Morgunblaðið - 18.08.2002, Blaðsíða 37

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. ÁGÚST 2002 37

 

  
  
  

  


 



 

  
 
  
  
  


   
   

  
 !""
#    

 $
 % &
%%
  

   !" # $
$# $
" "%
$&$ '#$ " # $
(  ")
" # $
 $ *  $""%
+ ) "$ )
" # $ ( $  ) $""%
  ', ( #$""%  )$&$ ( ) " # $
- $ -.$%)- $ - $ -.$,


 







  
    

   
 
      !" !#
     !  
 ! 
!  
$% # 
& 
' !! $ !
 (  $% #
)! * !  
+!!#
 ,-
.!!-
&. # !
  /    $% # 0  
 ,1-
.!
- - (-(1-
- &   !!  !%
  23  
!

!"
#
 !%
 !"
-
   
 
  !

  "!

#$   # %& '%!

 # 

(" & #  #  !

)* #  

+ ' #  

 

 
  
 

      
 
 
    

  
  
  
  


 
 

  

 !" #
"$%&
  
 
 
  
 

!" #
$%  


& 

  ' 

  ($

'  
) *+ !

,' -
)  
!

  %%

 ' 
 
) .


!
   !
  !' 

) 
!

-
-
' -
-
-
&



 
   

    

 
 

   



  
 
 
 
   
   !"#$$#  % %&$#
'"  (   !"#$$# )  *"  +$#
 # ,#&& #  # ,#-

 

 




     

 

 
 
   
þannig að við getum kvatt það sátt.
Gísli Brynjólfsson, stjúpi minn sem
ég kallaði alltaf pabba, sagði við okk-
ur áður en hann kvaddi að sú væri
raunin. Hann kveddi lífið sáttur. Það
er okkur systkinunum og mömmu
huggun harmi gegn á þessari kveðju-
stundu.
Dagar lífsins eru fjölbreytilegir
líkt og litrófið. En sýn okkar á þá
eykur á litagleðina. Ég býst við að í
augum margra hafi æska pabba verið
þyrnum stráð. Hann missti móður
sína ungur og vegna starfa föður síns
við sjómennsku gat hann um nokkra
stund ekki dvalið með honum. En í
huga pabba voru æskuárin mikil upp-
spretta góðra stunda. Hann naut
þess að eiga góða að, m. a. afa sinn,
séra Kjartan Kjartansson, sem þá
bjó á Gíslabæ á Snæfellsnesi undir
Jökli. Hann var hagleiksmaður sem
gjarnan gerði við prímusa samsveit-
unga sinna. Af því og ýmsu fleira
sagði pabbi margar sögur enda var
hann mikill sögubrunnur og marg-
fróður.
Mestalla starfsævi sína starfaði
pabbi við verslun og lítið heildsölu-
fyrirtæki sem hann rak undir eigin
nafni en nokkur ár starfaði hann
einnig sem sveitarstjóri á Flateyri.
Hann var sjálfstæður maður og gat
ekki hugsað sér að starfa undir ann-
arra stjórn. Hann vildi hafa festu í
kringum sig og það speglaði viðhorf
hans til lífsins. Hann var lítið fyrir af-
skipti af opinberu lífi, stjórnmálum
og félagsmálum, og var raunar hlé-
drægur í þeim efnum. Hann lifði í
anda þeirrar ágætu persónu Voltair-
es, Birtíngs, sem sagði að maður yrði
að rækta garðinn sinn. Það gerði
hann bæði í óbeinum og beinum
skilningi þeirra orða því að auk þess
að sinna fjölskyldu og störfum af
natni var hann mikill ræktunarmað-
ur og aðdáunarverður árangur hans í
uppeldi trjágróðurs. Hann var einnig
áhugasamur frímerkjasafnari og
hafði samkipti við aðra safnara víða
um heim.
En umfram allt minnist ég nú á
þessari stundu kímninnar sem ávallt
bjó undir orðræðu hans. Það var
sjaldan langt í brosið þar sem hann
var annars vegar. Jafnvel seinustu
daga lífsins, þegar sú meinsemd sem
lagði hann hafði tekið hann heljar-
tökum, laumaði hann út úr sér gull-
molum sem slógu birtu á umhverfið
og hjálpa nú okkur hinum sem eftir
lifum að takast á við sorgina og sökn-
uðinn þannig að einnig við getum
verið sátt við brottför hans úr jarðlíf-
inu.
Hann sagði mér draum sem hann
dreymdi skömmu áður en hann féll
frá. Hann var þannig að honum
fannst hann vera settur á vogaskál
sem sveiflaðist til og frá úr ljósi dags-
ins inn í óræða nótt sem þó var ekki
myrk heldur eins konar húm. Honum
fannst þetta góður draumur og boða
gott. Þannig upplifa þeir einir slíkan
draum sem kvatt geta lífið sáttir. Á
sama hátt getum við kvatt hann, vit-
andi um þá sýn sem hann hafði á lífið
og dauðann og í þakklæti fyrir það líf
sem lifað var og nú er lokið.
Skafti Þ. Halldórsson.
Elsku afi minn, ég vona að þér líði
betur núna en þér hefur liðið síðast-
liðna mánuði. Þetta var þjáning sem
enginn, og sérstaklega ekki þú, áttir
að þurfa að fara í gegnum. Afi, ég veit
ekki hvernig ég á að lýsa sorg minni
núna þegar þú ert farinn og ég fæ
ekki að faðma þig eða segja hversu
vænt mér þykir um þig. En ég hugga
mig við það að þú ert kominn á betri
stað og það hrjáir þig ekkert lengur.
Þegar ég hugsa til baka um þig og
til æsku minnar hugsa ég fyrst og
fremst um hrísgrjónagraut með rús-
ínum, þú gerðir þetta á hverjum ein-
asta degi og ég man alltaf þegar ég
kom til þín í hádeginu nánast á hverj-
un degi og borðaði með þér þessa
ljúffengu máltíð. Ég man hvað þér
fannst gaman að gera smágrín, sem
ég oftast tók vel, t.d. um vin minn
hann Adam. Þar sem ég heiti Eva og
hann hét Adam þá fannst þér þetta
svakalega skondið.
Þú hefur alltaf verið til staðar fyrir
okkur öll og ég vona bara að við höf-
um staðið okkur síðastliðna mánuði
fyrir þig. Þú varst og ert hetjan mín,
afi. Ég stend í þakkarskuld við þig
fyrir allt sem þú gerðir fyrir mig í
gegnum tíðina. Þú hafðir óendanlega
visku. Það var hægt að spyrja þig að
öllu og þú vissir alltaf svarið við því
og ef þér fannst svarið þitt ekki full-
nægjandi leitaðir þú upplýsinga um
efnið og sagðir mér síðan frá því.
Elsku afi minn, minningin lifir í
hjarta mér. Guð geymi þig.
Eva Ýr.
Það er komið að kveðjustund,
elsku afi.
Þú hafðir til að bera mannkosti
sem hver gæti verið stoltur af og
mætti þar nefna umhyggjusemi, hóg-
værð, heiðarleika og spaugsemi. Ná-
lægð þín var alltaf notaleg og ávallt
gott að heimsækja ykkur ömmu.
Okkur eru ógleymanlegar stundirn-
ar sem við áttum með ykkur ömmu í
sumarbústað ykkar við Apavatn,
sönnum unaðsreit þar sem þið amma
ræktuðuð upp mikla skóga.
Okkur er minnisstætt að þú gafst
þér alltaf tíma til að tala við okkur
krakkana, ræddir um allt milli him-
ins og jarðar, við komum aldrei að
tómum kofunum, enda varstu vel les-
inn og lagðir þig fram um að fylgjast
vel með framvindu heimsmálanna
sem öðrum málaflokkum og ekki síst
því sem sneri að læknisfræði, þar
varstu á heimavelli.
Elsku afi, minningin um þig mun
ávallt lifa með okkur.
Ástarkveðja.
Anna Heiða og Sverrir.
Elsku afi minn. Mér fannst gaman
þegar þú sagðir brandara og ennþá
skemmtilegra þegar við horfðum á
Tomma og Jenna saman í sjónvarp-
inu. Ég vona að þú sért hjá mömmu
þinni. Mér fannst mjög gaman að
raka í sveitinni með þér.
Ég sakna þín, afi minn.
Arnar.
væri í góðum tengslum við Maríu
móður sína og bræður, Gróu ömmu
og pabba minn en fyrir henni var bara
ein mamma til, sú mamma sem nú
hafði verið tekin frá henni. Lífið var
erfitt hjá fjölskyldunni á þessum ár-
um. Ég er með bók hér hjá mér sem
heitir „Lífið í Guði“. Þessi bók geymir
ræður og erindi frænda míns og bróð-
ur Oddnýjar, Valgeirs Skagfjörð.
Þetta er afskaplega falleg bók sem
pabba mínum þótti afar vænt um. Í
formála hennar segir um Valgeir og
fjölskyldu hans: „Miklir erfiðleikar
mættu honum á skólaárunum. Þegar
hann var í 4. bekk lagðist hann veikur,
en fjórir bræður hans lágu á Farsótt-
arhúsinu. Þá var þröngt í búi.“ Val-
geir fékk köllun þegar hann var tólf
ára gamall. Hann dreymdi draum og
vissi eftir það að hann átti að fylgja
Guði. Hann lauk guðfræðiprófi frá
Háskóla Íslands árið 1933 aðeins 23
ára gamall og stundaði framhaldsnám
í guðfræði bæði í Noregi og Þýska-
landi þrátt fyrir mikil veikindi en lést
tveim árum síðar.
Hversu þversagnarkennt sem það
kann að vera, mætir Guð manninum í
sársaukanum. Sársaukinn knýr
manninn til að leita Guðs. Á þann hátt
notfærir Guð sér verk hins illa í þágu
hins góða. Oddný missir bræður sína
hvern á fætur öðrum. Þegar hún er 12
ára, árið 1927 deyr Sigurður aðeins
sjö ára gamall, þegar hún er 13 ára,
árið 1928, deyr Trausti 19 ára gamall.
Ári síðar deyr Friðþjófur 17 ára gam-
all og Valgeir 1935 en þá er Oddný
orðin 20 ára gömul. Það þarf ekki
mikið hugmyndaflug til að gera sér í
hugarlund líðan ömmusystur minnar,
Maríu, og barna hennar sem eftir
lifðu, Kristjáns, Oddnýjar og Benja-
míns. Enginn verður samur eftir.
Fyrstu minningar mínar um
Reykjavík eru frá heimili Maríu á
Snorrabraut. Hún var fasti punktur-
inn í móðurfjölskyldu föður míns enda
missir pabbi Gróu ömmu þegar hann
er 26 ára gamall. Foreldrar mínir
fluttust frá Vestmannaeyjum 1955
með okkur systkinin fjögur. Við eig-
um fallegar minningar um ömmusyst-
ur okkar og seinni mann hennar Jón
Benjamínsson en þau eignuðust
Benjamín og Sigurð sem lést fyrir
aldur fram eins og bræður hans.
Árin liðu og lífið varð smám saman
betra. Oddný minntist oft á þann tíma
sem hún dvaldi í Noregi. Hún var þar
við nám í kristilegum skóla. Þar leið
henni vel. Hún giftist Þórmundi Er-
lingssyni. Hann starfaði lengst af hjá
Bókaútgáfu Norðra og Ísafoldar-
prentsmiðju. Oddný og Þórmundur
voru afskaplega samrýnd og góð
hjón. Þau bjuggu fyrstu hjúskaparár-
in í sveit. Allt sem sneri að sveitinni,
dýrin og náttúran var alla tíð ofarlega
í huga hennar. Þegar hún áttaði sig á
því að dóttir mín Sigurbjörg Ósk hefði
náð sér í bóndason ofan úr Borgar-
firði lifnaði hún öll við. Ekki minnkaði
gleði hennar þegar hún vissi að hann
var afabarn Björns Blöndals bónda
og skálds með meiru. Frænka mín
var mikill bókaormur en bækur
Björns voru í sérstöku uppáhaldi hjá
þeim hjónum. Þegar ég les þessar
sögur skil ég hvers vegna. Einn dag-
inn sendi hún sonarson sinn, Þór-
mund, til mín með tíu bindi af bókum,
allar eftir Björn Blöndal. „Hún amma
vill að hlutirnir séu á réttum stöðum,“
sagði hann og rétti mér bækurnar.
Mér þykir óumræðilega vænt um
þessa gjöf.
Oddný og Þórmundur eignuðust
einn son, Jónatan, sem er prófessor í
lögum við Háskóla Íslands. Kona
hans er Sólveig Ólafsdóttir lögfræð-
ingur og sonur þeirra er Þórmundur
en hann er sagnfræðingur. Jónatan á
Sigurð Frey tryggingastærðfræðing
frá fyrra hjónabandi. Þeir eru báðir
kvæntir og barnabarnabörn Oddnýj-
ar eru orðin þrjú.
Ég veit að Oddný var góð við Ingi-
björgu ömmu mína og fyrir það vil ég
þakka henni meir ein orð fá lýst. Hún
var mikill einstæðingur. Ég vissi ekki
að hún væri amma mín fyrr en rétt
fyrir dauða hennar. Oddný vissi auð-
vitað betur en ég og reyndi að gera
sitt. Guð launi henni það.
Ég á margar fallegar minningar
frá undanförnum árum um Oddnýju
frænku mína. Hún hafði góðan húmor
og það var gaman að hlæja með
henni. Okkur leið vel saman og töl-
uðum oft um það. Þessar stundir eru
ómetanlegar í minningunni. Systir
mín, Helga, var stundum með okkur
og fyrir örfáum vikum nutum við þess
að fá að vera við hlið hennar í brúð-
kaupi Þórmundar, sonarsonar henn-
ar, og Sóleyjar. Þórmundur var auga-
steinn ömmu sinnar. Hún elskaði
börn og breyttist í návist þeirra.
Oddný var afskaplega vel gefin en
umfram allt yndisleg kona. „Maður
gefur sér ekki gáfurnar sjálfur,“ sagði
hún. „Þær eru gjafir frá Guði.“ Það er
alveg rétt, við eigum ekki að hrósa
hvert öðru fyrir gáfur, heldur fyrir
það hvernig við förum með þær. Það
er þetta val sem Guð gaf manninum í
öndverðu sem er hluti af kærleika
Guðs. Ég fann oft fyrir þessum
dásamlega kærleika sem skein úr
augum hennar á góðum stundum.
Fyrir ári sátum við í garðinum mín-
um. Það var slík stund. Hún horfði á
blómin og trén og augun fylltust af
kærleika. Ég velti því oft fyrir mér
hvort það sé hægt að skilja á milli
kærleika og fegurðar. Það er ekki
skrítið þó mannskepnan hafi tilhneig-
ingu til að búa til einhvers konar feg-
urð í kringum sig. Eitt sinn sátum við
saman í bílnum mínum. Bíllinn rann
ljúft eftir Arnarneshæðinni og stór-
kostlegur sjóndeildarhringurinn
blasti við. Sólin breiddi geisla sína yfir
haf, byggð og gróður.
„Mikið hefur landið breyst,“ sagði
hún eins og hún væri að tala við sjálfa
sig, „allur þessi gróður. Þetta er af-
skaplega fallegt.“ „Heldur þú að það
verði ekki gaman,“ sagði ég, „þegar
Guð verður búinn að gefa okkur hvítu
vængina? Þá fljúgum við saman yfir
alla dýrðina.“ Hún vaknaði eins og af
draumi, horfði á mig og úr varð mikill
gleðihlátur.
Eitt sinn mun hjartað hætta að slá
og hula síga á augu mín
en brostnum augum beini eg þá
minn blíði Jesú, upp til þín.
Ó, Jesú, þá mér líknsemd ljá
og lát mig þína fegurð sjá.
(Friðrik Friðriksson.)
Ég bið Guð að varðveita frænku
mína og leiða Jónatan og fjölskyldu
hans alla um ókomin ár.
Stella Gróa Óskarsdóttir.