Morgunblaðið - 06.12.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Íslenska kvennasögusafnið
Sagan verður
ekki sögn ef ...
Kvennasögusafnið ertil húsa í Þjóðar-bókhlöðunni við
Arngrímsgötu í Reykjavík.
Í júní síðastliðnum urðu
þar safnstjóraskipti, er
Auður Styrkársdóttir tók
við af Erlu Huldu Hall-
dórsdóttur. Morgunblaðið
ræddi við Auði í vikunni og
fræddist um safnið, sögu
þess, áherslur og framtíð-
aráform.
– Segðu okkur aðeins
sögu þessa safns ...
„Kvennasögusafn Ís-
lands var stofnað árið 1975
á heimili Önnu Sigurðar-
dóttur sem var forstöðu-
maður þess til 1996. Eftir
lát hennar var safninu
komið fyrir í nýbyggðri
Þjóðarbókhlöðu. Bókunum
var dreift meðal annarra bóka
Landsbókasafns, en skjalasafn
varðveitt í herbergi á 4. hæð húss-
ins. Safnað er heimildum bæði úr
fortíð og nútíð sem taldar eru
skipta máli fyrir sögu kvenna.
Sem betur fer hafa augu margra
opnast fyrir því að saga þjóðarinn-
ar verður ekki sögð ef saga kvenna
er undanskilin og því höfðar safnið
til beggja kynja. Hingað kemur
fólk í þeim erindagjörðum að afla
sér upplýsinga, ýmist um einstak-
ar konur, einstaka atburði eða um
gögn tiltekinna félaga og hreyf-
inga. Einnig kemur fólk hingað
færandi hendi með heimildir og
eru þær heimsóknir alltaf einstak-
lega ánægjulegar.“
– Þú hefur víst ýmsar hug-
myndir um áherslur og uppákom-
ur ...
„Forveri minn í starfi mótaði
ásamt stjórn safnsins stefnu í
menningarviðburðum, svo sem ár-
lega kvöldvöku Kvennasögusafns
sem var haldin síðast í gærkvöldi
við góðar undirtektir. Safnið
stendur einnig fyrir sýningum og
nú er í gangi bæði myndlistarsýn-
ing undir nafninu „Fellingar“ þar
sem 13 myndlistarkonur sýna
verk sín til skiptis og svo sýning
um ævi og störf Bjargar C. Þor-
láksdóttur með mörgum gripum
úr eigu fjölskyldu hennar. Ég bý
að þessu góða starfi og mun kapp-
kosta að halda því áfram. Stjórn
safnsins skipa öndvegiskonur, þær
Sigríður Th. Erlendsdóttir, Stef-
anía M. Pétursdóttir og Emilía
Sigmarsdóttir og eru mér til halds
og trausts í öllum efnum. Lítil söfn
eiga ætíð í vök að verjast og eiga
allt sitt undir velvilja annarra, svo
sem fjárveitingarvaldsins og
þeirra sem koma þurfa heimildum
í öruggt skjól. Það hefur gengið
vel fram að þessu, en alltaf má gott
bæta.
Í sumar ætlum við að merkja
gönguleiðir á slóðum kvenna í
Kvosinni í Reykjavík, rifja upp
sögu þeirra og gefa út í handhæg-
um bæklingi. Opinber ganga verð-
ur hinn 19. júní en eftir það munu
bæklingar liggja frammi á að-
gengilegum stöðum. Við munum
njóta þekkingar borg-
arminjavarðar og vel-
vilja bandaríska sagn-
fræðingsins Polly
Kaufman Weltz sem
heimsótti mig í sumar
og kveikti hjá mér hugmynd að
þessu verkefni. Vonandi tekst
okkur að afla fjár til að halda
þessu verkefni áfram og merkja
fleiri kvennaslóðir, ekki aðeins í
Reykjavík heldur úti um allt land.“
– Hvað finnst þér merkilegast í
þessu safni?
„Hér er margt forvitnilegra
skjala og ég hef stundum gleymt
mér við lestur hálfu dagana. Nefna
má skjöl Rauðsokkahreyfingar-
innar, Kvennalista, Kvenréttinda-
félags Íslands, Menningar- og
friðarsamtaka íslenskra kvenna,
Félags íslenskra leikskólakennara
og Hvítabandsins, svo nokkur
dæmi séu tekin. Þessa stundina
finnst mér mjög merkileg bréf
Ágústu Svendsen sem barnabarn
hennar, Ágústa Pétursdóttir Snæ-
land, færði safninu fyrir nokkru.
Þau segja afar merka sögu að
mínu mati og ég er að leita styrkja
til þess að gefa þau út á prenti.“
– Hvernig verður tekið á fram-
tíðinni?
„Áherslur safnsins breytast í
takt við þjóðfélagsbreytingar þótt
inntakið verði ávallt hið sama: að
safna heimildum um íslenskar
konur. Mér finnst brýnt að koma
upplýsingum um safnið og íslensk-
ar konur út á veraldarvefinn þann-
ig að sem flestir geti notað það
sem við eigum af efni sem margir
spyrja um. Þannig hef ég nú tekið
saman ýmsar upplýsingar um al-
þjóðlegan baráttudag kvenna 8.
mars og verða þær settar á heima-
síðu safnsins eftir áramótin. Einn-
ig vinn ég að samantekt um nýju
kvennahreyfinguna á Íslandi sem
sett verður á vefinn vonandi ekki
seinna en 2004 og verður bæði í
tónum, tali og myndum. Þetta er
samvinnuverkefni kvennasögu-
safna á Norðurlöndunum og afar
spennandi að sjá hvernig til tekst.
Þá hef ég sótt um styrki
ásamt Rannsóknar-
stofu í kvennafræðum
til þess að taka saman
gagnagrunna um ís-
lenskar fræðikonur
annars vegar og hins vegar heim-
ildir á Kvennasögusafni og Lands-
bókasafni er lúta að kvenna- og
kynjafræðum. Þessir grunnar
myndu auðvelda mjög leit þeirra
sem þurfa á upplýsingum að halda
og koma verkum íslenskra fræði-
manna á framfæri bæði innan-
lands og utan. Verkefnin við upp-
lýsingaveitu safnsins eru í
rauninni óþrjótandi.“
Auður Styrkársdóttir
 Auður Styrkársdóttir er fædd
í Reykjavík árið 1951 og ólst
upp á Seltjarnarnesi. Hún er
stúdent og með kennarapróf frá
Kennaraháskóla Íslands, BA-
gráðu í þjóðfélagsfræði frá HÍ
og doktor í stjórnmálafræði frá
Svíþjóð 1999. Var lengi blaða-
maður og ritstjóri Þjóðlífs,
kenndi við HÍ og var verkefn-
isstjóri hjá starfsþróunarfyr-
irtækinu Skref fyrir skref. Hún
tók við forstöðu Kvenna-
sögusafnsins í júní. Auður er
gift Svani Kristjánssyni prófess-
or og eiga þau tvíburana Hall-
dór og Kára og dótturina Her-
dísi Ingibjörgu.
Safnið stend-
ur einnig fyrir
sýningum
Það er ekki ólíklegt að það læðist að einhverjum sá grunur
að þetta brottkast hafi verið rækilega sviðsett.