Morgunblaðið - 06.12.2001, Blaðsíða 49

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 2001 49
S: 564-4120
BRILLIANT
T R Ú L O F U N A R H R I N G A R
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
S M Á R A L I N D
Kápur og úlpur
20% afsláttur
í dag og á morgun
8
3
9
/
T
A
K
T
IK
ÁFORM Lands-
virkjunar um Norð-
lingaöldulón sunnan
Hofsjökuls vekja
spurningar um hvort
slíkar framkvæmdir
muni beinlínis stuðla
að því að skapa Ís-
lendingum og erlend-
um ferðamönnum hér
á landi nýja og afar
spennandi möguleika
til að ferðast um há-
lendið og njóta dýrðar
þess. Vissulega er
jafnan sárt að sjá
landi sökkt undir vatn
virkjana en segja má
að það sé nokkur
huggun í því að vita að undir
Norðlingaöldulón fara aðallega
sandur, malarkambar og gróður-
litlar eyrar Þjórsár. Hið jákvæða
við þessa tilteknu framkvæmd
kann svo að vera það, að því gefnu
að hægt verði að aka eftir vænt-
anlegum stíflugörðum, að nýir
kostir skapast fyrir almenning og
ferðaþjónustuna í landinu ef kemst
á vegtenging milli leiðanna yfir
Sprengisand annars vegar og Kjöl
hins vegar. Ég sé fyrir mér mögu-
leika á að beina ferðafólki með
þessu móti meira á vannýtt ferða-
þjónustusvæði, svo sem í Kerling-
arfjöllum. Þá má hugsa sér
möguleika á hringleið um Hofs-
jökul, tengingu ferðamannastaða á
Kili við Landmannalaugar eða
Sprengisand og fleira.
Í Kerlingarfjöllum var um árabil
rekinn skíðaskóli sem fjöldi Ís-
lendinga sótti og á ljúfar minn-
ingar um. Forsendur fyrir slíkum
rekstri eru hins vegar ekki lengur
fyrir hendi og forráðamenn félags
um starfsemi í Kerlingarfjöllum
hafa undanfarin misseri beint
sjónum að almennri þjónustu við
ferðamenn.
Kerlingarfjöll eru ekki í alfara-
leið þótt tiltölulega auðvelt sé að
komast þangað af Kjalvegi. Eins
er hægt að komast í fjöllin úr
byggð eftir slóðum á tveimur öðr-
um stöðum, frá Tunguvelli í
Hrunamannahreppi og af Sprengi-
sandsleið við Búrfellslón. Slóðin
frá Tungufelli liggur
sunnan Kerlingar-
fjalla en ef farið er af
Sprengisandsleið, þá
liggur leiðin vestan
Þjórsár að Setrinu,
skála ferðaklúbbsins
4x4, og síðan til vest-
urs milli Hofsjökuls
og Kerlingarfjalla.
Þetta eru ekki vegir
af neinu tagi heldur
að mestu slóðir sem
orðið hafa til við akst-
ur og því gjarnan
krókóttar, jafnvel
torfarnar og seinfarn-
ar. Slíkir troðningar
bjóða því miður þeirri
hættu heim að einhverjir ferða-
langar telji sig þurfa að sneiða hjá
ófærum, búi þannig til slóðir sem
engan tilgang hafa og vinni óþarfa
spjöll á landinu.
Ég ók sjálfur aðra þessara leiða
síðastliðið sumar, þ.e. norðan
fjallanna og meðfram Þjórsá, frá
Ásgarði í Kerlingarfjöllum til
byggða. Í fyrstu er ekið um slóðir,
að mestu eftir þurrum melum eða
á hrauni. Þegar seig á seinni hluta
ferðar var komið að hluta á upp-
hækkaðan veg við Þjórsá að vest-
an. Ekki tók þar betra við, hvörfin
í veginn bara dýpkuðu og ferðin
sóttist seint. Á móti kom hins veg-
ar magnað umhverfi og stórbrotin
fjallasýn framan af þessu ferða-
lagi: Kerlingarfjöll á aðra hönd en
Hofsjökull á hina. Síðan opnaðist
sýn til austurs yfir Þjórsárver,
Sprengisand og fjöllin austan
hans.
Eftir á að hyggja blasti þarna
líka við hve mikill farartálmi
Þjórsá er. Hún sneiðir hálendið í
tvennt sunnan jökla, a.m.k. ef
horft er af sjónarhóli sumra ferða-
manna. Vegur um stíflu Norð-
lingaöldulóns gæti hér breytt
miklu og vil ég hvetja Landsvirkj-
unarmenn til að kanna möguleika
á að koma þessari tengingu á og
leggjast þannig á árar með okkur
sem viljum gera hálendið aðgengi-
legra ferðamönnum. Vegtengingin
virðist ekki kalla á nema óverulegt
rask þarna umfram það sem hlýst
af virkjunarframkvæmdunum
sjálfum. Gert er ráð fyrir að leggja
veg að aðalstíflunni austan Þjórsár
og ef að líkum lætur verður akfært
á stíflunum og á milli þeirra. Nú-
verandi vegslóði vestan ár fer að
hluta undir vatn svo fyrir liggur að
Landsvirkjun þurfi að leggja þar
nýjan slóða. Þannig má segja að
vegtenging komi sjálfkrafa til sög-
unnar en spurningin er frekar sú
hvort Landsvirkjun ætli að hafa
þessa leið opna almenningi og
hvort fyrirtækið geti jafnvel hugs-
að sér að koma að frekari lagfær-
ingum á vegslóðum vestan árinnar.
Þótt mér detti ekki í hug að
kalla á lón á þessum slóðum til
þess eins að fá akveg yfir Þjórsá
verð ég að segja að ég sé bjartar
hliðar á framkvæmdum við Norð-
lingaöldulón, auk orkuvinnslunnar
að sjálfsögðu. Þessar björtu hliðar
felast í þeim kostum til endurbóta
á vegakerfinu sem rætt er um hér
að framan. Fróðlegt væri að vita
hvort Landsvirkjunarmenn hafa
velt fyrir sér að bjóða almenningi
upp ökuleið sem tengir saman
vegakerfin á Sprengisandi og Kili.
Sóknarfæri við
Norðlingaöldu
Páll
Gíslason
Ferðaþjónusta
Ég sé fyrir mér mögu-
leika, segir Páll Gísla-
son, á að beina ferða-
fólki með þessu móti
meira á vannýtt ferða-
þjónustusvæði, svo sem
í Kerlingarfjöllum.
Höfundur er í hópi þeirra sem
eiga og reka ferðaþjónustu
í Kerlingarfjöllum.