Morgunblaðið - 23.11.2001, Blaðsíða 28

ERLENT
28 FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Kristján Davíðsson
Verið velkomin að skoða verkin í Galleríi Fold, Rauðarárstíg14-16 í dag kl. 10-18, á morgun kl. 10-17 og á sunnudag kl. 12-17.
Seld verða um 80 verk, þar á meðal fjölmörg verk gömlu meistaranna.
Þá verða seld um 30 ný verk eftir jafnmarga listamenn. Það er gert í samvinnu við Ungfrú Ísland.is og Rauða krossinn, en listamennirnir
hafa gefið verkin til styrktar Rauðakrosshúsinu, sem er neyðarathvarf fyrir börn og unglinga.
Hægt er að nálgast uppboðsskrána á netinu: www.myndlist.is
Rauðarárstíg 14-16
sími 551 0400
LISTMUNAUPPBOÐ
SUNNUDAGSKVÖLD KL. 20 Á HÓTEL SÖGU, SÚLNASAL
TALIBANAR hafa meinað kon-
um á yfirráðasvæðum sínum að
læra en sums staðar streittust
þær við. Tvær systur í miðborg
Kabúl kenndu í fimm ár tugum
stúlkna á laun í herbergi þar sem
tvöföld gluggatjöld voru höfð fyr-
ir glugganum. En hávaðinn mátti
ekki vera of mikill, kliður barna-
raddanna gat komið upp um allt
ef hann heyrðist út á götu þar
sem hinir grimmu siðalögreglu-
menn talibana voru á ferli.
Þegar börnin urðu áköf og há-
vaðinn keyrði úr hófi dró kenn-
arinn upp mjóan staf, umvafinn
svörtu einangrunarlímbandi en
með hvítan enda, hann minnti á
töfrastaf. Hún veifaði honum,
skammaði börnin og sagði að tal-
ibanar gætu heyrt í þeim. Þannig
lauk þeim skóladegi.
„Ég þjáist þegar ég sé stúlku
sem ekki fær neina menntun,“
segir önnur systranna, Jamila.
„Enginn skóli var til fyrir stúlk-
ur og við hugsuðum með okkur: Í
framtíðinni verða þær mæður.“
Kennslubækurnar voru gamlar
og keyptar á sölutorgum, skóla-
taflan var búin til úr tvöföldum
krossviði, platan máluð svört og
hún negld á vegginn. Krítin var
amerísk, „mestu gæðin“, segja
kennararnir. Jamila er 48 ára
gömul og ekkja og systir hennar,
Najia, er 37 ára, einhleyp. Þær
vildu ekki að ættarnöfnin yrðu
birt, svo skömmu eftir brottför
talibana voru þær enn hræddar
um að einhver gæti ákveðið að
hefna sín á þeim.
„Þegar einhver barði að dyrum
hamaðist hjartað í brjósti okkar,
ég varð náföl vegna þess að við
höfðum heyrt að talibanar berðu
fólk til óbóta með stöfum og bút-
um úr rafmagnsköplum,“ segir
Jamala.
Fimm ára til tvítugs
Systurnar höfðu enga fyrir-
vinnu og tóku því lágt gjald, um
þrjátíu krónur á mánuði, af
hverjum nemanda en höfðu ekki
brjóst í sér til að neita þeim sem
gátu ekki borgað. Fyrstu nem-
endurnir voru sjö börn nágranna
og ein 13 ára frænka systranna
en skjólstæðingunum fjölgaði
hratt er orðrómur barst út um
starfið. Nemendurnir voru þegar
mest var alls um 170 og á aldr-
inum fimm ára til tvítugs.
Stúlkurnar voru mun fleiri og
sátu öðrum megin í stofunni,
drengirnir hinum megin. Nem-
endur komu einn og einn í senn
til að vekja ekki athygli talibana
en stundum voru kennslustund-
irnar hjá hverjum aldurshóp ör-
stuttar, fóru niður í tíu mínútur
vegna þess að rýma þurfti fyrir
næsta hóp. „Heimavinnan var
mikil hjá þeim,“ segir Jamila.
Eftir níu mánaða starf fréttu
talibanar að stúlkur væru í skól-
anum og heimtuðu að honum
yrði lokað. Jamila fór á fund
hverfisleiðtogans og tókst að
sannfæra hann um að útlending-
ar stæðu ekki á bak við kennsl-
una fyrir stúlkurnar og hún
þyrfti að hafa tekjur til að geta
lifað. Hann sendi tvo fulltrúa
sína til að fylgjast með kennslu-
stund. Þess var gætt að aðeins
væru drengir í nemendahópnum
þann daginn og talibanar veittu
leyfið. Fljótlega fóru stúlkurnar
að mæta aftur en með mikilli
leynd.
Allmargir skólar af þessu tagi
voru reknir í laumi í borginni en
ekki var um nein skipulögð neð-
anjarðarsamtök að ræða. Það
sem stjórnendurnir áttu sameig-
inlegt var viljinn til að láta ekki
kúga sig.
Los Angeles Times/Carolyn Cole
Marium, sem er 7 ára, les upphátt við töfluna, en með henni á myndinni er kennarinn Jamila.
Leynilegt skóla-
hald í Kabúlborg
Tvær systur kenndu stúlkum í fimm ár þrátt
fyrir blátt bann talibana við skólagöngu þeirra
Kabúl. The Los Angeles Times.
Kennarinn Jamila í Kabúl.
’ Ég þjáist þegarég sé stúlku sem
ekki fær neina
menntun ‘
JACK Straw, utanríkisráðherra
Bretlands, staðfesti í gær að breskir
hermenn tækju þátt í leitinni að
hryðjuverkamanninum Osama bin
Laden og fylgismönnum hans í Afg-
anistan. Hingað til hafa bresk
stjórnvöld ekki viljað tjá sig um það.
Embættismenn í bandaríska
varnarmálaráðuneytinu tilkynntu á
miðvikudag að bandaríski sjóherinn
myndi stöðva grunsamleg skip und-
an ströndum Pakistans til að leita að
bin Laden og öðrum liðsmönnum al-
Qaeda-hreyfingarinnar.
Peter Pace, varaformaður banda-
ríska herráðsins, sagði að enn hefði
ekki verið farið um borð í nein skip,
en ef grunur vaknaði um að bin
Laden eða samverkamenn hans
hefðu reynt að flýja sjóleiðis frá
Afganistan yrði það gert. Sérstakar
gætur verða hafðar á höfnum í Pak-
istan, einkum höfninni í Karachi,
þar sem bin Laden er talinn eiga
marga stuðningsmenn.
Ný njósnavél
tekin í notkun
Þá hefur Donald Rumsfeld, varn-
armálaráðherra Bandaríkjanna,
staðfest að Bandaríkjaher hafi tekið
nýja mannlausa hátækninjósnavél í
notkun við leitina að Osama bin
Laden.
Um er að ræða langdræga flugvél
af gerðinni Global Hawk, sem flýgur
á um 560 km hraða á klukkustund
og getur náð 65.000 feta hæð.
Rumsfeld sagði að vélin væri enn á
þróunarstigi og hefði aldrei áður
verið beitt við raunverulegar að-
stæður.
Bin Ladens
leitað í skipum
London, Washington. AFP, AP, The Washington Post.
DÓMARI á Filippseyjum gaf í gær
út handtökutilskipun á hendur Nur
Misuari, héraðsstjóra og meintum
forprakka blóðugrar uppreisnar á
Joloeyju, syðst í Filippseyjaklasan-
um. Malasísk yfirvöld neituðu því að
Misuari hefði flúið til Sabah í Malas-
íu. Misuari var ennfremur ákærður
fyrir uppreisn og á yfir höfði sér
tuttugu ára fangelsi.
Þúsundir filippseyskra hermanna
héldu áfram leit að Misuari í gær, og
Gloria Arroyo, forseti landsins, full-
vissaði umheiminn um að uppreisnin
væri staðbundið vandamál. Stjórn-
arherinn varpaði sprengjum á
meinta felustaði stuðningsmanna
Misuaris, og sagði talsmaður hers-
ins að teknar hefðu verið fimm búðir
skæruliða.
Alls hafa yfir hundrað manns fall-
ið í átökum á eynni undanfarna fjóra
daga. Þau brutust út þegar menn
Misuaris gerðu árás á herstöð á
Joloeyju, og segir Edilberto Adan
hershöfðingi að síðan hafi að
minnsta kosti 100 uppreisnarmenn
verið felldir. Fjórir stjórnarher-
menn og sjö óbreyttir borgarar hafi
fallið. Auk stuðningsmanna Misuar-
is hafi um eitt hundrað félagar í Abu
Sayyaf, öfgasamtökum múslima er
halda tveim Bandaríkjamönnum og
einum Filippseyingi í gíslingu, tekið
þátt í árásinni.
Filippseysk stjórnvöld segja að
Misuari hafi gefið fyrirmæli um
árásina sl. mánudag til þess að
reyna að koma í veg fyrir að kosn-
ingar fari fram í héraðinu á mánu-
daginn eins og fyrirhugað er. Mis-
uari hefur sagt að þær kosningar
séu ekki í samræmi við friðarsamn-
ing frá árinu 1996 milli stjórnvalda
og Þjóðfrelsisfylkingar hans þar eð
hann var ekki hafður með í ráðum
þegar kosningarnar voru skipulagð-
ar.
!"#$% & '##(($)*+,

 

  






  




   ! 
 
 
" 

   # $%& 
 




'
(( )*+,-
  
 
    
  
   


   
 
 +##. !  
 " # $

 
  

 
Yfir hundrað
manns fallnir á
Filippseyjum
Zamboanga á Filippseyjum. AFP.