Morgunblaðið - 23.11.2001, Blaðsíða 54
54 FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Í SJÓNVARPSVIÐTALI í kvöld-
fréttum RÚV 19. nóvember varð for-
stjóra Atlants-
skipa tíðrætt um
ólöglegar aðgerð-
ir Sjómanna-
félags Reykjavík-
ur í Njarðvík
sama dag og lauk
því með að benda
á að ekki væri
hægt að búa við
reglur villta vest-
ursins á íslensk-
um vinnumark-
aði. Bragð er að þá barnið finnur!
Deilumál Sjómannafélagsins og
orsök þeirra eru í stuttu máli þessi:
Hollenski fáninn er ekki hentifáni.
Stéttarfélög hollenskra farmanna
hafa hins vegar orðið að láta undan
kröfum útgerðarmanna og stjórn-
valda og gangast inn á fyrirkomulag
svonefndrar aukaskipaskrár í heima-
landi sínu. Þessi ráðstöfun hefur ger-
eytt hollenskum sjómannafélögum.
Þegar tillögur um íslenska skipaskrá
fyrir nokkrum árum var á dagskrá sá
Sjómannafélag Reykjavíkur þessa
þróun fyrir vegna dæmanna annars
staðar frá. Íslensk aukaskipaskrá
hefði gereytt íslenskum hásetum í
farmennsku eins og í Hollandi. Hins
vegar tókst samtökum hollenskra
skipstjórnarmanna að bjarga sér fyr-
ir horn og tryggja sjálfum sér bæri-
legt viðbit í starfi. Nú eru hásetar í
hollenskri útgerð frá löndum þriðja
heimsins, fátækir menn sem ekki
geta krafist sambærilegra launa og
Vesturlandabúar. Þeir fá grunnlaun
sem miðast við 435 Bandaríkjadali á
mánuði, sem eru „eitthvert baráttu-
mál Sjómannafélagsins“. Ofan á
þetta bætist síðan einhver yfirvinna.
Um borð í hentifánaskipi fengju
þessir sömu menn launatryggingu að
upphæð 1.250 Bandaríkjadalir á
mánuði, með innifalinni yfirvinnu allt
að 103 tímum á mánuði.
Íslenskt útgerðarfyrirtæki er fyr-
irtæki sem gerir út skip á sinn eigin
kostnað, hvort sem skipið er leigt eða
í eigu þess. Stefán Kjærnested
hvorki rekur né á eigið skip. Hann af-
hendir hollenskri útgerð flutninga
varnarliðsins, en það er bundið í
milliríkjasamningi landanna að þess-
ir flutningar skuli vera í höndum ís-
lenskrar útgerðar. Fullyrðing Stef-
áns um að einhverjir bandarískir
dómstólar hafi fjallað um þessa hlið
málsins er einfaldlega ósönn, og það
er ljótt að skrökva, Stefán.
Til að forða íslenskri farmanna-
stétt frá gereyðingu af hollenskri
gerð hefur Sjómannafélag Reykja-
víkur kosið að berjast fyrir þeirri
grundvallarreglu að líta beri á fastar
áætlunarsiglingar fyrir íslenska aðila
sem part af íslenskum vinnumarkaði.
Á honum gildi síðan að sjálfsögðu
reglur um íslenskt kaup og önnur
kjör – ekki reglur villta vestursins.
Þetta er það sem Stefán kallaði „eitt-
hvert baráttumál Sjómannafélags-
ins“. Öll íslensk skipafélög hafa sæst
á þessa grundvallarreglu. Stefán
Kjærnested hefur ekki gert það,
enda er hann hvorki félagsmaður í
samtökum íslenskra atvinnurekenda,
SA, né Sambandi íslenskra kaup-
skipaútgerða, SÍK.
Það er spurning hvort Stefán
Kjærnested hefði ekki bara kunnað
ágætlega við sig í villta vestrinu. Við í
Sjómannafélagi Reykjavíkur gerum
það ekki.
JÓNAS GARÐARSSON,
formaður Sjómannafélags
Reykjavíkur.
Stefán Kjærnested
og villta vestrið
Frá Jónasi Garðarssyni:
Jónas
Garðarsson
BIRST hafa nokkrar greinar í Mbl.
um fiskveiðistjórn sem vakið hafa
athygli mína. Fyrst má nefna grein
Kristins Péturssonar frá 12. októ-
ber, s.l. „Smá annáll um þorsk og
þorskseiði“ og svo greinar Jóns
Sigurðssonar frá 23. sept. og 20.
nóv. s.l.
Mér líkar röksemdir Kristins vel,
hann kemur skoðunum sínum vel
fram, rökstyður þær og virðist hafa
til að bera heilbrigða skynsemi en
upp á það vantar mikið í málflutn-
ingi kvótaeigenda, fiskifræðinga
Hafró og ekki sýst sjávarútvegs-
ráðherra sem ætti frekar að halla
sér að dýralækningunum!
Þegar ég sem ungur maður
ákvað að leggja landbúnaðarstörf
fyrir mig í stað þess að fara á sjó
vissi ég ekkert um að ég væri þar
með að afsala mér miklum auði og
réttindum, enda var mönnum þá
frjálst að róa til fiskjar svo fremi
þeir hefðu bát. Sem sagt – allir áttu
fiskinn í sjónum. Með kvótakerfinu
var hins vegar allt í einu búið að
loka fyrir þennan möguleika og
ekki nóg með það – fáeinir útgerða-
menn fengu í hendur eignarrétt á
öllum óveidda fiskinum og þeir gátu
keypt og selt hann að vild og grætt
fúlgur fjár! Mér skilst að þessi út-
hlutun hafi miðast við veiði skipa
ákveðin ár. Nú er ég ekki vel að
mér í reglum sem gilda á sjó – en
ég hélt að frá alda öðli hefðu gilt og
giltu enn lög sem segðu að veiddur
fiskur væri eign bæði skips og sjó-
manna. Það er því undrunarefni að
sjómönnunum sem veiddu fiskinn á
þessum árum ekki var úthlutað
kvóta líka. Það hefði verið réttlát-
ara – en þó finnst mér ég eiga jafn
mikinn rétt til hans og aðrir Íslend-
ingar og öfunda þá menn sem hafa
Fiskveiðistjórn-
arkerfi og kvóti
Frá Ragnari Eiríkssyni: