Morgunblaðið - 27.03.2002, Blaðsíða 28

LISTIR
28 MIÐVIKUDAGUR 27. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
DAVÍÐ Þór Jónsson hefur
löngum brugðið sér í margra kvik-
inda líki þrátt fyrir ungan aldur.
Stundum hefur hann
verið öryggið uppmál-
að í sterkri djass-
sveiflu og stundum
þreifandi skólastrákur
í leit að tóninum eina.
Það er sosum ekkert
að því ef það tekur
ekki heila tónleika og
það var stundum
djúpt á tóninum á tón-
leikum hans og norsku
stúlkunnar Sissel
Veru Patterson á Múl-
anum á fimmtudags-
kvöldið. Þetta voru
lokatónleikar á
þriggja vikna tónleika-
för um Norðurlöndin
flest, en Davíð og Sis-
sel, sem er frá einhverri raufar-
höfninni í Noregi, kynntust er
Davíð var skiptinemi í tónlist þar í
landi. Petterson hefur laglega
rödd, já meir en það; fallega – en
spuni hennar var heldur marklítill.
Í upphafi brá fyrir nokkrum tökt-
um af ætt Mari Boine, en ekki
varð mikið úr því og svo skaut
Alone Together upp kollinum og
var túlkunin snotur einsog í The
Way You Look Tonight en sú
sveifla og spenna sem Davíð Þór
hefur oft tekist að byggja upp í
söngdansaspil var fjarri enda
söngkonan ekki til stórræða á
þeim vettvangi. Þó voru þessi lög
nokkuð góð miðað við Over The
Rainbow sem var eig-
inlega kennslustund í
því hvernig ekki á að
fara með söngdansa
er hefðinni er sleppt.
Albert Ayler kunni að
fara með slíka dansa
á frjálsustu nótum og
Archie Shepp að fella
frelsið að hefðinni, en
aukalag þeirra tví-
menninga var ansi
gott: Ballad Of A Sad
Young Men. Þar
tókst Davíð Þór að
koma tærri blárri til-
finningu til skila inn-
an ballöðurammans
og beitti vinstri hend-
inni skemmtilega.
Sissel söng Björk og fleiri lög af
poppættinni og eitt lag blés hún í
sópransaxófón; það var eftir hana
sjálfa og í þessum klassíska nor-
ræna ECM stíl og tónn hennar var
þokkafullur einsog röddin. Það
hefði verið gaman að heyra hana
blása meira í saxinn.
Davíð Þór er einn efnilegasti
ungdjassleikari okkar um þessar
mundir. Ákafur og áræðinn og þó
ekki hafi tekist sem skyldi þetta
kvöld verður spennandi að heyra
hann með norskum félögum sínum
í hljómsveitinni Mofit í maí, en sú
sveit var kjörin besta ungliða-
djasssveit Norðurlanda 2001.
Finnski saxófónleikarinn Esa Pie-
tilä kom hingað til að halda nám-
skeið hjá djassdeild Tónlistarskóla
FÍH og í leiðinni blés hann til eft-
irmiðdagstónleika í Múlanum
ásamt píanistanum frábæra Kjart-
ani Valdimarssyni, Valdimari Kol-
beini bassaleikara, sem nemur við
skólann, og þeim sænska Erik
Qvik, sem er trommukennari
djassdeildarinnar.
Esa Pietilä er fínn tenóristi og
margreyndur úr finnskum stór-
sveitum þarsem fólk á borð við
Thad Jones og Maríu Schneider
hafa verið við stjórnvölinn. Tónn-
inn er af ætt Coltranes og tón-
hugsunin shorterísk. Fyrsta lagið
á efnisskránni var eftir Esa og
hefði getað verið af efnisskrá
klassíska Coltrane-kvartettsins.
Sóló Esa sór sig í þá ættina, en
það gerði Kjartan Valdimarsson
afturá móti ekki í glæsilegum sóló
þarsem hann dvaldi gjarnan á
neðra tónsviði flygilsins og minnti
tónhugsun hans í mörgu á Lennie
Tristano, þó ekki séu þeir líkir pí-
anistar. Kvartettinn flutti annan
ópus eftir Esa þarsem Kjartan lék
einnig glæsilega. Tvö verk eftir
Kjartan voru á efnisskránni. Bæði
gömul og m.a. flutt af Brunahön-
unum. Dátar dansa dátt og Svar
án spurninga. Þar skiptust á áhrif
nýklassíkur og sveiflu og er leitt
til þess að vita að þessi hæfileika-
ríki tónlistarmaður skuli ekki
skrifa meira og leika jafn sjaldan
djasstónlist sem raun ber vitni.
Tveir söngdansar voru á efnis-
skránni: klassík Richards Rod-
gers, Softly As In A Morning
Sunrise og Before Noon. Softly
hófst á dúetti saxófóns og píanós
svo komu bassinn og tromman og í
sóló sínum lék Kjartan langar lín-
ur áðuren hann beitti vinstri hend-
inni í sterkum hljómum og meirað
segja í þögnunum söng flygillinn.
Gaman hefði verið að heyra Kjart-
an og Esa leika svosem eina dúó-
ballöðu. Í Before Noon sannaði
Esa að hann er ballöðuleikari af
fínustu sort og hrynsveitin var
góð, Erik með burstaspilið á
hreinu og Valdimar Kolbeinn þétt-
ur. Þeir stóðu sig yfirleitt vel
þennan eftirmiðdag Valli Kolli og
Erik.
Eftir uppklapp lék kvartettinn
All the things you are óundirbúið.
Var spilamennskan heldur laus í
reipunum, en Kjartan sló þó Rak-
manínoff í lokin í anda hinnar
míngusísku hefðar.
Þetta voru fínir tónleikar, sérí
lagi að fá að heyra Kjartan að
nýju, og á skírdagskvöld mun hann
leika aftur í Múlanum, en þá með
Crucible undir formerkjum frjáls-
ari djass.
Íslenskir píanistar
og norrænir gestir
DJASS
Múlinn í Kaffileikhúsinu
Sissel Vera Petterson, rödd og sópr-
ansaxófón, Davíð Þór Jónsson, píanó og
hljóðsmala. Fimmtudagskvöldið 21.3.
2001.
DISAPPEARHEAR
Vernharður Linnet
Davíð Þór
Jónsson
Esa Pietilä tenórsaxófón, Kjartan Valdi-
marsson, píanó, Valdimar Kolbeinn,
bassa, og Erik Qvik, trommur. Laug-
ardaginn 23.3. 2001.
ESA PIETILÄ OG FÉLAGAR
Skriðuklaustur - Gunnarsstofnun
og Félag ljóðaunnenda á Austur-
landi standa fyrir ljóðavöku á
Skriðuklaustri kl. 20. Austfirsk
skáld flytja nýtt efni og gluggað
verður í eldri kveðskap auk þess
sem tveir kvartettar munu flytja
sönglög, gömul og ný.
Í DAG
LEIKFÉLAG Akureyrar býður
höfuðborgarbúum um páskana
uppá gamanleikinn Blessað
barnalán sem frumsýnt var á Ak-
ureyri í haust. Sýnt verður í Ís-
lensku óperunni.
Saga Jónsdóttir leikkona er
talsmaður hópsins sem telur nær
20 manns og hún segir að mikill
hugur sé í leikfélagsfólki að
skemmta Reykvíkingum og „nær-
sveitamönnum“ um páskana.
„Sýningin gekk fyrir fullu húsi
fram að áramótum en þá varð að
hætta sýningum. Þá fæddist þessi
hugmynd um að fara í leikferð
suður um páskana.“
Sú hefð hefur skapast að Leik-
félag Akureyrar hefur boðið upp
á leiksýningar um páskana en
Reykjavíkurleikhúsin hafa hins
vegar farið í páskafrí. „Okkur
þótti því tilvalið að bjóða þeim
sem ekki eru á faraldsfæti tæki-
færi til að sjá þennan bráð-
skemmtilega gamanleik. Leikritið
gerist í ónefndu þorpi austur á
fjörðum þar sem búa mæðgurnar
Þorgerður og Inga. Sú gamla á
börn fyrir sunnan og vill fá þau í
heimsókn en enginn hefur tíma
til þess. Dóttirin tekur þá til
sinna ráða og sendir mömmuna í
orlofsferð og gerir svo systkinum
sínum þau boð að mamma sé dáin
og þau verði að koma strax. Þau
láta ekki segja sér það tvisvar
enda þarf að skipta arfinum og
gera aðrar ráðstafanir. Auðvitað
birtist svo mamma gamla alveg
óvænt og þá upphefst mikill mis-
skilningur.
Ellefu leikarar taka þátt í sýn-
ingunni. Jón Þórisson er höf-
undur leikmyndar og búninga og
Ingvar Björnsson hannar lýsingu.
Leikstjóri er Þráinn Karlsson.
Sýningar verða kl. 20 í kvöld,
fimmtudagskvöld, laugardags-
kvöld og annan í páskum.
Morgunblaðið/Gunnar Sverrisson
Saga Jónsdóttir og Hjördís Pálmadóttir í Blessuðu barnaláni.
Barnalán í Óperunni
RÉTTINDASTOFA Eddu – miðlun-
ar og útgáfu hefur samið við forlög í
Danmörku og Finn-
landi um útgáfuréttinni
á Mýrinni eftir Arnald
Indriðason.
Forum í Danmörku,
eitt af dótturforlögum
Gyldendal, festi sér
bókina á dögunum.
Forum var stofnað árið
1940 og leggur m.a. sér-
staka áherslu á spennu-
sögur og danskar fag-
urbókmenntir. Meðal
erlendra höfunda út-
gáfunnar eru P.D.
James, Michael Conn-
elly, Umberto Eco og
John le Carré.
Þá hefur finnska út-
gáfan Blue Moon kirjat keypt út-
gáfuréttinn á Mýrinni. Þetta er árs-
gamalt forlag sem sérhæfir sig í
glæpasögum frá Norðurlöndunum
og Englandi. Meðal höfunda á út-
gáfulista þess er breski
spennusagnahöfund-
urinn Ian Rankin.
Þýska forlagið Bas-
tei-Lübbe hefur tryggt
sér þriðju bókina eftir
Arnald Indriðason. Í
fyrra keypti útgáfan
réttinn á Mýrinni og
Sonum duftsins en
bætir nú Grafarþögn
við. Mýrin verður
fyrsta bók Arnaldar
sem útgáfan sendir á
markað.
Forlagið Bastei-
Lübbe tilheyrir einni
stærstu útgáfusam-
steypu Þýskalands og
hefur á sínum snærum menn á borð
við metsöluhöfundana Stephen King
og Ken Follett.
Mýrin kemur út
á Norðurlöndum
Arnaldur
Indriðason
FRÁ ÞVÍ var skýrt í Lesbók
Morgunblaðsins sl. laugardag að
út væri komin í fyrsta sinn þýð-
ing á frönsku á Fjalla-Eyvindi
eftir Jóhann Sigurjónsson. Ekki
var þetta alls kostar rétt þar sem
Halldór Þorsteinsson þýddi leik-
ritið á frönsku árið 1947.
Frá þessu skýrir Halldór í
greininni Sólskinsdagar í París
sem birtist í Lesbók Morgun-
blaðsins 14. september 1999 og
segir Halldór þar frá hvernig
það atvikaðist að franski leik-
arinn Ducrocq fékk hann til að
þýða leikritið.
„Ég man ekki gjörla hvernig
það atvikaðist, en Ducrocq hafði
einhvern veginn fengið þá flugu í
höfuðið að forvitnilegt gæti verið
að gera kvikmynd með frönskum
leikurum heima á Íslandi. Ís-
lensk náttúra eða landslag væri í
raun og sann gjörsamlega
óplægður akur, ónumið land fyrir
kvikmyndagerðarmenn. Fágætur
fjársjóður sem vert
væri að kynna fyrir
umheiminum.
Efni myndarinnar
skyldi skilyrðislaust
sótt í íslenskar bók-
menntir, helst góðan
sjónleik, annað þótti
Ducrocq ekki koma til
greina, enda sjálfur
leikhúsmenntaður. Ég
benti honum á Fjalla-
Eyvind eftir Jóhann
Sigurjónsson sem
hugsanlegt viðfangs-
efni og eftir að ég
hafði rakið fyrir hon-
um efnisþráðinn í
stórum dráttum og
jafnframt skýrt honum frá því að
leikritið væri að vissu marki
byggt á sannsögulegum atburð-
um og örlögum ógæfufólks á
átjándu öld, þá féll þetta í svo
góðan jarðveg hjá Ducrocq að
mér var brátt falið það vanda-
sama verk að þýða
Fjalla-Eyvind á
frönsku. Síðan sat
ég með sveittan
skallann yfir þess-
ari þýðingarbraut
ýmist með Ducrocq
eða starfsfélaga
hans mér við hlið.
Þótt þeir skildu
ekki stakt orð í
móðurmáli mínu,
lásu þeir þýðinguna
yfir til að fjarlægja
þjalarför, fága stíl-
inn og ljá honum
þannig eins franskt
yfirbragð og nokk-
ur kostur var. Við
þá félaga stend ég í ævarandi
þakkarskuld fyrir stuðninginn og
ekki orð meira um það nema þá
raunalegu staðreynd að ég hef
ekki minnstu hugmynd um hvar
þessi gamla þýðing mín er nú
niðurkomin.“
Þýddi Fjalla-Eyvind 1947
Halldór
Þorsteinsson
tmm 1. tbl. 2002
er komið út.
Sjón skrifar
smásöguna Háf-
urinn. Davíð Logi
Sigurðsson ritar
hugleiðingar um
leigjendur og aðra
öryggislausa á
Norður-Írlandi og Kosovo. Fjallað er
um áhugaverðar bækur. Steinþór
Harðarson skrifar greinina Þegar al-
þjóðavæðingin náði til Íslands – Um
vesturferðaáhuga í nútíð, fortíð og
framtíð. Ljóðið Börn næturinnar eftir
Stellu Blomkvist. Árni Óskarsson
rýnir í verk Hallgríms Helgasonar og
nefnir grein sína Snilldin og sektin.
Katrín Jakobsdóttir skrifar grein sem
heitir Ísland í aðalhlutverki – Þjóð-
ernisstefna Morgunblaðsins. Magn-
ús Þór Þorbergsson fjallar um leik-
húslíf í Berlín. Vigfús Geirdal fjallar
um Kurt Walland og Henning Mankell
og nefnist greinin Smábæjarlöggan
og rithöfundurinn sem skutust upp á
stjörnuhimininn. Þá er birt grein eftir
Henning Mankell sem nefnist Orðið,
mátturinn og vanmátturinn. Þorleifur
Hauksson fjallar um átök ólíkra við-
horfa í blaðagreinum. Að lokum brit-
ist grein eftir Sigurð A. Magnússon:
Nóbelsverðlaunin aldargömul.
Tímarit