Morgunblaðið - 06.12.2001, Blaðsíða 51

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 2001 51
Félagi okkar Már Marelsson er
borinn til moldar í dag eftir áralanga
baráttu við banvænan sjúkdóm.
Mávi ólst upp á Njarðargötunni og
vann sitt ævistarf hjá Ölgerðinni.
Hann var einfari í háttum og maður
rakst sjaldan á hann á götu en Mávi
MÁR
MARELSSON
✝ Már Marelssonfæddist í Reykja-
vík 20. desember
1944. Hann lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 26. nóvem-
ber síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Marel Sigurðsson, f.
14.10. 1891, d. 26.5.
1946, og Eyrún Ei-
ríksdóttir, f. 25.7.
1903, d. 10.3. 1962.
Már var yngstur af
sex systkinum. Hin
eru: 1) Eiríkur Ósk-
ar, f. 13.8. 1924, d.
16.6. 1994. 2) Soffía, f. 4.9. 1927, d.
1.7. 1994. 3) Guðrún, f. 5.2. 1930,
d. 8.9. 1979, sonur Sigurður Már,
f. 29.1. 1966. 4) Sigurður f. 5.11.
1931. 5) Sigurbjörg, f. 18.8. 1937.
Már átti alla ævi heima á Njarð-
argötu 43 í Reykjavík. Hann starf-
aði hjá Ölgerð Egils Skallagríms-
sonar allan sinn starfsferil.
Útför Más fer fram frá Foss-
vogskapellu í dag og hefst athöfn-
in klukkan 15.
sökkti sér niður í
íþróttirnar og sótti
flesta kappleiki og líka
hjá yngri flokkunum.
Strax í barnæsku
varð Mávi illa fyrir
barðinu á liðagigt og
bar þess merki alla tíð.
Hann lét samt ekki í
minni pokann fyrir
bæklun sinni og stund-
aði knattspyrnu langt
fram á unglingsárin af
miklu harðfylgi. Og
ekki nóg með það. Már
hélt uppi starfi og
rekstri íþróttafélags í
hverfinu í tæpan áratug og var um-
fang þess á köflum síst minna en
yngri deilda stóru félaganna í borg-
inni. Félagið hét upphaflega Stjarn-
an en lengst af Sprettur og náði
íþróttaveldi Máva yfir stærstan
hluta af Skólavörðuholtinu frá Skóla-
vörðustíg að Fjólugötu og Baróns-
stíg.
Krakkaskari lék sér í hverfinu á
þessum árum og langt var að sækja
æfingar hjá stóru félögunum. Bil
þetta brúaði Mávi með því einu að
vera til og vilja sparka bolta á hverj-
um degi. Við strákarnir gengum að
því vísu að einhvers staðar í hverfinu
væri Mávi með hópinn sinn í bolta-
leik: Í Hljómskálagarðinum, Vatns-
mýrinni, Háskólatúninu, á Landspít-
alalóðinni eða túnparti við Norska
sendiráðið á Fjólugötunni. Mörkin
voru strikuð út í grasinu og peysum
fleygt á jörðina í stað markstanga.
Stundum áttu liðsmenn fótum fjör
að launa þegar húsvörður Háskólans
eða umsjónarmaður Landspítalans
birtist óvænt í miðjum kappleik.
Seinna komst Mávi yfir einhvers
konar markgrindur og setti niður í
Vatnsmýrinni hvar nú er Norræna
húsið og sjálfur völlurinn var strik-
aður með sagi frá trésmiðju í ná-
grenninu.
En knattspyrnufélagið Sprettur
lét ekki sitja við æfingar einar saman
en keppti við önnur strákafélög í
Norðurmýri, Grímsstaðaholti og
Skerjafirði. Fyrir þessa stórviðburði
útvegaði Mávi bláar og gular keppn-
ispeysur í Sportvöruversluninni
Hellas á Skólavörðustígnum. Jafn-
framt suðaði hann í stærri strákum
hverfisins sem voru komnir á skelli-
nöðrualdurinn og nenntu ekki lengur
á sparkæfingar að styrkja liðið. Mávi
lofaði bæði kóki og prins pólói fyrir
málann og líklega er það fyrsti vísir
að atvinnumennsku í fótbolta á Ís-
landi.
Strákarnir á Skólavörðuholtinu
eiga því Máva skuld að gjalda fyrir
að halda úti heilu fótboltafélagi upp á
eigin spýtur þegar á þurfti að halda.
Víst er að margir okkar fengu þarna
kærkomna útrás fyrir bæði bernsku-
brek og unglingabólur. Fyrir þetta
einstæða framtak vilja gamlir
Sprettarar þakka í dag þegar leiðir
okkar skilur í bili. Ástvinum Máva
sendum við samúðarkveðjur. Hvíli
okkar gamli vinur í friði.
Lárus Berg og
Ásgeir Hannes.
✝ Guðrún BerglindSigurjónsdóttir
fæddist 19. júní 1932
í Vatnsholti í Flóa.
Hún lést á Landspít-
alanum – háskóla-
sjúkrahúsi 29. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Herdís Jóns-
dóttir, f. 8. júní 1900,
d. 31. okt. 1989, og
Sigurjón Gestsson, f.
25. apríl 1912, d. 20.
maí 1961. Móðurfor-
eldrar voru Guðrún
Árnadóttir, f. 1866,
d. 1939, og Jón Brynjólfsson, f.
1868, d. 1955. Þau voru bændur
og bjuggu alla tíð í Flóa; fyrst í
Kampholti, þá í Irpuholti og loks í
Vatnsholti. Föðurforeldrar voru
Helga Loftsdóttir, f. 1889, d. 1934,
og Gestur Guðmundsson, f. 1884,
d. 1952. Þau bjuggu fyrst á Stað-
arbakka í Helgafellssveit en síðar
í Reykjavík. Systkini Guðrúnar
eru: Helga, f. 1936, hún býr Kópa-
vogi; Guðrún Jóna, f. 1938, d.
1997, hún var einnig búsett í
Kópavogi og Hermann f, 1941,
hann býr á Selfossi.
Eiginmaður Guðrúnar er Jón
hennar er Ari Einarsson hljómlist-
armaður, f. 25. janúar 1965. Þau
eiga Ísar Kára f. 1994 og Ástrósu
Birtu f. 1996.
Árið 1942 fluttist Guðrún Berg-
lind með foreldrum sínum og
systkinum í Kópavog, þar sem var
rekinn búskapur á stóru erfða-
festulandi, Nýbýlavegi 12. Sam-
hliða búskapnum stundaði faðir
hennar akstur bifreiða, fyrst ók
Sigurjón vörubíl en frá 1946 var
hann leigubílstjóri á Hreyfli og
einn af stofnendum þess fyrirtæk-
is. Guðrún Berglind gekk í Mið-
bæjarbarnaskólann og tók fulln-
aðarpróf þaðan árið 1946.
Landsprófi lauk hún frá Gagn-
fræðaskóla Austurbæjar 1950 og
Ljósmæðraprófi frá Ljósmæðra-
skólanum 1952. Hún starfaði sem
ljósmóðir með nokkrum hléum frá
því að hún lauk prófi og þar til
hún varð að láta af störfum sökum
veikinda árið 1991. Síðast vann
hún á fæðingardeild Landspítal-
ans en áður hafði hún unnið við
mæðraskoðun í Heilsuverndar-
stöðinni og á Fæðingarheimilinu
við Eiríksgötu. Þess utan starfaði
hún sjálfstætt árum saman og tók
á móti börnum í heimahúsum. Ár-
ið 1954 reisti Guðrún Berglind,
ásamt eiginmanni og móðursyst-
ur, tvíbýlishús á landi foreldra
sinna á Nýbýlavegi 12. Þar voru
börnin alin upp en árið 1990 flutt-
ust þau Jón að Sæbólsbraut 32 og
áttu þar heima síðan.
Útför Guðrúnar Berglindar fer
fram frá Kópavogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Bogason rannsóknar-
maður, f. 1923. Þau
giftust 19. september
1953. Börn þeirra eru
fimm: 1) Herdís kenn-
ari, f. 28. febrúar
1954, eiginmaður
hennar er Halldór
Gunnarsson kerfisfor-
ritari, f. 21. nóvember
1953. Þau eiga fjögur
börn, Berglindi
Björk, f. 1977, Svan-
hildi Sif, f. 1985,
Lovísu Láru f. 1987
og Gunnar f. 1988. 2)
Sigurborg Inga kenn-
ari, 10. janúar 1956. Eiginmaður
hennar er Einar Hafsteinsson
húsasmiður, f. 17. október 1957.
Börn þeirra eru Auður Inga, f.
1987, Jón Ingi, f. 1988, og Hjörtur,
f. 1995. 3) Bogi blikksmiður, f. 25.
maí 1960. Eiginkona hans er Nar-
umon Sawangjaitham, f. 14. júní
1960. Þau eiga Charin, f. 1979,
Nimit f. 1981, og Jón f. 1994. 4)
Sigurbjörg búfræðingur á Hvann-
eyri, f. 1. júní 1963. Hún á Líf
Steinunni, f. 1986, Jakob Elvar f.
1989 og Viktor Frey f. 1988. 5)
Berglind hjúkrunarfræðingur, f.
18. október 1967. Sambýlismaður
Hún amma mín tók á móti mér
þegar ég kom í þennan heim og nú
veit ég að hún mun einnig taka á móti
mér þegar ég fer yfir í þann næsta.
Ég þekkti Guðrúnu Berglindi að-
eins í ömmuhlutverkinu og í því var
hún framúrskarandi. Móðir mín hefði
eflaust aldrei lokið Kennaraháskólan-
um ef hennar hefði ekki notið við, því
amma minnkaði við sig vinnu til þess
að sjá um mig. Ég var nefnilega svo
óþekk að ég tolldi hvorki hjá dag-
mömmu né á leikskóla. Það var nota-
legt að koma heim til ömmu og afa á
morgnana og skríða upp í rúm hjá
ömmu og skoða bók. Dótaskúffan í
eldhúsinu var líka alltaf jafn spenn-
andi og leyndardómar kjallarans þar
sem afi var með sjávardýrasafnið sitt.
Í minningunni er alltaf kleinuilmur
um allt hús og amma að prjóna.
Því miður hafa fæst barnabörnin
fengið að kynnast Ömmu Dúnu eins
og hún var áður en hún veiktist fyrir
tíu árum síðan. Sú Amma Dúna var
bústin og sælleg, full af orku og
kímnigáfu. Eftir að hún veiktist varð
hún aldrei nema skuggi af sjálfri sér,
en oft komu gamlir taktar fram og þá
þekkti maður aftur ömmuna sína. Ég
veit að í hinum nýju heimkynnum sín-
um er hún aftur orðin eins og hún á að
sér að vera og vakir yfir okkur öllum.
Elsku amma mín. Ég man þegar
þú varst að reyna að kenna mér að
prjóna, en það gekk nú ekki allt of vel.
Ég man eftir mjúku, freknóttu hand-
leggjum þínum sem var svo gott að
knúsa. Ég man þegar þú fórst með
mig að sjá myndina Síðasti bærinn í
dalnum og við vorum báðar jafn-
hræddar á eftir. Ég man þegar við
vorum að baka kleinur saman, og
mínar voru allar misheppnaðar. Ég
man hvað við gátum rætt lengi saman
um hvað okkur þóttu skordýr ógeðs-
leg og þá sérstaklega köngulær. Ég
man eftir þér amma mín og allar mín-
ar minningar eru góðar.
Berglind Björk Halldórsdóttir.
Elsku amma okkar. Það var alltaf
svo gaman að koma í heimsókn, sitja
við eldhúsborðið, spila á spil og fá
kökur og gos. Takk fyrir alla vett-
lingana og peysurnar sem þú prjón-
aðir á okkur. Við söknum þín og vit-
um að þú vilt ekki að við grátum en
það er svolítið erfitt. Vertu sæl, amma
Dúna. Við skulum passa afa fyrir þig.
Svanhildur Sif, Lovísa Lára
og Gunnar Már.
Kær systir er látin eftir langt veik-
indastríð. Þó að Guðrún Berglind
næði ekki sjötugsaldri lifði hún tím-
ana tvenna. Hún fæddist á kvenrétt-
indadaginn, 19. júní, á bæ afa síns og
ömmu austur í Flóa; lágreistum
torfbæ, sem kúrði á bæjarhlaði og
vissi út að Torfholtinu. Það stóð í
mýri, sem ekki hafði enn verið ræst
fram og þurrkuð og var fullt af blá-
berjum á haustin. Þetta var um það
bil sem miklar tækninýjngar voru að
ganga í garð á bænum. Í stað hlóð-
anna var komin splunkuný kolaelda-
vél, svört og gljáandi og mikill kjör-
gripur. Auðvitað þurfti að byggja nýtt
eldhús yfir svo góðan grip enda var
það gert skömmu síðar og einnig nýj-
ar bæjardyr.
Guðrún Berglind var fyrsta barn
forelda sinna og jafnframt fyrsta
barnabarnið. Hún var því meira en
velkomin í heiminn þó að foreldrarnir
hefðu ekki enn stofnað eigið heimili.
Hún var skírð Guðrún í höfuðið á
móðursystur sinni, sem hafði látist úr
berklum tveimur árum áður. Berg-
lindarnafnið valdi afi og mun hún vera
fyrst kvenna hér á landi til að bera
það nafn. Veit það þó ekki með vissu.
Guðrún Berglind var ákaflega
bráðgert barn. Hún var altalandi
löngu fyrir tveggja ára afmælið sitt
og læs og skrifandi fyrr og betur en
flestir jafnaldranna. Fyrstu tíu æviár-
in var hún ásamt foreldrum og systk-
inum í sveitinni sinni í Flóanum og
þar byrjaði hún í skóla. Skólinn var
farskóli og haldinn á næsta bæ, í
Kolsholtshelli, þar sem afasystir
hennar bjó. Mjög kært var með þeim
systkinunum, Jóni Brynjólfssyni í
Vatnsholti og systur hans Mörtu í
Helli eins og bærinn hennar var jafn-
an nefndur. Guðrúnu þótt mjög gott
og gaman í þessum litla og notalega
skóla. Henni gekk vel að læra og
kennarinn var ágætur. Viðbrigðin,
þegar hún kom tíu ára gömul í Mið-
bæjarskólann, voru því mikil enda
sætti hún sig aldrei við þann skóla.
Þar var allt svo ópersónulegt, verst
var þó að það var sífellt verið að færa
hana á milli bekkja. Þetta var þegar
svokölluð röðun í bekki var nánast
trúaratriði í stórum skólum. Tíu ára
sveitabarnið mun víst hafa lent nokk-
uð neðarlega við fyrstu röðun þó að
íslenskukunnáttan væri svo sem best
verður á kosið. En strax á fyrsta prófi
stóð hún sig mjög vel og þá var ekki
að sökum að spyrja. Hún var færð upp
á miðsvetrarprófi og síðan á vorprófi
og þannig gekk það meira og minna
þar til skyldunámi lauk, fermingarárið
hennar. Þá var hún komin í einn af
efstu bekkjunum. En ánægjan var
blendin, þessi sífelldi flutningur á milli
bekkja olli því að Guðrún náði aldrei
að festa rætur í skólanum en það var
henni mikils virði svo trygglynd sem
hún var. Óðar en hún hafði eignast
vinkonu í bekknum sínum var hún
færð í annan bekk og því erfitt að
rækja vinskapinn.
En þó að skólinn skipti miklu máli
var hann aðeins hluti af tilverunni. Til-
veran sjálf var Kópavogur í tíð fyrstu
landnemanna þar. Þó að Guðrún væri
þá ekki aldin að árum má segja að hún
hafi strax orðið stoð og stytta foreldra
sinna í ókunnum og oft erfiðum að-
stæðum, einkum móður sinnar. Hún
fór ekki aðeins í sendiferðir fyrir hana
og gætti okkar yngri systkinanna
heldur fór hún iðulega með okkur
„litlu krakkana“ í skólann í fyrsta
skipti á haustin, í læknisskoðun, ljós,
kirkju, sund og fleira þangað sem við
þurftum fylgdar við.
Hún var að vísu elsta barnið, stóra
systir bæði í sjón og raun, og vissi af
því. Á þessu lokaskeiði bændasam-
félagsins var líka ætlast til mikillar
vinnu af börnum allt niður í tíu ára
aldur og þar vorum við Kópavogs-
krakkar engin undantekning. En það
nægir ekki til að skýra sérstöðu stóru
systur minnar í fjölskyldunni. Þar
kom fleira til, þetta unga barn hafði
náð óvenjumiklum andlegum og fé-
lagslegum þroska og þarna komu í ljós
þeir eiginleikar, sem áttu eftir að
blómstra til fulls hjá Guðrúnu Berg-
lindi og einkenna hana alla tíð; sterk
ábyrgðartilfinning, rík réttlætis-
kennd, mikil skyldurækni, tryggð og
vinfesta. Þannig var hún stóra systir
mín, og þó að aldursmunurinn væri
ekki nema fjögur ár var hún mér
miklu meira en systir, hún var mér
næstum sem móðir. Ég veit ekki
hvernig ég hefði komist af án hennar
oft á tíðum, ekki síst þegar ég var ung
og óreynd móðir. Þá var hún mér
haldreipið sem ég þurfti svo sárlega á
að halda.
En ég er víst ekki enn búin að segja
frá því hvað Guðrún var gædd miklum
listrænum hæfileikum. Ljósmóður-
starfið átti vissulega hug hennar, hún
valdi sér það ung og vildi ekki stunda
aðra vinnu. En í frítímum hannaði hún
og saumaði tískufatnað á sig og börn-
in. Eitt saumanámskeið nægði henni
til þess að ná þessum árangri. Varla
þarf að taka það fram, að við hliðina á
hennar glæsilega fatnaði bliknuðu
óburðugar flíkurnar, sem við litlu
systurnar vorum að reyna við að
sauma og oftar en ekki dró hún okkur
að landi. Hún var líka góður teiknari
og hefði áreiðanlega náð langt á því
sviði hefði hún lagt það fyrir sig.
Guðrún var ljósmóðir af lífi og sál
enda átti starfið hug hennar allan að
fjölskyldunni undanskilinni. Ung gift-
ist hún Jóni Bogasyni frá Flatey á
Breiðafirði, sjómanni og síðar rann-
sóknarmanni á Hafrannsóknastofnun.
Þau kynntust á balli í Breiðfirðinga-
búð, einu af hinum vinsælu danshús-
um borgarinnar í „den“. Flateyingur-
inn ungi bjó þá í Reykjavík í félagi við
Ingva, bróður sinn. Þeim þótti báðum
svo gaman að dansa og sama var að
segja um Guðrúnu. Hún vissi ekkert
skemmtilegra og þetta kvöld fyrir
bráðum fimmtíu árum stigu þau dans-
inn í fyrsta sinn, systir mín og mágur.
Síðan hafa þau verið saman og dansað
saman í gegnum lífið, oftast rólegan
dans en þó stundum krappan.
Þó að Guðrún hafi saknað sveitar-
innar sinnar og grátið á hlaðinu í
Vatnsholti, þegar lagt var af stað suð-
ur 12. maí árið 1942, fór samt svo að
hún vildi hvergi annars staðar búa.
Sama var að segja um Jón, hann vildi
stofna heimili í Kópavogi. Fyrsta árið
bjuggu þau í litlu húsi, sem Sigur-
björg, móðursytir Guðrúnar átti, og
stóð á Nýbýlavegi 12, skammt þaðan
sem er nú Kópavogsnesti. En síðan
reistu þau draumahúsið sitt í félagi við
Sigurbjörgu. Jón teiknaði húsið, sem
stendur enn og er eitt af því fáa sem
minnir á Kópavoginn gamla. Þarna
leið þeim vel og þarna voru börnin
þeirra fimm alin upp. Nú býr elsta
dóttir þeirra í þessu gamla fjölskyldu-
húsi.
Fyrir tíu árum fékk Guðrún hjarta-
áfall og gekk ekki alveg heil til skógar
síðan. Þá kom best í ljós hversu traust
samband þeirra hjónanna var og hví-
líkt gull að manni Jón er. Eins og
klettur úr hafi haggaðist hann hvergi,
hversu mjög sem gaf á báinn þeirra
síðasta spölinn og saman náðu þau
landi. Börnin hafa líka stutt móður
sína mikið og endurgoldið þar með ei-
lítið af þeirri umhyggju sem hún sýndi
þeim alla tíð. Barnabörnin eru fimm-
tán og sakna nú ömmu sinnar.
Þar sem börnin mín þrjú; Brynj-
ólfur, Herdís og Gísli Friðrik, eru er-
lendis um þessar mundir geta þau
ekki fylgt móðursystur sinni til grafar,
eins og þau hefðu þó viljað svo gjarn-
an. En þau þakka henni nú af heilum
hug vináttu hennar og tryggð. Það
gerir líka eiginmaður minn, Þórir
Gíslason.
Helga Sigurjónsdóttir.
GUÐRÚN
BERGLIND
SIGURJÓNSDÓTTIR
MIKIL áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprent-
uninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg fyrir tvíverknað.
Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569 1115) og í
tölvupósti (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer höfundar/
sendanda fylgi. Um hvern látinn einstakling birtist formáli, ein uppi-
stöðugrein af hæfilegri lengd, en aðrar greinar um sama einstakling tak-
markast við eina örk, A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd,
– eða 2.200 slög (um 25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða
ljóð takmarkast við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að
hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Frágangur afmælis-
og minningargreina