milljarða króna, miðað við gengi
dagsins í dag. Hann tekur þó fram að
það sé ekki endilega kaupverð skips-
ins.
Rótgróin fjölskylduútgerð
Gjögur hf. er rótgróið útgerðar-
félag, stofnað af nokkrum útgerðar-
mönnum á Grenivík árið 1946. Það er
í dag að langstærstum hluta í eigu
tveggja fjölskyldna. Heimahöfn Hák-
ons EA er á Grenivík en aðspurður
segir Ingi Jóhann að eftir að Eyja-
fjörður varð eitt hafnarsamlag hafi
nýi Hákon orðið að bera einkennis-
stafina EA í stað ÞH eins og gamli
Hákon. Það skip heitir nú Áskell EA
og er nú á kolmunnaveiðum en verður
síðar gert út á rækju. Skrifstofa
Gjögurs hf. er í Reykjavík en auk
Hákons EA og Áskels EA gerir Gjög-
ur hf. út togbátana Oddgeir ÞH og
Vörð ÞH sem einkum gera út frá
Grindavík.
Hákon EA er fjórða og síðasta
skipið sem Asmar-skipasmíðastöðin í
Chile hefur smíðað fyrir íslenskar út-
gerðir í bili. Auk Hákons EA hefur
stöðin smíðað rannsóknaskipið Árna
Friðriksson RE fyrir Hafrannsókna-
stofnun, Ingunni AK fyrir Harald
Böðvarsson hf. á Akranesi og Hugin
VE fyrir Hugin ehf. í Vestmannaeyj-
um.
Morgunblaðið/Snorri Snorrason
Hákon EA kom nýr til landsins um helgina, en hann var smíður í Chile. Skipið er sérhannað til veiða og vinnslu á uppsjávarfiski og er eitt glæsilegasta og stærsta fiskiskip flotans.
Nóta- og togveiðiskipið Hákon EA komið til landsins frá Chile og heldur til veiða með haustinu
Mætir
kröfum
nútímans
„ÞAÐ er lítið hægt að segja um
sjóhæfni skipins, því það var
rjómablíða alla leiðina heim. Mér
lízt engu að síður mjög vel á skip-
ið, enda er það bæði stórt og mik-
ið. Þetta verður bara að koma í
ljós seinna,“ segir Oddgeir Jó-
hannsson, skipstjóri á Hákoni EA,
sem kom nýr til landsins um síð-
ustu helgi.
Oddgeir segir að heimferðin
hafi gengið vel, en tveggja og
hálfs sólarhrings bið við Panama-
skurðinn hafi verið erfið enda hit-
inn mjög mikill. Viðgerðir standa
nú yfir á skurðinum og því tekur
þetta lengri tíma en venjulega.
Hákon er sérhannað skip til
veiða á uppsjávarfiski, bæði í nót
og troll og getur verið með bæði
veiðarfærin um borð í einu. Héðan
fer skipið í dag til Noregs, þar
sem vinnslubúnaður fyrir uppsjáv-
arfisk og frystitæki verða sett í
það. Þá verður hægt að flaka fisk-
inn og frysta flök eða heilfrysta.
Lestin í skipinu er 2.450 rúmmetr-
ar og er bæði um kæli- og frysti-
lestir að ræða.
„Þegar við leggjum af stað frá
Noregi eftir að frysti- og vinnslu-
búnaðurinn hefur verið settur nið-
ur, byrjum við á síld innan lögsögu
Noregs, svona meðal annars til að
prufa græjurnar. Svo verðum við
á síld hér heima í haust og á loðnu
eða kolmunna eftir því hvernig
stendur á eftir það. Hákon tekur
við kvóta í síld og loðnu af fyrra
skipi sem einnig hét Hákon og var
í eigu sömu útgerðar. Það skip
heitir nú Áskell og verður á rækju
framvegis. Þetta er ágætis kvóti
svo við hljótum að vera bjartsýnir
á framhaldið. Þetta er alveg rosa-
legt tæki og það er svo bara að
nota það sem bezt,“ segir Oddgeir.
Hann segir það vera rétta
ákvörðun að setja frystibúnaðinn
strax um borð, vegna hinnar
miklu verðmætaaukningar sem
náist við vinnslu til manneldis um
borð. Það hafi sýnt sig á Vilhelm
Þorsteinssyni, svo dæmi sé tekið.
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Eigendur og útgerðarmenn Hákons EA í höfn í Reykjavík. F.v. Ingi Jóhann Guðmundsson, Oddgeir Jóhannsson,
Guðmundur Þorbjörnsson og Njáll Þorbjörnsson. Fyrir á útgerðin skipin Áskel EA, Oddgeir ÞH og Vörð ÞH.
„Hljótum að vera bjartsýnir“
AFLI Hólmaborgar SU, nóta- og
togveiðiskips Hraðfrystihúss Eski-
fjarðar hf., er nú orðinn yfir 60 þús-
und tonn á þessu ári, en það er
sami afli og fékkst á skipinu á öllu
síðasta ári. Þar af hefur Hólma-
borgin veitt um 35 þúsund tonn af
loðnu, 4.500 tonn af síld og rúmlega
21 þúsund tonn af kolmunna. Ætla
má að verðmæti aflans séu um 350
milljónir króna. Árangurinn er
ekki síst góður í ljósi þess að skipið
var ekki á veiðum í 6 vikur á meðan
verkfalli sjómanna stóð, en á sama
tíma var mjög góð kolmunnaveiði
suðaustur af landinu hjá færeysk-
um skipum. Hólmaborgin er nú á
kolmunnaveiðum norður af Fær-
eyjum og þar hefur verið góð veiði
síðustu daga. Þannig fékk Hólma-
borgin 450 tonn í einu hali á þriðju-
dagsmorgun, eftir 14 tíma tog.
Kolmunninn er á ný farinn að
veiðast innan íslensku landhelginn-
ar á svipuðum slóðum og síðast,
eða á Þórsbankanum. Veiðarnar
hafa gengið vel í allt sumar.
60.000 tonn á árinu