Morgunblaðið - 05.02.2002, Page 6

Morgunblaðið - 05.02.2002, Page 6
FRÉTTIR 6 ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ KALLAÐ var eftir borgarstefnu samfara byggðastefnu á ráðstefnu Borgarfræðaseturs um stjórn- skipuleg tengsl og samskipti ríkis, borgar og sveitarfélaga í gær. Þetta kom m.a. fram í erindi for- stöðumanns Borgarfræðaseturs, Stefáns Ólafssonar. Hann sagði að Ísland væri eitt Norðurlandaþjóða án formlegrar borgarstefnu. Davíð Oddsson forsætisráðherra og Ingi- björg Sólrún Gísladóttir borgar- stjóri fluttu ávörp í upphafi ráð- stefnunnar eftir að Páll Skúlason háskólarektor hafði sett hana. Borgarfræðasetur er sjálfstæð rannsóknastofnun sem Háskóli Ís- lands og Reykjavíkurborg standa að. Stjórnarformaður setursins er Jón Sigurðsson, bankastjóri NIB, og var hann fundarstjóri. Þörf á þrekmiklu þéttbýli Davíð sagði m.a. í ávarpi sínu að nú væri svo komið að þörf á þrek- miklu þéttbýli væri ekki lengur í mótsögn við almennan vilja til þess að viðhalda byggð sem víðast á landinu. Besta byggðastefnan væri að treysta, efla og stækka þétt- býliskjarnana sem víðast svo þeir gætu tryggt þá viðspyrnu gagnvart suðvesturhorninu sem það gerði nú gagnvart erlendum borgum. Slík þéttbýlismyndun, ásamt samein- ingu sveitarfélaga og auknu sam- starfi þeirra á milli, væri einnig for- senda þess að flytja mætti meiri ábyrgð og þar með meira vald til sveitarfélaga. Fyrir því virtist ríkur vilji. Síðan sagði Davíð: „Skil á milli sveitarfélaga á höf- uðborgarsvæðum hafa farið minnk- andi á undanförnum árum og sam- vinna þeirra á milli hefur vaxið og er enda nauðsynleg og í sumum til- vikum allt að því óhjákvæmileg. Sameining allra þessara sveitarfé- laga í eitt yrði þó óheillaspor að mínu viti og þar með myndi það sveitarfélag verða enn fjarlægara íbúum sínum, eins og nýlegar kann- anir hafa sýnt að gerst hefur í höf- uðborginni sjálfri við vaxandi íbúa- fjölda. Það er einnig hollt að láta hina margsönnuðu eiginleika sam- keppninnar sanna sig á sveitar- stjórnarstiginu. Ef doði og kyrr- staða grípur um sig í einu sveitarfélagi um hríð, getur annað sveitarfélag gefið tóninn og sýnt hvað öflug og djörf stjórnun getur skilað. Hitt má vera rétt að til þrautavara þurfi að vera til kerfi sem getur gripið inn í, ef sveit- arfélög í mesta þéttbýlinu ná ekki saman um hluti sem þau komast ekki hjá að ákveða sameiginlega. Þá getur verið lýðræðislegt að rík- isvaldið komi inn í það mál með ein- hverjum hætti og mætti í því sam- bandi horfa til reglna um skipulagsmál miðhálendisins, þar sem mjög mörg sveitarfélög kalla til áhrifa.“ Hagsmunir borgar og landsbyggðar hinir sömu Ingibjörg Sólrún Gísladóttir sagði í upphafi síns ávarps að þræt- ur um einstök verkefni og tekju- stofna hefðu einkennt um of sam- skipti ríkis, borgar og sveitarfélaga. Miklu skipti að tré skyggðu ekki á skóginn. Borgar- stjóri sagði skiptingu höfuðborgar- svæðisins í 8 misstór sveitarfélög ekki vera skynsamlega. Hún sagði það sína skoðun að óratíma tæki að sameina öll sveitarfélög á svæðinu. Skynsamlegra væri að vera með nokkur 20-30 þúsund manna sveit- arfélög sem myndu sjá um nær- þjónustu við borgarana eins og fé- lagsþjónustu, skólamál og heilsugæslu. Þessi sveitarfélög myndu svo sameinast í eina borgar- eða svæðisstjórn sem færi með sameiginleg verkefni eins og skipu- lagsmál, sorphirðu, veitukerfi og rekstur samgangna, hafna, menn- ingarstofnana, íþróttamannvirkja, slökkviliðs og jafnvel lögreglu. „Með þessu móti mætti í senn nýta hagkvæmni stærðarinnar og kosti smæðarinnar en jafnframt koma í veg fyrir hreppapólitík og þarflausan tvíverknað,“ sagði Ingi- björg og tók dæmi um sambærilega samvinnu sveitarfélaga í kringum Kaupmannahöfn og sumar borgir í Kanada og Bandaríkjunum. Borgarstjóri sagði jafnframt að byggðastefnu væri beint gegn byggð á suðvesturhorninu. Það yrði að lærast að hagsmunir borgar og landsbyggðar væru ekki andstæðir. Líta ætti á styrk borgarsvæðisins fremur en að sjá ofsjónum yfir því. Byggðastefna kallaði á borgar- stefnu. Sú byggðastefna sem ekki legði landið allt undir gæti ekki náð árangri. Að hennar mati vantaði stefnumörkun á vettvangi ríkisins um hvert hlutverk höfuðborgarinn- ar ætti að vera í efnahagsþróun 21. aldarinnar. „Traust samvinna og stefnu- mörkun, sem miða að því að auka lífsgæði, er það sem við köllum eft- ir. Í því felst margt. Með það að leiðarljósi getum við bætt ýmsar brotalamir í þjónustu sem rekja má til samskipta milli sveitarfélaga annars vegar og hins vegar milli þeirra og ríkisins. Grá svæði eru milli ríkis og sveitarfélaga og verk- efni og þjónusta við íbúa sem koma mætti fyrir með hagkvæmari hætti,“ sagði Ingibjörg og nefndi í þessu sambandi þjónustu við aldr- aða sem sameinast mætti betur um milli stjórnsýslustiganna. Hún sagði það farsælast að hafa landa- mærin sem minnst en samvinnuna yfir landamærin sem mesta. Hreppapólitík væri líklega allra pólitíka verst. Ný skipan með 40–50 sveitarfélögum Meðal frummælenda á ráðstefn- unni var Vilhjálmur Þ. Vilhjálms- son, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Hann fór yfir stöðu sveitarfélaganna og samskipti þeirra við ríkisvaldið. Hann sagði m.a. að í samanburði við Norður- lönd væri umfang stjórnsýslu sveit- arfélaganna mun minna hér. Ís- lensk sveitarfélög hefðu ráðstöfunarvald á 35% af opinber- um umsvifum en sambærileg hlut- föll væru 79% í Danmörku, 69% í Svíþjóð og 61% í Noregi. Vilhjálmur sagði að á síðasta ára- tug hefði sveitarfélögum hér á landi fækkað um 82 og við næstu kosn- ingar myndi þeim fækka um 12 til viðbótar. Sveitarfélögin eru nú 111 talsins. Hann sagði jafnframt að sú skoðun ætti vaxandi fylgi meðal sveitarstjórnarmanna að atkvæða- greiðsla um sameiningu væri ekki skilvirk aðferð. Sú hugmynd hefði verið reifuð að reikna upp nýja sveitarfélagaskipan með um 40-50 sveitarfélög í landinu, sem væri hæfilegur fjöldi sveitarfélaga. „Ýmsum kann að þykja þessi að- ferð ólýðræðisleg en þetta er gert þegar kjördæmamörk eru ákveðin og fjöldi þingmanna í hverju kjör- dæmi. Aðferðafræði við sameiningu sveitarfélaga verður örugglega eitt helsta umfjöllunarefni á landsþingi sambandsins, sem haldið verður í lok september á þessu ári,“ sagði Vilhjálmur. Hann sagði ennfremur að með auknum verkefnum sveitarfélaga og nákvæmum fyrirmælum um framkvæmd þeirra væri verið að draga úr möguleikum þeirra til að brydda upp á nýjungum. Það væri umhugsunarvert. Allt of langt væri gengið í því að takmarka ákvarð- anavald sveitarfélaganna í lögum og reglugerðum. Vilhjálmur sagði brýna nauðsyn bera til að ríki og sveitarfélög ykju samráð sín í milli í efnahags-, kjara- og byggðamálum og mótuðu með sér skýrar samskiptareglur. Saman bæru þessir aðilar mikla ábyrgð á mótun þjóðlífsins á næstu árum. Ráðstefna Borgarfræðaseturs um stjórnskipuleg tengsl og samskipti ríkis, borgar og sveitarfélaga Kallað eftir borgarstefnu samfara byggðastefnu Forsætisráðherra telur að sameining allra sveitar- félaganna á höfuðborgarsvæðinu væri óheillaspor. Borgarstjóri vill sjá meiri borgarstefnu í stefnumörkun stjórnvalda, byggðastefnu væri stefnt gegn byggð á suðvesturhorninu. Morgunblaðið/Sverrir Davíð Oddsson forsætisráðherra og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri fluttu ávarp á ráðstefnu Borg- arfræðaseturs í Háskólanum í gær og sitja hér við hlið Páls Skúlasonar háskólarektors, sem setti ráðstefnuna, og Stefáns Ólafssonar, sem veitir Borgarfræðasetri forstöðu og var meðal frummælenda. METRÓ-flugvél Flugfélags Íslands bilaði í aðflugi til Hafnar í Hornafirði sl. laugardag. Stendur hún nú á flug- vellinum og bíður viðgerðar. Þar er fyrir önnur Metró-vél félagsins sem skemmdist eftir lendingu í desem- ber. Síðdegis á laugardag kom upp bil- un í öðrum hreyfli Metró-vélar sem var í aðflugi við Höfn. Kom vélin frá Akureyri og átti að sæka sjúkling og flytja til Reykjavíkur. Læknir var í vélinni ásamt flugmönnunum. Þeir drápu á hreyflinum og lentu vélinni á öðrum hreyfli. Að sögn Jóns Karls Ólafssonar, framkvæmdastjóra Flugfélags Íslands, var rokhvasst á Höfn og í lendingu sprakk á einum hjólbarða vélarinnar. Jón Karl sagði hreyfilbilunina það alvarlega að ákveðið hefði verið að taka hann af og senda í viðgerð. Á meðan verður leigður annar hreyfill og er von á honum til landsins á morgun. Standa vonir framkvæmda- stjórans til að vélin komist í gagnið um næstu helgi. Metró-vélin sem fyrir var á Höfn skemmdist þegar vélin rann í snjó- ruðning eftir lendingu þar í éljaveðri í desember. Fóru skrúfublöð beggja hreyfla í snjóruðninginn og voru þeir báðir sendir utan til viðgerðar. Búist er við að sú vél verði komin í gagnið um miðjan mánuðinn. Þriðja Metró-vél félagsins var fengin til að ljúka sjúkrafluginu á laugardag. Jón Karl segir áætlunar- flug félagsins ekki eiga að raskast vegna þessara bilana enda nokkuð rúmur flugfloti til að sinna vetrar- áætlun. Tvær Metró-vél- ar Flugfélagsins bilaðar á Höfn RÚMLEGA 8,6 milljónir flettinga voru á Fréttavef mbl.is í janúar, samkvæmt upplýsingum frá Virkri vefmælingu. Þetta er í fyrsta sinn sem meira en 8 milljónir flettinga eru í einum mánuði. Frá því farið var að telja heimsóknir á mbl.is í apríl 2001 hefur aukningin verið 71,9% til 1. 2. 2002. Heildarfjöldi flettinga hjá 92 vefjum, sem nota þjónustu hjá Virkri vefmælingu, var 34.118.235 í janúar. Þar af voru flettingar á vefjum mbl.is 8.612.067 sem er rúmlega 25% allra flettinga hjá Virkri vefmælingu. Meðaltalsfjöldi gesta á mbl.is á virkum dögum í janúar var um 50 þúsund, en helm- ingi færri um helgar. Meðaltals- fjöldi innlita á dag var fyrir sama tíma 82.472. Gestafjöldi er fjöldi gesta sem skoða vef mbl.is á dag, innlit segir til um hversu oft hver gestur skoð- ar vefina á dag og flettingar segja til um hversu margar stakar síður eru skoðaðar á vefjum mbl.is. Yfir 8 milljónir flettinga á mbl.is í janúar ÞRÍR bændur í Rangárvallasýslu, Árborg og Vestur-Húnavatns- sýslu hafa óskað eftir því við efna- hagsbrotadeild ríkislögreglu- stjóra, að fram fari opinber rannsókn á samruna Borgarnes- kjötvara ehf., Brákareyjar ehf., sláturhússins Þríhyrnings hf. annars vegar og Kaupfélags Hér- aðsbúa og Norðvesturbandalags- ins hins vegar, í Kjötumboðið, áð- ur Goða hf. Telja bændurnir að ekki hafi verið farið eftir hluta- félagalögum í samrunaferlinu. Að mati þeirra greindu stjórnir um- ræddra samrunafélaga rangt frá efnahag félaganna með þeim af- leiðingum að þeir urðu fyrir fjár- hagstjóni. Telja þeir að samrun- inn varði hugsanlega við 154. gr. hlutafélagalaga. Beiðni um rannsókn var send ríkislögreglustjóra 30. janúar sl. og er þess óskað m.a. að rannsak- að verði hvort fylgt hafi verið 97. gr. einkahlutafélagalaga, þar sem kveðið er á um að bæði óháðir og sérfróðir aðilar skuli gera skýrslu um samrunaáætlun í hverju félagi fyrir sig. Spurt um gögn um samein- ingu hjá Hlutafélagaskrá Rannsóknarbeiðendur halda því fram að sú skylda hafi verið vanrækt og telja jafnframt óeðli- legt að sami endurskoðandinn hafi gert sameiginlega skýrslu fyrir öll félögin. Þá er krafist rannsóknar á því hvers vegna ekki liggi fyrir gögn hjá Hlutafélagaskrá um samein- ingu Kaupfélags Héraðsbúa og Norðvesturbandalagsins. Krefjast opinberrar rannsóknar á sam- runa sláturhúsa

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.