Morgunblaðið - 18.08.2002, Blaðsíða 36

MINNINGAR
36 SUNNUDAGUR 18. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Gísli Brynjólfssonfæddist í Reykja-
vík 24. desember
1930. Hann lést á
líknardeild Lands-
spítalans í Kópavogi
mánudaginn 12.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Brynjólfur Kjartans-
son, skipstjóri og síð-
ar umsjónarmaður
HÍ, f. 20. 12. 1893, d.
20. 9. 1961, og Ingv-
eldur Brandsdóttir,
húsfreyja, f. 10.4.
1893, d. 9.9. 1941. Al-
bróðir Gísla var Brandur , f. 21.
desember 1916, d. 27.7. 1999, en
hálfsystkini Gísla eru Brynhildur
Kristín, f. 24.11. 1944, og Leifur, f.
10.12. 1952.
Eftirlifandi eiginkona Gísla er
Anna Laufey Stefánsdótir, f.
30.12. 1928, fv. deildarstjóri. Börn
Gísla eru: 1) Brynjólfur, f. 12.6.
1955, maki Gerður Þórisdóttir, f.
7. 9. 1957. Börn þeirra eru Anna
Álfheiður, Sverrir og Gísli Þór. 2)
Hafdís Inga, f. 16.12 1956, maki
Gunnar Einarsson, f. 20.11. 1955.
Börn þeirra eru Eva Ýr og Einar
Gísli. 3) Vigdís Braga, f. 8.6. 1973,
sambýlismaður
Hlynur Ragnarsson,
f. 16.6. 1971. Sonur
hennar er Arnar
Snæland. 4) stjúp-
sonur Skafti Þ. Hall-
dórsson, f. 19.2.
1951, maki Sigríður
Hagalínsdóttir, f.
13.8. 1952. Börn
þeirra eru Bragi,
Sólveig og Sigrún.
Gísli ólst upp í
Reykjavík þar til
móðir hans veiktist
og dó en þá bjó hann
m.a. um hríð hjá afa
sínum, Kjartani Kjartanssyni
presti, sem þá bjó á Gíslabæ á Snæ-
fellsnesi. Brynjólfur faðir Gísla
giftist seinna Elísabetu Jónsdóttur
og bjó Gísli hjá þeim unglingsárin.
Gísli vann mest við verslunar-
störf. Hann rak eigin heildverslun
en gerði hlé á verslunarstörfum
þegar hann réð sig sem sveitar-
stjóra á Flateyri 1962–1964. Hann
var mikill áhugamaður um frí-
merkjasöfnun og trjárækt.
Útför Gísla fer fram frá Foss-
vogskirkju á morgun, mánudag-
inn 19. ágúst, og hefst athöfnin
klukkan 15.
Ég á erfitt með að átta mig á því að
þú sért farinn, pabbi minn, en þegar
ég kom til þín í hádeginu daginn sem
þú lést, sá ég að þú þjáðist mikið og
gat ég ekkert gert til að lina þján-
ingar þínar nema strjúka enni þitt og
hvísla í eyra þitt hvað mér þætti
þetta sárt að sjá þig þjást svona og
hvað mér þætti vænt um þig, pabbi
minn, og þegar mamma hringdi í mig
seinna um daginn með þá frétt að þú
væri látinn létti mér fyrir þína hönd,
pabbi minn, því ég veit að þú vildir fá
að fara og hafðir rætt um það við mig
og hvernig þú vildir hafa hlutina eftir
þinn dag en ég vissi einnig að ég hafði
misst mikið með fráfalli þínu því
pabbi minn þú varst einstakur maður
í alla staði.
Mér er minnisstætt svo margt frá
æsku þar sem þú varst í aðalhlut-
verki með þínum húmor og leikara-
skap með mér, mömmu og okkur
krökkunum og þá sérstaklega kvöld-
kaffið í Ljósheimunum á hverju
kvöldi þar sem var farið yfir daginn
og rætt um heimsmálin. Þó svo að ég
hefði ekki mikinn áhuga á þeim þá
var stundin dýrmæt fyrir okkur
systkinin þegar hugsað er til baka og
alltaf var það síðasta sem þú sagðir
við okkur að muna eftir því að fara
með bænirnar sem ég hef viðhaldið
með mínum börnum.
Það er skrítið, pabbi, hvað hægt
var að ræða við þig og hvernig þú
fékkst mig til að horfa öðruvísi á
marga hluti og hvernig hægt var að
rökræða fram og til baka um allt milli
himins og jarðar og alltaf var maður
sáttur.
Í þér, pabbi, var mikill styrkur og
umhyggja fyrir okkur börnum þínum
og að okkur farnaðist vel í lífinu og
það er ekki langt síðan að þú og
mamma töluðuð um það hvað þið
væruð heppin með ykkar afkomend-
ur og hvað þið væru sátt með ykkar
hlutverk.
Það er mikið skarð komið í hópinn
okkar þegar þig vantar, ekki bara
fyrir okkur systkinin og mömmu
heldir barnabörnin og tengdabörn.
Ég á eftir að sakna þín og samtal-
anna okkar en ég mun tala við þig í
huganum og ég veit að þú ert hjá
okkur í anda.
Guð veri með þér, elsku pabbi
minn.
Þín dóttir
Inga.
Ég var á leiðinni til þín þegar syst-
ir mín hringdi og sagði mér að þú
værir dáinn. Ég hafði verið hjá þér
kvöldið áður og þú svafst djúpum
svefni líkt og daginn þar á undan. Þú
varst sárþjáður, elsku pabbi minn, og
mér leið hræðilega illa að geta ekkert
gert til að létta þjáningar þínar. Þeg-
ar símtalið kom gladdist ég fyrir þína
hönd því að ég vissi að nú liði þér vel.
Þú varst búinn að undirbúa okkur
systkinin og mömmu undir þetta og
við vorum sátt því þetta var það sem
þú vildir. Við vitum að þú vakir yfir
okkur og verndar eins og þú hefur
alltaf gert í gegnum tíðina.
Það hefði ekki verið hægt að eiga
betri pabba en þig því þú varst alltaf
til staðar til að veita góð ráð, ást og
hlýju eins og þér einum var lagið. Þú
varst mikill húmoristi allt fram á síð-
asta dag og ég er ósköp þakklát fyrir
það því það auðveldaði þann tíma
sem þú varst veikur. Þú gast alltaf
séð það skoplega í öllu mögulegu.
Einnig varstu frábær afi, þú og
Arnar sonur minn voruð miklir fé-
lagar og hann hefur misst ósköp mik-
ið eins og við hin. Eftir að ég sagði
honum frá því að afi væri kominn til
himna fór hann strax að búa til stór-
an karl úr pappír sem átti að vera þú
og ætlar hann að setja hann í kistuna
þína svo þú hafir einhvern til að tala
við. Hann kemur til með að búa að því
alla ævi að hafa átt jafngóðan vin í
þér og hann gerði. Þið rædduð saman
um allt milli himins og jarðar enda
varstu óþrjótandi uppspretta visku
og honum fannst afi sinn vita allt.
Ég hef alltaf litið upp til þín, pabbi
minn, ekki bara vegna þess að þú
varst mjög hávaxinn heldur vegna
þess að þú varst einstakur maður. Ég
hef alltaf haft þig með í ráðum í öllum
stórum ákvörðunum í mínu lífi því þú
hafðir alltaf réttu svörin á reiðum
höndum. Þú studdir mig og vísaðir
mér veginn og fyrir það er ég þér
óendanlega þakklát.
Þú spurðir alltaf á kvöldin hvort ég
væri búin að fara með bænirnar mín-
ar og baðst guð um að vera með mér.
Það hefur mér alltaf þótt vænt um og
hef komið þessari hefð áfram.
Þú hafðir alltaf áhuga á öllu sem ég
tók mér fyrir hendur, alveg sama
hvað það var, alltaf hafðir þú ein-
hverja vitneskju um það og ef þér
fannst þú ekki vita nóg reyndir þú að
komast að meiru svo þú gætir hjálp-
að mér. Þú vildir alltaf fá að vita
hvert ég væri að fara í vinnunni og
hvenær ég kæmi aftur. Þú fylgdist
með í textavarpinu í sjónvarpinu og
þegar ég hringdi til að láta vita af
mér vissirðu alltaf hvenær ég hafði
lent. Ég á eftir að sakna þess mikið
að hringja í þig og segja þér hvernig
dagurinn hafi verið.
Ég þakka þér fyrir allt sem þú
kenndir mér, ég sakna þín,
Ég veit, elsku pabbi minn, að þér
líður betur núna og horfir niður til
okkar með þínu einstaka brosi.
Guð veri með þér.
Þín dóttir
Vigdís Braga.
Þótt kynni mín af Gísla hefðu mátt
vera lengri voru þau góð og ég sá
strax að þarna væri á ferðinni einkar
vandaður og umhyggjusamur maður
sem vildi allt fyrir fólk gera. Það var
augljóst strax frá því að ég kom fyrst
í Snælandið.
Hann hafði allt á hreinu, var mikill
nákvæmnismaður og ekki hægt að
finna sér betri fyrirmynd. Maður
hugsaði með sér að svona vildi maður
vera.
Fjölskyldan var honum allt og tók
hann alltaf vel á móti manni með sín-
um skemmtilega húmor. Það var allt-
af jafn gaman að koma í Snælandið
og spjalla um heimsmálin við hann.
Þar kom maður aldrei að tómum kof-
unum.
Ég gleymi því aldrei þegar hann
sýndi mér með stolti flugskírteini
sitt, sem var greinilega geymt á góð-
um stað, og svo gleymdum við okkur í
dágóða stund í spjalli um flug.
Það hefði verið gaman að fara með
hann í flugtúrinn sem við ræddum
um en nú er hann farinn í sína hinstu
flugferð á vit forfeðranna en ég veit
að hann á eftir að lauma sér með mér
einhvern tímann. Það er víst.
Einnig er okkur Dísu mikilvægt að
hafa farið með honum og Önnu til
Kaupmannahafnar í vor þrátt fyrir
að hann hafi verið orðinn veikur þá.
Sú ferð er okkar dýrmætasta og
verður um alla ævi.
Ég veit að nú líður honum betur og
nú hvílist hann en jafnframt hefur
hann vakandi auga með öllu sínu fólki
og verndar.
Hlynur Ragnarsson.
Líf okkar er hið eina raunverulega
ríkidæmi á jörðinni. Annað er blekk-
ing og tálsýn. Þess vegna er okkur
fátt mikilvægara en að lifa lífinu
GÍSLI
BRYNJÓLFSSON
✝ Oddný GróaKristjánsdóttir
Skagfjörð fæddist í
Reykjavík 10. júní
1915. Hún lést á
hjúkrunarheimilinu
Skógarbæ 13. ágúst
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Kristján Jónsson
Skagfjörð (f. 1885, d.
1918) múrari í
Reykjavík, ættaður
frá Holtsmúla í
Skagafirði, og kona
hans María Guðbjörg
Jónsdóttir (f. 1884, d.
1971), ættuð úr Gróttu á Seltjarn-
arnesi. Albræður Oddnýjar voru:
Jóhann Kristján (f. 1907, d. 1979),
Trausti (f. 1909, d. 1928), Valgeir
(f. 1910, d. 1935) og Friðþjófur (f.
1912, d. 1929). Bræður Oddnýjar,
synir Maríu og Jóns Benjamínsson-
ar, voru: Benjamín (f. 1918, d.
1983) og Sigurður Baldvin (f. 1920,
d. 1927).
Oddný giftist 1. júní 1937 Þór-
mundi Erlingssyni, bónda í Stóra-
Botni, f. 3. janúar 1904, frá
Glammastöðum í Svínadal, en
hann lést 3. september 1998. For-
Sigríður veiktist alvarlega. Árið
1919 fór Oddný með Sigríði fóstur-
móður sinni til Íslendingabyggða í
Kanada, en þær sneru aftur til Ís-
lands 1921. Eftir lát Sigríðar
dvaldist Oddný hjá vandalausum
fram á unglingsár. Hún gekk í Mið-
bæjarbarnaskólann í Reykjavík og
í Húsmæðraskólann á Ísafirði vet-
urinn 1933. Oddný stundaði síðan
nám við Æskulýðsskólann Solborg
í Stafangri í Noregi 1933 til 1934.
Eftir heimkomuna vann hún um
skeið á Siglufirði og síðan við
hjúkrun á Kristneshæli í Eyjafirði
1934–1936. Haustið 1936 réðst
Oddný sem ráðskona í Stóra-Botn í
Hvalfirði, þar sem Þórmundur,
síðar eiginmaður hennar, var ný-
tekinn við búi af fósturforeldrum
sínum. Þau bjuggu í Stóra-Botni til
vors 1939 er þau keyptu jörðina
Heiði í Ásahreppi í Rangárvalla-
sýslu. Þar bjuggu þau til hausts
1943. Árin 1943–1945 gerðist Þór-
mundur ráðsmaður á öðru búinu í
Útey í Laugardal, en síðan fluttist
fjölskyldan til Reykjavíkur. Fyrstu
árin í Reykjavík vann Oddný í
Reykjavíkurapóteki, en helgaði sig
síðan húsmóðurstörfum á heimili
þeirra hjóna. Undanfarin tvö ár
hefur Oddný dvalist á hjúkrunar-
heimilinu Skógarbæ.
Útför Oddnýjar verður gerð frá
Fossvogskapellu á morgun, mánu-
daginn 19. ágúst, og hefst athöfnin
klukkan 15.
eldrar hans voru Er-
lingur Ólafsson bóndi
á Glammastöðum og
kona hans Auðlín Er-
lingsdóttir.
Sonur Oddnýjar og
Þórmundar er Jónat-
an, prófessor í lög-
fræði, f. 19. desember
1937 í Stóra-Botni í
Hvalfirði, kvæntur
Sólveigu Ólafsdóttur
lögfræðingi, f. 7. jan-
úar 1948. Sonur
þeirra er Þórmundur
sagnfræðingur, f. 3.
apríl 1972, kona hans
er Sóley Halldórsdóttir kennari og
eiga þau dótturina Sigurveigu.
Sonur Jónatans af fyrra hjóna-
bandi er Sigurður Freyr trygg-
ingastærðfræðingur, f. 7. maí
1969, kona hans er Sigríður Hjör-
dís Jörundsdóttir sagnfræðingur
og eiga þau Skarphéðin Ísak og
Helenu Rós.
Mánaðargamalli var Oddnýju
komið í fóstur hjá hjónunum Sig-
ríði Jónsdóttur (f. 1855, d. 1927) og
Þorsteini Þorsteinssyni (f. 1850, d.
1922) í Reykjavík og ólst hún upp
hjá þeim til tíu ára aldurs, þegar
Nú hefur amma fengið hvíldina.
Þetta var amma sjálf vön að segja
þegar einhver nákominn hvarf yfir
móðuna miklu eftir erfið eða langvar-
andi veikindi. Hún hafði raunar ekki
verið alvarlega veik lengi en nú í sum-
ar hrakaði heilsunni jafnt og þétt og í
ágúst mátti ljóst vera hvert stefndi.
Undir það síðasta hefur hún sjálfsagt
sjálf þráð hvíldina. Ekki síður hefur
hún þráð að komast til afa Þórmund-
ar sem kvaddi þennan heim fyrir rétt-
um fjórum árum.
Bernska og unglingsár ömmu voru
afar viðburðarík. Hún fæddist í
Reykjavík og var mánaðargamalli
komið í fóstur. Aðeins fjögurra ára
gömul hélt hún til Vesturheims með
Sigríði fósturmóður sinni, sem hún
ávallt kallaði mömmu. Þær settust að
í Íslendingabyggð ekki fjarri Winni-
peg í Kanada en sneru aftur til Ís-
lands eftir nær tveggja ára dvöl.
Sagði amma að mamma sín hefði ekki
kunnað við sig á þessum slóðum.
Það sem hins vegar mótaði líf
ömmu meira en nokkuð annað á unga
aldri var dvöl hennar í Stafangri í
Noregi veturinn 1933–1934. Þar gekk
hún í Æskulýðsskólann Sólborg, sem
enn starfar. Í skólanum fékk hún
kærkomið tækifæri til að stunda eins
konar framhaldsnám, sem ekki öllum
stúlkum var fært snemma á fjórða
áratugnum, og kynnast um leið ýmsu
góðu fólki. Hún lærði nýtt tungumál
og gat upp frá því lesið tímarit og
bækur á norsku og dönsku. Mér eru
sérstaklega minnisstæðir heilu ár-
gangarnir af danska heimilisblaðinu
Familie Journal, sem amma geymdi
vel og sýndi mér við og við. Hún hugs-
aði ávallt með mikilli hlýju til dval-
arinnar í Stafangri og var hún um
árabil áskrifandi að tímariti Sólborg-
arskólans og hélt þannig tryggð við
skólann.
Upp úr miðjum fjórða áratugnum
kynntist amma Þórmundi afa. Þau
héldu fyrst heimili í Stóra-Botni í
Hvalfirði, því næst á Heiði í Rang-
árvallasýslu og loks í Útey í Laug-
ardal. Síðan fluttust þau til Reykja-
víkur og bjuggu um tíma á
Snorrabraut en þó lengst á Holtsgötu
í Vesturbænum.
Heimili afa og ömmu á Holtsgöt-
unni var mitt annað heimili þar til ég
stofnaði mitt eigið heimili, enda ekki
nema tveggja mínútna gangur frá
heimili foreldra minna. Ég gisti oft
hjá þeim og þá var það amma sem las
sögur Stefáns Jónssonar og kvæði
Davíðs og Einars Ben og bað bænir
Hallgríms fyrir svefninn. Amma og
afi voru bæði afar bókhneigð og ljóð-
elsk. Holtsgatan var reyndar eins
konar bókasafn, svo margar áttu þau
bækurnar. Spilamennskan var síðan
sérkapítuli. Við afi og amma spiluðum
mjög mikið á spil, ýmist rommý, þrí-
hyrning eða vist. Við sérhæfðum okk-
ur í þriggja manna spilum en spiluð-
um hefðbundna vist við hvert
tækifæri þegar fjórði maður var til-
tækur.
Amma og afi veittu mér mikinn
stuðning meðan á skólagöngu stóð og
þegar að því kom að stofna heimili
lögðu þau sitt af mörkum til að það
gæti gengið sem best fyrir sig. Minn-
ug þess að þau bjuggu við kröpp kjör
fyrstu búskaparár sín voru amma og
afi ætíð boðin og búin að aðstoða litlu
fjölskylduna mína. Gott dæmi um ein-
staka gjafmildi ömmu er að henni
tókst að gefa okkur Sóleyju tvær
brúðkaupsgjafir. Þegar við fluttum í
fyrstu íbúðina okkar gáfu amma og
afi, sem þá var enn á lífi, okkur veg-
lega gjöf, sem mér skildist þá að væri
fyrirfram brúðkaupsgjöf – í trausti
þess að við giftum okkur einhvern
tímann! Þegar að því kom fyrr í sum-
ar að við giftum okkur loksins vildi
hún lítið muna eftir fyrri gjöfinni og
gaf okkur svolítið í stellið. En það
voru fleiri en fjölskyldan sem nutu
gjafmildi ömmu. Á síðustu árum
studdi hún ýmis málefni og góðgerð-
arsamtök með smáum og stórum
framlögum. Svona var hún amma.
Við Sóley og Sigurveig minnumst
ömmu fyrir einstaka hlýju og um-
hyggju í okkar garð. Við þökkum þér
fyrir samfylgdina síðustu árin og biðj-
um að heilsa afa Þórmundi. Við kveðj-
um þig með bæn Hallgríms en hönd
þín, amma mín, leiddi mig, litla dreng-
inn þinn, allt mitt líf:
Vertu, Guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni.
Þórmundur Jónatansson.
„Ég er upprisan og lífið. Sá sem
trúir á mig um lifa þótt hann deyi. Og
hver sem lifir og trúir á mig mun aldr-
ei að eilífu deyja.“ (Jóh. 11:25-26)
Frænka mín, Oddný Gróa, var trú-
uð kona og ég hlakka til að hitta hana
aftur hjá Guði.
Mestan hluta ævi minnar var
Oddný bara venjuleg frænka sem ég
hitti með reglulegu millibili í fjöl-
skylduveislum og jarðarförum. Það er
líklega fyrir um það bil tíu eða ellefu
árum sem við förum að nálgast hvor
aðra á annan hátt.
Nafna okkar og amma, Gróa Jóns-
dóttir, átti aðeins tvær dætur. Önnur
var Ingibjörg Sigurðardóttir en hin
var María Jónsdóttir. Ingibjörg gift-
ist aldrei og átti bara pabba minn,
Óskar Jónsson, en María eignaðist sjö
börn. Oddný Gróa var yngst fimm
barna Maríu og fyrri eiginmanns
hennar, Kristjáns Skagfjörð, barnið
sem hún varð að láta frá sér af per-
sónulegum aðstæðum á þeim tíma.
Ég hygg að sá aðskilnaður hafi verið
þeim mæðgum afar flókinn, hvorri á
sinn háttinn. Pabbi minn ólst upp hjá
Gróu ömmu sinni. Hún var sú móðir
sem hann þekkti. Hann var orðinn níu
ára gamall þegar hann fékk að vita að
hún var ekki móðir hans heldur
amma. Það var líka flókið.
Oddný var aðeins mánaðargömul
þegar henni var komið fyrir hjá full-
orðinni konu sem hét Sigríður Jóns-
dóttir. Sigríður lést þegar Oddný var
tíu ára. Það var stærsta áfallið í lífi
frænku minnar. Þessarar konu
minntist hún ávallt sem sinnar elsk-
andi móður.
Alltaf var séð til þess að Oddný
ODDNÝ GRÓA
KRISTJÁNSDÓTTIR