Morgunblaðið - 13.12.2001, Blaðsíða 50

MINNINGAR
50 FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Þórólfur Bald-ursson fæddist í
Reykjavík 27. febr-
úar 1974. Hann varð
bráðkvaddur á
Kildhehus stúdenta-
garðinum í Hróars-
keldu 26. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hans eru
hjónin Baldur Andr-
ésson, arkitekt, f.
17.7. 1949, og Anna
Margrét Jónsdóttir,
tanntæknir, f. 3.
nóvember 1952. For-
eldrar Þórólfs
skildu. Síðari eiginkona Baldurs
er Rosenda Guerrero hagfræð-
ingur sem tók þátt í uppeldi Þór-
ólfs frá 1988. Síðari eiginmaður
Önnu Margrétar er Guðmundur
J. Hallvarðsson, tónlistarkenn-
ari.
Alsystir Þórólfs er Vala Bald-
ursdóttir, hóteleigandi í Kaup-
mannahöfn, f. 1972, hún á börnin
Magnús Aron og Melkorku Söru.
Önnur uppeldissystkini Þórólfs
eru Alexandra og Davíð Baldurs-
börn. Að auki átti hann systkinin
Lilju Dögg, Hallvarð Jón og Elfu
Rún Guðmundarbörn.
Þórólfur bjó 6 fyrstu æviárin í
Árósum ásamt fjölskyldu sinni
og fluttist haustið 1980 með
henni að Bugðulæk 14, Reykja-
vík, sem frá þeim tíma var heim-
ili hans. Þórólfur gekk í Laug-
arnesskóla, Lauga-
lækjarskóla og
stundaði nám í MS
og Ármúlaskóla.
Ennfremur stundaði
hann um tíma tölv-
unarnám í Iðnskól-
anum. Þórólfur
stundaði fjölbreytt
sumarstörf, einkum
tengd garðyrkju en
var að auki starfs-
maður Orkuveitu
Reykjavíkur um
tíma. Sjómennsku
stundaði hann um
stutt skeið og lauk
prófi til minni skipstjórnarrétt-
inda.
Í ársbyrjun 1997 fór Þórólfur
til Hróarskeldu til náms í garð-
yrkju með áherslu á lífræna
ræktun og umhverfismálefni.
Hann hélt þó mikilli tryggð við
átthagana og kom til Íslands eigi
sjaldnar en tvisvar á ári og oftar
ef færi gafst. Auk mikils áhuga á
fræðum náttúrunnar og um-
hverfis þá var hann áhugamaður
um tónlist og bókmenntir. Þór-
ólfur varð víðförull frá barnæsku
og nýtti flest tækifæri sem gáfust
til ferðalaga um Evrópulönd.
Tvisvar hlaut hann í Hróars-
keldu styrk til námsdvalar í Se-
villa og Barcelona.
Útför Þórólfs fer fram frá Ás-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
Á fyrstu bernskuárum okkar Þór-
ólfs lögðu foreldrar okkar land undir
fót til Árósa, sem urðu æskustöðvar
okkar í sex ár. Heimilið var alíslenskt
en skiljanlega mengað af dönskum
áhrifum umhverfisins. Þetta voru ljúf
ár fyrir okkur systkinin. Félagar okk-
ar voru dönsk börn en einnig fjöldi ís-
lenskra barna annarra námsmanna,
sem gjarnan voru einnig nágrannar
okkar. Árvissar voru líka Íslands-
ferðir okkar til Önnu frænku í Breið-
holtinu, heimsóknir til Þórunnar
Elfu, Jóns afa og annarra ættingja og
vinahópsins heima.
Við vorum á þessum árum svo stál-
heppin að eiga Margréti ömmu bú-
setta í Árósum, ekki mjög langt frá
heimilinu. Konan sú er ekki venjuleg
að hjartahlýju og barngæsku, alltaf
tilbúin til stuðnings og uppörvunar og
af því naut fjölskyldan sannarlega
góðs á þessum árum.
Ég tók mér auðvitað rétt stóru
systur gagnvart Þórólfi bróður mín-
um í daglegum bernskuleikjum því
tæplega tvö ár skildu okkur að. Aldr-
ei kom þó til árekstra milli okkar,
enda bróðir minn fæddur ljúflingur.
Hann pældi sem barn í ólíklegustu
hlutum í umhverfi sínu af yfirvegaðri
skynsemi og bræddi hjörtu með góð-
legu viðmóti.
Leið okkar lá heimleiðis árið 1980
til heimilis að Bugðulæk á Laugar-
nesi. Við kvöddum Danmörku sjálf-
sagt með söknuði, en nýja umhverfið
bætti okkur fljótlega upp þann missi.
Við tók vist í Laugarnesskóla og áður
en varði áttum við hlut í nýjum leik-
svæðum með glás af Laugarnes-
krökkum.
Með auknum þroska okkar í nýju
umhverfi var eðlilegt að bilið lengdist
milli okkar Þórólfs í skóla og frí-
stundum. Aðskildir vinahópar komu
til sögunnar, en auðvitað var heimilið
miðstöð okkar þar sem við deildum
góðum stundum. Svo vildi til að Mar-
grét amma tengdist okkur á ný góð-
um böndum tveimur árum eftir Ís-
landskomuna. Vinátta hennar og
Þórólfs var sérstaklega sterk og hélst
ávallt.
Milli okkar Þórólfs lágu alltaf
traust bönd, þótt stundum væru
áhugamálin ólík og sum skrefa okkar,
sem við tókum á leið til fullorðinsár-
anna. Sjálf heillaðist ég á ný af Dan-
mörku og settist að í Kaupmannahöfn
um tvítugt.
Sú ákvörðun Þórólfs að taka upp
garðyrkjunám í Hróarskeldu stytti
fjarlægðina milli okkar en best var að
sjá hann blómstra við nám í fræðum
sem áttu hug hans allan. Kurteislegt
skjallið um matargerð mína, elskuleg
framkoma við bönin og örvandi hrós
um heimili okkar og fyrirætlanir voru
smáar en ekta perlur í langri festi já-
kvæðrar framkomu bróður míns sem
ávallt munu sindra í huga mér. Hann
var gleðigjafi og mjög laginn við að
skjóta óvænt upp kollinum þegar
gleðigjafa var þörf. Í hógværð sinni
og gæsku var Þórólfur stundum dul-
ur og alltof kröfulítill á hendur öðr-
um. Stundum olli það mér áhyggjum
en þá reyndi svolítið á eigið hug-
myndaflug mitt til að launa honum
gæskuna.
„Ekspert“ snillingurinn var viður-
nefnið, sem tárvotur sex ára sonur
minn valdi kærum frænda sínum við
andlátsfregnina. Honum voru efst í
huga minningarnar um blómafræð-
inginn, sem síðasta sumar leiddi hann
um garðinn okkar og kunni nöfn á öll-
um plöntunum, ættum þeirra og upp-
runa. Saman veltu þeir steinum og
garðhellum, svo við blasti fjölskrúð-
ugt samfélag skordýra, sem frænd-
inn nefndi og skýrði fyrir drengnum
hvernig þau þjónuðu náttúrunni. Í
þessu sem í mörgu öðru hlaðast upp
góðar minningar.
Þórólfur bróðir minn hafði sterkan
persónuleika umvafinn hlýju. Á
stuttri ævi kom hann víða við í námi
og starfi. Hann gekk ekki alltaf bein-
ustu brautina, en lagði ýmsar hliðar-
lykkjur í námi og reynsluöflun og
pældi þá í mönnum og málefnum með
frumlegum hætti. Alltaf var stutt í
gamansamar og djúphugsaðar at-
hugasemdir.
Með ólýsanlegum söknuði kveð ég
kæran bróður.
Vala.
Lífið er stundum undarlegt. Við
þjótum áfram í ólgu hversdagsleik-
ans. Höfum áhyggjur af ytri umgjörð
þessa lífs og lítum á gimsteinana okk-
ar sem sjálfsagðan hlut. Þannig var
það hjá mér, þegar ég sat á mánu-
dagskvöldi og horfði á seinni fréttir
sjónvarps, með hugann fullan af
ógerðum hlutum, jólaannir framund-
an, vinna næsta dag.
En þá hringir dyrabjallan. Fyrir
utan stendur prestur, sem er kominn
í þeim erindum að segja mér, að son-
ur minn sé látinn, gimsteinninn minn.
Hann sem ætlaði að koma heim um
jólin og jafnvel alkominn. Hafði spurt
hvort það væri kominn snjór og var
farinn að hlakka til. Og þegar fyrstu
jólaljósin komu í gluggana og jóla-
snjórinn lét ekki á sér standa, fann ég
líka fyrir gleði og eftirvæntingu. En
nú varð allt breytt. Annríkið var horf-
ið og hafði engan tilgang lengur.
Spurningar þutu um huga minn.
Spurningar, en engin svör.
Minningar úr lífi hans koma upp í
hugann. Minningar um ljúfan, al-
vörugefinn dreng, sem var næmur á
umhverfi sitt. Hann hafði áhuga á
undrum veraldar og vildi öllum vel.
Líklega hefði hann betur átt heima á
plánetu, sem var lengra á veg komin,
því metnaðargirnd og hraði þessa
heims hentaði honum ekki.
En lífið er erfitt og Búdda lofaði
okkur „Nirvana“ og Jesús himnaríki.
Og kannski komumst við öll þangað
að lokum, en áður en það verður eig-
um við langt ferðalag fyrir höndum.
Líf eftir líf þar sem við tökumst á við
nýjar aðstæður, lærum og þroskumst
og einhvers staðar á þessari þrórun-
arbraut eigum við Þórólfur eftir að
hittast og verða samferða. En áður en
sú stund kemur lifir minningin um
góðan dreng.
Fjallahringurinn hann er dreginn
hringinn í kringum mig
og utan hans þar er ekki neitt
því innan hans þar hef ég þig.
(Megas: „Orfeus og Evridís“.)
Megi guð vera með þér, barnið
mitt.
Mamma.
Eins og skær sólargeisli kom Þór-
ólfur Baldursson inn í líf mitt árið
1988.
Ég taldi sjálfa mig vera farfugl á
Íslandi þetta árið og ætlun mín var að
halda heimleiðis til Kólumbíu að lok-
inni ársdvöl hér. Kynni mín af Baldri,
föður Þórólfs, breyttust fljótlega í
heita, óhagganlega ást milli okkar og
áður en varði var ég hluti af fjölskyld-
unni að Bugðulæk 14.
Frá fyrstu kynnum okkar Þórólfs
opnaði hann vinarfaðm sinn gagnvart
mér. Nú að fengnum óbærilegum
fréttum af láti míns ástkæra vinar er
mér huggun að vita að aldrei brá
skugga á vináttu okkar og gagn-
kvæmt traust. Með hvarfi Þórólfs er
sannarlega brott tekinn hluti af
hjarta mínu. Harmurinn hefur sest
að heimili okkar að Bugðulæk þar
sem börnin Alexandra og Davíð gráta
þann stóra bróður, sem ávallt var
þeim sannur vinur og félagi. Harmi
Baldurs verður ekki með orðum lýst,
né heldur sorg systur hans, Völu sem
ásamt föður sínum fylgdi bróður sín-
um í hans hinstu för frá Danmörku til
Íslands.
Ég var nokkuð hikandi í mínum
fyrstu skrefum þegar ég tók mér
hlutverk sem eiginkona og húsmóðir
á Bugðulæk. En strax hreifst ég af
því glaðværa hispursleysi sem þar
ríkti, frjálsræðinu sem þó ávallt var
tengt skynsamlegri reglufestu. Ekki
síst varð það hlutskipti Þórólfs að
sannfæra mig um það hversu velkom-
in ég var í þetta umhverfi. Hann var
þá eins og hvert annað 14 ára ung-
menni á fullum skriði fram til aukins
þroska, með fangið fullt af draumum.
Ég reyndi sannarlega strax gjafmildi
hans á vináttu og stuðning við mig og
börnin okkar, Alexöndru og Davíð.
Strax á unglingsárunum bjó Þórólfur
yfir þroska og nærgætni í umgengni
við aðra, svo af bar. Hann var heil-
steypt ljúfmenni. Undir niðri bærð-
ust viðkvæmir hjartastrengir Þór-
ólfs, sem þeir vissu, sem honum
kynntust best. Þessir hjartastrengir
voru einmitt aðal hans og leiddu hann
til stöðugrar samkenndar með öðrum
án kröfu um sérstakt endurgjald.
Sú gleði var tregablandin þegar við
kvöddum Þórólf á leið hans til náms
og búsetu erlendis árið 1997. Hugg-
unin fólst í að þá taldi hann sig finna
leið til sjálfstæðis og nauðsynlegra
átaka í lífi sínu. Danmörk heillaði.
Þórólfur var um margt óvenjuleg-
ur og frumlegur í hugsun. Þau ein-
kenni hans torvelduðu honum stund-
um að fella sig við vanahugsun og
einfaldar ódýrar lausnir á þeim við-
fangsefnum, sem við blöstu. Þess
vegna einmitt var mikils af honum að
vænta.
Í áratug naut ég daglegra sam-
skipta við Þórólf á heimili okkar og
mikilla samskipta við hann eftir að
hann fluttist utan. Nú veit ég hvað frá
mér hefur verið tekið og frá börnum
okkar Baldurs, sem misst hafa kæran
stóra bróður.
Mikill er harmur Margrétar ömmu
í Þingholtunum sem ávallt átti Þórólf
að einkavini. Ekkert er frá öðrum
tekið þótt fram komi að hlý og styrk
hönd Margrétar hafi ávallt verið Þór-
ólfi til reiðu og að til hennar hafi hann
alltaf leitað ráða með sín brýnustu
málefni. Önnu Margréti, móður Þór-
ólfs, votta ég samúð með sonarmiss-
inn og allri fjölskyldu hennar. Öll
grátum við góðan dreng.
Rosenda.
Það er ekki bara skrýtið heldur
líka mjög sorglegt að eiga ekki lengur
stóran bróður, sem var bæði
skemmtilegur félagi og góður vinur
okkar. Tóti var sá sem losaði pabba
við tölvuhræðsluna. Hann var sá sem
kenndi okkur að sækja nýjustu tölvu-
leikina og tónlistina á Netið, en hann
var líka besti ferðafélaginn okkar á
Íslandi og í útlöndum. Tóti var líka sá
sem alltaf spurði um okkur þegar
hann hringdi frá Danmörku. Það var
alltaf hátíð þegar Tóti kom heim í
sumarfrí og bjó hjá okkur og á hverj-
um jólum var hann eins og góður jóla-
sveinn í langri heimsókn hjá okkur á
Bugðulæk. Við munum svo vel veiði-
ferðirnar með þér í leynivatnið okkar
og keppnina um það hver veiddi
fyrsta urriðann og hver veiddi
stærsta fiskinn þann daginn. Þetta
var oft alvörukeppni, en sá vann oft-
ast sem fékk að nota undrastöngina
þína þann dag.
Aldrei gleymum við æðislegum
Tívolídeginum í sumar þegar við
heimsóttum þig og Völu í Danmörku.
Við hugsum núna margt um þig og
allt er það bjart og skemmtilegt. Út
af öllum góðu minningunum vitum
við að stóri bróðir okkar verður alltaf
hjá okkur á vissan hátt, þótt hann
hafi nú farið í langt ferðalag þar sem
garðarnir eru flottir og falleg blóm
blómstra við allar göturnar. Kannski
syndir þar líka silungur í tjörn. Þá
vitum við að Tóti brosir og hugsar
áfram fallegar hugsanir til okkar.
Alexandra og Davíð.
Hvenær kemur Tóti bróðir? Fer
hann ekki bráðum að koma? Þessar
spurningar heyrðust oft frá okkur
systkinunum í Karfavoginum þegar
von var á Tóta til landsins. Gleðin yfir
því að hitta okkur leyndi sér ekki og
þá var spjallað, horft á spólur, kíkt í
tölvuna. Alltaf var hann tilbúinn að
ræða okkar hugðarefni og veita okk-
ur óskipta athygli, se0m var okkur
mikils virði, en við hefðum gjarnan
viljað vita meira um hann, því Tóti
var alltaf dulur um eigin hagi og sagði
okkur lítið af sjálfum sér.
Elsku Tóti. Við systkinin erum
þakklát fyrir þau kynni sem við höfð-
um af þér þótt þau væru alls ekki
nógu mikil. Þú sýndir okkur öllum
alltaf mikinn áhuga, hvað við værum
að gera í það og það skiptið, varst allt-
af ljúfur í okkar garð. Við minnumst
þess frá heimsóknum okkar til Dan-
merkur hversu ljúft það var að ganga
með þér um götur Kaupmannahafnar
sem þú þekktir svo vel og við nutum
þess að vera á framandi slóð í fylgd
stóra bróður þar sem við fundum fyr-
ir hlýju og ástúð í okkar garð.
Tóti minn. Nú hafa samskipti okk-
ar tekið óvænta stefnu, sem engan ór-
aði fyrir. Við kveðjum þig með sökn-
uði og þökkum þér samfylgdina og
vonum að þú hafir fundið drauma-
staðinn þar sem þér á eftir að líða vel.
Lilja, Hallvarður og Elfa.
Árið 1980 hóf ég að kenna bekk
með sex ára börnum í Laugarnes-
skólanum.
Þar hafði hver og einn sín sterku
sérkenni sem enn blómstruðu enda
voru þau of ung til að vera farin að
dylja sinn innri mann svo að nokkru
næmi.
Þórólfur var spekingurinn í bekkn-
um. Hann var einn af þessum
skemmtilegu börnum sem hafði
áhuga á að fræðast – kannski ekki
endilega um það sem stóð í skólabók-
unum enda var það svo barnalegt –
heldur um allt milli himins og jarðar.
Og hann taldi ekki eftir sér að miðla
hinum af þekkingu sinni. Mér er enn í
fersku minni þegar ég sagði bekkn-
um sköpunarsöguna úr Biblíunni.
Þá hoppaði Þórólfur upp á stólinn
sinn og sagði: Nei, nei, nei, þetta var
ekki svona! Það var sko svoleiðis að ...
Og svo kom löng vísindaleg skýring á
því hvernig jörðin varð til. Hann hafði
nefnilega fylgst með sjónvarpsþátt-
um sem fjölluðu um þetta efni og eftir
viðbrögðum bekkjarfélaganna líklega
verið sá eini sem gerði það.
Þórólfur var viskubrunnur en um
leið afar ljúfur í skapi og vildi halda
frið við allt og alla. Börnin í þessum
bekk og samskiptin innan hópsins
gáfu mér hugmynd að bókum mínum
um Fjallakrílin. Þar stendur Þórólfur
að baki Huga, þess krílis sem hugsar
mest, lengst og dýpst af öllum, skoðar
stjörnurnar, skýin og norðurljósin,
hlustar á vindinn og fuglana og reynir
að skynja og skilja. Hann er eina kríl-
ið sem getur lesið og skilið forn rit og
þegar verulega stór vandamál koma
upp er leitað til hans. Staða Huga inn-
an krílasamfélagsins endurspeglaði
tilfinningu mína fyrir vægi Þórólfs í
bekknum.
Fjallakrílin eru enn lítil en nem-
endur mínir í Laugarnesskólanum
uxu úr grasi og þegar þeir voru tólf
ára kvaddi ég þá og hef síðan aðeins
fylgst með þeim úr fjarska. Ég veit þó
að hópar úr bekknum hafa haldið vel
saman og að nú er skarð fyrir skildi.
Ég kveð Þórólf með söknuði og
þakka honum fyrir allt það sem hann
gaf mér.
Aðstandendum hans votta ég mína
dýpstu samúð.
Iðunn Steinsdóttir.
Hingað í fjallasali Austurias á
Spáni hefur borist hræðileg harma-
fregn frá Íslandi.
Eins og í gær hafi verið, þótt nokk-
uð sé um liðið, kom góður gestur til
okkar frá fjarlæga landinu norður við
ystu brún. Hann kom með fríðu föru-
neyti föður síns Baldurs, Rósendu og
systkinanna Davíðs og Alexöndru, en
saman höfðu þau ferðast víða um
Spán.
Heiður minn fólst í að verða gest-
gjafi þessarar góðu fjölskyldu um
mánaðartíma. Slík ánægja fylgdi
þessum góðu gestum að það mun
seint gleymast mér né fjöldanum öll-
um af íbúum fjallaþorpsins Sotron-
dio, sem nutu kynna og samvista
þessa fólks. Þau voru staðarviðburð-
ur.
Með okkur Þórólfi tókust afar góð
kynni á þessum tíma. Víst var auðséð
að hann kunni vel að meta hrikalegt
fjallalandslagið, sem við ferðuðumst
um hér í nágrenninu. Hann sýndi
dýralífinu, plöntum og umhverfinu
óþrjótandi áhuga en ekki síður því
samfélagi kolanámumanna sem hér
er. Öll gerðum við okkur grein fyrir
greind hans og opnum huga.
Ég veit fyrir víst að blik sást í auga
nokkurra þorpsstúlkna þegar þessi
herðabreiði og hnarreisti norðanmað-
ur gekk um göturnar okkar, brosti
góðlega og prúðmannlega og bar með
sér ævintýraljóma fjarlægra stranda.
Þá vissi ég einnig fyrir víst að nor-
rænn höfðingi var á ferð þegar hann
blandaði geði við sígaunasöngvara
götunnar, sem í þakkarskyni fluttu
sín fegurstu ljóð fyrir gestinn góða.
Það var mér sérstakt gleðiefni að
njóta nokkru síðar gestrisni þessarar
góðu fjölskyldu á Íslandi. Enn á ný
hitti ég Þórólf þá nýkominn frá Dan-
mörku. Aftur hitti ég fyrir traustan
vin, sem ekkert vildi spara til að gera
mér dvölina góða og sýna mér bestu
hliðar landsins.
Harmur minn og okkar hér í Sot-
rondio er ólýsanlegur nú. Við höfum
alltaf gert ráð fyrir að „Tóti“ birtist
okkur hér á ný og þá heldur fyrr en
síðar. Frá okkur berast innilegustu
samúðarkveðjur til ástvina hans og
vina á Íslandi.
Adios amigo!
Israél Méndez.
Okkur félagana langar að minnast
mjög góðs vinar okkar. Þórólfur, eða
Tóti, eins og hann var kallaður á stór-
an þátt í æskuminningum okkar. Við
vorum allir þrír saman í bekk í barna-
skóla og bjuggum nálægt hver öðr-
um. Þórólfur undi sér vel í góðra vina
hópi og hélt eitt af fyrstu bekkjarpar-
týunum sem áttu eftir að verða fleiri.
Alltaf þegar maður kom heim til Tóta
var vel tekið á móti okkur og var fjöl-
skyldan hans okkur kær. Við munum
ÞÓRÓLFUR
BALDURSSON